Алгоритм типтері. Ашық сабақ. 8 сынып

«ТЕКСЕРІЛДІ»

Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары :

А.М.Наврузбаева __________________

«____»_____________2013 ж

  Блум таксономиясы бойынша  құрылған сабақ жоспары

Информатика пәнінің мұғалімі                              Баялбекова Сауле Қартайған қызы

Пән:	Информатика	Сынып	8 «А»
Тақырыбы:	АЛГОРИТМ ТИПТЕРІ
Мақсаты:	1. Оқушылардың ойлау әрекеттерін белсендендіре отырып, алгоритм типтері  туралы терең білімді меңгерулеріне жағдай жасау. 2. Оқушылардың креативті (шығармашылық) ойлау дағдыларын, топтық жұмыстар кезінде ой-пікірін еркін жеткізіп, жүйелі сөйлеу, талдау, дәлелдеу, ұсыныс жасау дағдыларын дамыту. 3. Оқушыларды алға мақсаттар қойып, сол мақсаттарын жүзеге асыруға әрекет етуге тәрбиелеу.
Сабақтың өтілу мерзімі:

Кезеңдер	Мақсаты	Тапсырмалар мен сұрақтар	Уақыты	Мұғалімнің әрекеті	Оқушы әрекеті	Ресурстар	Формасы	Бағалау жүйесі	Күтілетін нәтиже
К І Р І С п е	Сыныпты ұйымдастыру оқушы зейінін тұрақтандыру	Сәлемдесу Балалар назарын сабаққа аудару	1 минут	Оқушының назарын сабаққа аудару	Сабаққа дайындық, зейінін аударып, ден қою	Тақтаға топтық, жеке жұмыстарының тапсырмаларын орындау кестесі ілінеді.
Б І Л І М	Өткен сабақтағы білімдерін тексеру	Үй тапсырмасына берілген тапсырмалар А)Ауызша сұрақтарға жауап беру 1.Алгоритм дегеніміз не? 2.Алгоитмді кім құрады? 3.Алгоритмді кім орындайды? 4. Алгоритм нелерден тұрады? 5.Алгоритм қандай қасиеттерге ие? Б) жазбаша Оқушыларға болк сызбалар жазылған паракшалар таратылады. Сол блоктардың ішіне алгоритм құрады В) үйдегі шай қайнату алгоритмін құру дәптерден және бір екі оқушыға айтқызу арқылы тексеру.	7 минут	Сұрақтар қояды? Парақшаларды  таратады Дәптерлерін тексеріп шығу	Сұрақтарға жауап береді. Болктардың атын және атқаратын қызметін тез айтып шығады және сол болктың іщіне алгоритм құрады.Топтар құрғанын қорғап шығады.	Парақшалар блок сызбалар Маркер Блок- сызбалар	Түсіндіру, сұрақ-жауап		үйге берілген тақырыптың негізгі ақпараттары сұрыпталып, белгілі бір түсінік қалыптасады Сөйлеу, бағалау, сұрақ қою дағдысын игереді Тақырыпты түсінікті етіп жеткізуге талпынады
Т Ү С І Н У	Алгоритм түрлерімен таныстыру, алгоритм түрлерін ажырата білуге, логикалық тапсырмаларды орындай отырып алгоритм құруға машықтану	«Өзі үшін жазу» стратегясы «Алгоритм типтері» деген сөзді қалай түсінесіз стикерге жазып тақтаға жабыстырасыз.	15	Алгоритм типтері туралы сурет сызба арқылы түсіндіреді. Алгоритмнің өз жазылу формасы болады.. Алгоритмнің өз жазылу ережесі болады.мысалы : музыкант нотаны білмей жатып, нота мен ойнай алмайды, азпазшы тамақтың мәзірін білмей тамақ әзірлей алмайды. Сол сияқты орындаушы түсінетіндей және оны орындай алатындай болып құрылу керек. Алгоритм жазылу түрлері : Табиғи тілде, Блок сызба арқылы және алгоритмдік тілде, программалық тілде. Осы алгоритмнің блок сызба арқылы көрсетіп оқушыларға сұрақ қойылады. Алгоритм құрылымы бірдей болады ма?  Әрине. Алгоритмнің құрылымына қарай алгоритм үш түрге бөлінеді. Сызықтық, тармақталған, қайталау Әрекеттер бірінен соң бірі тізбектеле орындалатын алгоритм сызықтық алгоритм деп аталады. Шартқа байланысты орындалатын алгоритмдер тармақталған алгоритм деп атайды. Қайталау алгоритмі шартың белгілі бір бөлігі ғана қайталана орындалатын алгоритмдер.	Оқушы өз ойын жазады. Тапсырманың талабын дұрыс түсініп алып, тапсырманың критерийлеріне барынша үйлесетіндей бағытты сәтті таңдап, жұмыстарын бірлесе отырып, нәтижелі етіп шығаруға ат салысу. Құрылымы бірдей болмайды.	Слайд, сурет, сызба интерактивті тақта, презентация			Алгоритм типтері туралы білімін толықтырады, өзбетінше жұмыс жасауға бағыт алады. Жаңа ұғымның қыр сырымен танысып, ойлау қабілеті артады.
