"Қазақ тілін білу- Қазақстандық патриотизмнің белгісі"

Тақырыбы: Қазақ тілін білу- Қазақстандық патриотизмнің белгісі.

Мақсаты:   Елбасы бағдарлап берген межелерге жету жолдарын талқылауға салу,                                                                                                                                                        

                  мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту, мемлекеттік тілдің мәртебесі  

                  мен  маңызын кеңінен насихаттау, өзге ұлт өкілдері арасында қазақ тілін  

                  білу деңгейін көтеру және оқып үйренуге деген ықыласы мен         

                  қызығушылығын арттыру. Патриоттық  сезімін оятып, тілін, Отанын,

                  елін, жерін сүюге, салт-дәстүрін, тарихын құрметтеуге тәрбиелеу

Көрнекілігі: тіл туралы ұлылар ойлары, баспасөз материалдары, слайдтар;

Түрі: дөңгелек үстел

Өтетін орны: Колледж кітапханасы

                      Ғасырлар бойы қазақтың ұлт ретіндегі мәдени тұтастығын ең         

                   негізгі ұйытқы болған-  оның ғажайып тілі.

                                                                                                       Н.Назарбаев

                       Ұлттық руханиятымыздың өзегі- тіл.

                                                                                                        Әбіш Кекілбаев

                       Қазақ тілі-  қазақтың маңдайындағы жалғыз жарық жұлдызы.

                                                                                                        Асылы Осман

                      Халықтың мәңгі ғұмыры оның тілінде. Әрбір тіл өзінің халқы үшін Ұлы

                                                                                                          Ш.Айтматов

                                    Дөңгелек үстелдің  барысы:

Кіріспе сөз:

Құрметті бүгінгі дөңгелек үстелге жиналған қонақтар, тіл жанашырлары! Сіздерді өткір тілді, дархан пейілді, тәуелсіздігіне 20 жыл толған қазақ елінің «Тілдер мерекесі» күнімен шын жүректен құттықтаймыз!

  Дүбірлетсін өңірді,

  Дүрілдетсін дүлдүлі.

Қазақ деген елімнің

Құтты болсын, бұл күні!- дей отырып, дөңгелек үстелімізді ашу үшін Қазақстан Республикасының мемлекеттік  Гимні  орындалсын.

I.  Қазақстан Республикасының Гимні  орындалады.

II. Оқытушының сөзі:

Қазіргі таңда еліміз өз тәуелсіздігіне қол жеткізгеннен кейін мемлекеттік тіліміз – қазақ тілі болып бекітілді. Қазақстан Республикасының «Тіл туралы Заңы» күшіне енді. Болашағымызды баянды етер басты қаруымыз – тіліміз.

«Адамға екі нәрсе тірек тегі,

Бірі – тіл, бірі – ділің жүректегі», - деп Жүсіп Баласағұн бабамыз айтқандай кез-келген мемлекеттің, елдің ең негізгі рәмізі де, ұраны да, тірегі де сол елдің ана тілі болмақ. Биыл тіліміздің мемлекеттік мәртебе алғанына 23 жыл уақыт болды. Осындай атаулы күнде бәріміздің де мерейіміз өсіп, қойнымыз қуанышқа толып отырғаны сөзсіз.

Қуан далам, қуанатын күн бүгін,

Серпіп таста мұңды көңіл түндігін.

Тіл туралы заңым енді күшіне,

Паш еткендей кескен жаңа кіндігін.

Қуан халқым, күшіне енді тіл заңы,

«Сүйінші» деп ақындарың жырлады.

Ел елдігі сыналады тілімен

Сол арқылы жайқалады гүл бағы,- дегендей, Тіл апталығы аясында өткізіліп отырған   "Қазақ тілін білу- Қазақстандық патриотизмнің белгісі"» атты дөңгелек үстел басындағы ой бөліске  қош келдіңіздер!

Ей, тәкаппар дүние,

Маған да бір қарашы.

Танимысың сен мені

Мен қазақтың баласы!- деп ақын Қ. Аманжолов ағамыз айтқандай осы дөңгелек үстелдің арнайы қонақтарымен таныстырып өтемін.

III.  Дөңгелек үстелімізді бастамас бұрын "Тілім менің ғасырлардан аманат" тақырыбына арналған слайд-шоуға назар аударайық.                    

IY.  Дөңгелек үстелдің мақсатымен сұрақтарына тоқталып өту.

