2 минут
|
Жаңылтпаш – ауыз әдебиетінің
ертеден келе жатқан түрі. Ол адамдардың бір нәрселердің белгілерін екінші
нәрсенің белгілері арқылы жұмбақтап айту өнері. Жаңылтпаш мақал – мәтел
сияқты тақпақтап, ұйқастырып айтылады. Жаңылтпаш өте ертеден келе жатқанмен,
әр уақытта халық оның жаңа түрлерін ойлап шығарып отырған.болатын заттар:
аспан әлемі, жыл мезгілдері, қоршаған табиғат, тұрмыстық заттар,мал, жан –
жануарлар, адам оның дене мүшелері, еңбек құралдары,т.б.
Өздерің де кез келген нәрсені
ұйқасын келтіріп құрастыруларыңа болады.
Жаңылтпаш екі түрлі қызмет
атқарады. Біріншіден ойын – сауыққа жиналған жұртты күлдіру.Екіншіден баланың
тілін ұстартып, жаңылтпаштың әр сөзін асқан шапшаңдықпен айтуға үйрету.
Жаңылтпаштың сөздері жаңылдыратындай қиын , көбінесе, ұяң және қатаң дауыссыз
дыбыстардан құралады. Мысалы :
Қара бүркіт томағасын түсірді,
Оны мен томағаламай, кім
томағалайды.
Оны мен томағаламай, кім
томағалайды.
|
Интербелсенді
тақта
|
3 минут
|
Топпен жұмыс
«Зымыран» ойыны
Қағ
Қағаздан ұшақ жасап, І топ жаңылтпаш жазып , келесі ІІ топқа
зымыранды ұшырады. Топ бірігіп зымырандағы жаңыл тпа тпашты
оқып, жатқа айтады. Зымыранға жаңылтпаш жазып, келесі ІІІ
топқа ұшырады. Ол топта зымырандағы м аңылтпашты оқып,
жатқа айтып береді. І топқа зымыранға жаңылтпаш жазып, ұшырады .
Ойын әрі қарай жалғасын табады. Оқушылар топпен бірге жұмыс жасайды.
Жаңылтпашты жатқа қатесіз айтқан топ жеңіске жетеді.
І топ жаңылтпашы : Есет атам ет асатар,
ет асатса бес асатар.
ІІ топ жаңылтпашы : Анау арал , қай
арал?
Қайыңды арал , талды арал.
ІІІ топ жаңылтпашы : Үш кіші ішік
піштім,
бес кіші ішік піштім.
Неше кіші ішік піштім?
|
Уоu tube
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.