Ақпараттық
құзіреттілік:
- сын тұрғысынан ұсынылған ақпараттар негізінде саналы шешім қабылдауға;
- өз бетінше мақсат қоюға және оны негіздеуге, мақсатқа жету үшін танымдық
қызметті жоспарлауға және жүзеге асыруға;
- ақпаратты өз бетімен табуға, талдауға, іріктеу жасауға, қайта қарауға
сақтауға, түрлендіруге және тасмалдауға, оның ішінде қазіргі заманғы
ақпараттық- коммуникациялық технологиялардың көмегімен жүзеге асыруға;
- логикалық операцияларды (талдау, жинақтау, құрылымдау, тікелей және жанама
дәлелдеу, аналогия бойынша дәлелдеу, моделдеу, ойша эксперименттеу, материалды
жүйелеу) қолдана отырып, ақпаратты өңдеуге;
- өзінің оқу қызметін жоспарлау және жүзеге асыру үшін ақпаратты қолдануға
мүмкіндік береді.
Ақпараттық-коммуникациялық құзырлылық – бұл оқу, тұрмыс және кәсіби бағыттағы
міндеттерді шешуде ақпараттық-коммуникациялық технологияның мүмкіндіктерін
жан-жақты қолдану қабілеті.
Коммуникативтік құзіреттілік:
- нақты өмір жағдайында өзінің міндеттерін шешу үшін қазақ және басқа тілдерде
ауызша және жазбаша коммуникациялардың түрлі құралдарын қолдануға;
- коммуникативтік міндеттерді шешуге сәйкес келетін стилдер мен жанрларды
таңдауға және қолдануға;
- әдептілік ережелеріне сәйкес өзіндік пікірін білдіруге;
- нәтижелі өзара іс-әрекетті, түрлі көзқарас және әртүрлі бағыттағы адамдармен
сұхбат жүргізе отырып, шиелініскен ахуалдарды шешуді жүзеге асыруға;
- жалпы нәтижеге қол жеткізу үшін түрлі көзқарастағы адамдар тобымен қатынас
(коммуникация) жасауға мүмкіндік береді.
Математика сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы
оқушылардың ақпараттық құзіреттілігін қалыптастыру, қазіргі заман талабына сай
ақпараттық технологияларды, электрондық оқулықтарды және Интернет ресурстарды
пайдалану оқушының білім беру үрдісінде шығармашылық қабілетін дамытуға
мүмкіндік береді. Оқушылардың ақпараттық құзырлылығы мен ақпараттық мәдениетiн
қалыптастыру қазiргi таңда үздiксiз педагогикалық бiлiм беру жүйесiндегi ең
көкейтестi мәселелердiң бiрiне айналып отыр.
Сабақта ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдаланудың тиімділігі:
• оқушының өз бетімен жұмысы;
• аз уақытта көп білім алып, уақытты үнемдеу;
• білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеру;
• шығармашылық есептер шығару;
• қашықтықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы;
• қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;
• экономикалық тиімділігі;
• іс-әрекет, қимылды қажет ететін пәндер мен тапсырмаларды оқып үйрену;
• қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстап сезіну немесе құлақ пен есту
мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе
нәтижелерін көріп, сезіну мүмкіндігі;
• оқушының ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор.
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар жеке тұлғаның құзыреттілігін дамыту
құралы:
Қазіргі білім беру ісінің басты шарттарының бірі болып оқушының өзіне керекті
мәліметті өзі іздеп табуына үйретіп, олардың өз оқу траекторияларын өзінің
таңдай білуі есептеледі. Менің ойымызша, ақпараттық-білім беру ортасын
жобалаудағы басты мақсат оқушының өздігінен оқуға талаптандыру, яғни
ізденімпаздыққа үйрету болып саналады.
Ақпараттық технологияларды пайдаланудың артықшылықтары мынадай:
1. Олар оқытудағы тақырып шеңберіндегі немесе белгілі бір уақыт аралығында
айтылуға тиіс мәліметтер көлемін ұлғайтады.
