Сабақ
тақырыбы:
Қан топтары. Қан құю.
|
Сабақ
мақсаты: Адам
тіршілігі үшін, ағзаның тірегі, тіршілік көзі қан және қан жасушаларының
белсенділігін, қан болмаса тіршілік болмайтындығын оқушыларға түсіндіру
|
Нәтижесі:
Оқушылар
қан топтары, қан құю тәсілдері, иммунитет жайлы мәліметтерді меңгереді
|
Сабақ
түрі:
Білімді тексеру сабағы
|
Сабақ
өту әдісі: топтық,
зерттеушілік – әңгіме, тірек – сызба, интербелсенді тақтамен жұмыс.
|
Сабақта
қолданылатын модульдер: «Сыни тұрғыдан ойлау», «Жас ерекшелікке
сай оқыту», «Оқыту үшін бағалау, оқу үшін бағалау», «Көшбасшылық»,
«Ақпараттық коммуникациялық технология»
|
Сабақ
көрнекілігі: №1,2,3 тірек – сызбалар, «Қанның құрамы» кестесі
|
Пәнаралық
байланыс: медицина,
химия, экология, қазақ әдебиеті, күнделікті өмірмен, қоршаған ортамен.
|
Мұғалімнің
іс – әрекеті, тапсырмалар
|
Оқушылардың іс – әрекеті, жауаптар
|
I. Кіріспе
|
Сабақтың
тақырыбы және мақсаты түсіндіріледі.
|
Сабақтың
тақырыбын, күнін дәптерлеріне жазады.
|
II.Жаңа материалды оқыту
|
1 – тапсырма
Оқулықтың
мәтінінен түсініктемелер жинағын, оқулықтағы суреттерді және тақтадағы
кестелерді қолданып екі талдау сұрағын құраңдар. Жаңа түсініктердің мазмұнын
оқыңдар.
I – топ.
Қанның ұюы
1 –
кесте.
II –
топ. Қан құю
2 –
кесте
III –
топ. Иммунитет.
№3 –
кесте
Тапсырманы
орындау уақыты 7 мин
Ескерту:
1. Сынып
3 топқа бөлінеді. Топ басшысы оның жұмысын басқарады.
2. 1 –
тапсырманы орындағаны үшін 4 ұпай беріледі
3. Топ
басшысы, топтың әрбір мүшесінің сұраққа жауап бергенін, немесе жауапты түсіндіргенін
бақылайды.
4.
Балалардың жауаптарын топ басшысы талқылайды.
|
Әр оқушы
өз беттерімен талдау сұрақтарын құрайды. Содан кейін топ жетекшінің
басшылығымен қандай талдау сұрақты сыныптың талқылауына ұсынатынын айтады.
Балалар төмендегідей талдау – сұрақтарын құруы мүмкін:
I – топ.
1)
Жарақаттанғаннан кейін адамда қанның ұюы қалай жүреді?
2) Не
себептен қан тамырларда ұйымайды?
II –
топ.
1)
Дәрігер донор мен рецепиенттің қан топтарын неге білуі керек?
2)
Қандай жағдайда адамға қан құйылады?
III – топ.
1)
Адамда иммунитет қалай пайда болады?
2)
Түйіршікті және түйіршікті емес лейкоциттер адам ағзасын бөгде денелерден
қалай қорғайды?
Мұғалімнің
қосымша сұрағы:
1)
Адамда табиғи иммунитет қалай пайда болады?
2)
Адамда жасанды иммунитет қалай пайда болады?
Топтың
бір мүшесі 1- сұрақты оқиды. Басқа топтың оқушылары оған жауапты оқулықпен,
түсініктемелер жинағынан, кестеден табады. Қолын көтерген оқушы жауабын
оқиды. Әр топтан 2 оқушы түсіндіреді. 3 – оқушы екінші сұрақты оқиды. Жауабы
дайын болғаннан соң 4 – оқушы жауабын түсіндіреді.
