"Ата салтым-асыл қазынам" сыныптан тыс шара

«Степное негізгі мектебі-балабақша кешені» КММ

Касаинова Риза Кожахметовна

қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі

Ата   салтым-асыл  қазынам!

Наурыз   мерекесіне   арналған   іс-шара

Жүргізуші:    Құтты   болсын   Ұлыстың  ұлы  күні

                         Шаттандырған   елімді   Тәңір   нұры

                         Табиғатты  түлеткен   нұрландырып,

                         Құтты  болсын  Наурыздың   жаңа  күні.

                         Сәулесі   бар   Наурызда  таңғы  үміттің

                         Басын  қосқан   сан  халық,  сан   ғұрыптың

                         Ұлыстың   ұлы  күні   паш  етейік

                         Белгісін   достық  пенен   мәңгіліктің.

Ведущий:        Наурыз- день   чистоты  и  верности,

                          Ошибки   прощаются,  обиды   смываются,

                          В  каждом  доме-  смех, ругаться  грех,

                          В  подарок- поздравление   и   щедрое   угощение

Жүргізуші:      Қайырлы   кеш,  құрметті   қонақтар!

                         Сіздерді  Ұлыстың  Ұлы  күні  Наурыз  мерекесімен  құттықтаймыз!

Ведущий:        Добрый  вечер, уважаемые  гости!

                         Поздравляем  вас  с  наступающим  праздником  Наурыз!         

 Жүргізуші:    Құттықтау  сөз  мектеп  директоры  Курманбаева  Галина  Андреевнаға                      

                          беріледі.

Ведущий:    Слова  для   поздравления  предоставляется   директору  школы     Курманбаевой  Галине  Андреевне.  

Әйгерімнің  орындауында  Наурыз  әні

Жүргізуші:     Құрметті  жиналған  қауым! Сіздерді   Наурыз   мерекесіне  орай  өткізіліп  отырған   «Ата  салтым –асыл  қазынам »  атты  сайысты  тамашалауға  шақырамыз.

Ведущий:       Уважаемые  гости! Представляем   вашему   вниманию   конкурс  «Традиции  народа-бесценное  богатство», который   проводится  в  честь  праздника  Наурыз.

Жүргізуші:  Қымбатты   қонақтар! Біздің  ортамызға ақ ниетпен, шын пейілмен, дархан көңіл  жарқын   ниетімен   Қыдыр  ата  келе  жатыр  екен.  Кәне,  қарсы  алайық.

Ведущий:  Қыдыр  ата  светой  старец, благодетель  народа,  который  оберегает , приносит  блогополучие, счастье, удачи  и вместе  с тем  дарит  жизнь. В  день  наурыза  он  ходит  повсюду  и  заходит  в  каждый  дом,  благославляя  всех  его  обитателей.

И  на  наш  праздник  пришел  Қыдыр  ата. Даваите  встретим.

Қош келдіңіз, Қыдыр ата!Добро  пожоловать,  Қыдыр  ата!

(Қыдыр ата бата береді).

Жүргізуші:  Наурыз келсе,

                       Құт келгені халайық!

                       Есік ашып, шашу шашып,

                       Ел боп қарсы алайық. (шашу шашылады)

Ведущий:     Любой  праздник  казахского  народа  начинается  с  того, что   всех  угощают   шашу-сладости.(Қыздар  проходят  в  зал  и  угощают  всех  гостей  со  словами  «Наурыз  құтты  болсын!»)

Жүргізуші:  Шалқытып  мерекеде  ән  салайық,

                       Өнерпаз  өрендерге  тамсанайық.

                       Әділдік   пен  шындықты  арқа   тұтқан

                       Әділқазы   алқасын   таныстырайық.

Ведущий:   Представляем   членов  жюри: 

Жүргізуші:Кең  даланың  ежелгі,

                    Қазақ  дейтін, халқымыз,

                    Өзге  ұлттай біздің  де,

                    Бар  дәстүр  мен  салтымыз.

      Қазақ  халқы  салт-дәстүрге  өте  бай  ел.  Бұл  оның мәдениеті, әрі  тәрбиелі  ел  екендігінің   айғағы.Салт-дәстүрлі  ел-мықты, әрі  түбі   берік   ел.  Біздің  халқымыз  өз  ұрпақтарына  ғасырдан   ғасырға   ұлт  қасиетін   салт-дәстүрмен, әдепті  ырым, тыйыммен  тәрбиелеп, ұлағатты  ұл, инабатты   қыз  өсірген.

Ведущий:  Составной  частью  культуры каждого народа является сохранение своих обычаев, традиций и обрядов, передаваемых из поколения в поколение. Казахские обычаи и традиционные праздники поражают своей красочностью, богатством смыслового наполнения и в полной мере отражают сущность казахского национального характера – открытого, гостеприимного и стремящегося жить в гармонии с окружающим миром.

