Инфоурок Классному руководителю Другие методич. материалыҚазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану

Қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану

Скачать материал

 

Қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық

технологияларды пайдалану

Абдраисова Гулмайра Виленқызы

 

        Қазіргі қоғам мұғалімдердің алдында білім берумен қатар оқушыны  жеке тұлға ретінде қасиеттерін қалыптастыруды дамыту жөнінде міндеті қояды. Пән мұғалімінің басты құзыреттілігі – оның жаңаша көзқарасы бар, яғни білім алудың қайнар көзіне бағыттауда шексіз ақпарат алуына мүмкіндік беретін ағартушы ретіндегі рөлі маңызды.

        Осыған байланысты ақпараттық технологияларды меңгерген, жобалауды білетін, жаңа ойларды іске асыра алатын және мектепте тәжірибе беретін, білімді және мәдениеті жоғары  тіл мен әдебиет оқытушыларына мұқтаждық туындайды. Жаһандану заманында қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану –  бүгінгі күннің сәніне ілесу емес, тәжірибелік білім дағдыларды қалыптастырудағы қажеттілік. Бұл өз бетімен өздік жұмысты ұйымдастыруға әсер етеді және оқу үрдісін жекелей оқуға деген қызығушылықты арттырады; оқушылардың танымдық қызметін ынталандырады, оқушылардың зияткерлік шығармашылық қабілеттерін дамытып, олардың өз бетімен білім алуларына және әртүрлі ақпарат көздерімен жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.

        Техникалармен жабдықталған қазақ тілі мен әдебиеті сабағын кабинетте өткізудің өзі балаларды қызықтырып, оларда ынта пайда болады.

        Баланың білімге деген мұқтаждылығы сезіледі. Оның алда не күтіп тұрғанын білгісі келеді де ары қарай  қызығушылығы жоғарылайды. Осыдан пәнге деген қызығушылық туа бастайды.  Оқушы үшін компьютердің көмегімен жаңа мәліметтерді игеру, өзінің біліктілік деңгейін тексеру, кәсіби қарым-қатынас дағдысын қалыптастыру қызықты.

         Мен әр оқытушы үшін әрбір сабақты қызықты әрі қазіргі заманға сай өткізу өте маңызды екеніне сенімдімін. Сондықтан да қазақ тілі мен әдебиеті сабағынан оқушыларды дайындауда оқу үрдісінде заманауи жобалық және ақпараттық технологияларды енгіземін.

           Мен сабақ беру барысында барлық кезеңде: яғни, жаңа мәліметті түсіндіргенде; бекіту; қайталау; білімді бақылау, білім-дағдыларын бақылауда компьютерді қолданамын.

Бұл ретте бала үшін ол әртүрлі қызметті: мұғалім мен жұмыс құралын, оқу нысанын, ұжымдағы ынтамақтастықты, ойын ортасын атқарады. Оқытушы қызметінде компьютер оқу ақпаратының қайнар көзі болып табылады; көрнекі құрал; диагностика және бақылау тәсілі.

 

 

      Мен компьютерді сабақта қандай мақсатпен қолданамын?

      Біріншіден, жалпы оқу бойынша практикалық тапсырмаларды орындау үшін нақты орфографиялық және пунктуациялық мықты әдет-дағдыны қалыптастыру;

      Екіншіден, оқушылардың өздігінен жұмыс істеуін ұйымдастыру. Мәтіндік бақылау және компьютер арқылы әдет-дағдыны қалыптастыру дәстүрлі әдіске қарағанда тиімдірек, оқушылардың пәнді меңгергенін анықтауға мүмкіндік береді. Оқу үрдісінің мұндай тәсілі ақпараттық өңдеудің бағалау жүйесі үшін тиімді. 

       Үшіншіден, ақпараттық технологияларды қолдану оқушыларда негізгі құзыреттілікті қалыптастырады. Бұл мәселелер мен білім беру компьютерлік бағдарламаларды шешуге көмектеседі. Компьютерлік оқу бағдарламалары ұстазға бірнеше мәселелерді бір уақытта шешуге көмектеседі:

 - өз білім деңгейін арттыруға көмектеседі;

- оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады;

- оқушылардың білім сапасы мен үлгерімін арттырады;

- оқушылардан сауалнама алуға уақытты үнемдейді;

- оқушыларға өздігінен үйде, сабақта, сабақтан тыс уақытта жұмыс істеуге мүмкіндік береді.

         Қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша материалдарды ұсынуда тиімді амалдарға мультмедиялық тұсаукесерлерді жатқызуға болады. Сабақ үстіндегі ТЖК-ның жеке  құралдарының бірі PowerPoint бағдарламасы болып табылады.  Аталмыш бағдарламада оқушылар мен ұстаздар сабақ өткізу барысында және сабақтан тыс уақытта ақпараттық қолдау көрсететін түсаукесер жасауға мүмкіндік береді.

        Аталмыш әдістеме мультимедиялық проекторды пайдалану керектігін нұсқайды. Тұсаукесер оқытушыға өз әңгімесін суреттеуге көмектеседі.

Оқу барысында мультимедияны пайдаланудағы артықшылық – жаңа әдіс-тәсілдерді енгізу, компьютермен жұмыс істеуге қызығушылықты арттыру.

Педагогтар мен оқушыларға мультимедиялық тұсаукесерлерді дайындауда шығармашылық және ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау, ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың жобадағы қызметі топпен жұмыста ынтымақтастықта білім алуға, оқушылардың сараптамалық дағдысын қалыптастыруға, ақпараттық сауаттылықты арттыруға әсер етеді.

Мультимедиялық тұсаукесерді мен сөз сөйлеуші үлкен экран немесе монитор арқылы қосымша материалдарды ұсынуы үшін қолданамын. Мәселен, көркем фильмнен алынған бейне үзіндісі мен суреттер.

             Мәселен, қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша «Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдеп-ғұрпы» атты ашық сабаққа дайындық барысында лексикалық тақырыпты жүзеге асыру үшін мен видео, слайд арқылы тұсаукесер ұсынамын.

       Мультимедиялық тұсаукесер түрінде оқу материалдарын ұсыну білім беру уақытын қысқартады. Мультимедиялық тұсаукесерді сабақтың кез келген кезінде қолдану  оңтайлы.

        Оқушы әрбір слайдт жасау барысында компьютер суретшісіне айналады (слайд өте әдемі әрі автордың көтерілген мәселені көрсетуі керек). Оқу қызметінің аталмыш түрі оқушының логикалық ойлауын дамытады. Бұрынғы түссіз әрі зеріктіріп жіберетін суреттер есте қалатындай, айқын бола түседі.

Тұсаукесерді көрсету барысында оқушылар көпшілік алдында сөз сөйлеу дағдысын игереді. Бұл алдағы өміріне де сабақ болады. Жарыс элементін қосу компьютермен жұмыс істеу дағдысы бойынша оқушының өзін-өзі бағалауды арттырады. Бұл – қазіргі таңда жастар мәдениетінің маңызды элементі.

 PowerPoint бағдарламасы сабақ барысында суреттер мен портреттерді, бейне үзінділерді, диаграммаларды қолдануға мүмкіндік береді.

Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінде мен электронды оқулықтарды пайдаланамын. Бұл оқулықтар келесі міндеттерді шешуге көмектеседі:

-         Пән бойынша базалық білімді игеру;

-         алған білімін жүйеге салуға;

-         пәнді оқу бойынша уәждемені қалыптастыруға;

       Соңғы кездері оқу үрдісіне Интернетті жаппай енгізу байқалады. Барлық пәндер бойынша ақпараттық  ресурстардың саны артуда. Интернет білім беру үрісінде қолжетімді болуда. Мысалы, «Халық ертегілері» тақырыбын оқуда оқушылар Интернет арқылы көптеген қызықты ақпараттар тауып алды. Сонымен қатар Интернеттің көмегімен біз қазақ ертегілерін қарадық. Мұнда барлық оқушылар жұмылдырылды. Интернеттің пайда болуы мен ондағы мәтінді және басқа да ақпараттар оқушыларға дайын шпаргалканы қолдануға мүмкіндік береді. Оқушылар өздігінен баяндама, рефераттар және жобалар әзірлейді.

      Интернетті қолдану оқушыларға түрлі олимпиадаларға қатысуға мүмкіндік береді.   

Әдебиет сабағында жаңа технологияларды қолдану сабақты қызықты өткізуге көмектесіп, алған білімін бекітеді.

Ақпараттық технологиялар ақпараттың қолжетімдігіне  жол ашып қана қоймай, барлық оқу субъектілерімен жаңа қарым-қатынас ұйымдастыруға, білім беру жүйесін құруға көмектеседі.

