Ашық сабақ "Ғылыми стиль"

Б.К.Мергенбаев атындағы №226 гимназия

Ғылыми стиль Шығармашылық сабақ

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі ,ілгері деңгейді меңгерген : М.Ж.Жөлекеш

Қазақ тілі ,9-сынып ,18 қаңтар 2016 жыл

Қазақ тілі ,9-сынып ,18 қаңтар 2016 жыл

Тақырыбы:  Ғылыми стиль

Мақсаты:Адамның ең озық интеллектуальдық әрекетіне қызмет ететін  ғылыми стильдің  функционалдық бағытын ,тілдік ерекшеліктерін ұғындыру.

Міндеті:     ғылыми стиль туралы қажетті ақпараттар қоры кеңейту, тілдік сауаттылықтарын арттыру мақсатында тапсырмалар орындату,критерий арқылы бағалауға дағдыландыру,

Күтілетін нәтиже: Оқушылар ғылыми стильдің функционалдық бағыты мен тілдік ерекшеліктері туралы түсініктері қалыптасады. Талдау жұмыстары арқылы ғылыми стильдің  тілдік құрылымына талдау жасай алады. Стиль түрлерімен салыстыру арқылы идеяларымен тәжірибе алмасады.Критерийлер арқылы бағалай алатын болады. 

Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: конверт әдісі, Дананың кілттері, 9 ромб

7 модульдің қолданылуы:   талантты және дарынды балаларды оқыту,сын тұрғысынан ойлау,білм берудегі басқару және көшбасшылық

Қолданылатын ресурстар: Тапсырмалары бар ,оқушылардың аты-жәні жазылған конверттер,презентация,

Мақсаты	Тапсырмалар жүйесі	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Ұйымдастыру түрі	Күтілетін нәтиже	Бағалау
Білу	1.Танысу  2.Топқа бөлу «Конверт» әдісі Үй жұмысын сұрау Стиль түрлерін ажырат.	Оқушылар топқа бөлінеді.сынып ішінде жағымды орта қалыптастыру. Құрметті оқушылар конверттеріңнің сыртынан не байқадыңдар? Конверт ішінде мәтін түрлері берілген. Қай стильге жататынын ажырату.	Оқушылар топқа бөлінеді. Оқушылар үстел үстінде жатқан конверттерді алады. Оқушылар конвертт сыртындағы смайлик белгілері арқылы топтасады Берілген мәтіндердің қай стильге тән екенін ажырату. Тілдік ерекшелігіне тоқталу.                     Стиль түрін ажырат. 1-топ Стиль түрін ажырат Мамандығы: программа түзеуші. Біліктілігі: компьютерлік программаларда еркін жұмыс істейді. 2-топ    Стиль түрін ажырат Күн тәртібі 3-топ    Стиль түрін ажырат Қонақ үйдегілер дағды бойынша көп жеді... Ділдә келісімен ас жасалып, төр де, шымылдық іші де ас жеді. 4-топ                  Стиль түрін ажырат Бірқатар лингвистер ----------------стильдің жазбаша түріне саяси тақырыпқа жазылған газет, журналдардағы мақалалар, памфлет, очерк т. б. шығармаларды, шешендік сөздер  стильдің ауызша түріне жатады	Топтық 4 минут Топтық 5 минут	Оқушылар арасында сабаққа деген қызығушылық қалыптасады. Стиль түрлері туралы білімдерін тиянақталады.	Бағалау парақтары
	«Өзіңді-өзің тексер» Қажетті ақпараттар	Берілген кестеге оқушылар өздеріне таныс терминдерді жазады. Қажетті ақпараттар арқылы мұғалімнің ғылыми стиль туралы білімді меңгертуі	«Өзіңді-өзің тексер» Лингвистика Физика Биология Математика Химия Ғылыми стильдің функционалдық міндеттері: 1.ойды дәл және тұжырымды етіп жеткізуді көздейді. 2.Ойды тұжырымды түрде хабарлауға талпынады. 3.Осы талаптарға жету үшін эмоцияға,экспрессияға көп жол берілмейді.                      Ғылыми стильдің тілдік көріністері. 1.Ғылыми ұғымдарды дәл атайтын ,соған арналған терминдер мол орын алады. 2.Процестерді ,тұжырымды  ойларды  бір терминге келтіріп ,түйіндеп айту негізгі тәсіл болады. 3.Тұрақты үлгідегі сөздер,сөйлемдер ,сөз тіркестері молынан жұмсалады. 4.Баяндауыштары  ауыспалы осы шақ формалы етістіктен жасалады.                    Аллюмений тез балқиды. Ырықсыз етістіктен жасалған баяндауыштар көп жұмсалады.              Бидай құнарлы жерде егіледі. 2.         Оқулықтан тыс ақпарат Терімсөз ілімі – әр алуан ғылым мен техника салаларына, олардың қызметіне байланысты терімсөздердің жиынтығы; терімсөз жүйесі бір-бірімен ұғымдық, лексика-семантикалық, сөзжасамдық, грамматикалық деңгейде байланысты болады. Терімсөздер жүйесін, оның мағыналық және грамматикалық ерекшеліктерін, сөзжасамдық сипатын, лебіздегі қызметін зерттейтін сала – терімсөзтану делінеді.	Жұптық 3минут Мұғалімнің түсіндірмесі 7 минут	Термин сөздерді жазадыТермин сөздердің жасалу жолдары туралы білімдері еске түседі. Ақпараттар бойынша қысқа түсініктеме жазады.	Формативті Мадақтау арқылы
Қолдану	Дананың кілттері		Екі оқушыдан  оқушылар жұптасады. 1.«Тағы да» кілті-жаңалық ашылды! Эврика 2.«Салыстыру» кілті-ғылыми стиль мен көркем әдебиет стильдерін салыстыру 3. «Конструктор  кілті» -Болмасаң да, ұқсап бақ» ғылымдағы соңғы жаңалықтар. 4. «Жаңа дизайн» кілті- кітапқа  басып шығару үшін берілген мәтіннің иллюстрациясын жасаңдар (сурет салу, таныстыру)	Топтық 7-минут	Жұптасып жұмыс жасай алады.Тақырып бойынша өз білімдерін  қолдана алады.	Бағалау парақтары
Талдау	203-жаттығу Дәптермен жұмыс	Сатылай кешенді талдау жасау	Жаттығу жұмысынан 4 сөйлемге  синтаксистік талау жасау.	Жеке 5-минут	Оқушылар сөйлем мүшесіне талдай алады.Сұрақ қою арқылы сабақтастың түрін ажырата алады.	Формативті
Жинақтау	9 ромб		Ромбыны толтырады.	Жеке 4-минут	Ғылыми стиль туралы теориялық білімдерін сараптай алады.	Бағалау парақтары
Рефлексия	Лебізді жеткізу Стиль түрлері арқылы	Стиль түрлерінің белгілерін сақтай отырып лебіздерін топтарға баға беру	Тіл мәдениеті мен ерекшеліктерін сақтай отырып пікір білдіреді.	Жеке 5 минут	Тіл мәдениеттері дамып, алған білімдеріне сараптама жасай алады.	Өзара бағалау
Үйге тапсырма беру	202-жаттығу	202-жаттығу үлгісін негізге ала отырып сызба кесте жасау	Жаттығу жұмысының орындалу тәртібін түсіндіру.	2минут	Жұмыс жасау бағыттарын түсінеді.	Өзара бағалау
Бағалау 5-минут	Бағалау парақтары арқылы және формативті,сумативті  бағалау	Бағалау парақтары арқылы бағаланады.	Топ мүшелерінің қызметі ,бағалау парақтары	3 минут	Бағалау жұмысы орындалады.	Топтық бағалау Сумативті бағалау

