Ата - аналармен сынақ - іскерлік ойыны. + презентация

• 1 слайд

  "Сынақ" іскерлік ойыны
  

• 2 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  Мақсаты:
  
  
  
  
  
  
  
  
  баланың дамуына теріс ықпал ететін жолдардың алдын алу;
  бала тәрбиелеу сапасының азда болса, жоғарлауына ықпал ету
  
  

• 3 слайд

  1-сынақ: ситуациялық сұрақтарға жауап беру
  
  2- сынақ:
  аяқталмаған мақал-мәтелді дұрыс жалғап аяқтау
  
  3- сынақ: балаларына қойылған
  есімдерін
  қорғау
  4 – сынақ:
  «Отбасы»
  тақырыбындағы
  қанатты сөздерді
  талдау
  
  5 – сынақ: «Отбасы» сөзінен сөздер
  құрау
  

• 4 слайд

  Бір-біріңе күлімсірей қарап, алақанның ішін және сыртын тигізіп сәлемдесу.
  Оң жақ, сол жақ тізелерін түйістіру арқылы сәлемдесу.
  Оң жақ, сол жақ иықтарын тигізіп сәлемдесу.
  Маңдайларын бір-біріне тигізіп амандасу.
  Бір күнгі танысыңа,
  қырық күн сәлем
  

• 5 слайд

  бір-бірін сыйлау;
  белсенді болу;
  шынайы болу;
  жауапкершілікпен қатысу;
  тыңдап алып, содан кейін айту;
  ренжімеу;
  қақтығысқа түспеу.
  Ойынның ережесімен танысу:
  

• 6 слайд

  Жағдаяттар
  

• 7 слайд

  Мақал – мәтелдерді
  аяқтау
  

• 8 слайд

  Балаларына қойылған аттарын (есімдерін) қорғау
  

• 9 слайд

  «Отбасы»тақырыбындағы қанатты сөздерді талдау
  

• 10 слайд

  «Отбасы» сөзінен сөздер жасау
  

• 11 слайд

  Ой қозғау
  

• 12 слайд

  Назарларыңызға
  рахмет!
  

Ата-аналарға арналған “Сынақ” іскерлік ойыны

Іскерлік ойын мақсаты: а)баланың дамуына теріс ықпал ететін жолдардың алдын алу; ә) бала тәрбиелеу сапасының азда болса, жоғарлауына ықпал ету.

Қажетті көрнекіліктер :  

1) бала тәрбиесі жөнінде айтылған нақыл сөздер, мақал-мәтелдер жазылған плакаттар;

2) конверттер;

3) бағалау кестелері;  

4) билет сұрақтары; 

5) аяқталмаған мақал-мәтелдер жазылған түрлі-түсті қағаздар;

6) шарлар;

7) алдын-ала жасалған  марапаттау қағаздары;

8) шағын ынталандыру сыйлықтары .

Мектеп психологы:  Құрметті ата-аналар! Бәріміз мектеп шаңырағында жиналып отырғандықтан, іскерлік ойынымыз да білім ордасының өмірімен байланысты болғаны дұрыс. Іскерлік ойын “Сынақ” деп аталады. Сондай-ақ, сіздердің араларыңыздан іскерлік ойынға қатысатын алты ата-ана шығуы қажет. Бұл ортаға шыққан алты  ата-анамыз бес түрлі сынақтан өтеді:

1-сынақ: ситуациялық сұрақтарға жауап  беру.

2- сынақ: аяқталмаған мақал-мәтелдерді дұрыс жалғап аяқтау. 

3- сынақ: балаларына қойылған аттарын (есімдерін) қорғау.

4 – сынақ: «Отбасы» тақырыбындағы қанатты сөздерді талдау.

5 – сынақ:  «Отбасы» сөзінен сөздер жасау.

   Барлық сынақ барысын қадағалап, бақылап отыратын сарапшылар құрамын көз алдымызда сайлап алайық (сарапшыларды сайлап алу). Сарапшылар сіздер ойынға қатысушылардың жауабына мына бағалаулар арқылы ұпай бересіздер, ұпай 6-дан 10- ға дейін. Жауабына қарай  ұпай  сараптамалы түрде берілуі керек.

Іскерлік ойын соңында сұраққа орынды жауап берген  мақал-мәтелді дәл аяқтап, балалардың аттарын  қызықты етіп қорғап, сипаттай білген 3ата-ана сынақтан сүрінбей өтті деген марапатқа ие болады.

Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу салты: өзін-өзі жағымды қабылдау, көңіл-күйін көтеру. «Бір күнгі танысыңа, қырық күн сәлем» дегендей, біз бүгін бір-бірімізбен дәстүрден тыс амандасудың түрлерін көрсетейік.

·  Бір-біріңе күлімсірей қарап, алақанның ішін және сыртын тигізіп сәлемдесу.

·  Оң жақ, сол жақ тізелерін түйістіру арқылы сәлемдесу.

·  Оң жақ, сол жақ иықтарын тигізіп сәлемдесу.

·  Маңдайларын бір-біріне тигізіп амандасу.

Сәлемдесу рәсімі аяқталғаннан кейін қойылатын сұрақтар:

1.Сәлемдесу кезінде қандай әсерде болдыңыз?

2.Сізге қандай әдіс ұнады?

3.Осы әдістердің қайсысын өмірде пайдаланып көрдіңіз?

Ойынның  ережесімен таныстыру. Ойынға барлық қатысушылар кезекпен ережелерді оқып, берілген ережені қабылдауға келіседі немесе келіспейтіндігін айтады.

- бір-бірін сыйлау;

-      белсенді болу;

-      шынайы болу;

-      жауапкершілікпен қатысу;

-       тыңдап алып, содан кейін айту;

-      ренжімеу;

-      қақтығысқа түспеу.

1-сынақ: ситуациялық сұрақтарға жауап  беру. Мына үстел үстінен билет алып ситуациялық сұрақтарға жауап берулеріңіз керек.  Сұрақпен қоса реттік нөмір беріледі. Сұраққа жауап берген  кезде аты-жөндеріңізді толық атап өтіңіздер, оны сарапшылар жазып алсын (әрбір ата- ана сұраққа жауап береді).

Ситуациялық сұрақтар:

1.Балаңыздың өнері, қандайда бір іске қызығушылығы, бейімділігі байқалса, не істер едіңіз?

(Мүмкіндігінше, оның қабілетін одан әрі  дамытуына жағдай жасаған жөн. Мүмкін, ол бала бойындағы жасырын дарындылық  қабілет болар).

2. Сіздің жұмысқа баратын уақытыңыз. Сізді мектепке міндетті түрде шақыртады. Сіз не істейсіз? Барасыз ба, әлде жұмысқа кетесіз бе?

1. Баламен сөйлесе білуде үлкен өнер. 4-6жастағы бала күніне көптеген сұрақтар қояды. Мысалы:  түн неге қараңғы, күн қайда кетті, ұшақ қалай ұшады, ... деген сияқты таусылмайтын сауалдары көп. Сіздің балаңызда осындай сауалдарды көп қойса, жауап беруге  тырысасыз ба, жоқ , әлде елеусіз қалдырасыз ба?

(Бала сұрағына байыппен түсіндіре жауап беру- олардың ой-өрісін дамытуға, дүниетанымын кеңейтуге  көмектеседі).

2.Сізді достарыңыз туған күніне шақырды. Бірақ, сіздің балаларыңыз жалғыз қалады. Сіз не істейсіз? Барасыз ба, әлде бармайсыз ба?

1.Сізге мектептегі мұғалімдерден “Сіздің балаңыз басқа балаларды ұрады ” деген бірнеше шағым айтылды.  Тағы көрші ата-аналардан да “біздің баланы ұрды” деген сөз естуге тура келді дейік. Не істейсіз? Балаңызды қалай тәрбиелейсіз?                                           (Баланы тәртіпке келтіруден бұрын, оның агрессивті болуының себебін тереңнен іздеңіз. Басқаларды ренжіткен бала өзіде ренжіген бала. Отбасыңыздағы біреу осыған кінәлі емес пе?Ойланыңыз. Мүмкін, жағдайды талдап, себебін тереңнен табуға  болатын шығар?).

2. Телеарнадан жақсы концерт болып жатыр. Балаңыз көркем фильм көрем деп сұрап отыр. Сіз не істейсіз?

1.Кейбір ата-аналардың баласының әрбір істеген іс-әрекетіне көңілі толмай: “Сен сала алмайсын, сен істей алмайсың” –деп айтып жатқанын байқаймыз. Бала іс-әрекетіне теріс баға беруге қалай қарайсыз?

