- 12.02.2015
- 1147
- 0
«Ағылшын тілі сабағында ойын технологиясын қолдану»
|
Ауызша
айтсаң – тез ұмыттым, (қытай мақалы)
|
|
Адамзат баласының өз ұрпағын оқыту
мен тәрбиелеудегі ең озық, тиімді әдістерін тәжірибелерін жалғастырып тың жаңалықтар
іздеу, классикалық педагогиканың озық үлгілерін жаңашылдықпен дамыту қашанда
жалғаса бермек. Қазіргі таңда жеке тұлғаны қалыптастыру оқушының өзі арқылы,
оның іс - әрекетін ұйымдастыру арқылы ойлау дағдыларын дамыта отырып жүзеге
асырылады. Білім - жолы қиында қастерлі жол. Болашақ жастарды оқыту, тәрбие
беру, қазіргі өмір ағысына бейімдеу ұстаз алдында тұрған ең басты міндет.
Қазіргі заманғы білім беру жүйесі оқытудың инновациялық нысандары мен әдістерін
енгізу педагог қызметкерлердің тұлғасына кәсіби құзыреттілігіне жоғары талаптар
қоюда. «Кәсіби құзыреттілік - жеке тұлғаның кәсіби іс - әрекетті атқаруға
теориялық және практикалық әзірлігімен қабілеттілігінің бірлігі».
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев 29 қаңтар 2011 жыл Қазақстан
халқына жолдауында «Мен қазіргі заманғы қазақстандықтар үшін үш тілді білу
әркімнің дербес табыстылығының міндетті шарты еккендігін айтып келемін.
Сондықтан 2020 жылға қарай ағылшын тілін білетін тұрғындар саны кемінде 20
пайызды құрауы тиіс деп есептеймін»- деді. Олай болса, оқушыны ағылшын пәніне
қызығушылығын тудырып дамытуды және жемістің нәтижесін көруді мақсат тұтқан
әрбір мұғалім жолдауға жедел үн қосу керек деп білемін. Шетел тілін үйрету қиын
да, қызықты жұмыс. Қазіргі кезде ұстаздарға қойылып отырған талап жаңа
технологиялық әдістерді қолдана отырып сапалы терең білім беру, оқушылардың
ойлау, есте сақтау көру қабілеттерін жетілдіру. Мектептерде жаңа технологиялар
арқылы оқыту шет тілін үйренудің сапасы мен маңызын арттырады. Шет тілін оқыту процесінде
тілді дұрыс үйрету ауызша сөйлеу, сауатты жазу, мәнерлеп оқыту өте маңызды.
Шетел тілін оқытудағы білімділік мақсаты - шетел тілінде сөйлеуді үйрету,
байланыста бола алу мен ортақ тіл табысып, қарым - қатынасты нығайтуға ұмтылу
болса, тәрбиелік мақсаты - өзге адамдарды тыңдау мәдениетін қалыптастыру
негізінде өз пікірін айта алу және қорғауға үйрету.
Жаңа ақпараттық технологиялармен қатар, өз сабағымда интербелсенді оқытуды
пайдалана отырып , ойын әдіс-тәсілін қолданамын.Ойын арқылы ұстаз қойған
мақсаттарына жетеді деп ойлаймын.Ойынға қатысушы оқушылар мұғалімдермен өзара
қарым-қатынастарын көтереді , әрі өздерінің қабілеттерін тексеруге мүмкіндік
тудырады, сонымен қатар ұйымдастыру қабілеттерін арта отырып сабақ кезінде
қуаныш сезімін оятады.Оқу үрдісінде тиімді ойындардың бірі төмендегідей:
1. Рөлдік ойындар.
2. Іскерлік ойындар.
А) Іскерлік оқу ойындары: саяхат ойындары;блиц ойындары.
Ә)Өндірістік ойындар.
Рөлдік ойындар - интербелсенді әдістердің тиімді бір түрі.Рөлдік ойындар
екіге бөлінеді:
1. Әрбір оқушы рөлде ойнайды.
2. Оқушылардың шағын топтары рөлде ойнайды.
