"Арифметикалық орта. Мода, ауытқу, медиана тақырыбына есептер шығару" (5 класс)

• 1 слайд

  Берілген суреттердің ішінен сабақтың басындағы сенің көңіл-күйіңді көрсететінін белгіле
  
  РЕФЛЕКСИЯ
  Менің көңіл-күйім
  жақсы, сабаққа
  дайынмын.
  Менің көңіл күйім
  онша емес.
  Мен қобалжып
  отырмын.
  

• 2 слайд

  ІІ. Эрудит. Сөз жұмбақ.
  

• 3 слайд

  
  Есептер шығару
  

• 4 слайд

  Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:
  Әр тапсырманың дұрыс жауаптары үшін
  фишкалар беру:
  жасыл – 5,
  сары – 4,
  қызыл – 3.
  

• 5 слайд

  А деңгейі
  В деңгейі
  С деңгейі
  Д деңгейі
  Деңгейлік тапсырмалар
  

• 6 слайд

  Сергіту сәті:
  

• 7 слайд

  1. Ірімшікті үш рет кесу арқылы қалай
  8 тең бөлікке бөлуге болады?
  

• 8 слайд

  2
  үлес
  4
  8
  үлес
  Шешуі:
  

• 9 слайд

  2. «Кім жылдам?».
  «Сандар мен әріптер»
  3 мин ішінде мына төмендегі сандар мен әріптерді есте сақтауға тырысыңыз. Ал енді мына сөздерді сандар арқылы жазып шығыңдар
  
  1 2 3 4 5 6 7 8 9 0
  а т о м д р с н қ ы
  

• 10 слайд

  Ал енді мына сөздерді сандар арқылы жазып шығыңдар
  мода
  орта
  сан
  мата
  қатар
  асық
  қосынды
  

• 11 слайд

  Жауабы
  мода 4 3 5 1
  орта 3 6 2 1
  сан 7 1 8
  мата 4 1 2 1
  қатар 9 1 2 1 6
  асық 1 7 0 9
  қосынды 9 3 7 0 8 5 0
  
  

• 12 слайд

  ІV. Әр есепке бір жауап.
  Тест тапсырмалары
  

• 13 слайд

  Қатесіз жауап – жеңістің кепілі. Тесттің жауаптары
  

• 14 слайд

  Берілген суреттердің ішінен сабақтың соңындағы сенің көңіл-күйіңді көрсететінін белгіле
  
  РЕФЛЕКСИЯ
  Менің көңіл-күйім
  жақсы, бәрін түсіндім
  Көңіл күйім
  онша емес.
  Мен кейбір
  тапсырмаларды
  түсінбедім.
  

• 15 слайд

  Сабақ ұнады ма? Неліктен?
  
  2. Сабақтан өзіңе қандай жаңалық алдың?
  
  3. Сабаққа өзіңе қандай баға қояр едің?
  РЕФЛЕКСИЯ
  

• 16 слайд

  Үйге тапсырма:
  № 1224, 1226
  

• 17 слайд

  Бағалау
  5
  4
  3
  

• 18 слайд

  Сабақ аяқталды!!!
  Сау болыңыздар!
  

4 сабақ

Жаңаөзен мектеп – гимназиясының математика пәні мұғалімі Суттибаева Гульзира Джадрасыновнаның 5 «а» сыныбына арналған

математика пәнінен қысқа мерзімдік жоспары

Сабақтың  тақырыбы: Есептер шығару

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын, математикалық ойлау қабілетін, шығармашылық белсенділігін дамыту, логикалық және қызықты математикалық есептер шығарту.

Міндеті:

Б. Оқушылардың өткен тақырыптардан алған білімдерін жинақтап, тиянақтау.

Д. Оқушыларды ұқыпты тыңдауға, сұрақтарға нақты жауап  беруге, өз білімдерін көрсету қасиеттерін ашуға үйрету.

Т. Оқушылардың ойлау, еңбек ету қабілеттерін жетілдіру, шығармашылық ізденіске тәрбиелеу

Оқытудың нәтижелері:

1. Жаңа тақырып жөнінде түсінік қалыптасады.

2. Берілген тақырыптың мағынасы мен мазмұнын түсінеді

3. Өз пікірін жеткізу арқылы берілген тапсырманы орындай алады.