(Балаға “Сен сала алмайсын, сен істей алмайсың”деген  сияқты теріс баға беру дұрыс емес. Осындай жағдайда баланың сол іс-әрекет түріне талпынуы, үйренуге ұмтылысы төмендеп, өзіне деген сенімділігін жоғалтады. Өз-өзіне көңілі толмау сияқты кешенді сенімсіздік қалыптасуы мүмкін).

2.Сізді күні бұрын «Музарт» тобының концертіне билет алып қоясыз. Сол баратын күні сіздің бір жақын досыңыз өзінің туған күніне шақырып қалады. Сіз не істейсіз? Концертке барасыз ба, әлде досыңызбен бірге кетесіз бе?

1.Балаңыз сабақтан қашып, мектептен ерте келді, не істейсіз?

(Балаңыздың мұндай жөнсіздіктеріне жол бермеңіз, әйтпесе, одан кейінде өрши түседі).

2.Балаңыз сізді ренжіткенде, ең алдымен қандай сөз аузыңызға түседі?

1.Балаңыз мектептегі бір мұғаліммен тіл табыса алмай жүр. Балаңызға қандай кеңес айтасыз?                                                                              

  (Анық себебін біліп алып, мұғаліммен тіл табысуға ықпал ету).

2. Балаңыздың парталас көршісі кім? Балаңыздың ең жақын досы кім? сол адамға сипаттама беріңіз?

2-  сынақ:  аяқталмаған мақал-мәтелдерді дұрыс жалғап аяқтау. Өз кезектеріңіз бойынша келіп, мына жердегі конверттердің біреуін алып, ішіндегі қағазға жазылған  аяқталмаған мақал-мәтелдерді дұрыс жазып аяқтайсыздар.

 Аяқталмаған мақал-мәтелдердің  дұрыс жалғасы келесідегідей :

1.Ата- асқар тау

Ана- ( бауырындағы бұлақ)

Бала -  ( жағасындағы құрақ)

2.Ұлың өссе,

Ұлы(үлгілімен ауылдас бол

Қызың өссе,

Қызы үлгілімен ауылдас бол).

3.Бала жас шыбық сияқты ,( қалай исең солай иіледі ).

4.Бала жақсы болса -қуаныш, (жаман болса-қиналыс).

5.Ерлі -зайыптылар тату болса –үйге береке,( араз болса-елге келеке).

6.Анасы қандай болса –( баласы сондай).

Сарапшылардан ұпай қортындысын сұрау.

3 - сынақ: балаларына қойылған аттарын (есімдерін) қорғау. Мектеп жасындағы баласының атын(есімін) қою тарихын, кім қойғанын, не үшін, кімнің құрметіне қойғанын түсіндіріп айтып шығады. Қатысушылар жауап беруге дайындалғанша, көрермендерге берілетін ақпарат.

   Адамға ат қойылудың да өзіндік бір тарихы болады. Адам есімдерін зерттейтін ғылым саласы бар. Ол ономастика деп аталады. Ономастика – атаулар туралы ғылым. Адам аттарын, фамилияларды, қала, өзен, көл, тау аттарын, географиялық атауларды зерттейді. Осы зерттеулерге сүйенсек, қазақтар балаға атты әр түрлі ырымдарға сүйеніп қойған. Мысалы, баласына соған тартсын деп бір жақсы адамға ат қойғызған, немесе жақсы адамның атын қойған. Мысалы, Абай, Шоқан, т.б. белгілі, даңқты адамдардың атын берген.

Қазақ кейде балаға жағымсыз ат қоятын. Мысалы, Күшікбай,  Қасқырбай, т.б. Әдетте,мұндай ат баласы тұрмай, шетіней берген соң, ата-аналары тіл -көз  тимесін деп қойған. Қазақта тілеулі аттарда болған, мысалы, Ұлболсын, Тоқтасын,Тұрсын, т.б.

Енді сөз кезегі қатысушыларға беріледі.

4- сынақ: «Отбасы» тақырыбындағы қанатты сөздерді талдау.

1.     Дәулетіннің қадірін ұлың өскенде білерсің, абырайынның қадірін қызың өскенде білерсің.

2.     Адамгершілікке тәрбиелеу құралы — еңбек пен ата-ана үлгісі.

3.     «Ағаш түзу өсу үшін оған көшет кезінде көмектесуге болады, ал үлкен ағаш болғанда оны түзете алмайсың».

4.     Баланы бұзуға, түзеуге  себеп  болатын бір  шарт  -  жас  күнде  көрген  өнеге.

