Қазақ тілі пәнінен "Буын. Тасымал. Орфография мен орфоэпия. Туған жер." тақырыбы бойынша күнделікті сабақ жоспары

1	Сабақ тақырыбы	Буын. Тасымал. Орфография мен орфоэпия. Туған жер.
2	Сабақ мақсаты	А)білімділік – студенттерге ана тілінің қасиеті туралы, буын және тасымал, олардың ерекшеліктері туралы түсінік беру.  Ә)тәрбиелік – студенттердің бойында отансүйгіштік және елжандылық қасиеттерді қалыптастыру, мемлекеттік тілді қастерлей білуге тәрбиелеу; Б)дамытушылық – өзіндік жұмыс жүргізуге, ойын жүйелі, дәлелді, жоспарлы жеткізуге дағдыландыру, сөйлеу тілін жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін дамыту;
3	Сабақтың түрі	Аралас
4	Сабақтың типі	Оқу сабақтарының меңгерілуі және жаңа материалды біріншілік бекіту бойынша
5	Сабақ формасы	Жеке жұмыс, мотивация-оқушылардың субъективті тәжірбиесін өзектендіру-қабылдауды ұйымдастыру-ұғынуды ұйымдастыру-түйсіну;
6	Әдіс-тәсілдері	Түсіндіру, баяндау, ой қозғау, сатылай талдау, сұрақ-жауап, дамыта оқыту, пәнішілік және пәнаралық сабақтастық;
7	Пәнаралық байланыс	Қазақстан тарихы, георграфия
8	Қолданатын құрал-жабдықтар	Интерактивті тақта, тақта, бор, презентация(слайд), бейнеролик

9.      Сабақ барысы

№	Атауы	Уақыты	Ұпай саны
1	Ұйымдастыру бөлімі.	5 минут
2	Үй тапсырмасын пысықтау. Өткенді қайталау	5 минут
2	Оқушы білімін өзектендіру.	10 минут
3	Жаңа сабақ. Оқытушының кіріспе сөзі.	10 минут
4	Дидактикалық материалдармен жұмыс.	17 минут
5	Сергіту сәті.	5  минут
6	Дидактикалық материалдармен жұмыс.	15  минут
7	Білімді бекіту.	10 минут
8	Қорытындылау	3 минут
9	Үйге тапсырма беру	3 минут