Сегодня  мы  вам  покажем  самые  интересные  обряды, которые до сих пор имеют место в семейном укладе казахов.

Жүргізуші:    Көктем  келіп,   жылғаға  су  толып   жатыр

                        Бөктерлерге  жыл  құстары  қонып  жатыр

                        Алтыбайдың   ауылына   келсеңіздер,

                        Шілдехана   дәл   бүгін  болып  жатыр

Ведущий:  Шілдехана – это  традиционный  той  в  честь  новорожденного.

Приглашаем  на  сцену  учащихся  6  классов. Вашему  вниманию обряд  «Шілдехана»

Жүргізуші:   Бабамыздың  мұңысын  сен,  домбыра!

                       Анамыздың   сырысың  сен, домбыра!

                       Қазағымның   жүрегін  жаралаған

                       Даламыздың  үнісің  сен,  домбыра!

                   Халқымыздың   киелі  аспабы  домбыра   сазына   құлақ   түрелік.

Ведущий:  На  сцене  национальный  инструментальный  оркестр «Даулескер»

Жүргізуші: Күн  жылынып  самал  жел  есілуде,

                     Қыраттарда  тай  жарысып  көсілуде

                     Келсеңіздер  Бесбайдың  ауылына

                     Нәрестенің  тұсауы  кесілуде.

Ведущий:    Тұсау  кесу-обряд, связанный  с  первыми  шагами  ребенка. Ножки  малыша  перевязывались  полосатой  веревкой. Обряд  Тұсау  кесу  поручали  человеку   с  красивой,твердой  походкой,а  также обладающему  лучшими  духовными   качествами.

Ученики 5  классов представляют  обряд  "Тұсау  кесу"

Жүргізуші: Ән  салса, айтса  таң  қаларсың,

                     Ән  сөзін  тоқсан   тоғыз  қайталарсың.

                     Осындай  ән  туғызған   қазағымды

                     Қалайша   тар  пейіл  деп  айта  аларсың.

       Кезекті   жүректі   тербеп,  сезімді  оятар   әсем  әнге   береміз.

Ведущий: На  сцене  ученик 7 класса  Наурызбек

Жүргізуші:  Өңшең   жайсаң  мейман   келіп  қаладан,

                      Бұл  өнерге  тек  тамсана  қараған.

                      Жетібайдың   ауылында  дүрілдеп,

                      Қазір  айтыс  басталады  аламан.

Ведущий:   Айтыс   акынов-популярный  вид  казахского  устного  народного  творчества. В  айтысах  поднимаются  острые  и злободневные  вопросы  жизни  народа.Люди  получают  духовное  удовлетворение  от  слушания  айтысов. Они  оценивают  выступления  айтыскеров, выступают, в  своем  роде, в  роли  жюри.

А  теперь  учащиеся  7 классов  покажут  нам  айтыс  между   девушкой  и  джигитом.

Жүргізуші:   Салт-дәстүрмен   жараса,

                       Қайта   құрып  жаңаша.

                       Жарыса  өнер  көрсетіп,

                       Ортамызды  ашайық.

                       Мың  бұралып  би  билеп

                       Інжу-маржан  шашайық

Ведущий:   Узбекский  танец  

Жүргізуші:  Той  думаннан  арылмаған  бауыры,

                      Әрқашанда   шат-шадыман  ауылы.

                      Ару  қызын  ұзатпақшы  бүгінде,

                      Өңшең  сері  Сегізбайдың   ауылы.

Ведущий:     «Қыз  ұзату» -проводы  девушки. В  этот  день  родители  и  грустят, и  радуются. Радуются,  что  вырастили   красивую, умную, достойную   дочь,за  которую  не  надо  краснеть,грустят,потому  что  жаль   расстоваться  с  дочерью, им  кажется,  что  она  еще  ребенок.

Вашему  вниманию  обряд  «Қыз  ұзату»

Жүргізуші: Наурыз  шаттық  әніміз.

                      Би  билеп  жас  кәріміз

                      Ән  салайық  бәріміз.

  Кішкентай  әншіміз  Асығатова  Арайдың  ән  шашуын  тыңдайық.

Жүргізуші:  Уа  халайық, мұнда  көңіл   бөліңіздер,

                      Көргендерің  көрімдігін   беріңіздер.

                      Тоғызбайдың  ауылына  қонақ  болып,

                      Жас  келінді  тамашалап  көріңіздер.

Ведущий:    «Келін  түсіру» -приезд   невесты  в  дом  жениха. Для  казахского  народа  заветная  мечта, самая  большая  радость  и  большой  той-  «келін  түсіру».  Весь  аул  готовится  к  этому   торжеству.  Обряд  «Келін  түсіру»

Жүргізуші: Қазақтың  халық  биі  «Қара  жорғаны»  тамашалайық                  

Ведущий:    А у нас настал торжественный момент подведения итогов конкурса. Слово для поздравления предоставляется нашему жюри.