Ашык сабак "Жұмсак матеиалмен танысу" 1 сынып

Бейнеу аудандық әкімдігінің

«Құлшар Бақтыбайұлы атындағы  Бейнеу өнер мектебі» МКҚК

Ашық сабақ

Тақырыбы: «Жұмсақ материалмен танысу»

Мұғалім: Н.Тыныштықова

2014-2015 оқу жылы

                                                                                                         Тексерілді

                                                          Мектеп директорының оқу жұмысы

                                                         жөніндегі орынбасары

                                                        __________________ Ә.Шонтыбаева

                                                      « ___»  _____________________

Пәні:                   Сурет

Күні:                     3.12.2015ж

Уақыты:             14:50-17:15

Сағат саны:       3

Сыныбы:             1

Тобы:                   IІ

Оқушы саны:      10

Сабақтың тақырыбы:                 Жұмсақ материалмен танысу - 3 сағат

Машықтық жұмыс:                    Құс тұлыбының   суреттемесін жұмсақ

                                                         материалмен  жасау. 

Сабақтың мақсаты:                   Оқушыларды жұмсақ материалдармен            

                                                         таныстыру,  қолданылуын  үйрету

1.Білімділігі:                                    Оқушылардың  сурет пәнінен

                                                           білімдерін жетілдіру,  жұмсақ

                                                           материалмен  жұмыс жасауға үйрету         

2.Тәрбиелігі:                                    Оқушыларды  тазалыққа, шыдамдылыққа

                                                          инабаттылыққа  тәрбиелеу.

3.Дамытушылығы:                        Оқушылардың  ойлау  қабілеттерін,

                                                           ой-өрістерін дамыту,   арттыру.

Сабақтың түрі:                             топтық

Сабақ әдісі:                                      а) теориялық

                                                          б) машықтық

Сабаққа қажетті құралдар

мен көрнекіліктер:                         А3 формат ,карандаш,өшіргіш,кнопка,

                                                            пастель, көрнекі плакаттар,т.б.

Сабақтың жоспары:                      I Ұйымдастыру

                                                           II Үй тапсырмасын тексеру

                                                          III Жаңа сабақ

                                                                а)теориялық

                                                               б)машықтық

                                                          IV Қорытындылау

                                                          V Үйге тапсырма

                                                          VI Бағалау

                                                         VII Сыныпты жинақтау  

Сабақтың  барысы:

I.Ұйымдастыру

Сыныпты жабдықтау, оқушылардын құралдарын тексеру , оқушыларды түгендеп, жоқ оқушыны журналға белгілеу.                         

II.Үй тапсырмасын тексеру.

3 заттан құралған натюрморт.(штрихтап келу)

Үйге берілген тапсырманы тексеріп , кемшілігін айтып, бағалаймын.

Үй тапсырмасна қосымша өткен тақырыптар бойынша  сұрақтарға

 жауап берейік?

 

1.     Сурет дегеніміз не?

2.     Натюрморт дегеніміз не?( жансыз заттарды бейнелеу)

3.     Натюрморт сауда қандай карандаш қолданады.

4.     Суретті ең алдымен неден бастайды?(компоновка)

5.     Компоновка құрғанда қандай сызықтар пайдаланамыз?(көмекші сызықтар)

6.     Штрих дегеніміз не?(әртүрлі бағытта орындалатын үзік,қысқа сызықтар)

7.     Көлеңке дегеніміз не?(бір затқа жарықтың түпей тұрған бөлігі)

8.     Көлеңке нешеге  бөлінеді?(  Меншікті, түспе)

9.     Меншікті көлеңке дегеніміз не?(Заттың өзіндегі  жарық түспейтін бөлігі)

10. Түспе көлеңке дегеніміз не?(Заттың жерге түскен көлеңкесі)

11. Жылт дегеніміз не?(жарықтың заттың үстіне түскен ең ашық  жері)

III.Жаңа сабақ            

                             Жұмсақ материалмен танысу - 3 сағат

а)теориялық

 Бейнелеудегі суреттеу түрлері негізгі 2 түрге бөлінеді. Олар сызықтық бейнелеу және реңдік бейнелеу .Сызықтық  бейнелеу – белгілі бір заттың іс әрекеттің бейнесін сызба арқылы суреттеу болып табылады. Ал реңдік бейне дегеніміз – сол сызылған сызбаның көлемін, түсін, т.б. шығару үшін қолданамыз. Кез – келген зат бір – бірінен пішін арқылы еркешеленеді. Заттың «пішіні» деп олардың өзіндік ерекше түрін, құрылысын айтады.

Негізінен жұмсақ материалдарға пастель,сангина,көмір,соус  сияқты материалдар жатады.Әр жұмсақ материалдын өзіндік ерекшеліктері бар

Көмірмен сурет салу графиканың бір түрі болып табылады. Көмір арқылы жіңішке, оның штрихтарды түсіріп, саусақпен де жағуға болады. Көмірмен тек ақ қағазға ғана емес, сонымен қатар түсқағазға, кенепке, картонға салуға болады. Көмір шүберекпен оңай сүртіледі, ол өшіргішпен кетіруге болмайды, қағаз бетін ластап тастайды. Көмірмен салынған суреттер ұзақ мерзімге шыдамайды, оны бекіткіштер арқылы бетін жабу қажет.

Престелген  көмір мен соус  майлы , қап-қара тонды материалдар.

Соустың ерекшелігі сол , оны жаға отырып және оны қылқылыммен суға еріте  отырып , онымен құрғақ та , дымқылдап та жұмыс істеуге  болады.

Сангина – сурет салуға арналған қызғылт түсті таяқша бояу. Оның техникасы көмірдің техникасымен ұқсақ. Тек түстері қызғыл болып келеді.