№	Жұмыс түрі	Мұғалімнің іс-әрекеті	Студенттің іс-әрекеті	Бағалау	Күтілетін нәтежие
1	Ұйымдастыру бөлімі. Топпен танусы	Оқушылармен амандасып, жоқ студенттерді анықтайды, оқу құралдарын тексереді, аудиторияның тазалығына көңіл бөледі, білім алушылардың сабаққа дайындығына назар аударады.                           Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. Сабақтың тақырыбын тақтаға жазып, мақсатымен таныстырады. Буын. Тасымал. Орфография мен орфоэпия. Туған жер.	Амандасады, оқу құралдарын түгендейді, тыңдайды, сабақ тақырыбымен мақсатымен танысады.		Сабаққа қатысты құрал-жабдықтарын ретке келтіруді әдетке айналдырады.
2	Үй тапсырмасын пысықтау. Өткенді қайталау	фонетика нені зерттейді? дыбыстар қандай түрге бөлінеді? дауысты, дауыссыз дыбыстардың                                    жіктелуі?
2	Оқушы білімін өзектендіру.	Бұл жарыққа аяқ басып туған жер,                                                             Кіндік кесіп, кірім сенде жуған жер. Жастық - алтын, қайтып келмес күнімде Ойын ойнап, шыбын-шіркей қуған жер (Мағжан Жұмабаев «Туған жер») Жоғарыда көрестілген өлең шумақтарының тармақтарындағы сөздерді буынға бөліп жазғызады. Буындарды әр білім алушы өзіндік ерекшеліктеріне қарай 3 топқа бөліп жазады. Жазып болғаннан кейін ерекшеліктеріне тоқталып, ашық, тұйық, бітеу буындардың өзіндік қағидаттарына сәйкестігін меңгертеді. Ашық буын –А, ВА Тұйық буын –АВ,АВВ Бітеу  буын –ВАВ,ВАВВ  Мұндағы А дауысты  дыбыс  В дауыссыз дыбыс	Тақтада көрсетілген Өлең жолдарын буынға бөліп жазады, бұрын өтілгенді еске түсіріп, әр буынның ерекшелігін ескере отырып , топқа бөліп жазады. Оқытушының бағыттауымен буыдардың өзіндік ережесін топ болып анықтап, өздігінен меңгереді.		Өткенді қайталап миға шабылу жасау арқылы бұрын берілген білімді бекітіп процесі қалыптасады, жаңа ережін өздіктерінен меңгергендіктен барлық айырмашылықтары мен неге негізделіп таптастырылғандығын түйсінеді, талдау арқылы субъективті тәжірибесін өзектендіру арқылы қабылдауды ұйымдастыруды үйрену дағдысы тәрбиеленеді.
3	Жаңа сабақ. Оқытушының кіріспе сөзі.	Буын Сөздегі дауысты мен дауыссыз дыбыстардың дауыс толқынымен бөлшектеніп айтылатын тобын буын дейміз. Сөз ішінде қанша дауысты дыбыс болса, сонша буын болады. Қазақ тілінде буынның үш түрі бар: • Ашық буын - Дауыссыздан басталып, дауысты дыбысқа бітеді немесе тек дауысты дыбыстан тұрады.М. а-та • Тұйық буын - Дауысты дыбыстан басталып, дауыссыз дыбысқа бітеді. Көбінесе бірінші буында кездеседі. М. ет, ұл-ан • Бітеу буын- Ортасындағы дауыстыны екі жағынан дауыссыз дыбыс қоршаған буын. М. жер, қас-қыр. Тасымал  Жазу барысында бір жолға сыймаған сөз буын жігі арқылы арқылы екінші жолға тасымалданады.  Төмендегі сөз түрлері тасымалданбайды:  1. Бір буынды сөздерді тасымалдауға болмайды: нан, көл, ор, ел, күрт, жұрт,т.б.  2. Жалғыз әріпті бірінші жолға қалдыруға немесе екінші жолға шығаруға болмайды.: ана, ата, ұлы, екі, ұя, үю, тыю, қия, т.б.  3. Қысқартылып жазылған адам есімін тегінен бөліп тасымалдауға болмайды:А.Құнанбаев, М.Әуезов, С.Торайғыров, Г.Дулатова, т.б.  4. Қысқартылып жазылған өлшем атауларын алдындағы саннан бөліп тасымалдауға болмайды: 11-сынып, ХХІ ғасыр, 2012 жыл, 22 наурыз,  70 км, 52 кг, 120 г, т.б.  5. Бас әріптері, бас әріп пен сөздің басқы буынынан қысқарған сөздер тасымалданбайды: ҚР, БҰҰ, ҚазҰУ, ҚБТУ, т.б.  Презентация /prezi.com/№1	Түсініп, конспект жазады (түртіп алу технологиясы)
4	Дидактикалық материалдармен жұмыс.	Қосымша №1, Перфокартамен жұмыс	Дидактикалық материалдың орындалу ретін қадағалайды. Берілген ақпарат бойынша төмендег кестені толтырғызады.
5	Сергіту сәті. Ұлытау. Жұмыр қылыш	Бағыттайды	Билейді		Зейіні демалып, жаңа энергияға бейімделеді
6	Дидактикалық материалдармен жұмыс.	Қосымша №2	Дидактикалық материалдың орындалу ретін қадағалайды. Берілген ақпарат бойынша төмендег кестені толтырғызады.
6	Білімді бекіту. Талқылауға арналған маңызды тақырыптарды дәптерлеріне жазады	Талқылауға арналған маңызды тақырыптарды дәптерлеріне жазады.	Сабақтағы тақырыптарды түйіндейді.
7	Қорытындылау	Сабақ барысында берілген ақпараттарды жинақтап қортындылайды. Студенттердің сұрақтарын жауап береді.	Бүгінгі сабақ бойынша сұрақтар қояды		Ақпаратты ой өзегінен өткізіп қабылдауды дамытады
8	Үйге тапсырма беру	«Туған өлкем – Хромтау» тақырыбында шығын шығарма жызып келу, үш сөйлемге фонетикалық талдаудың буын, тасымал бойынша.	Тапсырманы дәптерлеріне жазып жатады		Жауапкершілікке баулиды
9	PowerPoint - Microsoft Office/ презинтация

Қосымша №1.    

Перфокартамен жұмыс

Сөйлем	Ашық  буын	Бітеу  буын	Тұйық  буын
Акқу көлін аңсайды, Адам туған жерін аңсайды.
Жалықтырса ұзақ сапар, жат мекен Туған елдің түтіні де тәтті екен.
Ит тойған жеріне, Ер туған жеріне.
Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас.
Туған жердің түйе жейтін жапырағы да дәрі, түйе аунайтын топырағы да дәрі

Қосымша №2

Бозша торғай – бошша торғай
Бозшағыл – бошшағыл
Бой алдыру – бойалдыру
Бой түзету – бойтүзету
Бойкүйездік – бойкүйестік
Жүріскер – жүрісгер
Жүрек айну – жүрег айну
Қаз табан – қас табан
Қайнар көз – қайнар гөз
Қайнар бұлақ – қайнар бұлағ
Қайтара айту - қайтарайту
Сап болу – сап полу
Сарала қаз – сарала ғаз

.
Жылан гөз - Жылан көз
Жыланғұрт - Жыланқұрт
Қайқаяқ – Қайқы аяқ
Қайран ғалу - Қайран қалу
Қайыр ғош - Қайыр қош
Қақ пөлу – Қақ бөлу
Саптаяқ - Саптыаяқ
Сарауыз – Сары ауыз
Сегіз ғанат - Сегіз қан

ат «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін...» толық фонетикалық талдау жасау.

Туған жер тақырыбында өлең құрау