Айналмалы қозғалыс үшін импульстік түрдегі Ньютонның екінші заңы. Импульс моментінің сақталу заңы

    

Қазығұрт ауданы

Мамандандырылған «Дарын» мектеп-интернатының

Физика пәні мұғалімі: Жолдыбаева Гульмира Оразалықызы                                               

Қысқа мерзімді жоспар

Мерзімі:  12.10.2016                                     Сыныбы:     10 «Б»                         Пән мұғалімі:  Г.Жолдыбаева

Сабақтың тақырыбы: Айналмалы қозғалыс үшін импульстік түрдегі Ньютонның екінші заңы. Импульс моментінің сақталу заңы

Сабақтың мақсаты:  Айналмалы қозғалыс үшін импульстік түрдегі Ньютонның екінші заңымен таныстыру. Импульс моментінің сақталу заңы ұғындыру. Гираскоп туралы мәліметтер беру.

Күтілетін нәтиже: Айналмалы қозғалыс үшін импульстік түрдегі Ньютонның екінші заңын біледі. Импульс моментінің сақталу заңы түсінеді. Гираскоп туралы мәліметтерге ие болады. Жаңа мәліметтерді есеп шығару барысында қолдана алады.

Сабақ барысы:  Блум таксаномиясы бойынша

Пән аралық байланыс: Геометрия

Сабақтың түрі:                                                        

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, түрлі-түсті хаттар, плакат, маркер, бор, слайдтар, электрондық оқулық,

