Ғарышқа саяхат. Етістіктің шақтары.

• 1 слайд

  Ғарышқа саяхат
  Етістіктің шақтары
  Қазақ тілі
  4-класс
  
  Ақтөбе қаласы, 2021 ж.
  

• 2 слайд

  Басқарушы таңбалар
  Автор туралы мағлұмат
  Бастапқы бет
  Ресурс туралы ақпарат
  Пайдаланылған дереккөздер
  

• 3 слайд

  Ресурс туралы мағлұмат
  Бұл танымдық құрал жалпы білім беретін мектептің 4-сыныбы «Қазақ тілі» пәні «Ғарышқа саяхат» бөліміндегі «Етістіктің шақтары» тақырыбына арналған.
  Бұл танымдық құрал етістіктің шақтарын түсіндіруге негізделген. Сабаққа қосымша ақпараттық-танымдық құрал ретінде пайдалануға болады.
  

• 4 слайд

  Қымбатты досым!
  Ғарыш әлеміне саяхат жасағың келеді ме? Кәне, олай болса, бірге ғарыш әлеміне саяхат жасайық!
  Ғарыш әлемі кең байтақ. Оның ашылмаған сырлары өте көп. Сол ашылмаған сырларды бірге тауып көрейікші. Саған әр ғаламшар қызықты тапсырмалар ойластырып қойды. Сен берілген тапсырмаларды орындай отырып, етістіктің шақтарымен танысасың! Барлық тапсырмаларды мұқият орындасаң, сенің ғарыш туралы танымың кеңейеді! Сәттілік!
  

• 5 слайд

  Күн жүйесі – Күннен, оны айнала қозғалатын 8 ғаламшардан, оның серіктерінен, кіші ғалам-шарлардан, кометадан құралған ғарыштық де-нелер жүйесі.
  Күн жүйесі
  

• 6 слайд

  Етістік – іс-әрекеттің жүзеге асу мезгілін білдіреді
  осы шақ
  келер шақ
  өткен шақ
  ұшқалы тұр
  ұшырылды
  ұшырады
  

• 7 слайд

  Меркурий – күнге ең жақын және Күн жүйесіндегі ең кіші ғаламшар. Күнді 88 тәулік ішінде айналып шығады. Бетіндегі температура күндіз +400 дәреже болса, түнде -200 градусқа барады. Оның үстінде бұлттар жоқ болғандықтан, жуан атмосфера жоқ.
  Меркурий
  

• 8 слайд

  Осы шақ
  Осы шақ етістіктер іс-әрекеттің қазір болып жатқанын білдіреді.
  Сұрақтары: не істеп отырмын (жатырмын, тұрмын, жүрмін)? не істеп отырсың (жатырсың, тұрсың, жүрсің)? не істеп отыр (жатыр, тұр, жүр) ?
  

• 9 слайд

  Шолпан – Күн жүйесіндегі ең ыстық ғаламшар. Оның бетіндегі температура 475 Цельсий градусқа дейін жетеді.
  Күн жүйесінде, сағат тілі бойынша бағытта айналатын жалғыз планета – Шолпан.
  Ең көп жанартау осы ғаламшарда. Жанартаулардың жалпы саны – 1600-дан асады. Шолпанның серігі жоқ.
  
  Шолпан
  

• 10 слайд

  Берілген етістіктерді пайдаланып, сөйлем құра
  I______ _______ _______ ұшып жүр.
  I_____ ______ _______ ______ жинап жатырмын.
  I______ ______ ______ жаттап отыр.
  

• 11 слайд

  Күн жүйесіндегі Жерден басқа барлық ғаламшар-лардың атауы ежелгі антика дәуіріндегі құдайлардың құрметіне қойылған. Жер Күн жүйесіндегі ең  тығыз қабат. Оның тығыздығы – 5,515г/см³. Жер бетінің 72 пайызын су алып жатыр.
  Жер
  

• 12 слайд

  Өткен шақ
  Өткен шақ етістіктері іс-әрекеттің бұрын болғанын білдіреді.
  Сұрақтары: не істедім? не істедің? не істеді?
  