Іскерлік оқу ойындарға келсек, мысалы, сабақ тақырыбы бойынша жазылған
сценарийлерге қысқа жағдаяттар ойнау.Ал саяхат ойындарында оқушылар күнделік
жүргізеді немесе достары мен туыстарына хат жазады.Блиц оқу ойындары туралы
айта кетсек, олар шағын ойындар, оқушылардың нақты біліктері мен дағдыларын
дамытуға бағытталады.мынадай түрлері болады:фотосуреттерді баяндау(отбасы
мүшелерін, достарын, өз үйіңді, бөлмеңді), сұхбат алу (мерекелер тақырыбы
бойынша), шындық детекторы (дұрыс, қате), т.б.Өндірісті ойындарда әлеуметтік
және экономикалық маңызы бар күрделі мәселелерді шешуге болады. Мысалы,
«Қоршаған орта немесе қоқысты қайта жіберуге болады.»деген тақырыптарда.
Мектептегі шетел тілін оқыту әдістемесі бойынша ойындарды екі түрге бөлуге
болады.Олар:дайындық ойындары және шығармашылық ойындары.Дайындық ойындарына
грамматикалық, лексикалық, фонетикалық және орфографикалық ойындар
жатады.Грамматикалық құрылымдарды есте сақтау қиындау және оқушыны жалықтырып
жібереді.Сол себептен ойын бұл тапсырманы жеңілдетеді.Мысалы, затты тығып
қойып, ағылшын тілінде «Менің көзілдірігім қайда?»немесе «Мынау не?»деп сұрақ
қою.Сөз орын да есте сақтау оңай емес болғандықтан, ойын ойнатқан жөн деп
есептеймін. Мысалы, «Домино», «Бинго»ойындары, қызықты геометриялық фигураларды
сызып, оның әр бұрышына сандарды немесе әріптерді эстетикаға сай, ретсіз жазып
қойып, атап беру.Фонетикалық ойындар сөзді дұрыс айтуға арналған.Ал
орфографикалық ойындардың мақсаты сөзді қатесіз жазу.
Әдеттегідей ойынға оқушылар2-3 топқа бөлінеді.Бұл ойындарға дайындықтың қажеті
жоқ, тек қана оқушыларды ойынның шарттарымен таныстырамын.Бұл ойындарды
шығармашылық ойындардың қатарына қосуға болады.Сонымен қатар әртүрі
викториналар, жағдаяттар, берейін ринг, рөл ойындарын, мысалы, «Жұлдызды сәт»,
«Таңғажайып алаңында», «XXI ғасыр көшбасшысы»ойындарын өткіземін.ойындардың
бәрі дамыту ойындарына жатады.
Мектептерде ағылшын тілін оқытудың негізгі элементтерінің бірі - сөздік жұмысын
жүргізу.Ол оқушылардың сөздік қорын байытуда ерекше орын алады.Оқушының сөздік
қорын тексеру әдістері бар.Олар мыналар.
1.Әңгімелесу, әңгіме құрату - өзін қоршаған орта туралы:үй іші, мектебі,
сыныбы, ата-анасы, оқу-құралдары, т.б.
2.Оқушының күнделікті жиі пайдаланатын заттарын көрсету арқылы оны
атату(киім-кешек, ыдыс-аяқ, үй жиһаздары т.б.).
3.Сөзді түсініп айту дәрежесін тексеру (таныс емес заттарды көрсету, т.б.).
Сөздік жұмысын ұйымдастырудың басты қағидасы - оқушының лексикалық материалды
белсенді түрде меңгеріп, сөйлеу тілінде оларды бекітіп, сөйлеуде белсенді түрде
қолдана білуге үйрету негізінде қалыптастыруды жүзеге асырамын.
Сөздік жұмысын ұйымдастырудың қағидаларын біліп алу қажет.Олар игерілуге,
білуге қажетті сөздер, жиілік, ахуалдың - тақырыптық негізінде сөз ірітіледі.
Ағылшын тіліндегі сөздер тек лексикалық түрінде ғана оқушыға меңгеріп қоймай,
ол лексика-грамматикалық бірлікте іске асырылу қажет.Мысалы, «оқушы, оқы,
кітап»деген сөздерді жеке бермей, оны сөз тіркесімен берген жөн.Бұл сөздік
жүргізудің бір қағидасы болып саналады.
Ұстаз жан-жақты ізденісті қажет етеді». Орта мектепте шетел тілін оқытудың
басты мақсаты коммуникативтік мақсат болуға тиіс, яғни орта мектепті бітіруші
бағдарламада белгіленген көлемде оқыған шетел тілін қатынас құралы ретінде меңгеруге
тиіс. Демек сөз әрекетінің негізгі түрлерін: монолог және диалог түрінде сөйлеу
ауызша айтылған сөзі тыңдап, түсіну, жазбаша мәтіндерді оқып, ондағы ақпаратты
қабылдай білу іскерліктерін меңгеруге тиіс.