4. Оқушы өз ойын еркін, сыни тұрғыдан ойлай отырып жеткізе және талдай алады.

Қамтылатын модульдер:

1 – модуль оқыту мен оқудағы жаңа тәсіл (топтық жұмыс), 2 – модуль сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, 3 – модуль – бағалау, 4 – модуль – АКТ пайдалану (презентациялар), 7 модуль – көшбасшылық (топты басқару және барлық сабақтарда белсенділікпен қатысып отыру)

Қадамдар:

1. Үй тапсырмасын тексеру

2. Топпен жұмыс

3. Интерактивті тақтамен жұмыс

4. Сергіту сәті

5. Рефлексия

6. Бағалау

Сабақ барысы:

Мұғалімнің іс-әрекеті:

1. Ұйымдастыру.

2. Оқушының зейінін сабаққа аудару

3. Топқа бөлу. Түрлі түсті кәмпиттер арқылы бөлу.

4. Есеп шығару

5. Деңгейлік тапсырма

Оқушының іс-әрекеті

Рефлексия: Берілген суреттердің ішінен сабақтың басындағы өз көңіл-күйіңді көрсететін суретті белгіле.

Менің көңіл-күйім жақсы, сабаққа дайынмын.

Менің көңіл-күйім онша емес.

Мен қобалжып отырмын.

 

І. Үй тапсырмасын тексеру. Оқушылар бір – бірінің үй жұмыстарының дұрыстығын тексереді.

№1215. Спорт жарысында команда мүшелері: Айдар – 14 ұпай, Серік – 16 ұпай, Жандос – 16 ұпай, Мәди – 9 ұпай алды. Ал Асхат ұпай ала алмады.

1) Спорт жарысында команда мүшелерінің әрқайсысы орта есеппен қанша ұпай алды?

2) Ұпайлардың өзгеріс ауқымын табыңдар.

Шешуі:

,                 

Жауабы: Спорт жарысында команда мүшелерінің әрқайсысы орта есеппен 11 ұпай алды. Ұпайлардың өзгеріс ауқымы 16.

№1217. Дене шынықтыру сабағында бір топ оқушылардың 100 м қашықтықты жүгірген уақыт кестесі:

Оқушылардың аттары	Жүгірген уақыты (секунд есебімен)
Назерке Меруерт Әлихан Әлішер Әлібек Сәкен	14,1 18,2 15,5 16,2 22,4 16,2

Кесте бойынша:

1) уақыттың арифметикалық ортасын табыңдар;

2) уақыттың өзгеріс ауқымын табыңдар.

Шешуі:

,                

Жауабы: арифметикалық ортасы 17,1 секунд, өзгеріс ауқымы 8,3 секунд.

Бағалау критерийлері:

Қате жоқ болса – 5,

1 қате болса – 4,

2 және одан да көп қатеге – 3.

ІІ. Эрудит. Сөз жұмбақ.

1. Сандардың қосындысын қосылғыштар санына бөлгенде шығатын бөлінді (арифметикалық орта)

2. Берілгендер қатарындағы ең үлкен мән мен ең кіші мәннің айырмасы (өзгеріс ауқымы)

3. Санды оған жақынырақ натурал санмен немесе нөлмен алмастыру (дөңгелектеу)

4. 0, 2, 4, 6, 8 цифрларын қандай цифрлар деп атайды? (жұп)

5. 1, 3, 5, 7, 9 цифрларын қандай цифрлар деп атайды? (тақ)

6. Ең кіші жұп жай сан (екі)

7. Алымы бөлімінен үлкен бөлшек (бұрыс)

8. Барлық нүктелері бір жазықтықта және центрден бірдей қашықтықта жататын фигура (шеңбер)

9. Бірліктен де кіші разрядтары бар бөлшек (ондық)

10. Оқушының сабақ соңында алатын нәтижесі (баға)

11. Берілген сандар қатарындағы жиілігі ең көп сан (мода)

12. Бөлгіштерінің саны екіден көп натурал сан (құрама)

13. Құрамында мәнін табу қажет болатын әріпті теңдік (теңдеу)

Бағалау критерийлері:

Қате жоқ болса – 5,

1 қате болса – 4,

2 және одан да көп қатеге – 3.

Әр дұрыс шешкен сөз үшін топ 1-ұпайға ие болады. Осылай бүгінгі сабақтың тақырыбын шығарады.