Жаңа ақпараттық технологияларды сабақ үрдісіне енгізу білім беруді белсендіріп, оқудың даму идеясын жүзеге асыруға, сабақ қарқынын арттыруға, өздігінен жұмыс атқару көлемін арттырады.

         Компьютер технологияларының ғасыры күн сайын қанат жаюда. Жер бетінде оны қолданбаған бір жер де қалмаған шығар.

Ақпараттық технологияларды оқу үрдісінде қолдану – өте қиын жұмыс. Бұл оқытушыдан тек қана білімгерлікті ғана емес, сонымен қатар жоғары деңгейлі әдістемелікті қажет етеді. Бірақ та мына технологиялар қажетті құрамдармен жабдықталған. Себебі басқа да дұрыс іріктеліп,  жинақталған оқыту технологиялары - білім берудің негізі жиынтығы, сапалы деңгей кепілі. Мұндай оқыту  әдісі мен тәрбиені жіктеу, жекелеуде жеке тұлғаны қалыптастыруда кепілдік беретін қазіргі заманда білім беру жүйесінің негізі болып саналады.

          Білім беру үрдісінде бұл әдістерді қолдану арқылы оқытушы сабақты қызықты, мазмұнды және тартымды өткізеді. Бүгінгі күнгі мектеп заман талабынан кейін қалмауы тиіс. Сондықтан заманауи оқытушы қызметте ақпараттық коммуникациялық технологияларды қолдануы керек. Себебі мектептің басты міндеті – болашақ ұрпақты сауатты,  ойланатын және өз бетімен білім алатын жаңа өскелең ұрпақты тәрбиелеу.

Түрлі ақпараттық білім берудегі жүйенің құрылымын жасау оқушылардың ақыл-ой дағдылары мен оқытушының шығармашылық әлеуетіне қарай құрылады.

 

Әдебиет:

 

1.  Халықтық білім беру 2001ж. № 1 бет 39 – 49

2.  Халықтық білім беру 2009ж №8 бет 67 – 72

3.  Ұстаз 2007 №5

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану" Смотреть ещё 4 800 курсов

Методические разработки к Вашему уроку:

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық

технологияларды пайдалану

 

        Қазіргі қоғам мұғалімдердің алдында білім берумен қатар оқушыны  жеке тұлға ретінде қасиеттерін қалыптастыруды дамыту жөнінде міндеті қояды. Пән мұғалімінің басты құзыреттілігі – оның жаңаша көзқарасы бар, яғни білім алудың қайнар көзіне бағыттауда шексіз ақпарат алуына мүмкіндік беретін ағартушы ретіндегі рөлі маңызды.

        Осыған байланысты ақпараттық технологияларды меңгерген, жобалауды білетін, жаңа ойларды іске асыра алатын және мектепте тәжірибе беретін, білімді және мәдениеті жоғары  тіл мен әдебиет оқытушыларына мұқтаждық туындайды. Жаһандану заманында қазақ тілі мен әдебиеті сабағында ақпараттық технологияларды пайдалану –  бүгінгі күннің сәніне ілесу емес, тәжірибелік білім дағдыларды қалыптастырудағы қажеттілік. Бұл өз бетімен өздік жұмысты ұйымдастыруға әсер етеді және оқу үрдісін жекелей оқуға деген қызығушылықты арттырады; оқушылардың танымдық қызметін ынталандырады, оқушылардың зияткерлік шығармашылық қабілеттерін дамытып, олардың өз бетімен білім алуларына және әртүрлі ақпарат көздерімен жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.

        Техникалармен жабдықталған қазақ тілі мен әдебиеті сабағын кабинетте өткізудің өзі балаларды қызықтырып, оларда ынта пайда болады.

        Баланың білімге деген мұқтаждылығы сезіледі. Оның алда не күтіп тұрғанын білгісі келеді де ары қарай  қызығушылығы жоғарылайды. Осыдан пәнге деген қызығушылық туа бастайды.  Оқушы үшін компьютердің көмегімен жаңа мәліметтерді игеру, өзінің біліктілік деңгейін тексеру, кәсіби қарым-қатынас дағдысын қалыптастыру қызықты.

         Мен әр оқытушы үшін әрбір сабақты қызықты әрі қазіргі заманға сай өткізу өте маңызды екеніне сенімдімін. Сондықтан да қазақ тілі мен әдебиеті сабағынан оқушыларды дайындауда оқу үрдісінде заманауи жобалық және ақпараттық технологияларды енгіземін.