Пастель  - қағазға арналған түрлі түсті қарындаштар. Оларды дайындауға акварелдің де, гуашьтың да құрамына кіретін құрғақ ұнтақтар – пигменттер пайдаланады. Пастелдің байланыстырғыш заттары – арабшайыр (гуммиарабик), декстрин қант және сүт болып табылады. Ал түсаралық реңдер дайын күйінде болады. Сондықтан да ереже бойынша түстер этюдта араластырылмайды, соңынан жағылған түс, астыңғы түсті жауып кетеді. Бірақ та кейбір аздаған жерлерін саусақпен ұқалап араластыруға.болады.

Пастельмен сурет салуға негізінен сұр, кедір – бұдырлы қағазды қолданылады. Мұндай қағаз болмаған жағдайда оны қолдан дайындауға болады. Ол үшін ватман немесе қарапайым қағазды, картонды алып бетін жуып, оған ұннан жасалған клейстерді немесе казеинді, сұр бояуды араластырып жалпақ қылқалам мен жағады.

Пастел боуяы ластанатын болғандықтан этюдтарды әйнектің астында сақтау керек немесе бояу қабатын бекіту қажет.

б)машықтық

Құс тұлыбының   суреттемесін жұмсақ  материалмен  жасау.

Күнделікті өмірде  кездесетін заттардың құрылысынан геометриялық денелердің кескінің табуға болады. Заттардың суретін салу үшін сызықтық бейнелер қолданылады. Ол үшін сызықтардың орналасу түрлерін білу керек.  Бүгін біз пастельмен құс тұлыбын нобайлап ,пастельмен жұмыс жасаймыз, онда да натурадағы заттың өз пішінін тауып,құрылысына мән беру керек

Құс тұлыбын салу үшін оны алдымен өлшеп қағаз бетіне дұрыс орналастыру қажет.Бірінші кезеңде есте сақтайтын нәрсе құстың  бейнесі қағаздың ортасында, жан – жағынан өте көп орын алмауы тиіс немесе қағаз шетіне өте жақын орналаспауы керек.Заттардың суретін салу  барысында сызықтық бейнелердің алатын орны айрықша. Заттардың сызықтық бейнесін салғанда сызықтың көптеген түрлері қолданылады.Заттармен құбылыстардың суретін сызықтық арқылы айқындап алғаннан кейін барып реңдік бейнелеу арқылы олардың пішінін,келбетін нақтылайды.Суреттің ең негізгі  бөлігі сызық жүргізу болып табылады. Сызық жүргізу арқылы нақты бейнеленетін заттармен бұйымдардың пішінін бейнелейміз.Тікелей заттарға түскен жарық және көлеңкеге байланысты сызықтың түрлері өзгеретін болады.Әр түрлі бағыттағы штрихтар  жүргізу арқылы реңдік бейнлеуге көшеміз.

Суретте оң тұтас берілуі керек. Суреттегі оң нәрсенің пішінін, түсін және жарықтың түсуін берудің құралы болып табылады. Сурет салғанда нәрсенің көлемін барынша айқын етіп көрсетуге талаптану керек.

Сурет салудың негізгі тәсілдерінің бірі – сызық жүргізу. Жіңішке сызықтар жүргізу арқылы сызық пішіннің нобайы жасалады.

Штрих дегеніміз – суретке салынатын заттың объектісін, яғни оның сурет салушыдан қанша қашықтықта тұрғандығын, қандай материалдан  екенін көрсету

Заттардың жарық көлеңкесін штрихтау арқылы олардың пішінін көлемін шығарамыз. Заттың өзі жарық пен көлеңке арқылы айқындалады. Әрбір заттың өңінің көмескі не қараңғы бөлу жасанды және табиғи жарықтың түсуіне байланысты. Затты штрихтауды меншікті көлеңкеден бастаған дұрыс.

Меншікті көлеңке дегеніміз – Заттың сауле түспеген бетінде пайда болғын көлеңке.

Жарық деп табиғи сәуле мен жасанды жарық түскен бетті айтамыз.

Жылт дегеніміз – жарықтың аса мол мөлшерде түскен жері.

Түспе көлеңке дегеніміз – нақты бейнеленген заттан жазықтықтың бетіне түскен көлеңкесі, жартылай көлеңке дегеніміз – меншікті көлеңкемен жарықтың арасында пайда болған көмекші жарық тәріздес құбылыс.

Орындалған суретіміз  таза жарасымды болып шығуына көңіл бөлуіміз керек.

Суретін салып отырған заттың жарық, көлеңкесін, көлемін, пішінін т.б. ұсақ бөлшектерін шығарып, көрсетіп жұмысты аяқтаймыз

IV.Қорытындылау

 Бүгінгі тақырып бәрімізге түсінікті болды ма?

Ендеше мына сөзжұмбақты шешіп көрейік?

                              2

                         1        

                                                                                                                           8

                                 

                        

 

                                                                                             6

                                                        4                              7  

 

                          3

 

                                                   5

 

1.     Сурет салатын негізгі,катты құрал?(Карандаш)

2.     Суретті ең алдымен неден бастаймыз?(Компоновка)

3.     Қағазды планшетке бекітетін құрал?(Кнопка)

4.     Жұмсақ материалдарға жататын қызғылт түсті таяқша?(Сангина)

5.     Екі немесе оданда көп , жансыз заттарды бейнелеу?(Натюрморт)

6.     Жұмсақ материалдын бір түрі?(Көмір)

7.     Заттын  жарық түспей тұрған бөлігі?(Көлеңке)

8.     Жұмсақ  материалдын бір түрі?(Пастель)                

V.Үйге тапсырма.

Үйден үй  құстарын  нобайлау.

VI.Бағалау

VII.Сыныпты жинақтау