ІІІ. Білікті бір есеп шығарар, білімді мың есеп шығарар. Деңгейлік есептер.

А

Сандардың арифметикалық ортасы мен өзгеріс ауқымын тап

І топ. 10,1; 9,4; 9,9 және 9,6;

Шешуі:  ,                       .

Жауабы: арифметикалық ортасы – 9,75  және өзгеріс ауқымы - 0,7.

ІІ топ. 11,5; 9,7; 9,8 және 10,2;

Шешуі:   ,                 .

Жауабы: арифметикалық ортасы – 10,3  және өзгеріс ауқымы – 1,8.

ІІІ топ. 5,9; 6,1; 6 және 4,8;

Шешуі:   ,               .

Жауабы: арифметикалық ортасы – 5,7  және өзгеріс ауқымы  - 1,3.

ІV топ. 5,21; 4,98; 5,14 және 8,67;

Шешуі:,              .

Жауабы: арифметикалық ортасы – 6  және өзгеріс ауқымы - 3,69.

В

І топ.  Екі санның арифметикалық ортасы 6,3 - ке тең. Бірінші сан 7,2. Екіншісін тап.

Шешуі:  ,                .

Жауабы: екінші сан – 5,4.

ІІ топ. Екі санның арифметикалық ортасы 7,4 - ке тең. Бірінші сан 5,9. Екіншісін тап.

Шешуі:   ,              .

Жауабы: екінші сан – 8,9.

ІІІ топ. Екі санның арифметикалық ортасы 4,9-ға тең. Бірінші сан 5,2. Екіншісін тап.

Шешуі:  ,                .

Жауабы: екінші сан – 4,6.

ІV топ. Екі санның арифметикалық ортасы 13,23-ға тең. Бірінші сан 10,68. Екіншісін тап.

Шешуі:  ,                   

Жауабы: екінші сан – 15,78.

С

І топ. Екі санның арифметикалық ортасы 22,49-ға тең. Екінші сан біріншісінен 1,6 есе артық. Осы сандарды тап.

Шешуі:  ,                      ,                        .

Жауабы: бірінші сан – 17,3 және екінші сан – 27,68.

ІІ топ. Екі санның арифметикалық ортасы 4,4-ке тең. Екі санның біреуі екіншісінен 1,4-і артық. Осы сандарды тап.

Шешуі:   ,                    ,                      .

Жауабы: бірінші сан – 3,7  және екінші сан – 5,1.

ІІІ топ. Екі санның арифметикалық ортасы 30-ға тең. Бір сан екіншісінен 1,5 есе артық. Осы сандарды тап.

Шешуі:   ,              ,                  .

Жауабы: бірінші сан – 24   және екінші сан – 36.

ІV топ. Екі санның арифметикалық ортасы 24,6-ға тең. Бір сан екіншісінен 1,4 есе артық. Осы сандарды тап.

Шешуі:  ,                       ,               .

Жауабы: бірінші сан – 20,5  және екінші сан – 28,7.

D

І топ. Үш санның арифметикалық ортасы 6. Үшінші саннан бірінші сан 2,5 есе, ал екіншісі 1,5 есе артық. Сол сандарды тап.

Шешуі:,                       ,                     .

Жауабы: бірінші сан – 9;  екінші сан – 5,4 және  үшінші сан – 3,6.

ІІ топ. Үш санның арифметикалық ортасы 5,86-ға тең. Бірінші саннан екінші сан 0,3-ке артық, ал үшінші сан 1,2 есе артық. Бірінші сан неге тең?

Шешуі:,             ,              .

Жауабы: бірінші сан – 5,4;  екінші сан – 5,7 және  үшінші сан – 6,48.

ІІІ топ. Үш санның арифметикалық 1,14-ке тең. Үшінші сан бірінші саннан 0,08-ге артық, екіншісінен 0,07-ге артық. Сандарды тап.

Шешуі:   ,              ,                 .

Жауабы: бірінші сан – 1,11;  екінші сан – 1,12 және  үшінші сан – 1,19.

ІV топ. Үш санның арифметикалық 3,67-ге тең. Үшінші сан бірінші саннан 0,06-ға артық, екіншісінен 0,09-ға кем. Сандарды тап.

Шешуі:   ,              ,               .

Жауабы: бірінші сан – 3,6;  екінші сан – 3,75 және  үшінші сан – 3,66.

