Ажык класс шагы.
Темазы:
Эртенги хүннү көөр аас – кежиктиг болур дизе, бөгүн канчаар чурттаарыл?
Сорулгазы:
1) Өөреникчиниңкадыкшылболгаш
кадык амыдыралдугайындабилиглериншынзыдарболгашсайзырадыр.
2) Бодунанализтээриниңчаңчылдарынхевирлээриболгашбердингенинформацияныүнелээри.
3) Бодунуңкадыынгахарыысалгалыгхамаарылганыболгашидекпейлигамыдыралчытуруштукижизидер.
Дерилгези:
интерактивтигсамбыра, саазыннар, фломастерлер, өгнүгкарандаштар,
стендилердечуруктар.
Чорудуу.
1)
Организация кезээ:
1)
Уруглар-биле мендилежип, кичээнгейинхааратудар,
кичээлдеаалчыларкелгенинтаныштырар.
«Эртенгихүннүкөөраас-кежиктигболурдизе,
бөгунканчаарчурттаарыл?» - дептемалыг класс шагынэгелээр- дир бис. Шуптуңарныңидекпейлиг,
сонуургалдыгболгашдемнигболуруңарныкүзедим, уруглар.
Слайд: 1.
Сорулгазынтаныштырар
2.
Слайдыдан.
Гор улустуңүлегерчугаазында
« Кежикчолдугамыдыралды – арыгкылаңдамыракдег» - депчугаалаптурар.
Бочуртталгаэргим, аас-кежиктигболзундээрболза, эң - не херек,
хөйчүүлдернибодундасиңирипалган кол черни ээлептурарчүүл – кадыкшыл.
Ийе,
кадыкшыл-олдээргебойдустуңбискеберген- өртээтурбасчаялгазы-дыр.Ынчангашбөгун
бис силерниң-биле кадыкшылдугайындачугаалажыр бис, а чуглечугаалажырэвес, а
ойнаар бис.
Бистебөгүнаалчыларкелген,
олар жюри кежигүннериболур. Силершагда-ла 3 бөлүккеүстүпалгаштураружурлугсилер.
Оюнэлээн каш
этаптардантургустунган. Ынчангашэгелээлинер!
І этап
- Силерчуртталгагаынаксилербе?
Олчүүдепайтырыгыл? Кижи бүрүзүнгеэң-не эгезинденэгелээш, күзээри-олчуртталгачарашболгашаас-кежиктигболзундепкүзээри-
байлакшыл-дыр. А экичуртталгадепкандыгчуртталгал? Шуптубоданыпкөрүңерем,
оонмынчаарсаазыннаргабижиптерсилер: « Аас-кежиктигчуртталгадээрге…»
Өөреникчилер 2-3
минута иштиндеажылдаар( музыка ырлаптурар). Олүедебирөөреникчикадыкшылдугайындашүлүкчугаалаар.
Ынчангаш бисаас-кежиктигболурудээрге кадык болурудепкөрүп тур бис. А
олаас-кежиктечүүбарыл, амбилипалыр бис.
(
Өөреникчилерботтарыныңбодалдарынномчупбээр).
ІІ этап.
-Аңгы-аңгычоннар,
боттарыныңүлегердомааанда,чеченсөстериндекадыкшылдыалдаржыдыптурар. Силеркандыгүлегердомактар,
чеченсөстербилирсилер, кадыкшылдугайында?
Командабүрүзүоочураайы-биле
аңгы-аңгыалдарлыгулустарныңүлегердомактарынномчупбээр-дир. (Кадыкшыл, амыдырал,
аас-кежикдугайында).
Слайдыдачугааларныномчуур:
« Бодуңнуңкадыыңныкамгалаардизиңзеөскелерниңкадыыңкамна»
( Д. Лихачёв)
«
Кадыкшыл-кижиниңчуглебодунуңкызылкүжү-биле чедипшыдаарыбедик сын-дыр»
(И.Брехман).
ІІІ этап.
- Кадыкшылдепчүл?
Бистинкадыкшылывысчүдентургустунарыл?