Қ О Л Д А Н У	Ойлаудың жаңа деңгейінде ой жүгірту, шынайы өмір мен қиялды, болашақты ұштастыра отырып, бір үлгі жасап шығару	А)Алгоритм құру. Тапсырма Үшбұрыштың периметрін табуалгоритімін құру, блок сызбасын сызып түсіндіру. Логикалық тапсырма Өзеннің оң  жағында қайықты жүргізуші, қасқыр және ешкі, капуста. Тапсырма  ешкіні және қасқырды, капустаны өзеннің оң жағына жеткізу. Қасқырды ешкімен қалдыруға болмайды! Ешкіні капустамен қалдыруға болмайды! Кемені жүргізуші оларды қалай жеткізеді?	7	Алгоритмдегі түсіп қалған қадамдардын орнын толтыруды сұрау  Мұғалім орындалған тапсырманы тексереді. Тапсырманы орындап болған соң, оның жауаптарын салыстырады.	Алгоритмдегі айтылмай кетекен қадамдарды анықтап, толықтыру және оның алгоритмнің қай түріне жататынын анықтау. Берілген тапсырманы жылдам және дұрыс орындау   Оқушылар логикалық түрде жеткізу кезіндегі  әрекеттерді табу керек.	Табиғи тілде жазылған алгоритм құрылымы. Мысалдар жазылған алгоритм.		Кесте	Оқушыларға тапсырмаларды орындата отырып, логикаық ойлау қабілетін дамыту, шапшаң ойлауға дағдыландыру. Нәтижелілікке қол жеткізе білуді үренеді.
А Н А Л И З Д Е У	Оқушының логикалық ойлауын дамыту, шапшаң жауап беруге дағдылану. Бірлесіп және өзбетінше жұмыс жасауға дағдылану	Б) Алгоритмнің тақырыбын қою, типін анықтау, нәтижесін айту. 1.У=(2Х+4)/3 2.Үй тапсырмасын орындау алгоритмі . 3.Золушканы іздеу .	10	Тапсырманы беріп, оқушылардың дұрыс орындалуына назар аударады. Оқушылардың ойлау әрекеттерінің белсенділіктерін қадағалау Бәріміз бірге орындаймыз Алгоритімнің үш типіне мысал келтіру	Плакатқа берілген алгоритмнің  тақырыбын қойып блок сызба немесе табиғи тілде жазылуын құрады. Берілген тапсырманы жылдам және дұрыс орындау		тапсырма Топтық жұмыс	Кесте Топтық бағалау	Оқушылардың креативті ойлау әрекеттері күшейіп, ойлаудың алуан түрлі әрекеттерін жасайды
С И Н Т Е З Д Е У	Алгоритм түрлерінің ортақ қасиеттері мен ерекшеліктерін анықтау . Алгоритм типтерін қаншалықты меңгергенін анықтау.	А)ВЕНН диаграмма Б) Сабақтың басында қойылған сұрақ қойылады «Алгоритм  типтері» деген сөзді қалай түсінесің? С) Біз бүгін не үйрендік Мен Біз Іс Көңіл күй Мен – менің сабақтағы жұмысым. Біз-сынып жұмысы Іс- мақсатына жетті ма? Көңіл күй- смайликтік суретін сал.	5	Мұғалім оқушылардың алгоритм тақырыбын қаншалықты меңгергендігін анықтайды.	Ортақ қасиеті алгоритм және типтерінің анықтамасын толықтыра жазып шығу   «»Өзің үшін жазу» стратегиясы Әр топ оқушылары шығып бастапқы жазып бергенжауабы мен соңғы жауабын салыстырады.	Интерактивті тақта  және маркер,  стикер	ВЕНН диаграммасы Кесте Сұрақ жауап	Кесте	Сабақ қорытынды-ланып, жеке, жұптық  және топтық жұмыстардың бағасы айтылады
Ү Й Г Е Т А П С Ы Р М А	Алған білімдерін ақпараттық дамыту, ізденіс жүргізе отырып, білімін дамыту.	Тапсырма: Алгоритмнің үш типіне өлең, жаңылтпаш тар арқылы мысалдар келтіру.	1	Тапсырманы ң орындалу барысын түсіндіреді.	Оқушы күнделікке берілген тапсырманы жазып алады.	Тақта

