Қазақ тілі пәнінен оқушыларға көмек ретінде "Менің Отаным Қазақстан" модуліне қажетті мәтіндер жинағы.

7,2                        3,8                        5,4                         6,9

ҚР-ның  рәміздеріне  Ту, Елтаңба,  Әнұран  жатады.  Рәміздер  туралы  заң  1992жылы

 4 маусымда  қабылданды.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы- көгілдір түс аясындағы шаңырақ  бейнеленген, шаңырақты айнала күн сәулесіндей уықтар шашылған. Шаңырақтың оң жағы мен сол жағында аңыздардағы қанатты пырақтар бейнесі орналасқан. Елтаңбаның  пішіні - дөңгелек.  Жоғарғы жағында - бес бұрышты жұлдыз, ал төменгі жағында «Қазақстан» деген жазу бар. Жұлдыздың, шаңырақтың, уықтардың, аңыздардағы қанатты пырақтардың, «Қазақстан» деген жазу -алтын түстес.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының негізіне шаңырақ алынған. Ол елтаңбаның жүрегі.

Шаңырақ әлемінің біртұтастығын, мемлекеттің бастауы отбасы ошағын бейнелейді. Қанатты тұлпар ержігіттің  қанаты, серігі. Қанатты тұлпар болашаққа үміт артар жас ұрпақтың арманы, самғау  биігі.

Елтаңба төбесінде бес бұрышты жұлдыз - елтаңбаның  тәжі. Әр адамның өмірінде жол көрсетер өз жұлдызы болады. Мемлекеттің де осындай жұлдызы болуы керек.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының авторлары,  сәулетшілер: Шота Аман Уәлиханов пен Жандарбек Мәлiбеков.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы

Тудың - ортасында шұғылалы  алтын күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран құс бейнеленген. Тік бұрышты көгілдір түсті мата. Тудың сабының тұсында ұлттық өрнек тік жолақ түрінде нақышталған. Күн, оның шұғыласы, қыран және ұлттық өрнек бейнесі алтын түстес. Тудың   ұзындығы 2 метр,  ені 1метр.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік туының біркелкі көгілдір түсі - бұлтсыз ашық аспанды еске салады.Шұғылалы алтын күн тыныштық пен бейбітшілікті бейнелесе, дала қыраны қазақстандықтар ұғымында дарқандық пен қырағылық, биіктік  пен еркіндік  белгісі. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік туының авторы,суретші- Шәкен Ниязбеков.

МАҚАЛ

1/Бұлбұл гүлзарын сүйеді, 
Адал адам Отанын сүйеді. 
2/Отан елдің анасы, 
Ел ердің анасы.
3/Отан от басынанбасталады. 
4/Отаноттан да ыстық, 
жалыны бар шоқтан да ыстық.  
5/Отансызадам — ормансызбұлбұл.  
6/Отанүшінкүрес — ергетигенүлес. 
7/Отанүшінотқатүс — күймейсің, 
Арыңүшіналыссаң — өлмейсің. 
8/Отаныбірдіңжүрегібір, 
Жүрегібірдіңтілегібір.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк  Әнұраны

ҚР мемлекеттік  жаңа  Әнұраны 2006 жылы, 7қаңтарда  қабылданды. Шәмші Қалдаяқовтың  "Менің  Қазақстаным" әні  Қазақстан Республикасының  Әнұраны  болып  жарияланды.

Жұмекен Нәжімеденов  жазған  ән  сөзіне  Елбасы  Нұрсұлтан Назарбаевтың  бастамасымен  біршама  түзетулер   енгізілді.

Сөзін жазғандар: Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев

Әнін жазған: Шәмші Қалдаяқов

1991 жылы  1желтоқсанда  -Қазақстан  Республикасының  Президенті  болып

 Нұрсұлтан  Әбішұлы Назарбаев  сайланды.

       Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президенті   Нұрсұлтан  Әбішұлы Назарбаев. 

     1желтоқсан   Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президенті  күні.

Елбасы  1940 жылы  6  шілдеде  Алматы  облысы  Қаскелең  ауданы  Шамалған  ауылында  туды.

Қазақстан Республикасы

Қазақстан  көп  ұлтты,  Тәуелсіз  мемлекет.  Қазақстан  Республикасында  130-дан  астам  ұлт  өкілдері  тату  тұрады.  Жер  көлемі  бойынша  дүние жүзінде 9 орын  алады.  Қазақстан  5  мемлекетпен  шектеседі.

Олар : Ресей,  Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан, Түркіменстан.  Мемлекеттік  тілі - қазақ  тілі.

Ұлттық  валютасы  теңге.  Бас  қаласы - Астана.

