"ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҚТАРЫНДА ОҚУ МЕН ЖАЗУ АРҚЫЛЫ СЫН ТҰРҒЫСЫНАН ОЙЛАУДЫ ДАМЫТУ"

ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҚТАРЫНДА ОҚУ МЕН ЖАЗУ АРҚЫЛЫ СЫН ТҰРҒЫСЫНАН ОЙЛАУДЫ ДАМЫТУ ЖОБАСЫНЫҢ  СТРАТЕГИЯЛАРЫ  АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫ ЖАЗБА ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ЖАЗУҒА ҮЙРЕТУ

Қазақ тілі  сабақтарында жаңа технологияларды қолданудың тиімділігі өте зор. XXI көшбасшысы – жаңашыл, ізденімпаз, шебер ұстаз. XXI ғасыр ұстазы бүгінгі күн талабына сай жан-жақты дамыған, өмірге реалистік тұрғыдан қарайтын, терең біліммен қаруланған оқушы тұлғасын сомдау үшін өзі де шеберліктің шыңынан көрінуі тиіс.Қазіргі таңда оқу үрдісінде қазақ тілін оқытуда сан-алуан жаңа әдіс-тәсілдер сапалы білім беруде үлкен рөл атқарады. Атап айтатын болсақ, «Сын тұрғысынан ойлау» технологиясы сабақ барысында оқушыларға сапалы және терең білім беруде атқаратын қызметі орасан зор.
     Заман талабына сай оқушыларға сапалы, тиянақты білім беру-мұғалімдер алдындағы үлкен міндет.Бұл әрбір мұғалімге тынымсыз  ізденісті,оқытудың жаңа формасымен, әдіс тәсілдерін тиімді пайдалануды қажет етеді.

   Сын тұрғысынан ойлау дегеніміз:

«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» бағдарламасы бойынша ол:

•          шыңдалған ойлау.кез келген даму деңгейіне байланысты мәселелерге сыни көзбен қарау;

•          күрделі мәселелерді шешуге, аса маңызды, жауапты шешімдер қабылдауға құштарлық;

•          үйрету мен үйрену бірлігінен, үйренудің қызығушылығынан тұратын, үйренушінің сеніміне негізделген құрылым.

    «Сын тұрғыдан ойлауды дамыту» технологиясы үш кезең бойынша қолданылады:

 1 сызба.

Осы кезеңдердің ұтымды өткізілуі мынандай нәтиже береді:

Мен өз сабақтарымда, көбінесе қазақ  тілі пәнінде стратегияларды оқу бағдарламасына сәйкес бірізді жүйелі түрде қолданып келдім. Сабақта қолданып жүрген әдістерім мынадай:
І – қызығушылықты ояту фазасында ой қозғау (шақыру).
ІІ – мағынаны ажыратуда түртіп алу жүйесі, 5 жолды өлең.
ІІІ ой толғаныс фазасында Венн диаграммасы, еркін жазу т.б. стратегиялар арқылы баланың дамуына, оның  бойындағы жеке қабілеттердің ашылуына, шығармашылықпен ізденуіне жол саламыз.
       СТО бағдарламасына қатысудың нәтижесінде сабақта жеткен нәтижелерім:
1. Сабағымда сабақтың жаңа құрылымы пайда болды.
Сабақтың жоспары:
1. Психологиялық дайындық.
2. Ой ашар.
3. Үй тапсырмасын тексеру.
4. Жаңа сабақ.
І. Қызығушылықты ояту.
а) Ой қозғау.
ә) Өзіндік жұмыс.
б) Түртіп алу ─ + ? v (INSERT)
ІІ. Мағынаны тану сатысы.
1. Топпен жұмыс.
2. Бес жолды өлең.
ІІІ. Ой толғаныс сатысы.
1. Венн диаграммасы.
2. Бағалау.
3. Үйге тапсырма.

Коучинг тақырыбы: Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту жобасының  стратегиялары  арқылы оқушыларды жазба шығармашылық жұмыстарды жазуға үйрету

Мақсаты: Мұғалімдердің СТО-ы арқылы өзіндік пікір айту, әр түрлі жағдаяттарды шешу, ой-қозғауын өз тәжірибесінде пайдаланып, шығармашылығын дамытуға ықпал ету. 