            Бүгінгі жас ұрпақ- мемлекеттің болашағы, ертеңгі күннің азаматы.  Ал, оның бақытқа жетер даңғыл жолы- туған Отанын, туған тілін сүюден басталады. Сондықтан да, бүгінгі дөңгелек үстелдің мақсаты- ұлтшыл емес, ұлттық сана- сезімі мол, Отанын, ана тілін өз анасынан кем сүймейтін азамат пен азаматша тәрбиелеу,  мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту, мемлекеттік тілдің мәртебесі  мен  маңызын кеңінен насихаттау, өзге ұлт өкілдері арасында қазақ тілін   білу деңгейін көтеру және оқып үйренуге деген ықыласы мен қызығушылығын арттыру, патриоттық  сезімін ояту.

            Қазіргі заман жеке адамдардың ғана емес, тұтас ұлттардың да өткеніне үңіліп, болашағын бағдарлауға жол ашты. Ендігі жерде қазақ тілінің беделін көтеру, оның арын арлап, жоғын жоқтау, олқысын толтыру өз қолымызда, сіз бен біздің қолымызда. Сондықтан бүгінгі дөңгелек үстелде талқыланатын сұрақтарға назар аударайық.

Дөңгелек үстелде талқыланатын сұрақтар:

1. Мемлекеттік тілдің қазіргі таңдағы жағдайы қандай?

     Мемлекеттік тілдің дамуын тежеп тұрған не?

2. Тілдің үш тұғырлығы

3. Жаһанданудағы тілдің көрінісі, орны қандай болуы керек?

Y.    Әр сұрақтан кейін аудиториядағы студенттердің де жауаптары, пікірлері  

тыңдалады.   

            Жауаптарыңызға рахмет! Дағыстандық ақын Расул Гамзатов «Ана тілім менің! Сен маған ризасың ба, білмеймін, бірақ менің тілегім- сенсің. Мен сені мақтан етемін»,- деген екен. Олай болса,  тіл жанашырлары , бүгінгі ана тіліңіздің тағдырына ризасыз ба?

Аудиториядағы мемлекеттік тілді жетік меңгерген өзге ұлт өкілдері студенттеріне қойылатын сұрақтар:

Қазақ тілінде сөйлеуге деген қызығушылық қалай пайда болды?

YI.  Ақтөбе қаласының тұрғындарына  "Сізге өзіңіздің ойыңызды, пікіріңізді жеткізуде қай тіл тиімді?" тақырыбында жүргізілген сауалнаманы қарау. Сауалнаманың сараптамасы көрсетіледі.   Осы сұрақ төңірегінде  аудиторядағы студенттерден жауап алынып, қорытынды  жасалынады.

YII. Киелі қара шаңырақ Ақтөбе медициналық колледжінде жас ұрпақты мемлекеттік тілде мәртебесін көтеруде, оқытуда қазақстандық патриотизмге тәрбиелеу барысында өзге ұлт өкілдерінің арасында өтетін "Абай оқулары",  «Тіл- дарын», «Мемлекеттік тіл-ұлт тірегі» атты сан-алуан сайыстар мен додаларға қатысып, республикалық, облыстық деңгейде жүлделі орындарға ие болып, мақтанышымызға айналған студенттер бар. Солардың бірі колледжіміздің студенті Мединаның орындауындаға Абайдың «Жүрегім нені сезесің?» әнін қазақ тіліне деген құрметі деп қабыл алыңыздар..

YIII. Қорытынды сөз:

Бүгінгі дөңгелек үстеліміз өз мәресіне жетті. Егеменді еліміздің  тұғыры қашан да тіліменен биік. Тіл тағдыры туралы көкейді тескен көл ойлармен сусындадық. Туған тілім-тұғырым. Бұл сіздердің басқа тілді меңгерулеріңе ешқандай бөгет болмайды, қайта адамгершілікке, шын патриот болуға жетелейді. Өмірдің алмастай қырын, абзал сырын түсіне білуіне басты себепкер- сол ана тілің. Ана тілінің бүге-шүгесіне, терең иірімдеріне бойлай білу- саналы азамат болғысы келетін жас адамның бірінші парызы. Ол- туған жерді, отанды, атамекенді сүйе білу деген сөз. Осы азғантай уақыттағы айтылған сөз, өнер толғаған сезім, ұлылардан қалған ой-пікірлерді көкіректеріңе мәңгі қалдырыңдар дей отырып Абайдың  мына сөзімен аяқтағым келіп отыр.

Білімдіден шыққан сөз,

Талаптыға болсын кез.

Нұрын, сырын көруге

Көкірегіңде болсын көз.

Көңіл бөліп тыңдағандарыңызға көп-көп рахмет!

Ән. «Жаса, қазақ тілі».

                                                     Дайындаған:                   Амантаева С.А.