Айтарын ашып айтқан абайламай...

Краткое описание документа:

Құрметті, кешіміздің қонақтары мен ұстаздар және оқушылар!

(Мұқағали Мақатаевтың 83  жылдығы мен Қадыр Мырзалиевтің 79  жылдығына орай өмірі мен шығармашылықтарына арналған «Айтарын ашып айтқан абайламай...» атты әдеби-сазды кешімізді бастаймыз!

Бүгінгі кешіміздің мақсаты қазақ әдебиетінің тарихында есімдері алтын әріппен жазылған  ақындарымыздың өмірінен мағлұмат алу, өлеңдерімен таныстыру, Мұқағали мен Қадырдың  поэзиясының халыққа кең таралуының және оның өлеңдерінің сыры неде екенін таныту, ақын шығармалары арқылы шындыққа,адалдыққа тәрбиелеу.

Жүргізуші: Нағыз ақын өмірдің қуанышы мен мұңын, қайғысы мен қасіретін халық ортасында етене араласа жүріп жырлайды, өз жүрек сөзін айтады, жасандылыққа, жалғандыққа бармайды. Мұқағали өлеңдерінің жалпы жұртқа жақын болуы ең алдымен осы сипатынан негіз алса керек. Туған күндері і қарсаңында ақын поэзияларының  ей қырын қамтыған мақала және іс-шаралар үлгілерін бір топтап жібергенді жөн көрдік.Ой- жүйемізден орын алған Мұқағали мен Қадыр бейнесі  «Мына адамдар неге жатыр тойламай?!» демесін. Бүгінгі әдеби-сазды кешімізге қош келдіңіздер!

Жүргізуші:  Халықтыңрухани байәдеби мұрасынан күш-қуат алған  Мұқағали – қазақ әдебиетінде, қаламдас достарының ішінен ерекше өз үнімен оқшау келген дара тұлға. Мұқағали Нарынқол ауданындағы Қарасаз ауылында 1931 жылы 9 ақпанда дүниеге келген. Балалық шағы соғыс жылдарымен сәйкес келген.

Сұлтанмұратов Жандос «Арыз жазып кетейін...»

Жүргізуші: Сол кезде аупарткомда өзінің білімімен, адамгершілігімен көпке үлгі болып жүрген Мұхамедқали есімді жігіт болыпты.Сол жігіттей еліне елеулі азамат болсын деп бұл есімді нағашысы қойған.Жеңгелері пайғамбардың аты аталатын бұл есімді атауға жүрексініп,оны Мұқағали деп атап кеткен екен. Ақынның өзі де есейген шағында: «Бұл есімнің қадір-қасиетін түсініп, алып жүре алам ба?! Одан да Мұқағали болып қалғаным дұрыс шығар» деп құжатқа да осылай жаздырып алған дейді.

Исатаева Шынар «Жырласам ба екен»

Жүргізуші: «Жазыларестеліктер мен туралы» ,- дейді Мұқағали. Жарық дүниедегі аз ғұмырының мәңгілікпен жалғасатынын ақынның сезімтал жүрегі сезген сияқты. Ол туралы естеліктер жазылып жатыр. Аңыз бен ақиқат жарысып қатар жүр.  Оның поэзиясы – ұлттық байлық, қазақ халқының рухани сауаты. Ол халқымен бірге биіктеп бірге жасайтын ақын. 

М. Мақатаевтың сөзіне жазылған ән «Есіңе мені алғайсың» орындайтын: Төребаева Қалдыгүл

Жүргізуші:Мұқағали ақын: «Поэзия махаббаттан басталып, парасатпен аяқталуға тиісті. Барым менің , балам менің, жарым, жақсылығымменің –поэзиям , тек сені ғана сақтап қалсам екен!»- дейді.

Даңатарова Айнұр  «Поэзия»

Жүргізуші: Мұқағали аға балаларды жанындай жақсы  көрді. Қандай ашуы келсе де, балаларды көргенде майдай ериді екен. Оған «Тоқта, балам, атаң келеді артыңда», «Сәби болғым келеді » деген өлеңдері куә.

М. Мақатаевтың сөзіне жазылған ән «Сәби болғым келеді» орындайтын: Жақсылықова Анар

Жүргізуші: Өлең өнер,өлең дерт , оны туа біткен дарын иесі , шын талант қана дүниеге әкеледі, жүрек пен сезімнің отына орап ақ қағазға түсіреді. Сол ақ қағазда иесін тапқан әрбір сөз жүректерге ән болып, әуен болып жетіп жатады. Талантты ақын Мұқағалидың көптеген өлеңдеріне ән жазылып,сахна төрінде  шырқалып жүр.