Уақыты	Сабақтың кезеңдері	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Оқыту үшін бағалау	Қолданылатын ресурстар
3 мин	Кіріспе:	Оқушыларды   түгелдеу және        оқушылардың  назарын сабаққа аудару. Өткен сабақ бойынша оқушылардың кері байланысын талдау. Физикалық формулалар және шамалар арқылы оқушыларды екі топқа бөлінуіне ықпал жасау.	Оқушылар алған    формулалар мен шамалар                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    бойынша өз топтарына барып жайғасады және топтар топ басшыларын, хатшыларын, уақыт сақшыларын, баяндамашыларын сайлап алады. Жағымды ахуал орнату
8 мин	Таныстырылым: Б.	1. Оқушылардың өткен тақырыпты қалай меңгергендігін анықтау мақсатында  «лездеме»  әдісі бойынша оқушыларға лездік сұрақтар мен мысал есептер тапсыру Лездік сұрақтар: Физикалық шамалар 1.Нзьютонның бірінші заңын айтыңыз. 2.Импульс түрінде жазылған Ньютонның екінші заңын өрнекте. 3.Статика дегеніміз не? 4. Энергияның қандай түрлерін білесіз? 5. Айналмалы қозғалыстың энергиясының формуласын жазыңыз. Физикалық формулалар 1.Ньютонның бірінші заңын айтыңыз. 2.Импульстің сақталу заңын түсіндір. 3.Күш моментінің формуласын жазы                                                                                                                                   ңыз. 4.Потенциалдық энергияның түрлерін ата және формуласын жазыңыз 5.Айналмалы қозғалыс үшін Ньютонның екінші заңын айтыңыз. 2. Келесі тапсырма пәнаралық байланысты ескере отырып геометриялық фигураларды ұсыну. Топтарға геометриялық фигураларды пайдалана отырып денелердің инерция моментін анықтайтын формулаларды сәйкестендіруді ұсыну.	1.Топ басшысы тапсырма жасырынған конвертті таңдайды. Топ мүшелері  берілген «Лездеменің» сұрақтарды және есептерді тыңдайды  және жеке, жылдам   жауап береді. Әрбір дұрыс жауап берген оқушыны топ басшысы бағалап отырады. Лездеменің сұрақтарына жауап беру сәті  Топтар геометриялық фигураларды пайдалана отырып денелердің инерция моментін анықтайтын формулаларды еске түсіреді және тапсырманы орындайды, сәйкестендіруді жүзеге асырады.	Оқушылар  өздерін өздері бағалайды 3- дұрыс жауап 2- жартылай дұрыс 1- талпынғаны үшін	Слайдтар, бағалау тақтасы
15 мин	Негізгі бөлім: Т. Қ	2.Жаңа тақырыпты «ЖИКСО» әдісі арқылы меңгертуге ықпал жасау    немесе    Айнымалы қозғалыс үшін импульс түріндегі Ньютонның екінші заңы: денелер жүйесіне түсірілген барлық сыртқы күштердің қорытқы импульс моменті жүйенің импульс моментінің өзгерісіне тең. Импульс моментің сақталу заңы: тұйық жүйедегі импульс моменттерінің векторлық қосындысы тұрақты шама.	Топ мүшелері нөмірлері бойынша конверттер алып есептер шешеді және келесі топ мүшелерімен жұптасып талқылайды, жауаптарын тексереді.	Бағалау тақтасын Оқушылар  өздерін өздері бағалайды 3- дұрыс жауап 2- жартылай дұрыс 1- талпынғаны үшін	Плакат, маркер, бор,  интерактивті тақта,
8 мин	Практикалық бөлім: Т.Ж	Жаңа сабақты пысықтау мақсатында топтарға есептер тапсыру. Тапсырмаларды орындап болған соң топ мүшесі жариялауын жеткізу. Физикалық шамалар 1. Инерция моменті 40 кг∙ тыныш тұрған маховик  20 Н күш моментінің әрекетінен бірқалыпты үдемелі айнала бастайды.10 с- тан кейін маховиткің алған кинетикалық  энергиясын табыңдар. Физикалық формулалар 2.   Инерция моменті 63,6 кгּм2 маховик 31,4 рад/с бұрыштық жылдамдықпен айналады. Маховикті  секундтан кейін тоқтатаын тежеуші моментті табыңдар. Шағын зертханалық жұмыс Шардың инерция моментін анықтау Цилиндрдің инерция моментін анықтау	Жаңа сабақты пысықтау мақсатында топ мүшелері тапсырмаларды таңдайды. Оқушылар шешіп болған соң жауабын жариалайды. 1Берілгені: , ,    -? Шешуі:Маховиктің сызықтық жылдамдығы: . Бұрыштық үдеудің сызықтық үдеумен . Мұндағы   Күш моменті .Осыдан . Дененің кинетикалық энергиясын табамыз:  немесе . Шешуі:    Жауабы:    500 Дж         Топтар тапсырманы таңдайды, берілген жұмысты топпен бірге орындайды, нәтижесін постерге салып топ мүшелері қорғайды. Топ басшылар тапсырма таңдауда Топ мүшелері зертханалық жұмыс жасауда Топ мүшелері постер қорғауда		Интерактивті тақта, А3 форматты қағаз, Маркер,
5 мин	Қорытынды бөлім: Ж	Топтарға жаңа сабақты қорытындылау мақсатында «Веер» әдісін пайдаланып сурақ-жауап өткізу. «Веер» әдісінің барысын түсіндіру.	Топтар жаңа сабақты қорытындылау мақсатында «Веер» әдісін пайдаланып бір-біріне сұрақтар дайындап алмасады. Топ хатшысы дайындаған тапсырмаларын алмасып, шешіп, топта талқылап, тапсырманы  алмасып тексереді.	Бағалау тақтасын Оқушылар  өздерін өздері бағалайды 3- дұрыс жауап 2- жартылай дұрыс 1- талпынғаны үшін	Интерактивті тақта, А3 форматты қағаз, Маркер,
2мин	Бағалау бөлімі:	Оқушылардың сабақ барысында жинақтаған балын білу үшін топ басшыларының нәтижесі мен  мұғалімнің нәтижесін салыстырып, ортақ қорытынды жасайды. «Құндылықтар спектрі» арқылы жазбаша кері байланыс жасауды ұсынады.	Топ басшысы өз тобының бағалау парағын мұғалімге ұсынады. Оқушылар сабақ соңында жазбаша кері байланыс жасайды. «Құндылықтар спектрі» арқылы  жазбаша кері байланыс.	Бағалау нәтисі

 Үйге тапсырма:  Айналмалы қозғалыс үшін импульстік түрдегі Ньютонның екінші заңы. Импульс моментінің сақталу заңы.

Физикалық шамалар тобы: Жуковский орындығы 1-мысал

Физикалық формулалар тобы: Жуковский орындығы 2-мысал