Қазақ тілінен"Сан есім" 6 класс

Күні: 21.11.15ж

Cабақтың тақырыбы:  Сан есім

Сабақтың мақсаты: Сан есім туралы түсінік беру.

 1. а) Сан есім туралы түсінік беру, дара және күрделі сан есімдерді  ажырата білуге үйрету;  сөйлем мәнерлеріне жете көңіл бөлу;

ә) Ойлау белсенділігі мен танымдық қызығушылығын  дамыту, ой қорытып нақты шешім жасата білу, шығармашылық ізденістерін арттыруға ықпал жасау;

б) Өмір құбылыстарын танып білуге, ұлттық өнегені бойына сіңіріп, туған халқының өнерін сүйіп өсуге баулу, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

 Сабақтың  барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

2.Үй тапсырмасын сұрап, бағалау

                             Сан есім

Тақтаға тірек сызба ілінеді. Мұғалім грамматикалық тақырыпты осы сызба арқылы еске түсіреді.

Түрлері

Мысалдар (примеры)

1.Тұлғасына қарай

(По способу образования)

1.Негізгі(Непроизводные)

Екі,жеті,қырық

2.Туынды(Производные)

Бірінші,екеу,елудей

2.Құрамына қарай

1.Дара

Үш,тоғыз,жүз

2.Күрделі

Он бес,бір мың елу,бес жүз

3.Мағынасына қарай

1.Есептік қанша?неше?

Алты,сегіз,жетпіс

2.Реттік нешінші?қаншасыншы?(

Бір+інші,он+ыншы

3.Жинақтық нешеу?

Төрт+еу,алт(ы)+ау

4.Топтау нешеден?қаншадан?

Бес+тен,он+нан,жүз-жүз+ден

5.Болжалдық қанша?неше?нешеге жуық?қаншадай?

Елу+дей, отыз+дай, он+даған, (лар+сеп.ж.)отыз+дарда(ес.+ес.)бес-алты

6.Бөлшектік қанша?неше?

(ес.+шығ.с.)    

1      оннан бір

10

  Сан есімдер заттың санын, мөлшерін, ретін білдіріп, неше? қанша? нешінші? сұрақтарына жауап береді. Құрамына қарай дара және күрделі сан есімдер болып бөлінеді.

 Оқулықпен жұмыс.

126-жаттығу

Үш (есептік), екінші (реттік), үшінші (реттік), бір (есептік)

127- жаттығу. Сан есімді мағынасын анықтандар.

Бір,бес (есептік), бірі (

128-жаттығу. Сан есімнің мағыналық түрін атаңдар.

Бірінші (реттік), екінші (реттік), төртінші (реттік)

2-тапсырма

Ойлан,тап!

1.Бір дәуірде неше жыл бар? 100

2.Бір жылда неше күн бар? 365

5.Сендер нешінші сыныпта оқисыңдар? 6

6.Қазақ тілі сабағы аптасына неше рет болады? 3

7.Сабақ нешеде басталады? 2:00

8.Бір аптада неше күн бар? 7

9.Бір тәулікте неше сағат бар? 24

10.Бір айда неше апта бар? 4

Сөйлемдерді дұрыс құрастырып,сан есімнің астын сызыңдар.

1. Жүгері, екі сантиметрден, күн сайын, отырады,ұзарып.

2. Кіріседі, жеті-сегіз, аптадан, шапшаң, кейін, өсуге.

3.Наурыз, бір мың тоғыз жүз қырық үшінші, жылдың, айы.

4.Ақсақалдың, қасында, екі, болған, Сәбит Мұқанов, болды, аудармашы.

5.Бірінші, ғарышкері, елінің , қазақ, Тоқтар Әубәкіров, білеміз, екенін.

6.Жылқысы, жиырма-отыздай, қойы, екі-үш, жүз, сауын сиыры, жиырмаға тарта, бар. 

5.Сабақты бекіту

Сөйлемдерді толықтырып жаз

Бір жылда … ай, … мезгіл бар.

Қаңтар-жылдың … айы.

Жылдың … айы желтоқсан.

Бір тәулікте … сағат бар.

Бір айда …күн бар.

Сабақты бағалау: Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағалау.

Үйге тапсырма беру: Сан есімдерді қатыстырып, бес сөйлем құрап жазу.