Ашық сабақ Тақырыбы: "Аманкелді батырым" "Шешенің балаларын сүюі"

        Әдебиеттік  оқу  3-4 сыныптар.

Сабақтың тақырыбы: Амангелді батырым.                                                                   Мақсаты: 1.Білімділік: А.Имановтың өмірі, ерлігі жайлы мағлұмат алады.                  2.Дамытушылық: Елің сүйе біледі, батылдықты, батырлықты сезінед                 3.Тәрбиелік: Көркем сөздерді нақты анықтай алады.                                                  Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.                                                                                                   Сабақтың әдіс тәсілі: Сызбамен жұмыс, сұрақ-жауап, өлең шығару, эссе жазу.                         Сабақтың көрнекілігі: Суреттер, мақалдар, музыка.                                                           Пәнаралық байланыс: Қазақ тілі.                                                                             I.Мативациялық-бағалау кезеңі.                                                                              Психологиялық дайындық.                                                                                                 Сендерге табыс тілеймін,                                                                                                                                                                                                                 Жарықпен  жылу, денсаулық!                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         Біріңе- бірің  сенерде  де,                                                                                                                                                       Тілеңдер  біраз  жақсылық- деп  балалар,  бір- бірімізге  бүгінгі  сабақта  сәттілік  тілейік. Ол  үшін  біріміз- бәрімізге  қарап, жымиғанымыз  дұрыс.                                                                                             Үй  тапсырмасын  тексеру.                                                                                                                                                                1) Махамбет пен  Жақия  әңгімесі бойынша  түсінігін  сұрау. (2-3 бала).                                                                                                                                                          І. Қызығушылықты  ояту:                                                                                                                                                                                 «Ой қозғау» Сөз  жұмбақ  шешу.                                                                                                                                                                                                                                                       1.  Қаракерей (                )                                                                                                                    2.  Исатайдың  серігі?                                                                                                                                                 3.  Жақияның  әкесі?                                                                                                                                                               4.  Исатайдың  тұлпары?                                                                                                                                                                                                                                     5.  Қанжығалы?                                                                                                                                                  6.  Ағыбай  батыр  заманындағы  хан?                                                                                                                                 7.  Қабанбай, Бөгенбай батыр  заманындағы  хан?                                                                                                   

8.  Қорғансыз,  есеңгіреген  халықтың  түскен  күйі?                                                                                                   9.  Исатай,  Махамбет  батырлар  заманындағы  хан?                                                                                                                                                    

Сабақтың  тақырыбы: Шешенің  балаларын  сүюі.                                                                                                                                    Мақсаты: 1. Білімділік: Оқушыларды  ақын  өмірбаянымен  таныстыра  отырып, берілген  өлеңнің  тақырыбы мен  идеясын  ашу.                                                                                                                                                            2. Дамытушылық: Ананың  құдіреті  мен  қасиеті  туралы  дерек  беру. Оқушылардың  ой- өрісін, тіл  байлығын,  жүйелі  сөйлеуге,  өз  ойын  айта  білуге  баулу.                                                                                                                                                                                                                                                3. Білімділік: Қазақтың  ұлы  адамдарына  сүйіспеншілікпен, мақтанышпен, құрметпен  қарау сезімдеріне  тәрбиелеу.                                                                                                                                                                                         Сабақтың  түрі: Аралас  сабак.                                                                                                                                                    Сабақтың  әдіс- тәсілі:  Сызбамен  жұмыс,  мақалдар, музыка.                                                                                                                            Пәнаралық  байланыс:  Қазақ  тілі.                                                                                                               І Мотивациялық- бағдарлау  кезеңі.                                                                                                                                                  Психологиялық  дайындық.                                                                                                                                                                   Сендерге  табыс  тілеймін,                                                                                                                  Жарықпен  жылу, денсаулық!                                                                                                                                                                         Біріңе- бірің сенер де,                                                                                                                                                        Тілеңдер  біраз  жақсылық- деп  балалар,  біз  бір- бірімізге  бүгінгі  сабақта  сәттілік  тілейік.  Ол  үшін   біріміз- бірімізге  қарап,  жымиғанымыз  дұрыс.                                                                                                                                   Үй  тапсырмасын  тексеру.                                                                                                                                                                                   1) – Біздер  кешегі  сабақта  Ахмет  Байтұрсыновтың  «Ақкөл  жағасында»  әңгімесін    өткен  болатынбыз ( 1-2 оқушыдан  сұрау)                                                                                                                      Тест  беру.                                                                                                                                                                                                                     – Ахмет  Байтұрсынов  қім?                                                                                                                                                                                               - Иә, дұрыс  айтасыңдар, ол  бес  арыстың  бірі. Бес  арыстың  мүшелері (бес  арыс) іліп  көрсету.                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Бүгін  біз  М. Дулатов  туралы  білетін  боламыз. ( оқушылар жазады).