Ақын сөзіне жазылған «Фаризаға»   (Әнін жазған Әбиірбек Тінәлі)

Орындайтын мектебіміздің мұғалімі Демеуов Есен

Жүргізуші: « Күнді уақыт итеріп, көкжиектен асырса » депұлы Абай айтқандай,жылдар тізіліп өткен сайын Мұқағали ақынның бейнесі тұлғалана,биіктей түседі. Тау биіктегенімен,теңіз тереңдегенімен дала маңғаз кеңдігімен көрікті десек, Мұқағали жанға жақын жырларымен сүйікті , өлеңдерімен көрікті.

Жанадилова Айгерім «Жүрегімде жүрген-ай бір қауіптің»

Жүргізуші: Тарих дөңгелегі алға жылжыған сайын Мұқағали өлеңдері ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып,егемен еліміздің апанында, азат даласында қыран құстай самғап ұшып жүр.

                         «... Тірлігінде шекпен кимей,шен алмай,

                         Еңбегінің қызығын да көре алмай

                         От боп жанып өтіп кеткен ақынға

                         Мәңгілік қып өмір берген өлеңді-ай »,- деп Айтақын ақын жырлағандай өлең өлмейді. Ендеше оны жазған ақын жырлағандайөлең өлмейді. Ол – біздер үшін өшпес те  өлмес асыл мұра, қасиетті қазына.

Ақын сөзіне жазылған «Сенің көзің» Орындайтын мектебіміздің мұғалімі ершуақов Жандос

Жүргізуші: Ендігі кезекте қазақ поэзиясының жарық жұлдыздарының бірі ақын Қадыр Мырзалиевтің поэзиясына кезек береміз, сахнаға Қадыр атамыздың өміріне арналған деректі фильмді ұсынамыз. Тақтадан слайд көрсетіледі  

Қазақ поэзиясының жарық жұлдыздарының бірі ақын Қадыр Мырзалиевтің өмір тарихын таныстыру үшін сөз мектебіміздің кітапхана меңгерушісі Қарабалин Жаңабай ағайға береміз.

Жүргізуші:      Өмір деген – құр шылық,

                           Алдамшы бір тіршілік.

                           Біледі алты алаш,

                           Өмір деген - жанталас!   

Баймұратов Ақжол «Өлең – ол ауыл ең алыс»               

Басбаева Жансая « Өмірге келдің »

Жүргізуші: 

Қазақ осы

Дала дейтін                                                                               

Күн дейтін,

Қазақ осы

«Өнер алды- тіл» дейтін

Қазақ осы:

Қарасың ба,

Ақсың ба,

Қоңырсың ба,

Жатырқауды білмейтін.

Ақын сөзіне жазылған ән: «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру»

Орындайтын : Демеуов Есен

 Жүргізуші : Жұлдыз ойға толса екен деп жыр түнің

                       Әлі күнге тапқан жоқпын бір тыным

                       Жамап жүрмін көңілдерді сөгілген

                       Жамап жүрмін жүректердің жырығын.

Хожағалиева Гүлнар « Өмір деген бір ағым »

 Онбаева Гүлзат «Төлегенге»

Ақын сөзіне жазылған ән:  «Асыл әжем» Жақсылықова Анар

Жүргізуші:

                             Уақытпен таппай жарасым,

                             Таусылған жұрттың шарасы.

                             Ғұмыр дейміз-ау!

                             Ғұмырың

                            Қас  пен көздің арасы!                                

Сұлтанмұратов Жандос « Мен - Қадырмын»

Ақын сөзіне жазылған ән: « Атамекен» Орындайтын: Даулетбаев Ибраһим             

Жүргізуші:   Мәңгілікке өзіменен ала кетер

                        Менің нәзік жанымды кім түсінер?!...деп қынжыла жазып , өмірдің базарынан жылап қайтқан, қарапайым да жұмбақ тағдыр иелері Мұқағали Мақатаев пен Қадыр Мырзалиевтің өмірі мен шығармашылықтарына арналған «Айтарын ашып айтқан абайламай...» атты әдеби  – сазды кешімізді аяқтаймыз.