   Тексерілді:                                                       

 

                                 

Бағалау парағы

Бағалау 0-5 ұпай арасында жүргізіледі.

0   ұпай                             Жауап бермесе

1 ұпай                                 жауаптары қате,бірақ жауап берілді.

2-3   ұпай                             жауап берілді,бірақ сөйлем құрауында,ой жеткізуінде   қателіктер бар.

4- ұпай                                 жауап берілді, бірақ мәліметтер тек оқулықтан

5 ұпай                                   жауап жоғары деңгейде

критерийі                     Аты	Үй тапсырмасын сұрау Стиль түрлерін ажырат	Өзіңді-өзің тексер	Дананың кілттері	Жаттығу жұмысы	9 ромб	Топтағы қызметі.	Мұғалімнің бағасы
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Мұғалімнің рефлексиясы

Сабақ өту барысында зерттеу тобымен бірлесе құрған жоспарымда кейбір өзгешеліктер болды.Себебі: «Даналық кілттері»стратегиясын алдын-ала басқа тақырыптарда қолданып оқушыларды дағдыландыруым қажет деп шештім.Топтық жұмыстарды орындау барысында оқушылар тез,жылдам тапсырмаларды орындап отырды.Оқушылардың  сабақ барысында көшбасшылығы ерекше байқалды,соның ішінде ер балалардың белсенділігі жоғары болды. Сабақ барысында стиль түрлерінің тілдік ерекшеліктерінен қателер орын алды ,жіберілген кемшіліктерді екінші топ оқушылары жөндеп отырды,бағалау парақтарын толтыру барысында топ басшыларының ерекше әділдігі  байқалды. Бірі-біріне берілген тапсырмалард ы орындау арқылы өзіндік сөйлеу дағдылары қалыптасты. Даналық кілті тапсырмаларын балаларға үнемі қолданып дағдыландыру қажеттігін ұқтым.Сабақ  кезінде оқушыларға арналған тапсырмаларымды «конверт» әдісі арқылы таратқаным ұтымды шықты.Уақытым үнемделді.Топбасшылар өте жақсы жұмыс жасады. Көшбасшылар әділ бағалау жасай білуге дағдыланған. К.есімді топбасшы «Сабақ өте жақсы өте деп»айтқан пікірі мені әрине,қуанышқа бөледі.