• 13 слайд

  Ғаламшардың аты ежелгі римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған. Оған себеп жұлдыздың қан түстес қызыл болғандығы деп айтылады. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар.  Марстың диаметрі Жерден екі есе кіші болса, ал салмағы 9 есе жеңіл. Марста тұрған адамның салмағы 2,5 есеге дейін жеңілдейді. Марстың экваторындағы температура күндіз +30ºC және түнде
  -80ºC аралығын құрайды. Ал полюске жақын аймақта -143ºC дейін төмендейді.
  Марс
  

• 14 слайд

  Мен биле...
  Сен биле...
  Сіз биле...
  Ол биле...
  Мен биледім
  Сен биледің
  Сіз биледіңіз
  Ол биледі
  Өткен шақтағы етістікті жекеше түрде жікте
  

• 15 слайд

  Юпитер – Күн жүйесіндегі ең көне ғаламшар. Юпитер ғаламшарының массасы қалған ғаламшардың бәрінің массасын қосқандағыдан 2,5 есеге асып түседі. Оның 16 серігі бар.
  Юпитер
  

• 16 слайд

  Келер шақ
  Келер шақ етістіктері іс-әрекеттің алдағы уақытта болатынын білдіреді.
  Сұрақтары: не істеймін? не істейсің? не істейді?
  

• 17 слайд

  Сатурн – Күн жүйесінен ең алыс қашықтықта орналасқан планета (1,4 миллиард км). Оған Күнді толық айналып өту үшін – 29,5 жыл қажет. Жерден 4 есе ауыр. Сатурн негізінен газдардан тұрады және оның қатты беті жоқ. Бұл ғаламшар сутегіден, гелийден, метаннан, аммиак-тан және ауыр металлдардан құралған.
  Сатурн
  

• 18 слайд

  Көкке ұшамын,
  Ұшқыш баламын.
  Соңына
  Гагариндей ағаның.
  
  Батыр болам,
  Көк аспанды .
  Жұлдыздарға
  Барып-келіп .
  болар
  ерем
  сүйемін
  жүремін
  болар
  ерем
  сүйемін
  жүремін
  Өлеңге тиісті етістіктерді қой
  

• 19 слайд

  Уран – Күн жүйесіндегі ең суық ғаламшар. Орташа тем-пература шамамен -224ºC градусқа тең. Уран ғаламшары тығыз сұйықтықпен (су, аммиак және метан қоспасы) қоршалған. Адам бұл жерге қадам қойып үлгермей жатып-ақ (тіпті скафандрда болса да) еріп кетеді.
  Уран
  

• 20 слайд

  Төмендегі жұрнақтар мен көмекші сөздер қай шаққа қатысты екенін тап
  -ып, -іп, -п
  отыр, тұр, жүр, жатыр
  -мақ, -мек, -бақ, - бек, -пақ, -пек, -шы, -ші
  емес, еді
  -ып, -іп, -п, -ды, -ді, -ты, -ті, -ған, -ген, -қан, -кен, -атын, -етін еді, екен
  Келер шақ
  Осы шақ
  Өткен шақ
  

• 21 слайд

  Нептун - Күн жүйесінің сегізінші және күннен ең алыс орналасқан ғаламшар. Салмағы Жерден 17 есе ауыр. Құпияға толы көк түсі. Ғалымдар Нептунның атмос-ферасы метаннан тұратынын анықтаған. Адам баласы Нептунда қоныстай алмайды. Бұл ғаламшар адам аяғы баспау үшін бар жағдайды жасаған.
  Нептун
  

• 22 слайд

  танысты
  үйренді
  тыңдады
  танысып жатыр
  үйреніп жүр
  тыңдап отыр
  Өткен шақты осы шаққа айналдыр
  

• 23 слайд

  Қымбатты досым!
  Осымен біздің ғарыш әлеміне саяхатымыз аяқталды! Етістіктің шақтарын толық меңгердік деп ойлаймын. Саған сәттілік!
  

• 24 слайд

  Малика Есетова
  Ақтөбе қаласы, «№72 ЖББО IT мектеп-лицейі» КММ бастауыш класс мұғалімі
  [e-mail]
  

• 25 слайд

  Пайдаланған дереккөздер
  Артқы фон
  Мастер-класс
  Күн жүйесі
  Меркурий
  Шолпан
  Жер
  Юпитер
  Марс
  Сатурн
  Уран
  Нептун
  Ғарышкер
  Таңбалар
  Smart Notebook үшін жасаған автор Е.Чулихина
  MS Office Power Point бағдарламасы үшін «Сиқырлы керней» әдісін жасақтаған И.Жакулина
  

Краткое описание документа:

Қазақ тілі 4-сыныбына арғалған "Етістіктің шақтары" тақырыбын түсіндіруге танымдық құрал