Ашық сабақ Қазақ тілі "Тұйық етістіктің емлесі"

• 1 слайд

  
  
  
  
  
  Жаңа сабақ
  Тұйық етістіктің емлесі
  

• 2 слайд

• 3 слайд

  Пысықтау сұрақтары
  1.Тұйық етістік дегеніміз не?
  2.Тұйық етістіктер қалай жасалады?
  3.Тұйық етістіктің өзге етістіктерден айырмашылығы неде?
  4.Тұйық етістіктер қандай мағынада көп қолданылады?
  4.Бір мысал ойла, септе
  5. «Айту» сөзін тәуелде
  

• 4 слайд

  Жаңа сабақ
  1. Дауыссыз дыбыстарға біткен етістіктерге тұйық етістіктің – у жұрнағы дауысты болып жалғанады: бар-у, қайт-у, көр-у, кел-у. Дауысты дыбыстарға біткен етістіктерге тұйық етістіктің – у жұрнағы дауыссыз болып жалғанады: ойнау, сөйлеу, бармау, келмеу.
  2. Дауысты ы, і дыбыстарына біткен етістіктерге тұйық етістіктің – у жұрнағы жалғанғанда, түбірдің соңындағы ы, і дыбыстары жазылмай, - у дыбысының құрамына еніп кетеді де, ол (у) дауысты дыбыс болып есептеледі.
  Мыс: Оқы + у оқу, тасы +у тасу, кемі + у кему т.б
  3. Қатаң п,қ,к дыбыстарына біткен етістіктерге тұйық етістіктің – у жұрнағы жалғанғанда, түбір соңындағы п дыбысы б - ға, қ, к дыбыстары ғ, г дыбыстарына айналады.
  Мысалы: ақ+у-ағу, кеп+у-кебу,тап+у-табу, үк+у-угу, ық+у-ығу.
  

• 5 слайд

  263-жаттығу. Тұйық етістіктерді тауып, олардың қай септікте тұрғанын ажыратыңдар. Үлгі: Ұнауымен: ұнау-тұйық етістік, -ы-тәуелдік жалғау, -мен-көмектес септігінің жалғауы.
  Оқулықпен жұмыс
  

• 6 слайд

  Мына сөйлемдегі көп нүктенің орнына тұйық етістікті қойып жаз.
  Тапсырманы уақытында .............. керек. Мектепте және үйде тәртіпті ....... керек.Үлкендерді .......... керек. Ұйым жұмысына ...... керек. Мәдениетті ...... керек. Сабаққа белсенді ........... керек.
  
  Көру диктанты
  

• 7 слайд

  Сергіту сәті
  Сен білесің бе?
  1. Істеу қиын, сынау оңай.
  Еңбек пен оқу – аға мен іні
  2. Ашу-дұшпа, ақыл - дос, ақылыңа ақыл қос.
  3. Абайдың қай өлеңі тұйық етістіктен аяқталады?
  «Махаббат, достық қылуға»
  4. Қадыр Мырза Әли өлеңі
  «Қыз қуу»
  

• 8 слайд

  Алгоритмдік деңгей
  I топ
  Тұйық етістікті тауып, түрленуін түсіндір
  Ағаш кессең, ұзын кес,
  Қысқартуың оңай
  Темір кессең, қысқа кес,
  Ұзарту оңай
  II топ
  Шегелеу, сұрау сөзіне фонетикалық талдау жаса
  III топ
  Болу, көру сөзін септе
  

• 9 слайд

  Эвристикалық деңгей
  I топ
  Тұйық етістігі бар мақал – мәтел тауып жаз
  II топ
  Нақыл сөздерден тұйық етістіктерді тап
  Ұстаздық еткен жалықпас, үйретуден балаға
  Шын емес нәрсенің ұлы болуы мүмкін емес
  Өзіңді – өзің алдаудан оңай нәрсе жоқ
  Балаларды тәрбиелеу – еңбек әрі борыш
  III топ
  Ақын өлеңдерін айтып, ішінен тұйық етістіктерді тап
  

• 10 слайд

  Шығармашылық деңгей
  I топ
  Есімше, көсемше, тұйық етістікті қатыстырып өлең құрастыр
  II топ
  Тұйық етістікті қатыстырып әңгіме құра
  III топ
  Әрі зат есім,әрі тұйық етістік ретінде сөйлем құра
  

• 11 слайд

  Сабақты бекіту
  Ойлау стратегиясы бойынша топтастыру
  Етістік
  

• 12 слайд

  Тест жауаптары
  

• 13 слайд

  Үйге тапсырма.
  Тұйық етістіктің емлесі.
  264-жаттығу.
  Қосымша көркем әдебиеттен тұйық етістігі бар өлең жолдарын жазып келу
  Бағалау