Қазақ тілі сабағының жоспары"Мағынасы қарама-қарсы сөздер"

Қазақ тілі   2-сынып  

Сабақтың тақырыбы: Мағынасы қарама-қарсы сөздер

Сабақтың мақсаты:

1.     Оқушылардың сөз туралы,олардың кейбір түрлері жайында білімдерін пысықтап,тағы бір түрі,мағынасы қарама-қарсы сөздер туралы түсінік беру.

2.     Сөз мағынасының түрлері жайлы берілген ұғымды ісжүзілік дағдылар арқылы одан әрі дамыту,сөз мағыналарын дұрыс қолдана білуге баулу.

3.     Оқушыларды шапшаңдыққа,жинақылыққа,тазалыққа,сыпайылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: әртүрлі суреттер,кесте,сигналдық белгілер,үлестірмелі қима қағаздар, слайд.

Сабақтың түрі: саяхат сабағы.

Пәнаралық байланыс: әдебиеттік оқу, дүниетану.

Сабақтың барысы

1.     Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ынталандыру

Шаттық шеңбері: электрондық оқулықтан

Үй тапсырмасын тексеру: cлайдтан салыстыру, өз-өзін бағалау.

2.     Сабақ мақсатын хабарлау

-         Балалар, кім ғарышкер болғысы келеді?

-         Неліктен?

-         Бүгін біз сендермен ғарышқа саяхатқа шығамыз. Саяхатымыз әсем планета- Жерден, біздің Қазақстандағы «Байқоңырдан» басталады. «Жаңалық», «Білгірлік» планеталарында боламыз. (слайд)

3.     Өткенді пысықтау.

-         Ракетамыз ғарышқа ұшуы үшін екі тапсырма орындауымыз керек.

-         Корабль экипаждары ғарышқа ұшуға әзір ме,тексереміз.

I-қатар – I-экипаж

II-қатар – II-экипаж

III-қатар – III-экипаж

-         Әр экипаждың бір мүшесі бір сұраққа жауап береді. Дұрыс жауап берсе, бүкіл экипаж корабльде өз орындарын алады.

1-тапсырма:   (слайд)

1.     – Сөз дегеніміз не?

2.     – Сөз неден құралады? Сөйлем ше?

3.     – Мағыналарына қарай,сөздің қандай түрлерін білеміз?

     2-тапсырма: 

-         Ғарышқа ұшу үшін, екінші тапсырманы орындайық.

     I-экипаж:

-         Араның екі мағынадағы суретін пайдаланып,екі сөйлем құрасырып жазыңдар.

Кесте пайдаланылады  (слайд)

Ара (жәндік) - Ара гүлге қонды.

Ара (құрал) – Ара- ағаш кесетін құрал.

II-экипаж:  тақтада қима қағазда жазылған

-         Көп нүктенің орнына сол сөзге мағынасы жуық сөз тауып, жаз.

Әдемі...

Батпақ...

Тамақ...

Аяз...

III-экипаж:  үлестірмелі қағаздар

-         Берілген сөзден, ондағы әріптерді пайдалана отырып, бірнеше сөз құраңдар.

Қала-қал, ал, ала, ақ, лақ, алқа.

-         Жарайсыңдар! Барлық экипаж тапсырмаларды дұрыс орындады. Ғарышқа ұшуға әзірленейік.

Сергіту сәті:   (слайд)

-         Ракетаны ұшыруға дайындық.

-         Моторды іске қосайық.

-         Тетіктерді қосайық.

-         Бір,екі,үш.

Ракета «Байқоңыр» космодромынан ұшырылды.

4.     Жаңа сабақ.

Суреттегі «Жаңалық» планетасына ракетаны жылжыту.

-         Алғашқы қонатын планетамыз «Жаңалық» деп аталады.

-         Бұл планетада,атына лайық, мағынасына қарай жаңа сөздермен танысасыңдар.

Тірек кестемен жұмыс:  (слайд)

1.     Қант ... болады,бұрыш ... болады.

2.     ... кісі бастар, ... кісі қостар.

3.     Қант ... болады, ал көмір ... болады.

4.     ... бала – қуаныш, ... бала – өкініш.

-         Көп нүктенің орнына қойған сөздерге назар аударайық.

-         Олар, мағынасына қарай, қандай сөздер?

5.     Оқулықпен жұмыс

1.     Жаттығу орындалады

-         Біз келесі «Білгірлер» планетасына қонамыз. Бұл планетада болған ғарышкер ағаларымыз әр түрлі тапсырмалар қалдырып кеткен.

Ауызша орындау- ұжымдық жұмыс:  (слайд)

-         Суретте не бейнеленген?

-         Суреттердегі заттарды салыстыра отырып, қарама-қарсы мәндес сөздері бар сөйлемдер құрастырыңдар.

-         Мағынасы қарама-қарсы сөздерді тауып,атаңдар.

I-экипаж:

Тұрақты жұппен жұптық жұмыс.

Қарсы мәндес сөздерді ойдан жазу.

1-оқушы          2-оқушы

ақ-                     қара

II-экипаж:

Мағынасы қарама-қарсы сөздерді жұптап жаз. (қима қағазда жазылған сөздер беріледі)

III-экипаж:  (слайд)

Ойын «Кім көп біледі?»

Ойынның шарты: мұғалім «жеңіл» десе, оқушылар оған қарсы мәндес сөзді тауып айтады.  Мысалы: «жеңіл-ауыр».

Алдымен ауызша айтып, кейіннен жазады.

6.     Бекіту.

Алған білімдерін топтастыру.

Топтық жұмыс: сигналды белгілерді көрсетеді- ауызша орындалады.

-         Төмендегі қандай сөздер екенін тауып, айтыңдар.

I-топ: қу, айлакер, алдампаз.

1.     Қарсы мәндес сөздер

2.     Жуық мәндес сөздер

3.     Жазылуы бірдей сөздер

II -топ: Алыс- жақын

1.     Жуық мәндес сөздер

2.     Жазылуы бірдей сөздер

3.     Қарсы мәндес сөздер

III -топ: Жүз. Жүз.

1.     Жуық мәндес сөздер

2.     Қарсы мәндес сөздер

3.     Жазылуы бірдей сөздер

Жазбаша тест тапсырмасы орындалады:  (слайд)

Аралас сөздер. Дұрыс жауабын табу. (үлестірмелі қима қағаз)

I-экипаж:

оқулықтан жаттығуды жазу. Мақалды жатқа жаз. Мағынасы қарама-қарсы сөздердің астын сыз.

Ащы мен тұщыны татқан білер,

Жақын мен қашықты жортқан білер.

II-экипаж:

Жұмбақты жатқа жазып, қарама-қарсы мәндес сөздердің астын сыз.

Ұшқанда өлең айтады,

Қонғанда жер қазады. (қоңыз)

III-экипаж:

Өлеңді көшіріп жаз. Мағынасы қарама-қарсы сөздердің астын сыз.

Ащы терім ақты,

Жеміс өсті тәтті.

7.     Қорытынды :  (слайд)

-         Біздің саяхатымыз аяқталып келеді.

-         Жерге аман-есен қону үшін, бүгінгі сабақта нені үйренгенімізді еске түсірейік.

-         Біз қандай планеталарда болдық?

-         Осы планетада жаңадан нені үйрендік?

-         Қалай ойлайсыңдар, мұндай сөздер не үшін қажет?

-         Тағы қандай планетада болдық?

-         Сендерге саяхат ұнады ма?

8.     Үйге тапсырма беру: қима қағаздардағы тапсырмаларды жазбаша орындау.