Шетел тілін оқытуда қолданылатын әдістердің ішінде ойын элементтері маңызды
роль атқарады. Оқушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыруда, жаңа сөздерді
меңгеруде, тілге деген қызығушылығын арттыруда, білім деңгейін тексеруде ойын
элементтерін пайдаланған жөн. Мұғалім ойындардың сабақ кезінде қолдануға
ыңғайлы, өткізілуі жағынан қарапайым түрлерін таңдап алғаны жөн. Таңдап алынған
ойындар оқушылардың жас ерекшелігіне, сөз байлығына, білім деңгейіне сай болуы
керек. Сабақ барысында ойын элементтерін пайдалану үшін мұғалім алдын-ала
жоспар құрып алуы керек. Жоспар әдістемелік тұрғыдан қарағанда мынандай
шарттарға жауап беруі тиіс:
-ойынның өтілетін сабақтың тақырыбы мен мазмұнына сәйкес болуы;
-ойынға бөлінетін уақыттың нақты белгіленуі;
-ойынның ойналу түрінің нақтылануы (топпен ойын немесе жекелей ойын);
-ойынға қажетті материалдардың дайындалуы;
-қолданылатын сөздер, сөз тіркестері, мақал-мәтелдер, тақпақтардың таңдалынып
алынуы;
-пысықталатын грамматикалық, лексикалық, фонетикалық материалдардың
анықталуы;
-ойынның өту барысының жоспары жасалуы.
Сабақта қолданылатын ойындар алуан түрлі. Олар оқу ойындары және
коммуникативтік ойындар болып екіге бөлінеді. Бұл ойындардың шетел тілі
сабақтарында әрқайсысының пайдалану орны, мақсаты, атқаратын қызметі жағынан
айырмашылықтары бар. Шетел тілін оқытудың бастапқы сатысында оқу ойындарын
немесе коммуникативтік ойындарды қолдану оқушылардың білім, білік дағдыларына
байланысты шешіледі. Тілді жаңадан үйреніп жүрген оқушылар еркін қарым-қатынас
жасап, сөйлесе алмайды, сондықтан мұғалім тек коммуникативтік ойындарды қолдана
алады. Ойынды бастар алдында түсініктеме ана тілінде жүргізіледі. Ойын жарыс
түрінде өткізілсе барлық оқушылар басынан аяғына дейін ықыласпен қатысады. Ойын
элементтері оқушыларды жалықтырмайды, керісінше қызықтырады. Ойын соңынан оқушылардың
пікірі, көзқарасы талданады, баға беріледі. Ойын арқылы оқушылар белсенділікке,
өз бетінше жұмыс істеуге, қорытынды жасауға дағдыланады. Бастапқы және
кейінгі этаптарда шетел тілін оқытудағы бір негізгі аспект ол ойын
элементтерін тиімді пайдалану болып табылады. Ойын арқылы бала қоғамдық
тәжірибені меңгереді, сондықтан әр сабақ үрдісінде қандай ойын қолдануға
болатынын сабақтың мақсатына, жас ерекшелігіне сәйкес таңдау керек.
Ойындар бес негізгі түрге бөлінеді:
1)стол үсті ойындары
2)дидактикалық ойындар
3)қозғалыс ойындары
4)іскерлік ойындар
5)интеллектуалдық ойындар
І. Стол үсті ойындары.
Оқушылардың зейінділігін дамытатын, ой-өрісін кеңейтетін құрал. Сыныпта стол
үсті ойындарын топтық және дара жұмыста қолдануымызға болады. Бұған ребус,
кроссвордтар жатады, оларды тақтада, ватман қағазында, қима қағаздарда немесе
компьютерде орындауға болады. Бұл ойындарды қорытынды, білімді тиянақтайтын
сабақтарда қолданған тиімді.
ІІ. Дидактикалық ойындар.
Оқушылардың таным белсендігін жандандыратын, өздігінен ойлауын дамытатын
тәсілдердің бірі. Олар кез-келген оқу материалын қызықты да тартымды қылып,
оқушылардың көңілді күйін көтеруге, өздерінің жұмыстарына қанағаттануға және
білім үрдісін жеңіл меңгеруге көмектеседі.