• 1 слайд

  ИНФОРМАТИКА
  Баялбекова Сауле қартайғанқызы
  Cабақтың тақырыбы: АЛГОРИТМ ТИПТЕРІ
  8-сынып
  

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты
  
  

• 3 слайд

  Үй тапсырмасын тексеру
  А тапсырмасы
  В тапсырмасы
  С тапсырмасы
  

• 4 слайд

  Ауызша сұрақтар
  1. Алгоритм дегеніміз не?
  
  2. Алгоритм деген сөз қайдан шыққан?
  
  3. Алгоритмді кім құрады?
  
  4. Алгоритмді кім орындайды?
  
  5. Алгоритмнің қандай қасиеттерге ие?
  
  6. Алгоритмнің жазылу түрлерін ата
  
  А нұсқасы
  2 ұпай
  

• 5 слайд

  Үй тапсырмасын тексеру
  
  Тапсырма
  Дәптерге шай қайнату алгоритмін құру.
  Шәйнекті алу
  Шәйнекке су құю
  Шәйнекті плитаға қою
  Шай қайнағанша күту
  Басы
  Шай қайнату
  Қайнаған шай
  соңы
  Шай қайнату алгоритмі
  Шәйнекті алу.
  Шәйнекке су құю.
  Шәйнекті плитаға қою.
  Шәй қайнағанша күту.
  Нәтижесінде қайнаған шәй алу.
  
  
  С нұсқасы
  2 ұпай
  

• 6 слайд

  Блок –сызба
  
  
  Б нұсқасы
  2 ұпай
  

• 7 слайд

  «Өзің үшін жазу» стратегиясы
  Мұнда оқушыларға стикер таратылады.
  «Алгоритм типтері» деген сөзді калай түсінесіз? деген сұраққа жауап жазады қысқаша.
  

• 8 слайд

  Алгоритмнің жазылу жолдары
  1.Табиғи тілде
  2.Блок - сызба арқылы
  3. Алгоритм тілі арқылы
  4. Праграммалау тілі арқылы
  Өткен сабақта
  келесі сабақта
  

• 9 слайд

  Блок –сызба арқылы жазылу ережесі
  Алгоритм құрылымы
  Сызықтық
  Тармақталған
  Қайталау
  

• 10 слайд

  Сабақтың тақырыбы
  Алгоритм типтері
  Сызықтық алгоритм
  Тармақталған
  Қайталау
  

• 11 слайд

  Алгоритм құрылымы
  Сызықтық немесе тізбекті алгоритм
  Тармақталу (таңдау)алгоритм
  Қайталау (циклдік) алгоритм
  Әрекеттердің тізбектей орындалуын сипаттайтын алгоритм
  Шартты тексеру арқылы орындалатын алгоритм
  Белгілі бір бөлігі бірнеше рет қайталататын алгоритм
  

• 12 слайд

  Сызықтық алгоритм -
  Алгоритм - әрекеттердің бірінен соң бірі тізбектей орындалуын сызықтық алгоритм дейміз.
  басы
  соңы
  1 әрекет
  N әрекет
  …
  Мысал
  

• 13 слайд

  Сызықтық алгоритм
  Бітті
  Басы
  Ұйқыдан тұру
  Жаттығу жасау
  Жуыну
  Тамақтану
  Мектепке бару»
  алгоритмі
  Киіну
  Мектепке бару
  

• 14 слайд

  Алгоритм тал отырғызу
  Жерді қазу
  Көшетті жерге қою
  Көшетке тоқырақ салу
  Көшетке су құю
  

• 15 слайд

  Тармақталған алгоритм
  Алгоритм – берілген мазмұнны шартына байланысты орындалатын алгоритм тармақталған алгоритм деп аталады.
  Шарт
  2әрекет
  1 әрекет
  Иә
  жоқ
  