           Мен сабақ беру барысында барлық кезеңде: яғни, жаңа мәліметті түсіндіргенде; бекіту; қайталау; білімді бақылау, білім-дағдыларын бақылауда компьютерді қолданамын.

Бұл ретте бала үшін ол әртүрлі қызметті: мұғалім мен жұмыс құралын, оқу нысанын, ұжымдағы ынтамақтастықты, ойын ортасын атқарады. Оқытушы қызметінде компьютер оқу ақпаратының қайнар көзі болып табылады; көрнекі құрал; диагностика және бақылау тәсілі.

      Мен компьютерді сабақта қандай мақсатпен қолданамын?

      Біріншіден, жалпы оқу бойынша практикалық тапсырмаларды орындау үшін нақты орфографиялық және пунктуациялық мықты әдет-дағдыны қалыптастыру;

      Екіншіден, оқушылардың өздігінен жұмыс істеуін ұйымдастыру. Мәтіндік бақылау және компьютер арқылы әдет-дағдыны қалыптастыру дәстүрлі әдіске қарағанда тиімдірек, оқушылардың пәнді меңгергенін анықтауға мүмкіндік береді. Оқу үрдісінің мұндай тәсілі ақпараттық өңдеудің бағалау жүйесі үшін тиімді. 

       Үшіншіден, ақпараттық технологияларды қолдану оқушыларда негізгі құзыреттілікті қалыптастырады. Бұл мәселелер мен білім беру компьютерлік бағдарламаларды шешуге көмектеседі. Компьютерлік оқу бағдарламалары ұстазға бірнеше мәселелерді бір уақытта шешуге көмектеседі:

 - өз білім деңгейін арттыруға көмектеседі;

- оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады;

- оқушылардың білім сапасы мен үлгерімін арттырады;

- оқушылардан сауалнама алуға уақытты үнемдейді;

- оқушыларға өздігінен үйде, сабақта, сабақтан тыс уақытта жұмыс істеуге мүмкіндік береді.

         Қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша материалдарды ұсынуда тиімді амалдарға мультмедиялық тұсаукесерлерді жатқызуға болады. Сабақ үстіндегі ТЖК-ның жеке  құралдарының бірі PowerPoint бағдарламасы болып табылады.  Аталмыш бағдарламада оқушылар мен ұстаздар сабақ өткізу барысында және сабақтан тыс уақытта ақпараттық қолдау көрсететін түсаукесер жасауға мүмкіндік береді.

        Аталмыш әдістеме мультимедиялық проекторды пайдалану керектігін нұсқайды. Тұсаукесер оқытушыға өз әңгімесін суреттеуге көмектеседі.

Оқу барысында мультимедияны пайдаланудағы артықшылық – жаңа әдіс-тәсілдерді енгізу, компьютермен жұмыс істеуге қызығушылықты арттыру.

Педагогтар мен оқушыларға мультимедиялық тұсаукесерлерді дайындауда шығармашылық және ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау, ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың жобадағы қызметі топпен жұмыста ынтымақтастықта білім алуға, оқушылардың сараптамалық дағдысын қалыптастыруға, ақпараттық сауаттылықты арттыруға әсер етеді.

Мультимедиялық тұсаукесерді мен сөз сөйлеуші үлкен экран немесе монитор арқылы қосымша материалдарды ұсынуы үшін қолданамын. Мәселен, көркем фильмнен алынған бейне үзіндісі мен суреттер.

             Мәселен, қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша «Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдеп-ғұрпы» атты ашық сабаққа дайындық барысында лексикалық тақырыпты жүзеге асыру үшін мен видео, слайд арқылы тұсаукесер ұсынамын.

       Мультимедиялық тұсаукесер түрінде оқу материалдарын ұсыну білім беру уақытын қысқартады. Мультимедиялық тұсаукесерді сабақтың кез келген кезінде қолдану  оңтайлы.

        Оқушы әрбір слайдт жасау барысында компьютер суретшісіне айналады (слайд өте әдемі әрі автордың көтерілген мәселені көрсетуі керек). Оқу қызметінің аталмыш түрі оқушының логикалық ойлауын дамытады. Бұрынғы түссіз әрі зеріктіріп жіберетін суреттер есте қалатындай, айқын бола түседі.

Тұсаукесерді көрсету барысында оқушылар көпшілік алдында сөз сөйлеу дағдысын игереді. Бұл алдағы өміріне де сабақ болады. Жарыс элементін қосу компьютермен жұмыс істеу дағдысы бойынша оқушының өзін-өзі бағалауды арттырады. Бұл – қазіргі таңда жастар мәдениетінің маңызды элементі.

