Қазақстан тарихы: "Буржуазиялық-демократиялық Ақпан революциясы" (9-сынып)

Солтүстік Қазақстан облысы

Ақжар ауданы

Талшық ауылы

Бестерек орта мектебі

Тарих пәнінің мұғалімі,

Аубакирова Жулдыз Багдатовна

Санат-ІІ, еңбек өтілі – 5жыл

Пән: Қазақстан тарихы                                        сынып: 9

           Тақырыбы: §3. Буржуазиялық-демократиялық Ақпан революциясы

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Ақпан революциясының барысы, қорытындылары және тарихи маңызын түсіндіру. Пәнге деген қызығушылығын арттырып, жан-жақты ойлау, сөйлеу қабілеттерін дамыту. Оқушыларды   ерлікке, елін,  жерін, туған  отанын  сүюге  тәрбиелеу.         

Сабақ түрі: топтық жұмыс

Сабақ әдісі: талдау, баяндау, слайдтар, сұрақ-жауап т.б.

Сабақ көрнекілігі: карта, карточкалар, тірек-сызбалар, суреттер.

Сабақ барыс:

І . Ұйымдастыру кезеңі

-  Оқу құралын тексеріп түгелдеу

-  Оқушылар зейінін сабаққа аударып,  «Алаш», «Ақпан», «Уақытша үкімет» терминдері арқылы топтастыру.

ІІ. Миға шабуыл

1.     Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары мен елдері?

2.     1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыстың себептері?

3.     Қозғаушы күші?

4.     Көтеріліске қатысқан революцияшыл-демократияшылар?

5.     Генерал-губернатор Куропаткин қандай құпия бұйрық шығарды?

6.     Соғыстың Қазақстан дамуына әсері?

7.     1916 ж. Қазақтардан неше млн.га жер алынды?

8.     Жетісу жеріндегі көтеріліс жайлы?

9.     Торғайдағы көтеріліс барысы?

10. Жеңілу себептері, салдары мен маңызы?

ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1.     Фишбоун әдісін қолдану арқылы «1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс» тақырыбы бойынша білімдерін тексеру.

 2. Әр топ :

- Жетісудағы көтеріліс бойынша;

- Торғайдағы көтерілістің барысы, салдары және ерекшеліктері;

- көтерілістің жеңілу себептері мен тарихи маңызы бойынша кластер толтырады.

ІҮ. Жаңа сабақ

Жоспар:

1) Ақпан революциясының Қазақстанға әсері:

2) Тыл жұмысындағылардың қайтып келуі және олардың революциялық үрдіске ықпалы.

3) 1917 жылғы Ақпан революциясына кейін құрылған саяси партиялар мен ағымдар

АҚПАН ТӨҢКЕРІСІНІҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ:

-         экономикалық күйзеліс;

-         майдандағы орыс әскерінің жеңілісі;

-         жұмысшы қозғалысының күшеюі;

-         ұлт аймақтарындағы 1916 жылғы көтерілістер.

1917 ж.27 ақпан - Ресей бурж.-демокр.төңкерісі, монархияның құлауы (ІІНиколай) депутаттары елде Қосөкімет орнады:

 

Уақытша үкімет бағыты-                                         Жұмысшы, шаруа ж/е солдат        капитализмді                                                                   социализмді жақтады

1917 ж.наурыз-сәуірінде құрылды:

                  Ә.Бөкейханов          -        Торғай облысында

                   М.Тынышбаев       -         Жетісу облысында

                   М.Шоқай                -          Түркістанның Уақытша  үкіметінің комиссары болды

Уақытша үкіметтің жүргізген шаралары:

-         1917 ж. 14 наурыз – «Бұратаналарды» тыл жұмысына алу тоқтатылды.

-         1917 ж. 18 наурыз – «1916 жылғы көтеріліс кезінде қазақтарға күш көрсеткен орыстарға кешірім беру туралы» қаулы.

-         1917 ж. 20 наурыз – «Азаматтардың дін ұстауына, дінге сенуіне, ұлтқа байланысты құқықтарды шектеудің кұшін жою туралы» қаулы.

-         5 мамыр – «Қара жұмысқа алғандарды еліне қайтару»

-         8 қыркүйек – «Жетісу облысындағы көтеріліс кезінде зардап шеккен халқына қазынадан 11 млн.150000 сом бөлу туралы» қаулы қабылданды.

Тыл жұмысшыларының орыс жұмысшыларымен, солдаттарымен қарым-қатынаста болуы олардың саяси санасының өсуіне ықпал етті.

Қай жерде?	Партиялар мен ағымдар
Верныйда	«Қара жұмысшылар одағы»
Сергиопольде	«Солдаттардың орыс-мұсылман ұйымы»
Петропавлда	«Жас арбакештер одағы»
Жастар ұйымдары құрылды:
Ақмолада	«Жас қазақ»
Әулиеата мен Меркеде	«Қазақ жастарының революцияшыл одағы»
Петропавлда	«Талап»
Спаск зауытында	«Жас жүрек»

1905 ж.-«Алаш» қозғалысы               әлеум.негізі – капиталистік 

1917 ж. «Алаш» партиясын құрды                  мақсаты – отарлық езгіден азат ету,                                       автономиялық ұлттық мемлекет құру

Жетекшісі - Ә.Бөкейханов                                 Бағыты – реформистік капит.жолы

                                                             АЛАШ

 

Мүшелері: А.Байтұрсынов, М.Дулатов,         сәуірде – Жетісудағы облыстық сьезі

М.Тынышбаев, С.Торайғыров т.б     

7 мамыр- Семейде облыстық сьезі.              21-26 шілде – Орынборда жалпықазақ мамырда – мұсылмандардың Бүкілресейлік сьезі                   сьезі.

 Қыркүйек – Түркістан федералистер                    Күзде –«Үш жүз» партиясы

партиясы.            

Ү. Бекіту

«Б» білемін	«Б» білгім келеді	«Ү» үйрендім

ҮІ. Үй тапсырмасы

1.     §3 оқып, тұлғалар жайлы қосымша мәлімет дайындау.

ҮІІ. Бағалау

Бағалау парағы бойынша топ басшылары алған бағаларымен таныстырады.