Презентация по родному языку на тему "Сузык авазлар. Сингармонизм законы" (5 класс)

• 1 слайд

  Исәнмесез! Хәерле көн!
  Көнегез уңышлы үтсен!
  

• 2 слайд

  ФОНЕТИК ЗАРЯДКА
  
  3 «яшел» сүз әйтегез
  3 «салкын» сүз әйтегез
  3 «түгәрәк» сүз әйтегез
  

• 3 слайд

• 4 слайд

• 5 слайд

  А - Б
  Ә - В
  И - К
  
  

• 6 слайд

  Сузык авазлар:
  1) Әйткәндә, һава агымы
  тоткарлыкка очрамый;
  2) Тавыштан гына торалар;
  3) Иҗек ясыйлар: ә-ни, ба-ла
  

• 7 слайд

  Сузык авазлар, аларның әйтелеше.
  Сингармонизм законы.
  

• 8 слайд

  Калын сузыклар:[а][ы][о][у][ы] [о] Нечкә сузыклар:[ә] [э] [ө] [ү] [и] [э]
  Телнең алга һәм артка таба хәрәкәт итүенә карап,сузык авазлар нечкә(алгы рәт) һәм калын сузыкларга (арткы рәт) бүленәләр.
  

• 9 слайд

  [ы],[о],[э]
  
  [посылка], [кино], [экран]
  
  
  
  
  
  
  
  
  43 к
  

• 10 слайд

  
  
  Уятыйм әле кояшны-
  Көннәрем якты булсын!
  Уятыйм әле бакчаны-
  Көннәрем татлы булсын!
  Уятыйм әле әнине-
  Көннәрем җылы булсын!
  Уятыйм әле кошларны-
  Көннәрем җырлы булсын!
  Уятыйм әле дусларны-
  Көннәрем ямьле булсын!
  Уятыйм әле Җир шарын-
  Көннәрем гөрләп торсын!
  

• 11 слайд

  Татар телендә барлыгы 12 сузык аваз бар.
  Шуларның 9-ы татар теленең үз сузыклары:
  [а] [ә] [о] [ө] [у] [ү] [ы] [и] [э]
  3 сузык аваз рус теленнән кергән.
  Алар: [э] [о], [ы]
  

• 12 слайд

  Дөрес укы
  
  Он-он
  Тот-тот
  Сыр-сыр
  Сын-сын
  Тире-тире
  Бор-бор
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  44к
  
  
  

• 13 слайд

  Сингармонизм законы.
  
  Сузыкларның, бер – берсенә йогынты ясап, үзара охшашланулары сузыклар гармониясе,яки сингармонизм дип атала.
  

• 14 слайд

  Аның ике төре бар.
  1) Рәт гармониясе: урман, бәйрәм
  2) Ирен гармониясе: көмеш, болыт
  
  
  
  

• 15 слайд

  
  Уятыйм әле кояшны-
  Көннәрем якты булсын!
  Уятыйм әле бакчаны-
  Көннәрем татлы булсын!
  Уятыйм әле әнине-
  Көннәрем җылы булсын!
  Уятыйм әле кошларны-
  Көннәрем җырлы булсын!
  Уятыйм әле дусларны-
  Көннәрем ямьле булсын!
  Уятыйм әле Җир шарын-
  Көннәрем гөрләп торсын!
  

• 16 слайд

  
  Рәт гармониясенә буйсынмый:
  
  Кушма сүзләр:тимераяк, көньяк
  
  Алынма сүзләр: китап, кино
  
  Юнәлеш килешендәге I һәм II зат
  алмашлыклары: миңа, сиңа
  
  
  

• 17 слайд

  Өй эше.
  1)Бу сүзләр белән җөмләләр төзегез:
  көз, яңгыр, җил, кояш, көн, болыт.
  
  2) 28 бит 53нче күнегү.
  

• 18 слайд

• 19 слайд

  Сау булыгыз!
  

• 20 слайд

  Сау булыгыз!
  

• 21 слайд

  Сузык авазлар