 PowerPoint бағдарламасы сабақ барысында суреттер мен портреттерді, бейне үзінділерді, диаграммаларды қолдануға мүмкіндік береді.

Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінде мен электронды оқулықтарды пайдаланамын. Бұл оқулықтар келесі міндеттерді шешуге көмектеседі:

-         Пән бойынша базалық білімді игеру;

-         алған білімін жүйеге салуға;

-         пәнді оқу бойынша уәждемені қалыптастыруға;

       Соңғы кездері оқу үрдісіне Интернетті жаппай енгізу байқалады. Барлық пәндер бойынша ақпараттық  ресурстардың саны артуда. Интернет білім беру үрісінде қолжетімді болуда. Мысалы, «Халық ертегілері» тақырыбын оқуда оқушылар Интернет арқылы көптеген қызықты ақпараттар тауып алды. Сонымен қатар Интернеттің көмегімен біз қазақ ертегілерін қарадық. Мұнда барлық оқушылар жұмылдырылды. Интернеттің пайда болуы мен ондағы мәтінді және басқа да ақпараттар оқушыларға дайын шпаргалканы қолдануға мүмкіндік береді. Оқушылар өздігінен баяндама, рефераттар және жобалар әзірлейді.

      Интернетті қолдану оқушыларға түрлі олимпиадаларға қатысуға мүмкіндік береді.   

Әдебиет сабағында жаңа технологияларды қолдану сабақты қызықты өткізуге көмектесіп, алған білімін бекітеді.

Ақпараттық технологиялар ақпараттың қолжетімдігіне  жол ашып қана қоймай, барлық оқу субъектілерімен жаңа қарым-қатынас ұйымдастыруға, білім беру жүйесін құруға көмектеседі.

Жаңа ақпараттық технологияларды сабақ үрдісіне енгізу білім беруді белсендіріп, оқудың даму идеясын жүзеге асыруға, сабақ қарқынын арттыруға, өздігінен жұмыс атқару көлемін арттырады.

         Компьютер технологияларының ғасыры күн сайын қанат жаюда. Жер бетінде оны қолданбаған бір жер де қалмаған шығар.

Ақпараттық технологияларды оқу үрдісінде қолдану – өте қиын жұмыс. Бұл оқытушыдан тек қана білімгерлікті ғана емес, сонымен қатар жоғары деңгейлі әдістемелікті қажет етеді. Бірақ та мына технологиялар қажетті құрамдармен жабдықталған. Себебі басқа да дұрыс іріктеліп,  жинақталған оқыту технологиялары - білім берудің негізі жиынтығы, сапалы деңгей кепілі. Мұндай оқыту  әдісі мен тәрбиені жіктеу, жекелеуде жеке тұлғаны қалыптастыруда кепілдік беретін қазіргі заманда білім беру жүйесінің негізі болып саналады.

          Білім беру үрдісінде бұл әдістерді қолдану арқылы оқытушы сабақты қызықты, мазмұнды және тартымды өткізеді. Бүгінгі күнгі мектеп заман талабынан кейін қалмауы тиіс. Сондықтан заманауи оқытушы қызметте ақпараттық коммуникациялық технологияларды қолдануы керек. Себебі мектептің басты міндеті – болашақ ұрпақты сауатты,  ойланатын және өз бетімен білім алатын жаңа өскелең ұрпақты тәрбиелеу.

 

Түрлі ақпараттық білім берудегі жүйенің құрылымын жасау оқушылардың ақыл-ой дағдылары мен оқытушының шығармашылық әлеуетіне қарай құрылады.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 806 757 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 07.01.2015 658
    • DOCX 25 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Абдраисова Гульмайра Виленовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 9 лет и 3 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 6767
    • Всего материалов: 5

Оформите подписку «Инфоурок премиум»

Вы сможете бесплатно проходить любые из 4800 курсов в нашем каталоге.

Перейти в каталог курсов

Мини-курс

Профессиональная деятельность младшего воспитателя в дошкольном образовании

2 ч.

699 руб. 399 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Организация и контроль занятий со студентами специальных медицинских групп

4 ч.

699 руб. 399 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Личностный рост и развитие: инструменты для достижения успеха

3 ч.

699 руб. 399 руб.
Подать заявку О курсе
Смотреть ещё 4 800 курсов
Подарки