Қазақстанның  бұрынғы  астаналары: 

Орынбор /1920-1924ж/,

 Қызылорда /1924-1929ж/,

Алматы /1929- 1997ж/

*1989жылы 22 қыркүйекте  Тіл  туралы  заң  қабылданды

*1991 жылы  1желтоқсанда -Қазақстан  Республикасының  Президенті  болып  Нұрсұлтан  Әбішұлы Назарбаев  сайланды.

*1991жылы  16 желтоқсан - ҚР тәуелсіздігін  жариялады.

*1991  жылы, 2 сәуірде -тұңғыш  ғарышкер Тоқтар  Әубәкіров  ғарышқа  ұшты.

*1992жылы  4 маусымда - Рәміздер  туралы  заң    қабылданды

*1993жылы 15 қарашада  - Ұлттық  валюта теңге  айналымға  енді

*1995 жылы 30тамызда  - Ата  заң  қабылданды.

*1998жылы  6 мамырда -"Ақмола"  қаласы,  "Астана"  болып  өзгертілді.

Қазақстанның  қалалары.

Қазақстан -14 облыс,  2 республикалық  маңызы  бар  қала  одан  басқа 85 шағын қаладан  тұрады.

   Үлкен  қалалары: Алматы , Астана, Қарағанды, Тараз, Шымкент, Қызылорда, Семей, Қостанай, Атырау, Маңғыстау, Көкшетау т.б

    Солтүстік  Қазақстан /Қостанай, Павлодар, Ақмола/ - астыққа  бай  өлке. Сарыарқа даласы /Қарағанды мен Жезқазған, Павлодар мен Ақмола/ - түсті  металға  бай. /мыс, алтын, қорғасын, күміс, құрыш/Қарағандыда -көмір  өндіреді.  Атырау - мұнайы  мол  өлке.Семей - "Ұлылар  мекені",  Көкшетау - "Жер  жанаты", Қызылорда - күріштің,   қауын  мен  қарбыздың  отаны, Шымкент  пен  Тараз - жеміс - жидектің  отаны.Ақ  мақта - Шымкентте  өседі.

Қазақстанның  қалалары  пайдалы  қазбаға  бай өлке.

Қазақстан Республикасының облыстары және ірі қалалары.

№	облыстары	орталығы
1	Қарағанды облысы	Қарағанды қаласы
2	Шығыс қазақстан облысы	Өскемен қаласы
3	Алматы облысы	Талдықорған қаласы
4	Жамбыл облысы	Тараз қаласы
5	Оңтүстік – Қазақстан облысы	Шымкент қаласы
6	Қызылорда облысы	Қызылорда қаласы
7	Ақтөбе облысы	Ақтөбе қаласы
8	Қостанай облысы	Қостанай қаласы
9	Солтүстік – Қазақстан облысы	Петропавл қаласы
10	Ақмола облысы	Көкшетау қаласы
11	Павлодар облысы	Павлодар қаласы
12	Батыс – Қазақстан облысы	Орал қаласы
13	Атырау облысы	Атырау қаласы
14	Манғыстау облысы	Ақтау қаласы

Қазақстанның табиғаты.

Адамзаттың  табиғатсыз  күні  жоқ,

Оны  айтуға  табиғаттың  тілі  жоқ.

Қазақстанның табиғаты қандай әсем!Айнала биік таулар, жасыл жазықтар,  сарқырап аққан өзен бұлақтар,  шалқар  көлдер. Табиғаттың сұлулығына қарап таң қаласың. Біз табиғатты сүйе білуіміз керек. Табиғат  - асыл қазына. Табиғаттың  байлығын пайдалана отырып,  қорғай білуіміз керек. Табиғатты көркейтуге, оны қорғауға өз үлесімізді қосуымыз  керек.  Ал  қорықтары  сирек  кездесетін  аңдар  мен  құстарға,  бағалы  өсімдіктерге   бай. Табиғатты  қорға,  оған  қиянат  жасама.

С.Экэюпери: «Ең үлкен сән-салтанат – адамдардың қарым-қатынасының салтанаты» — деген екен. Бұл сөзді адам мен табиғаттың ара қатынасына байланысты да, адамдардың бір-бірімен көңіл жарастығын табуына байланысты да айтуымызға болады. Ондай жағдайда рахат күй кешеріміз анық. Жастарға да осылайша эстетикалық тәрбие беру, оларды табиғат байлығына сый-құрметпен қарауға тәрбиелеу – олардың бойында адамгершілік сезімін қалыптастыру, шарапатты болуға бейімдеу екендігінде дау жоқ.

Қазақстанның  астанасы.

   Қазақстан  Республикасының  астанасы – Астана  қаласы.  Астананың  негізі 1832 /бір  мың  сегіз  жүз  отыз  екінші/  жылы қаланды.  Астана  қаласының   бұрыңғы  атаулары – Қараөткел,  Целиноград,  Ақмола. 1998/бір  мың  тоғыз  жүз  тоқсан  сегізінші/ жылы  6 мамырда  Президент  Ақмола  қаласын  «Астана»  деп  атауға  жарлық  шығарды.