Топ
басшысы оқушылардың жауаптарын бағалап ұпайларын айтады. Жаңа түсініктерге
назарларын аудартып, бағаларын міндетті түрде негіздейді, содан кейін, басқа
үш топтың сұрақтары талқыланады.
|
Мұғалімнің
іс – әрекеті
|
Оқушының
іс – әрекеті
|
2-
тапсырма
Материалды
оқып болғаннан кейін өткен тақырыптарды игеру нәтижесінде топтардан билеттер
беру арқылы тексеру.
Әр
билетте 5 сұрақтан 7 мин дайындалады. Әрбір оқушы 1 сұраққа жауап
береді,қандай сұраққа жауап беретінін мұғалім анықтап, бағалайды.
|
Оқушылар
өзара пікірлесіп, сұрақтарды талдап, жауап береді. Талдау кезінде оқушы
жолдастарының жауабын толықтыруға, қатесін жөндеп, қосымша ұпай жинауға
болады.
|
1 –
билет
1.Адамдардың
қан құрамының барлық ұлттар мен нәсілдерде бірдей және 4 топқа бөлінетіндігін
қалай түсіндіруге болады?
2.
Дәрігерлер қандағы лейкоциттердің және эритроциттердің құрамына қарап адамның
ауруын қалай сипаттайды?
3.
Адамның 1 мм 3 қанынан 15 мың лейкоцит табылған. Лейкоциттердің
көп болуы немен түсіндіріледі?
2 –
билет
1. Ауру
тудыратын бактериялар ағзаға енгенде, неге барлық адамдар бірдей ауырмайды?
2.
Қандай жағдайда реципиенттің қан тобын анықтамай – ақ донордан қан алады?
3.
Балықтар мен қосмекенділердің эритроциттерінен адамның эритроциттерінің
мөлшері кішкентай бола тұра неге көп оттекті сіңіреді?
3 –
билет
1. Құюға
арналған қанды консервілегенде неге натрий нитраты қосылады?
2.
Дифтериямен ауырған адамға не құяды?
|
Мұғалімнің
іс – әрекеті
|
Оқушының
іс – әрекеті
|
3 –
тапсырма
Балалар,
бұл тапсырмалар сендердің жаңа түсініктерді қандай дәрежеде түсінгендеріңді
тексеру үшін беріледі. Эйлер дөңгелектері арқылы мына түсініктердің
арасындағы байланысты көрсетіңдер
I – топ.
А –
лимфоциттер
В –
нейтрофилдер
С –
эозинофилдер
Д –
моноциттер
Е –
базофилдер
II –
топ.
А – туа
пайда болған иммунитет
В –
(пассивті) әлсіз иммунитет
С –
активті иммунитет
III –
топ.
А –
лейкоциттер
В –
эритроциттер
С –
тромбоциттер
Д –
антиденелер
Е –
тромбокиназа
|
Топтық
жұмыс. Тапсырманы орындау барысында топтағңы бір оқушы тақтаға шығып жауабын
жазып түсіндіреді. Әрбір дұрыс жауап үшін топтың әрбір мүшесі 2 ұпайдан
алады.
|
Қорытынды
|
Бүгінгі
тақырыптан біз қандай қорытынды жасаймыз?
|
Оқушылар
әр – түрлі қорытындылар айтады.
1.
Қанның ұюы – ағзаның қанды жоғалтпаудан қорғайтын реакциясы.
2.
Иммунитет – ағзаны бөгде генетикалық ақпараттардан қорғайды, сол арқылы
оның біртұтастығы және биологиялық ерекшелігі сақталады.
3.
Адамның қаны 4 топқа бөлінеді. Қанның топтық қасиеттері иммунитет құбылысына
тікелей қатысты. Қан топтарының ашылуына байланысты қан құю ережелері
жасалынды.
|
Бағалар
қойылады
|
Балалар
алған ұпайларын санап, бағаларын айтады, мұғалім журналға қояды.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.