Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Сабақтық тақырыбы: Абайдың «Желсіз түнде жарық ай…»
Мақсаты:
1. Оқушыларды Абайдың «Желсіз түнде жарық ай..» өлеңімен таныстыру. Табиғаттың сұлулығына шабытты суреткердің көзімен қарай отырып, адам өмірі мен табиғат құбылыстарының арасындағы жалғастық пен үндестіктің бар екенін ұғындыру.
2. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту. Сөздік қорларын байыту. Еріктілікті дамыта отырып, қиыншылықты жеңе білуге тырысу.
3. Адамгершілік тәрбиесін беру, табиғаттың сұлулығын, көшпелі ауыл тіршілік ететін табиғи ортаны қастерлеуге, табиғат бейнесін адам өмірі деп білуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: суреттер, көрме, электронды оқулық, интерактивті тақта
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, іздену, өз бетімен жұмыс, топпен жұмыс
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, математика, дүниетану, музыка
2 слайд
II. Үй тапсырмасын сұрау
«Интернатта оқып жүр…»
Жоспар бойынша сұрау:
1. Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқыту;
2.Өлеңнің негізгі тақырыбын айту;
3.Қай жылдары шығарған өлең және шығу тарихы жайлы.
3 слайд
ІІІ.Жаңа тақырып
“«Желсіз түнде жарық ай...»
(Мәнерлеп оқу)
Желсіз түнде жарық ай,
Сәулесі суда дірілдеп,
Ауылдың жаны терең сай,
Тасыған өзен күрілдеп.
Қалың ағаш жапырағы
Сыбырласып өзді-өзі,
Көрінбей жердің, топырағы,
Құлпырған жасыл жер жүзі.
Тау жаңғырып, ән қосып
Үрген ит пен айтаққа.
Келмеп пе едің жол тосып
Жолығуға аулаққа?
Таймаңдамай тамылжып,
Бір суынып, бір ысып,
Дем ала алмай дамыл қып,
Елең қағып, бос шошып.
Сөз айта алмай бөгеліп,
Дүрсіл қағып жүрегі,
Тұрмап па еді сүйеніп,
Тамаққа кіріп иегі?
4 слайд
“Желсіз түнде жарық ай...” өлеңін үнтаспадан тыңдау.
5 слайд
Абай өлеңдерінің бір алуаны - табиғат лирикасы. Табиғат - адам баласының еңбек етіп, өмір сүретін ортасы. Бар байлық, қазына, тіршілік, табиғат дүниежүзі әдебиетіндегі ірі классик ақындардың барлығының да шығармаларынан орын алды.
Абайдың да айрықша жырлағанының бірі табиғат болды. Ол табиғат аясында өсіп, оны сүйе білді. Абайдың «Желсіз түнде жарық ай», «Күз», «Қыс», «Жаз» деген өлеңдерін оқығанда, табиғаттың әртүрлі құбылысы көзіңе елестейді. Жаратылыстың жайдары жазын, түсі суық тұманды күзін, не болмаса сақылдаған аязы мен қарлы боранын өзің көріп тұрғандай боласың. «Желсіз түнде жарық ай» деген өлеңінде:
Желсіз түнде жарық ай
Сәулесі суда дірілдеп,
Ауылдың жаны терең сай,
Тасыған өзен гүрілдеп.
Қалың ағаш жапырағы,
Сыбырласып өзді-өзі.
Көрінбей жердің топырағы
Құлпырған жасыл жер жүзі, - деп, жазғы түннің әдемі суретін алдыңа тартады, жаз кезінің желсіз тымық күні, аспандағы жарық айдың суға түскен сәулесі, жазғы ауыл, оның жанындағы терең сай, гүрілдеген өзен суретшінің бояуы арқылы тұтас бір картина ретінде көз алдыңа келеді.
6 слайд
«Желсіз түнде жарық ай...» - Абайдың 1888 ж. жазған өлеңі. Әрқайсысы 4 тармақты 5 шумақтан тұрады. Өлең ағылшын, араб, башқұрт, қарақалпақ, қырғыз, орыс , өзбек, татар, тәжік, түрікмен, ұйғыр тілдеріне аударылған.
Өлең - ақынның табиғат көріністерін, махаббат сырларын кестелі тілмен айшықтаған әлем поэзиясындағы шоқтығы биік туындыларының бірі. Онда пәк, таза махаббаттың белгісіндей жарық айлы, желсіз түн... жан толқынысына үн қосып, сыбырласқандай қалың ағаш жапырағы, жүрексінген көңіл, бұлықсыған сөзіммен астасып, көлеңкелі, терең сайға гүрілдей құлаған өзен дыбысы, осындай сырлы, сұлу түнде, әлдеқайдан естілген сазды ән, тынымсыз тірлік алмағайып уақыт дабылындай бейсауат үрген ит пен үздік-создық айтақ астында сүйгенімен жолығуға аулаққа асыққан сұлу қыз жанды бейнедей ерекше лирикалық леппен тамаша суреттеледі.Бір ғажабы, өзгеше сезім құрсауындағы сұлу қыз жоқ, жай ғана қыз –түн жамылып, сүйгенімен кездесуге шыққан қыз туралы тек өлеңнің 3-шумағында ғана, онда да соңғы тармақтарда айтылады. Келесі тармақтарда адамның - жол тосқан қарақшы, кеш қалған жолаушы емес, сүйгенімен кездеспек жас сұлудың шыға келуі табиғи қабылданбақ. «...Келмеп пе едің жол тосып, Жолығуға аулаққа?!». Қандай қыз, қандай сезімдер жетелеген жан - кімге болса да айқын. Абай кейіпкерлерінің сезім толғаныстарын айналада болып жатқан жалпы суреттер арқылы бейнелеген. Ақын оған дейін түнгі табиғаттың әсем көрінісін нәзік поэзия тілімен өрнектейді.
7 слайд
Кітаппен жұмыс.
1.“Желсіз түнде жарық ай ...” өлеңін мәнерлеп оқу, әнімен шырқау.
2.Мағынасын тану.
Үйге тапсырма.
Осы өлеңді әнімен жаттап келесі сабақта айту.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1. Оқушыларды Абайдың «Желсізтүнде жарық ай..» өлеңімен таныстыру. Табиғаттың сұлулығына шабыттысуреткердің көзімен қарай отырып, адамөмірі мен табиғат құбылыстарының арасындағы жалғастық пен үндестіктің бар екенінұғындыру.
2. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту. Сөздік қорларын байыту. Еріктіліктідамытаотырып, қиыншылықты жеңе білугетырысу.
3. Адамгершіліктәрбиесін беру, табиғаттың сұлулығын, көшпелі ауылтіршілікететінтабиғи ортанықастерлеуге, табиғат бейнесінадамөмірі депбілугетәрбиелеу.
Көрнекілігі: суреттер, сөзжұмбақ, көрме, электрондыоқулық, интерактивтітақта
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, іздену, өз бетіменжұмыс, топпенжұмыс
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, математика, дүниетану, музыка
6 660 283 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Ханов Шохан Уалиханович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
6 ч.
Мини-курс
5 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.