2. Білімге бір – бірінен үлкен ара қашықтықта орналасқан әр түрлі оқу орнында
отырып қол жеткізуге болады. Жоғары сынып оқушыларын емтихандар мен ҰБТ
даярлауға арналған жаттықтыру бағдарламаларын пайдалану;
3. Оқытудың жүйесінің көп денгейлі жетілдіруі
олардың таралымдалуы мен оқу сапасын арттырады.
4. Оқушы өз бетінше немесе өзге оқушылармен топтасып бірге жұмыс істеуге
мүмкіндік алады.
5. Оқушының танымдық іс-әрекеттері күшейіп, өзіндік жұмыстарды тез орындау
мүмкіндіктері артады.
Осылайша оқыту құралдарының бірі – электрондық оқулық. Ол оқушыларды даралай
оқытуда жаңа информацияларды жеткізуге, сондай-ақ игерілген білім мен
біліктерді тесттік бақылауға арналған программалық құрал.
Білім беру жүйесінде электронды оқулықтарды пайдаланып, үлкен табыстарға жетуге
болады. Электронды оқулықтарды пайдалану барысында оқушы екі жақты білім алады:
біріншісі -пәндік білім, екіншісі - компьютерлік білім. Электронды оқулықтарды
пайдалану оқушының өз бетінше шығармашылық жұмыс жасауына, теориялық білімін
практикамен ұштастыруына мүмкіндік береді. Электронды оқулық арқылы оқушы
көптеген қосымша материал ала алады, осы алған мәліметтерін компьютерден
көргендіктен есінде жақсы сақтайды, өз бетінше жұмыс жасау қабілеті
қалыптасады. Осылайша жас ұрпақты оқытуда инновацияны пайдаланудың –
шығармашылық жетістіктің негізгі көзі.
Ақпараттық технологиялар орталарын пайдаланудың мақсаттары:
1. Ақпараттық технологияларды қолдану негізінде оқу-тәрбие процесінің барлық
деңгейін жетілдіру:
- оқыту процесінің ықпалы мен сапасын арттыру,
- пәнаралық байланысты тереңдету,
- қажетті ақпаратты іздеуді оңайлату және көлемін ұлғайту.
2. Оқушы тұлғасын дамыту, ақпараттық қоғамда өмір сүруге даярлау.
- коммуникативтік қабілеттерді дамыту,
- күрделі жағдайда оңтайлы шешім немесе шешу нұсқаларын қабылдау дағдыларын
қалыптастыру.
- компьютерлік графика, мультимедиа технологияссын пайдалану арқылы эстетикалық
тәрбие беру,
- ақпараттық мәдениетті қалыптастыру, ақпаратты өңдей білу:
3. Қоғамның әлеуметтік тапсырысын орындау:
- Ақпараттық сауаты бар тұлғаны даярлау;
- компьютерлік орталарды пайдаланушыны даярлау:
Оқыту үрдісінде компьютерлік технологияларды пайдадалану келесі мақсаттарға
бағытталады:
- компьютерлік технологиялардың мүмкіндіктерін іске асыру арқылы оқыту
үрдісінің ықпалдығы мен сапасының деңгейін көтеру:
- танымдық әрекеттердің белсенділігін арттыратын ынталарды қамтамасыз ету:
- қазіргі заманғы ақпарат өңдеу орталарын пайдалану негізінде пәнаралық
байланысты тереңдету.
Сабақ АКТ-ны қолданумен өту үшін не істеу
керек?
Біріншіден, құрал-сайман, кем
дегенде бір компьютер, оқытушының идеалды түрде автоматтандырылған жұмыс орны,
бірнеше оқушы жұмыс орны, видеопроектор және интерактивті тақта.
Екішіден, компьютерде
жұмыс істеу дағдысы бар мұғалім мультимедиялық
проектор ережелерімен және интерактивті тақтамен таныс болуы қажет.