5.     «Баланы тәрбиелеу үшін әрбір тәрбиешінің өзі тәрбиелі болуы керек. Себебі, бала айтып ұқтырғаннан гөрі, көргеніне көп еліктегіш келеді. Солай болған соң балаға не жақсы мінез болсын, іспен көрсету керек»

6.     Әке жолы – ұлына мақтаныш,

Ананың аялы алақаны  - қызына сағыныш.

Сарапшылардан ұпай қортындысын сұрау.

5 – сынақ:  «Отбасы» сөзінен сөздер жасау. Сіздерге ортақ бір сөз беріледі, белгіленген уақыт ішінде сөздер құрауларыңыз керек.

Іскерлік ойынымыз өз мәресіне жетіп қалды. Сарапшылар, барлық ұпай санын қосып  болғанша ата-аналармен «Қызықты сұрақтар» ойынын ойнайық?

Қызықты сурақтар:

1. Балаңыздың туған күні? (Гүлдерай апайға1)

2. Сынып жетекшісінің толық аты-жөні? (Гүлсім апайға1)

3. Балаңыз қандай өлшемді аяқ киім киеді? (Бибигуль апайға1)

4. Балаңыздың парталас көршісі кім?  (Серікгуль апайға1)

5. балаңыздың үлгі тұтатын адамы? (Бибигуль апайға2)

6. Балаңыздың сүйікті асы қандай? (Гүлдерай апайға2)

7. Балаңыз қандай түсті жақсы көреді? (Гүлсім апайға2)

8. Балаңыз спорттың қандай түрін жақсы көреді? (Серікгуль апайға2)

9. Балаңыз 1-сыныпқа қай жылы барды?  (Гүлсім апайға3)

10. Балаңызды еркелетіп қандай сөз айтасыз? (Бибигуль апайға3)

11. Балаңыз сізді ренжіткенде, ең алдымен, қандай сөз аузыңызға түседі?  (Гүлдерай апайға3)

12. балаңыздың сүйікті пәні? (Гульмира апайға)

13. Балаңыздың ренжігенің қалай білесіз? (Серікгуль апайға 3)

Сарапшылар, барлық ұпай санын қосып болсаңыздар , ұпай саны ең жоғары деген үш  қатысушыны ретімен атап шықсаңыздар .

Қорытынды.( Қатысушыларға ынталандыру сыйлықтары беріледі).

Ыбырай Алтынсарин

Халықта 

Жүсіпбек  Аймауытов

  

 

1.Балаңыздың өнері, қандайда бір іске қызығушылығы, бейімділігі байқалса, не істер едіңіз? 

2.Баламен сөйлесе білуде үлкен өнер. 4-6жастағы бала күніне көптеген сұрақтар қойады. Мысалы:  түн неге қараңғы, күн қайда кетті, ұшақ қалай ұшады, ... деген сияқты таусылмайтын сұрақтары көп. Сіздің балаңызда осындай сауалдарды көп қойса, жауап беруге  тырысасызба, жоқ , әлде елеусіз қалдырасыз ба?

3.Сізге мектептегі мұғалімдерден “Сіздің балаңыз басқа балаларды ұрады ”деген бірнеше шағым айтылды.  Тағы көрші ата-аналардан да “біздің баланы ұрды” деген сөз естуге тура келді дейік. Не істейсіз? Балаңызды қалай тәрбиелейсіз?       

4.Кейбір ата-аналардың баласының әрбір істеген іс-әрекетіне көңілі толмай: “Сен сала алмайсын, сен істей алмайсың” –деп айтып жатқанын байқаймыз,. Бала іс-әрекетіне теріс баға беруге қалай қарайсыз?              

5.Балаңыз сабақтан қашып, мектептен ерте келді, не істейсіз?              

6.Балаңыз күнде 1- сабаққа кешігіп келеді. Қалай жөнге келтіресіз?

7.Балаңыз мектептегі бір мұғаліммен тіл табыса алмай жүр. Балаңызға қандай кеңес айтасыз?                                              

1.        Ата- асқар тау

Ана- _____________________________________________

Бала -________________________________________

2.        Ұлың өссе,

Ұлы________________________________

           _______________

3.        Бала жас шыбық сияқты ,_____________________.

4.        Бала жақсы болса -___________________________.

5.        Ерлі -зайыптылар тату болса –__________________.

6.        Анасы қандай болса –_______________________________.

7.        Әкеге қарап ұл -_________________________________________.