ІІ. Мағынаны  тану ( суретін  ілу)                                                                                                                                                                                                                Нұрпейіс  Байғанин 1860-1945- халық ақыны,  жырау. Қазақстанның  еңбек  сіңірген  өнер  қайраткері. Ақтөбе  обылысының   Темір  ауданында  (қазіргі  Байғанин  ауданы)  туған.                                                                                                                                                                                                    Бүгінгі  сабақта  Н.Байғаниннің  « Амангелді  батырым» өлеңімен  танысамыз.                                                                                                                                     Амангелді  Үдербайұлы  Иманов (1873-1919) – қазақ  халқының  батыры. Торғай  уезі  Қайдауыл  болысының  3- ауылында  кедей  шаруа  отбасында  туған. 7 жасында әкесі, одан 5 жыл кейін  шешесі  қайтыс  болып, жастайынан  жетім  қалды.  Халық  батыры,  қазақ  халқының  1916  жылғы  ұлт- азаттық  көтерілісін  ұйымдастырушылардың  бірі. 1938  жыл: « Ленфильм» киностудиясында  Қазақтың  тұңғыш  көркем  фильмі  «Амангелді» түсірілді.                                                                                                                                           Оқулықпен  жұмыс.                                                                                                                                                      1.  «Амангелді  батырым» өлеңін  оқу,  түсіндіру.                                                                                                   2.  Мәнерлеп  оқу.                                                                                                                                                                                         3.  Іштерінен  оқу.                                                                                                                                                                                         « Батыр  туралы  мақал  жазу».                                                                                                                                                                                               ( Өздері  талдап  түсіндіреді). Тақтадағы  мақалды  оқытып  талдау  жасату.                                                                                                                                                                               1. Жігітке  жеті  өнер  де  аз.                                                                                                                                                                Сергіту  сәті. «Анашым» әні.                                                                                                                                                                                                                            Амангелді  суретін  салған  Әбілхан  Қастеев  1904  жылы  Алматы обылысында  дүниеге  келген.(суретін  ілу).                                                                                                                                                                                                                                                   Суретшінің  « Мектепте», « Амангелді», « Жас Абай»,  суреттері  жоғары  бағаланды. (іліп  қою).                                                                                                                                             2) Ескерткіш ( Алматыда  орнатылған).                                                                                                                                         3) Амангелді  ауданында « Амангелді  орта  мектебі  бар».Үрпек  ауылында 

   Алаш қайраткері                        Жазушы

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         

Ақын

      Аудармашы                    Драматург                                                                                           ІІ. Мағынаны  тану. (сурет  ілу)                                                                                                            Міржақып  Дулатұлы. 1885 жылғы  25  қарашада  бұрынғы  Торғай  обылысы, Жанкелдин  ауданындағы  Қызылбел елді мекенінде  дүниеге  келген. 1935  жылы  50  жасқа  1 ай  қалғанда « Ақ теңіз- Балтық»  каналының  бойындағы  Сосновец станциясындағы  түрме  ауруханасындағы  ауыр  науқастан қайтыс  болды.                                                Олай  болса, балалар, бүгін  біз  осы  өлеңдердің  ішінен өзімізге ең  жақын  адам ана  туралы, анасы  балаларын  қалай  жақсы  көретіндігі  туралы « Шешенің  балаларын  сүюі» деп  аталатын  өлеңімен  танысамыз.                                                                                                          Анаға  баланың  алалығы  жоқ- демекші  әр ана  өз  баласын  жақсы көреді.                                                                                                                                       Сендерде  әрдайым ойлап, үлгілі, әдепті,  білімді  болғандарыңды  қалайды. «Ана  туралы  мақал  жазу».                                                                   Оқулықпен  жұмыс:                                                                                               1. « Шешенің  балаларын  сүюі»                                                               Өлеңін  мәнерлеп  оқу.                                                                         Мағынасын  түсіндіру. Оқушыларға  оқыту. Өлеңнін  ішінен  сұрақ- жауап  үлгісінде  жазылғанына  назар  аудар.                                                         Бала  дүниеге  шыр  етіп  келгеннен  бастап, анасының  қасында  болады.  Біз ана  туралы  өз  ойымызды  жазайықшы.                                                                                                                                                                                                    