Үшіншіден, білім
беру өнімдері бар цифрлық компакт-дискілер
болуы қажет.
Тәжірибе көрсеткендей, компьютерлік жүйе
қолданылатын сабақтар мұғалімнің орнын баспайды, керісінше, мұғалім мен оқушы
арасындағы қарым-қатынасты неғұрлым мазмұнды, жеке тұлғалы және әрекетті етеді.
ЭЕМ-ды математика сабақтарында қолдану уақытты үнемдейді, оқушылардың түрткісін
(мотивациясын) және оқу-танымдық үдерістің тиімділігін арттырады.
Мұғалім – сабақтағы негізгі әрекетті тұлға.
Сондықтан компьютер мен мультимедиалық құралдарды оқытудың тек инструменті
(құрал-сайманы) ретінде қарастыру керек. Бұл инструменттің көмегі өте мәнді.
Сабақтың параметрі
|
АКТ-ны қолданатын сабақ
|
Дәстүрлі сабақ
|
ақпаратты беру
|
оқушылар ақпаратты неғұрлым қаныққан, көрнекі түрде алады
|
мұғалімнің түсіндіруі, оқулық бойынша параграфты өз беттерімен
оқуы, кестелерді қолдануы
|
жұмыс қарқыны
|
әр оқушы өз қарқынымен жұмыс істейді, тапсырмалар мен мультимедиялық
құралдар білім алушылардың жеке ерекшеліктерін, олардың сол уақыттағы білім
мен дағды деңгейлерін есепке алады
|
мұғалім сыныптағы оқушылардың көпшілігіне сәйкес келетін жұмыс
қарқынын қолданады
|
оқушымен кері байланыс
|
түсіндіру кезінде, бекіту кезінде іске асады.
|
ағымдық бақылау
|
Ғалымдардың зерттеуіне сүйене отырып,
компьютерлік бағдарламалардың қолданылуының үш негізгі формасын бөліп алуға
болады:
1) компьютерлік
қолдаумен жүретін сабақтар;
2) оқушылардың
бағдарламамен өздік жұмысы;
3) қашықтан
оқыту (мұғалім мен оқушының компьютерлік торап арқылы өзара іс-әрекеті).
АКТ-ны қолдану сабақтарында, басқа сабақтардағы
сияқты, мұғалімге келесі мәселелерді шешуге тура келеді:
· дидактикалық (сабақтың
оқу материалын дайындау, компьютерлік бағдарламаны талдау);
· әдістемелік (тақырыпты
беруде АКТ-ны қолдану әдістерін анықтау, сабақтың нәтижесін талдау, келесі оқу
мақсатын қою);
· ұйымдастырушылық (оқушының
шамадан тыс жүктелуін және уақытты тиімсіз өткізуді болдырмайтындай етіп
жұмысты ұйымдастыру);
· оқыту (қарастырылған
тақырып бойынша оқушылардың білімдерін және ұсынылған бағдарлама бойынша
біліктері мен дағдыларын нығайту және бекіту).
Осы көрсетілген мәселелерден компьютерлік
бағдарламаны қолдану сабақтарын дайындау әдістемесі мынадай кезеңдерден
тұратынын айтуға болады:
· мұғалімнің
міндеттерді қоюы (конкретті сынып бойынша берілгендерді талдау, тұтас сыныппен
және жеке оқушылармен жұмыс формалары мен әдістерін айқындау);
· компьютерлік
бағдарламаның әзірлемесін дайындау бойынша немесе дайын білімдік цифрлық
ресурсты пайдалануы бойынша мұғалімнің өздік жұмысы;
· дайындалған
бағдарламаны сабақтың әр түрлі кезеңдерінде пайдалану;
· тестілеу
қабыршағы көмегімен тесттік бақылау жүргізу (тақырыптық, аралық, сабақ
қорытындысы бойынша);
· оқушылардың
сабақтан тыс уақыттағы өздік жұмыстары үшін бағдарлама енгізу;
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.