Сергіту сәті.

 

2. «Кім  жылдам?». «Сандар  мен  әріптер» 

3 мин  ішінде мына   төмендегі  сандар  мен  әріптерді  есте  сақтауға   тырысыңыз.  Ал  енді  мына  сөздерді  сандар  арқылы    жазып  шығыңдар

1     2     3     4     5     6     7     8     9     0

а     т     о     м     д     р     с     н     қ     ы

мода                                                     4 3 5 1

орта                                                      3 6 2 1

сан                                                        7 1 8

мата                                                      4 1 2 1

қатар                                                    9 1 2 1 6

асық                                                     1 7 0 9

қосынды                                              9 3 7 0 8 5 0

ІV. Әр есепке бір жауап. Тест тапсырмалары

І топ.

1. Санды ондықтарға дейін дөңгелекте: 366,134

А) 366,1 Ә) 366 Б) 370

2. Бөлшекті жүздіктерге дейін дөңгелекте: 570,072

А) 570 Ә) 600 Б) 570,08

3. 0,284; 9,85 сандарының арифметикалық ортасын тап.

А) 506,7 Ә) 50,67 Б) 5,067

4. 0,0101; 0,0202 сандарының арифметикалық ортасын тап, жүздік үлеске дейін жуықта

А) 0,02 Ә) 0,03 Б) 0,01

ІІ топ.

1. Санды ондықтарға дейін дөңгелекте: 234,785

 А) 230 Ә) 235 Б) 234,8

2. Бөлшекті жүздіктерге дейін дөңгелекте: 951,137

А) 951,14 Ә) 951 Б) 1000

3. 5,71; 2,93 сандарының арифметикалық ортасын тап.

А) 4,32 Ә) 43,2 Б) 432

4. 570,72; 36,376 сандарының арифметикалық ортасын тап, жүздік үлеске дейін жуықта

А) 303,6 Ә) 30,355 Б) 303,55

ІІІ топ.

1. Санды ондықтарға дейін дөңгелекте: 309,937

А) 309 Ә) 310 Б) 310,9

2. Бөлшекті жүздіктерге дейін дөңгелекте: 284,193

А) 300 Ә) 290 Б) 280

3. 31,021; 19,193 сандарының арифметикалық ортасын тап.

А) 25,107 Ә) 251,07 Б) 2510,7

4. 0,9393; 0,393 сандарының арифметикалық ортасын тап, ондық үлеске дейін жуықта

А) 0,7 Ә) 0,67 Б) 0,6

ІVтоп.

1. Санды ондықтарға дейін дөңгелекте: 234,507

А) 230 Ә) 234 Б) 234,5

2. Бөлшекті жүздіктерге дейін дөңгелекте: 192,324

А) 190 Ә) 200 Б) 192

3. 27,309; 13,921 сандарының арифметикалық ортасын тап.

А) 20,615 Ә) 206,15 Б) 2061,5

4. 0,376; 0,962 сандарының арифметикалық ортасын тап, ондық үлеске дейін жуықта

А) 0,7 Ә) 0,67 Б) 0,669

Қатесіз жауап – жеңістің кепілі. Тесттің жауаптары

№/№	1 – топ	2 – топ	3 – топ	4 - топ
1	Б	А	Ә	А
2	Ә	Б	А	Ә
3	Б	А	А	А
4	А	Б	А	А

Рефлексия. Берілген суреттердің ішінен сабақтың соңындағы өз көңіл-күйіңді көрсететін суретті белгіле.

Менің көңіл-күйім жақсы, бәрін түсіндім.

Менің көңіл-күйім онша емес.

Мен кейбір тапсырмаларды түсінбедім.

 

Оқушылардың сабақтың соңындағы көңіл-күйін қадағалау.

Келесі сұрақтарға жауап беру:

1. Сабақ ұнады ма? Неліктен?

2. Сабақтан өзіңе қандай жаңалық алдың?

3. Сабаққа өзіңе қандай баға қояр едің?

Бағалау. Бағалау парақтары бойынша оқушылар кесте толтырады. Жинаған балл сандары бойынша және сабаққа қатысымы бойынша бағаланады.

Үйге тапсырма. № 1224, 1226 есептерін шығару

1. Математикалық ребус.

2. Математикалық сөзжұмбақ.

3. Математикалық мозаика дайындап әкелу.