музейі   бар.( онда  қар-жарақ, солтмандар)                                                                                                                                                                                         Кейіпкерді сипаттап  жазу. ( әр  оқушы) параққа  ержүрек,  батыр, ел  қамын  ойлаған.                                                                                                                                                                                                                                            Қорытынды.                                                                                                                                                                                          Сұрақтарға  жауап  береді.                                                                                                                                                                                                   1. Амангелді  кім?  Халық  батыры.                                                                                                                                                                                                                2. Ол  қай  жылы  дүниеге  келген? 1873 жылы.                                                                                                                                                                                     3. Қандай  көтерілістің  ұйымдастырушысы? Ұлт-азаттық көтерілістің.                                                                                            4. Ол  көтеріліс  қашан  болды? 1916 жылы.                                                                                                                                                                                              5. Амангелдінің  әкесі  кім?  Үдербай.                                                                                                                                                                                                  Ана  өмір  шырағы,                                                                                                                                 Ана  өмір  тірегі.                                                                                                                                                                                                                            Ана  деген  жылы  есіл,                                                                                                                                                               Жан  тербетер  ұлы  есім.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    Балалар,  анамызды  біздер  өзіміздің  жақсы  қылығымызбен,  жақсы  сөздерімізбен қуанта  аламыз. Олай  болса  қыс  мезгілі  болғанымен  тақтада  тұрған  құшақ  жайған  ананың  суретіне  гүлді  жылы  тілек  айту  арқылы  көңілдерін  жаз  етейік.                                                                                                                 Үйге  тапсырма.                                                                                                                                                                                               « Амангелді  батырым» өлеңін  жаттау. Сурет  бойынша  әңгіме  құру.                                                                                              Бағалау.

                Тілекші                               қамқоршы

                                                                                        ең жақын адам                                                          

   ең қымбат адам

жарқын өмір сыйлаушысы                                                                                                                 Сөздікпен  жұмыс.  (дәптерге  жазу)                                                                        Көз  жасын  көлдету- қатты  жылау.                                                                                                            Оқушыларға. «Ана»  туралы өлең  құрастыру. (парақ  беру әр  балаға)                                       Ақылшым данасың,                                                                             Бізге  сен  панасың.                                                                          Өмірге  баласың,                                                                                               Аяулы  анашым.                                                                      1. Балалар  сендерді  аналардың  қалай  еркелетеді?                                                                                                                                                     Қандай  тақпақ, өлеңдер  білесіңдер?                                  Аналарымыз  ақын, батыр болған                     (Мәншүк, Күлаш суреті )                                                               Кешенді  талдау  үлгісімен  қортындылаймыз.                                                                                           1. Авторы: ( М. Дулатов)                                                                    2. Тақырыбы:  Шешенің  балаларын  сүюі.                                                                                                         3. Жанр  түрі: (өлең)                                                                                         4. Идеясы ананың: (махабаты)                                                                                     5. Шумағы 4 шумақ.                                                                                                 6. Тармағы 16 жол.                                                                                     7. Ұйқас  түрі (сүйетұғын  күйетұғын)                                               8. Өлеңнін тәрбиелік  мәні (ана  сыйлау).                                                                                                    Ана  өмір  шырағы,                                                                                                              Ана өмір  тірегі.                                                                                  Ана  деген  жылы  есім,                                                                                               Жан  тербетер  ұлы  есім.                                                                                                       Балалар анамызды  біздер  өзіміздің  жақсы  қылығымызбен,  жақсы  сөздерімізбен қуанта  аламыз. Олай  болса  қыс  мезгілі  болғанымен  тақтада  тұрған  құшақ  жайған  ананың  суретіне  гүлді  жылы  тілек  айту арқылы  көңілдерін  жаз  етейіқ.                                                                                   Үйге  тапсырма:                                                                                                                 Өлеңді  жаттап  келу.                                                                                           Бағалау.