Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі

Ибраев Болат Ерсаинович

Физикадан ашық сабақтың қысқа мерзімдік жоспары

Сабақ тақырыбы: §40.Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі		Мектеп: Өлеңті ЖОББМ
Мерзімі 20.02.15		Мұғалім; Ибраев Б.Е.
Сынып 7		Оқушылар саны 17. қатысты;	Келмеген оқушылар;  жоқ
Осы сабақтың міндеттер	Білімдік міндет: Оқушылар амосфералық қысым, және атмосфералық қысымның өлшем біліктерін білу міндеті. Торричелли тәжірибесінің мәнін түсіну міндеті Дамыту міндеті: Атмосфералық қысым туралы білімдерін, оқушылардың сыни ойлау белсенділігі мен танымдық қызығушылығын дамыту. Тәрбиелік міндет: Сабақ барысында оқушылардың дербестігін, пікір алмасуға, шығармашылық өздігінен білім алуға тәрбиелеу.
Сабақ мақсаты	Атмосфералық қысым, оның бірлігі және атмосфералық қысымды өлшеуге арналған Торричелли тәжірибесін білу, түсіну және қолдану.
Құралдар:	Интерактив тақта. Үлестірмелер. Баорметр-анероид бағалау критерийлері мен дескрипторлар.
Тілдік мақсаты	Оқушылар өз ойларын жеткізе және өз идеяларын дамыта отырып, масса және салмақ жайлы білетіндерін ауызша және жазбаша түрде талқылай алады
Алдын-ала үйрету	Оқушылар атмосфералық қысымды және оны өлшеуді біледі. ауырлық күштің қандай физикалық шамаларға тәуелділігін ажырата алады.
Жоспар
Жоспар ланған уақыт мерзімі	Жоспарланған іс-әрекет		Қорлар
0-1 мин 2-4 мин 5-37 мин 38-40 мин 41-45 мин	Ұйымдастыру. Оқушылардың сабаққа дайындық деңгейін тексеру Өткен тақырыпты еске түсіру сұрақтары: *Қысым деп нені айтамыз? *Қысымды қалай анықтайды, формуласы? * Қысымды қандай бірліктермен өлшейді? *Газдардың, сұйықтардың және қатты денелердің айырмашылығы неде? * Қатты денелерде қысым қалай беріледі? * Газдардың қысымы сығылғанда және ұлғайғанда қалай өзгереді? * Сұйықтардың ыдыс түбіне түсіретін қысымы қалай анықталады? * Паскаль заңы қалай тұжырымдалады? Сыни тұрғыдан ойлану әдісі «Дұрыс және надұрыс тұжырымдар» оқушылар «Ия» «Жоқ» деп жауап береді: *Атмосфера сөзі «атмос» ауа «сфера» шар деген мағына беретін ағылшын сөзі дегенге келісесізбе?   *Атмосфера көп қабаттан тұрады және жоғары қабаттар төмендегі қабаттарды сығады. Осының әсерінен Жерге қысым түсіреді деген тұжырымға сенесіз бе?                                                                        *Су құбырының жұмыс істеу принципі атмосфера әсеріне байланысты дегенге сенесізбе?                            * Торречилли тәжірибесінде сынап пайдаланған, себебі 1 м түтіқшедегі су төгілмеген, су түтікше ұзындығы 10,5 ге жеткенде төгіледін еді деген сөзге сенесізбе?      * Жер бетінде атосфералық қысым  1 квадрат метрге 100 000 н күшпен немесе 10 тонна массаға тең қысым түсіреді дегенге сенесізбе?                                           *Ауа райының өзгерісіне атмосфера әсер етпейді дегенге келісесізбе?                                                             * Атмосфералық қысым адамның көңіл-күйіне, денсаулығына әсер етеді деген ге келісесізбе?                 * «1 мм сынап бағанасы» деген өлшем бірлік қысымды өлшеуге қолданады дегенге келісесізбе             *Сынапты барометрді пайдалану қауіпті, адам денсаулығына зиян келтіреді дегенге сенесізбе?              * Атмосфералық қысымды p=ρgh немесе p=F/S өрнегімен есептеуге болады дегенге сенесізбе? Жаңа материалды түсіндіру және оқушыларда ой қозғау үшін видеороликтен көрініс көрсету. Ой қозғау кезінде топтық жұмыс үшін тапсырмалар беремін: Тапсырма № 1 Сұрақтарға жауап беру -Торречилли тәжірибесінің мәні неде? - Атмосфералық қысымның әсері қандай? - Атмосфералық қысымның бірліктері қандай? - Атмосфералық қысымды өлшейтін құралдар қалай аталады? Тапсырма № 2 «Дана үкі» әдісі сұрақтары: -Мәтіндегі негізгі ұұғыдарды тауып жазыңдар;. - Мәтіннен өзіңе беймәлім болған, сіздің көзқарасыңызға қарсы келетін, күтпеген ақпаратты табыңдар; -Сізге жаңалық болған ақпаратты табыңыэ; - Мәтіннен ерекше,талқылауға болатын ойды табыңыз; Үйренгеніңді тұрмыста қолдануға болама? Тапсырма №3  Суреттер бойынша талдау: Тапсырма № 4 Тәжірибеге жауап беру: 1 Стаканға жартылай су құйыңда, бетін бір парақ қағазбен жабыңдар. Қағазды қолмен басып тұрып стаканды төңкеріңдер. Егер қолды қағаздан тартып қалсақ, стакандағы су төгілмейді. Неліктен? 2 Стаканды суға батырып, оны судың ішінде төңкеріңдер. Одан соң жайлап судан шығарыңдар. Сонда стаканның жиегі судың ішінде тұрғанда неге оның ішіндегі су төгілмейді. Тапсырма №  Сәйкестендіру. Қысым 1608-1647 Күш 760 мм сын бағ Торречилли  1 Па 1 мм сын бағанасы Барометр Қалыпты атмосфералық қысым 13600 кг/м3 Атмосфералық құралды өлшей құрал 1Н Сынап 133 Па Кейінгі тапсырма: Атмосфералық қысымның ауа райына және биіктікке байланысты өзгеруін интернеттен іздеп реферат жазу Бағалау: Бағалау парақшасы: Үйге тапсырма Дұрыс ж/е Суреттер б/ талдау Дана үкі Тәжірибе сәйкестендіру Қоытынды Жоғары ұпай 3 3 5 5 5 3 24  «5»  20-24 ұпай   «4» 15-19 ұпай   «3» 10-15 ұпай  Топтарды бағалау, өзін-өзі бағалау Кері байланыс: стикермен сабақ туралы пікірін білдіреді.		http://www.schoolphysics.co.uk/