• 16 слайд

  Тармақталған алгоритмдер екі түрге бөлінеді
  Толымсыз
  Толымды
  Жаңбыр жауып тұр ма?
  Жоқ
  Иә
  Қолшатыр аламыз
  Қолшатыр аламаймыз
  Саңырау құлақ жина деді ме?
  Жоқ
  Иә
  Саңырауқұлақ
  жина
  

• 17 слайд

  Тармақталған алгоритм
  Жаңбыр жауып тұр ма?
  Жоқ
  Иә
  Қолшатыр аламыз
  Қолшатыр аламаймыз
  

• 18 слайд

  Тренинг-задача №2
  Мақалды блок-сызбаның көмегімен жазу
  «Науқас болсаң – емдел, Сау болсаң – қорған».
  соңы
  Науқассың ба?
  емдел!
  қорған!
  басы
  иә
  жоқ
  

• 19 слайд

  Алгоритмдік жазылуы
  Егер жазылғың келсе,
  онда дәрңді іш,
  әйтпесе төсекте жата бер
  Егер саңырауқұлақ жина дедіме ,
  онда жина
  

• 20 слайд

  Қайталау алгоритмі
  Цикл – мақсатқа жетудегі орындалатын әрекеттердің белгілі бір бөлігінің қайталана орындалуын
  қайталау алгоритмі деп атаймыз.
  Шарт
  цикл денесі
  ия
  Жоқ
  

• 21 слайд

  Моншақ жасау алгоритмі
  1.Жіпті инге қадау.
  2. Жіпке 1-ден ... n моншаққа дейін қадау.
  3. Нәтижесінде моншақ алу.
  
  
  1- 20
  қайталану
  

• 22 слайд

  Қайталау алгоритмі (циклдік) – бұл алгоритм, командалардың бір бөлігі қайталана беретін . (шарт орындалғанша, командалары қайталана береді ).
  Тапсырма :
  Бос шелекке кружкамен су толтыру алгоритмінің блок схемасын құру
  Бос шелек. Оқушы шелекті және кружканы өзімен алу керек.
  Блок-сызба циклдік алгоритм
  Алгоритм шелекті толтыру
  Басы
  1. Шелек толғанша , қайталау:
  2. Шелекке суды крушкамен толтыру.
  Конец
  Команда қайталанады
  цикл денесі
  Басы
  Шелек толды ма?
  
  Шелекке кружкамен су құю
  Соңы
  жоқ
  ия
  

• 23 слайд

  Қайталау алгоритмі
  үй тапсырмасын орындау
  Басы
  Математика
  тапсырмасын
  орындадың ба?
  Тапсырманы
  орындау
  Тамаққа шейін ойнау
  Соңы
  иә
  жоқ
  

• 24 слайд

  Қолдану
  Алоритмдерді құру.
  Блок - сызбасын құру.
  Логикалық тапсырма
  
  2 ұпай
  

• 25 слайд

  
  
  Мысал: Үшбұрыштың периметрін табу
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  P=a+b+c
  А) алгоритмді табиғи тілде құру
  Б) блок сызбасын құру
  

• 26 слайд

  
  
  Мысал: Үшбұрыштың периметрін табу алгоритмі
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Қарапайым тәсіл:
  Алгоритм басы
  1. Үшбұрыштың a және b, с мәндерін енгіземіз.
  2. Үшбұрыштың периметрінің мәнін P=a+b+c формуласымен есептейміз.
  3. P мәні есептің шешімі. Алгоритм соңы.
  P=a+b+c
  

• 27 слайд

  ЛОГИКЛЫҚ ТАПСЫРМА
  Тапсырма
  Жануарларды өзеннің оң жағына жеткізу.
  Қасқырды ешкімен қалдыруға болмайды!
  Ешкіні капустамен қалдыруға болмайды!
  Қайыққа қайық жүргізуші мен бір жануар және копуста ғана сыйады.
  