   Астана  қасиетті  Сарыарқа  жерінде,  Есіл  өзенінің  бойында  орналасқан – әсем  қала.

Мемлекеттік  мерекелер

1 қаңтар – Жаңа  жыл.

8наурыз – Халықаралық  әйелдер  күні.

22наурыз – Ұлыстың  Ұлы  күні  - наурыз  мейрамы.

1мамыр – Қазақстан  халықтары  бірлігі  күні.

9мамыр – Жеңіс  күні.

6шілде – Астана  күні.

30тамыз - Қонституция  күні.

1желтоқсан -  Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президентінің күні.

16желтоқсан – Тәуелсіздік  күні.

Құрбан  айт  пен  Рождество – діни  мерекелер.  /жылжымалы/

1995  жылы 30тамызда  ҚР – ның  Қонституциясы  қабылданды.   Қонституция  9 бөлімнен,  98  баптан  тұрады.

1989жылы 22 қыркүйекте  «Тіл  туралы  заң»қабылданды -  заңда  6  тарау  бар.

Астанаға  саяхат

Астана  қасиетті  Сарыарқа  төрінде  орналасқан  әсем  қала.  Қалада  көптеген  көрнекті  орындар  бар.  Олар : «Бәйтерек»  монументі, «Ақ Орда» Президенттің  резиденциясы,  «Думан»  сауықтыру  кешені,  «Триумф» тұрғын  үйлер кешені, «Хан шатыры» , «Цирк үйі», «Түңғыш  Президенттің   мұражайы», «Конгресс  хол», «Бейбітшілік пен келісім  сарайы», «Вокзал», «Әуежай»«Интерконтиненталь» қонақ  үйі, «Атамекен  картасы» т.б . Елордамызда ескерткіштер  мен  әдемі  фантандар  да көп. Астанаға  жан – жақтан   туристтер  келіп – кетіп  жатады.  Астана  болашағы  зор - әсем  қала. Астана-Қазақстан Республикасының саяси, экономикалық, әкімшілік, мәдени орталығы.

«Астана - Бәйтерек»

        1997жылы  Астана  қаласы   елордалық  мәртебеге  ие  болды.  Бұл  тарихи датаны  айғақтайтын  - «Астана - Бәйтерек»  монументі. 

     Бәйтерек – биік,  ірі  дегенді  білдірсе,  екіншіден,  ауыспалы  мағынасы – тірек,  таяныш,  сүйеніш.

    «Астана - Бәйтерек»  монументі  металдан,  шыныдан,  бетоннан  жасалған.  Оның  масштабы 105 метр,  салмағы 1000тонна.  Шардың  деаметрі  22метр, салмағы  300 тоннадан  астам. Шар  күннің   сәулесіне   байланысты  өзгеріп  отыратын  «хамелеон»   шынысынан  жасалған.  Сол  97 метрге  көтерілген «Астана - Бәйтерек»  монументі – бейбітшілік  ағашын  уағыздайды.

Краткое описание документа:

 Қазақ  тілі  пәнінен оқушыларға  көмек  ретінде "Менің  Отаным  Қазақстан" модуліне  қажетті  мәтіндер  жинағы.  Бұл  жинақтағы  мәтіндер  5-6 сынып  оқушыларына  қажетті  нұсқаулық  болатынына  сенемін.

 ҚР-ның  рәміздеріне  Ту, Елтаңба,  Әнұран  жатады.  Рәміздер  туралы  заң  1992жылы

 4 маусымда  қабылданды.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы- көгілдір түс аясындағы шаңырақ  бейнеленген, шаңырақты айнала күн сәулесіндей уықтар шашылған. Шаңырақтың оң жағы мен сол жағында аңыздардағы қанатты пырақтар бейнесі орналасқан. Елтаңбаның  пішіні - дөңгелек.  Жоғарғы жағында - бес бұрышты жұлдыз, ал төменгі жағында «Қазақстан» деген жазу бар. Жұлдыздың, шаңырақтың, уықтардың, аңыздардағы қанатты пырақтардың, «Қазақстан» деген жазу -алтын түстес.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының негізіне шаңырақ алынған. Ол елтаңбаның жүрегі.

Шаңырақ әлемінің біртұтастығын, мемлекеттің бастауы отбасы ошағын бейнелейді. Қанатты тұлпар ержігіттің  қанаты, серігі. Қанатты тұлпар болашаққа үміт артар жас ұрпақтың арманы, самғау  биігі.

Елтаңба төбесінде бес бұрышты жұлдыз - елтаңбаның  тәжі. Әр адамның өмірінде жол көрсетер өз жұлдызы болады. Мемлекеттің де осындай жұлдызы болуы керек.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының авторлары,  сәулетшілер: Шота Аман Уәлиханов пен Жандарбек Мәлiбеков.