Мысалы: «Алфавит ойыны». Бірінші оқушы: «Apple...» деп, «А» әрпінен басталатын
сөзді айтады , келесі оқушы бірінші оқушының сөзін қайталап, «В» әрпінен
басталатын сөз айтады (ex : box) т.с.с
ІІІ. Қозғалыс ойындары .
Бұл ойындар оқушылардың іс-әрекеттерін бір түрінен басқа түріне тез ауысуға
көмектеседі және ешқандай арнайы дайындықты талап етпейді. Бұларды жабық
бөлмеде немесе ашық аланда да өткізе аламыз.
IV. Іскерлік ойындар .
Оқушылардың оқу мазмұнын терең меңгеруге және пысықтауға ықпал етеді. Олар
саяхат сабақтарда белсене қатысуымен, ауызша мәлімдеуімен, күйзелуімен
білімдерін жандырады. Іскерлік ойындар оқушылардың қиялын дамытады, салыстыруға
және дәлелдеуге үйретеді.
V.Интеллектуалдық ойындар.
Бұл ойындар оқушылардың зор белсендігін оятады. Бұл категорияға «ұғымталдыққа,
жүйріктікке, зеректікке» бейімделген тапсырмалар – шарадалар, жұмбақтар, бас
қатырғыштар жатады.
Кез келген ойынды қолданғанда келесі мәселелерді естен шығармау керек:
- әр-түрлі ойындарды ойнаған cneltyn шығармашылдыққа дайын;
-ойын, оның түрі, мазмұны оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай болуы;
-жарқын көрнекілік ойынды талапқа сай өткізуге ықпал етеді;
-ойынның қызықты материалы тақырыппен тығыз байланыста болуы.
«Telephoning»ойыны. Бұл ойын сан есімдерді жаттап, жаттығуға арналған. Бір оқушы телефонмен сыныптағы оқушының телефон номерін теріп, сандарды ауызша айтады. Қоңырау шалған оқушы қоңырауға жауап беріп, қысқаша реплика құрып, диалог жасау керек. Нәтиже
1. Әр оқушының шығармашылығы артады.
2. Жылдам жұмыс істеуге дағдыланады
3. Оқушының жеке қабілеті анықталады
4. Оқушы топ жаруға ұмтылады.
5. Оқушының ойлау қабілеті дамиды
6. Әр оқушы өз деңгейімен бағаланады
Оқушыларға берілген анаграмманы шешуге ұсынамын:
woruyehaohellohowareyouIamfineseeyougoodbye
“Kim`s Game” ойыны. Оқушының сумкасындағы заттарды оқыту үшін бәрін партаның үстіне жинап қойып, оларды қайталату керек. Содан соң бір-бірден тығып, өздеріне таптыру керек. Мысалы: Close your eyes! Open your eyes! What“s missing?.Қорыта келе: Ойын арқылы оқушының:
Атақты американдық жазушы Е. Градин «You cannot effectively learn a foreign language until you make a million mistakes in that language. So hurry up and made your million mistakes» деп айтқандай, кез-келген адам ағылшын тілін сөйлеу әрекетінде миллиондаған қателерді жіберу арқылы үйреніп, шыңдалады.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
«Ағылшын тілі сабағында ойын технологиясын қолдану»
Шетел тілін оқытуда қолданылатын әдістердің ішінде ойын элементтері маңызды роль атқарады. Оқушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыруда, жаңа сөздерді меңгеруде, тілге деген қызығушылығын арттыруда, білім деңгейін тексеруде ойын элементтерін пайдаланған жөн. Мұғалім ойындардың сабақ кезінде қолдануға ыңғайлы, өткізілуі жағынан қарапайым түрлерін таңдап алғаны жөн. Таңдап алынған ойындар оқушылардың жас ерекшелігіне, сөз байлығына, білім деңгейіне сай болуы керек. Сабақ барысында ойын элементтерін пайдалану үшін мұғалім алдын-ала жоспар құрып алуы керек. Жоспар әдістемелік тұрғыдан қарағанда мынандай шарттарға жауап беруі тиіс:
-ойынның өтілетін сабақтың тақырыбы мен мазмұнына сәйкес болуы;
-ойынға бөлінетін уақыттың нақты белгіленуі;
-ойынның ойналу түрінің нақтылануы (топпен ойын немесе жекелей ойын);
-ойынға қажетті материалдардың дайындалуы;
6 655 791 материал в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Калиакпарова Айжан Абдымолдаевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч. — 180 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.