      Рефлексия:

   Мен бүгінгі 7 сыныпта « Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі» деген тақырыптағы сабағымда « Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер», «Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету», «Оқыту мен оқуды бағалау» және «Талантты және дарынды оқушылармен жұмыс» модульдерін қолдануға басымдық бердім.
    Үйге берілген тапсырманы тексеруден соң оқушылардың қызығушылығын және сыни көзқарасын ояту мақсатында, жаңа тақырыптың мәтіні негізіндегі сұрақтардан құралған « Дұрыс және дұрыс емес тұжырымдар» әдісін қолдандым. Оқушылар өтежақсы қабылдады және жаңа материалда нелерге көңіл бөлуі керек екеніне деген ой қалыптасты деп ойлаймын. Осыдан соң « Атмосфералық қысым. Торричелли тәжірибесі» не арналған 1,5 минуттық видео-ролик көрсеттім. Көріністен алған әсері негізінде тақырыптың мазмұнын ашатын сұрақтарды экранға шығарып оқулықтан жауап іздеуіне уақыт бердім. Уақыт біткенннен соң топтарға тапсырмалар бердім.
       Бірінші тапсырма «Дана үкі» әдісінде оқушыларға мәтіннен жаңа терминдер, -мәтіндегі негізгі ұғымдарды, көзқарасына қарсы келетін, күтпеген ақпаратты табу;
жаңалық болған ақпаратты табу, ерекше,талқылауға болатын ойды табу мен
 тұрмыста қолдануға болатынын жазу тапсырылды. Оқушылар бұл тапсырман топ болып ойласып орындады.

       Екінші тапсырма тақырыпты оқулықтағы суреттер бойынша талқыласа соңғы тапсырмада төмендегі тәжірибелер көрсетіліп  оқушыларға түсінігін айту тапсырылды:
Тәжірибеге жауап беру:
1 Стаканға жартылай су құйыңда, бетін бір парақ қағазбен жабыңдар. Қағазды қолмен басып тұрып стаканды төңкеріңдер. Егер қолды қағаздан тартып қалсақ, стакандағы су төгілмейді. Неліктен?
2 Стаканды суға батырып, оны судың ішінде төңкеріңдер. Одан соң жайлап судан шығарыңдар. Сонда стаканның жиегі судың ішінде тұрғанда неге оның ішіндегі су төгілмейді?. Оқушылар бұл тапсырманы орындауда белсенділік көрсетті, қате немесе толық емес жауап беріп жатқандар көп болды.

    Соңғы тапсырмадасәйкестендіру қолдандым:
Тапсырма №  Сәйкестендіру.

Қысым		1608-1647
Күш		760 мм сын бағ
Торречилли		1 Па
1 мм сын бағанасы		Барометр
Қалыпты атмосфералық қысым		13600 кг/м3
Атмосфералық құралды өлшей құрал		1Н
Сынап		133 Па

 Бағалауда жалпы төмендегі көріністегі «Бағалау парақшасын » пайдаландым:

Бағалау парақшасы:

	Үйге тапсырма	Дұрыс ж/е	Суреттер б/ талдау	Дана үкі	Тәжірибе	сәйкестендіру	Қоытынды
Жоғары ұпай	3	3	5	5	5	3	24

 «5»  20-24 ұпай
  «4» 15-19 ұпай
  «3» 10-15 ұпай

Топты бағалау және өзін –өзі бағалаумен сабақты қорытындыладым.