  2ұпай
  

• 28 слайд

  Анализдеу
  1
  2
  3
  2ұпай
  Берілген тапсырмаларға алгоритм құру және типін анықтау
  

• 29 слайд

  «Аққала дайындау»
  алгоритм
  Қарды домалатып, үлкен шар жасау.
  Екінші шарды бірінші шарға қарағанда кішілеу етіп әзірлеу, және оны үлкен шарға қою.
  Үшінші шарды екінші шардан кішілеу етіп жасап, екінші шарға қою.
  Үшіншішарға шелек кигізу.
  Үшінші шарға көмірден көз жасау.
  Үшінші шардағы көздерінің ортасына сәбізден мұрын дайындау.
  Сызықтық алгоритм
  «Аққала дайындау» алгоритмнің құру
  

• 30 слайд

  №2 тапсырма
  Теңгенің жалғандығын анықтау
  Үш бірдей теңгенің біреуі жалған (жалған теңге жеңіл). Таразға бір рет қана тартып, тараз тасын қоймай жалған теңгені қалай анықтауға болады?
  

• 31 слайд

  Блок-схема
  Басы
  Әр бір екі теңгені тараз
  басына қойып, үшінші
  монетаны шетке қойып қою
  Тараз басы
  тең болды ма?
  Тараз басының жоғары
  көтерілген табағындағы
  теңге құны жалған
  Конец
  Иә
  Нет
  
  
  Шетке қойылған
  монета құны жалған
  
  

• 32 слайд

  Тренинг-тапсырма №3
  
  Орыс әдебиеті пәнінен төрт шумақ өлең жаттауға берілді. Ол жаттауды бір рет оқып, есіне сақтауға тырысты. Ол жаттауды қатесіз жатқа айту үшін әрекетті қайталай береді. Баланың жаттауды орындаудағы тапсырманың әрекеттерін блок-сызба арқылы құру.
  Басы
  конец
  Төрт шумақты оқу
  Есіне сақтау
  Жаттадың ба?
  Жоқ
  ия
  

• 33 слайд

  Блок сызба арқылы құрылған алгоритмнің типін анықтау.
  
  
  
  Cинтездеу
  ВЕНН диаграмасы
  
  

• 34 слайд

  Алгоритм золушканы іздеу
  Басы
  Қызға кездесу
  Туфли кигізіп көру
  Тура келді ме?
  Золушка табылды!
  Соңы
  Қызбен қош айтысу
  жоқ
  иә
  

• 35 слайд

  Алгоритм типтерінің ортақ қасиеттерін табу және артықшылығын анықтау.
  

• 36 слайд

  Біз бүгін не үйрендік?
  Біз бүгін әрекеттерді ………………… көмегімен жазуды үйрендік
  
  Алгоритм
  ненің?
  Нелерден?
  Командадан
  Қандай ?
  Сызықтық, тармақталған, қайталау
  Алгоритм ………………… тұрады.
  
  Алгоритмнің …………………………………...типтерімен таныстық
  
  

• 37 слайд

  Кестені толтыру
  Мен – менің сабақтағы жұмысым.
  Біз - cынып жұмысы.
  Іс –мақсатына жеті ме?
  Көңіл күй- смайликтің суретін сал.
  
  
  

• 38 слайд

  Бағалау
  

• 39 слайд

  15-20 ұпай - «5» бес
  14-10 ұпай – «4» төрт
  9- 5 ұпай – «3» үш
  
  
  Бағалау критериі
  

• 40 слайд

  Үй тапсырмасы
  Алгоритмнің үш типіне
  өлең, жаңылтпаш, мақал -мәтелдер арқылы мысалдар келтіру.
  

• 41 слайд

  Бірге орындаймыз
  Сызықтық алгоритм құрамыз.
  Қайталау алгоритмін құрамыз.
  Тармақталған алгоритм құрамыз (циклдік)
  

• 42 слайд

  Алгоритмді дұрыс құрылған ба?
  Мектепке бару
  1.Басы
  2. Сөмкеңді ал.
  3.Жаттығу жаса
  4.Киін
  5.Тамақтан
  6.Жуын
  7.Тамақтан
  8.Соңы
  
  
  
  

• 43 слайд

  Команда алгоритма
  План действия-это и есть алгоритм действия.
  Каждый шаг в алгоритме принято называть командой.
  В начале алгоритма принято записывать команду «НАЧАЛО».
  В конце-команду «КОНЕЦ».
  Молодец! Все правильно! Переходим дальше!
  

• 44 слайд

  Задание для робота.
  Попробуем потренироваться в управлении действиями робота.
  Посади дерево:
  1.Начало
  2 Принеси лопату, лейку и саженец
  3.
  4.
  5.
  6.
  7.
  8.
  9.Конец
  Выполни задание в тетрадке.
  

• 45 слайд

  1 ұпай
  

• 46 слайд

• 47 слайд

  1 ұпай
  

• 48 слайд