.

Міндеттері:

1.Сауатты оқуға дағдыландыру.

2. Талдау жұмыстарын тиімді ұйымдастыру арқылы поэзиялық шығарманың мағынасын ашуға үйрету.

3. Бірлескен жұмыс негізінде ынтымақтастық атмосферасы орнату.

Қолданылған модульдері: оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, сын тұрғысынан оқыту тәсілі.

Стратегиялар: «Миға шабуыл», топтастыру,  жеке, жұптық, топтық жұмыстар, Де Бононың 6 қалпағы

Коучинг жоспары

Сабақ кезең дері Уақыты	Жоспар мазмұны	Коучтің іс-әрекеті	Мұғалімдердің іс-әрекеті
І.Кіріспе	Тұлғааралық байланысты орнату	Шеңбер құрып, қасындағы досына жақсы тілектер тілету арқылы сыныпта жағымды ахуал туғызып аламын. Мақсаты: ынтымақтастық ахуал тудыру. Сынып оқушыларын  олең шұмағын толықтыру арқылы топтастырамын.  Топтық жұмыс барысындағы «Алтын ережені» еске түсіремін алғырлыққа үйрету. Осылайша үш оқушыдан сұралып өтіледі.	Оқушылар мұғаліммен көңіл- күйлерімен бөліседі. Сыныптастарына тілек айту арқылы  көңіл-күйлері көтеріледі. Сынып оқушылары топқа бөлінеді. Топ аттарын оқушылар өздері таңдап алады.
ІІ. Тұсауке сер	Қызығушылық ояту сатысы Пайымдау және логикалық ойлау	Әр топ  өз өлең шұмағын оқиды Миға шабуыл сұрақтары арқылы тақырыпты ашып алу. Ақын бірінші бақытым деп неліктен халқын атаған? Ақын екінші бақытым деп неліктен тілін атаған? Ақын үшінші бақытым деп неліктен Отанын атаған? -Ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қай ақын жайында болмақ?	Оқушы жеке ойланады, жұбымен талқылайды,  топта тұжырым жасайды. Оқушылар өз болжамдарын, пайымдауларын айтады.
ІІІ. Негізгі бөлім ІІІ. Қорытынды	Жаңа сабақ. Мағынаны тану. Сабақтың басты сәттерін анықтау	І. «Түртіп алу» стратегиясымен өлең шығару. Топпен жұмыс: Ақын орнында болсаңыздар төртінші бақытым деп нені (кімді) атар едіңіз? Өз ойларыңызды ақын болып өлең ретінде шығарып беру. Сергіту сәті. «Қара жорға» биін интерактивті тақтада ойнатылады, соны қайталап билейді, бойларын жазады  «Еркін талқылау» стратегиясы негізінде Топпен жұмыс: топқа тапсырма беріледі. Неге сіздер үшін төртінші  бақытым ........? Де Бононың «Алты қалпақ» стратегиясы Бейнетаспа «Кентау  Назарбек»  Ақ қалпақ-Сіз қандай ақпарат алдыңыз?  Қара қалпақ-Қандай қиыншылықтары бар?  Сары қалпақ-Жағымды , пайдалы жақтарын саралаңыз.  Жасыл қалпақ- Барлық жаңасын және қызықтысын жазыңыз. Қызыл қалпақ -  Дамыту болжамдарын айтыңыз.  Көк қалпақ- Қорытынды жасаңыз	1. Мұқият тамашалайды, тыңдайды. 2. Мәнерлеп оқиды, әр топ өз  шығарған бөлімдерін оқиды. . Оқушылар қозғалысқа түсу арқылы бойларын сергітеді. 1.Оқушылар топта бірлесіп  постерде жұмыс жасайды. Әр топтан бір немесе екі оқушы шығып, жұмыстарын қорғайды.
	Бағалау	Бағдаршам бойынша жиынтық баға қойылады.	Оқушылар бір-бірлерін бағалайды.