- Бүгүделегейниң
кадык камгалалорганизациязыныңчурагайлары-биле алырга, чурттакчычоннуңкадыыныңдеңнелидараазындакадыкшылдыңхевирлеринденхамааржырболуптурар.
Слайдыданкөөр:
Кадык
амыдыралдычорударының( чурттаарыныңаргаларыдараазындачүүлдерденхамааржыр:
-
амыдыраарыныңтуруштарындан(климат, чурттаароран-сава)
-
экономиктигбайдалдар(чемненири, хеви, ажылы, дыштаныры)
- ажыктыгчаңчылдарның
бары(гигиена- арыг-силигнисагыырыболгашдадыгары).
-хоралыгчаңчылдарнынчогу(таакпылаары,
арагалаары, наркотиктигбүдүмелдеражыглаары).
Ам команда бүрүзүбоаргаларнынбирээзинденчугаалапбээр,
оларкижиниңорганизимингеканчаардээптурарыл?
(дыңнадылгаларныуругларномчупбээр),Слайдыдан
«Спорт болгашкадыкшыл» деппрезентациязыкөргүзер.
ІV этап
Амдараазындасилергетоолдуномчупбээйн,
дыңнанар, уруглар! (орусдылганомчуур)
В одной стране когда-то
Жил-был
один король,
Имел
он много злата,
Но
был совсем больной.
Он
очень мало двигался
И
очень много ел,
И
каждый день, и каждый час,
Все
больше он толстел.
Одышки
и мигрени
Измучили
его.
Плохое
настроение
Типично
для него.
Он
раздражен, капризен-
Не
знает, почему.
Здоровый
образ жизни
Был
не знаком ему.
Росли
унего детки.
Придворный
эскулап
Микстурами,
таблетками
Закармливать
их рад.
Больными
были детки,
Хоть
слушали его,
И
повторяли детство
Папаши
своего.
Волшебник
Валеолог
Явился
во дворец-
И
потому счастливый
У
сказки сей конец.
Ам «Эртенгихүннүкөөраас-кежиктигболурдизе,
канчаарчурттаарыл» депбөгүнгүөөренгенклазывысшагыныңутказынилереткенонаалгаларныкөргүзүңерем.
(Боттарыныңбодалдарын, сагыштарынбирпроектиге, чурукка, чеченчугаага, тоолга, шүлүкке,плакатка-дааканчаар-даакөргүзүпболур).
Мен
силергемунгаранчыгтөөгүнүчугаалапбердим, ынчалза-дааавторларчүү-даачүвенинсөөлүаас-кежиктигболуружурлугдепаазааннар.
Олкандыгболурул? ( Слайдыданвалеологтунчуруункоргуспушаан,
башкыорусдылгашүлүктүномчуур)
Волшебник
Валеолог
Сказал:
«Долой врача!
Вам
просто не хватает
Прыгучего мяча.
Вам надо больше двигаться,
В походы, в лес ходить,
И меньше нужно времени
В столовой проводить.
Вы подружитесь с Солнцем,
И с Воздухом, Водой.
Отступят все болезни,
Промчатся стороной.
Несите людям Радость,
Добра и Сердца свет.
И будьте всегда здоровы
Вы много, много лет!»
МОЧ
Бай-Тал ортумак ниити билиг школазы
Ажык
класс шагы:
«Эртенгихүннүкөөр
аас-кежиктигболурдизе,
бөгүнканчаарчурттаарыл?»
8-ги
класстын класс башкызыДоос С.М. эрттирген
2011-2012ч.
Класс
шагы: Бойдустөлу-бодум-дур мен.
Сорулгалары:
1.Уругларга
бойдусдепчүл, онуканчаарбилипап турарын база
кижилернихурээлээнбойдусоларгакандыгажык-дузалыгыл;
кандыгайыылдарбойдусчедиргелиптурарыл база
онуканчааркамгалаарылдепайтырыгларгахамаарышканбилиглеринханыладыр,
улугсайгарылгаларныкылыпчорудар.
2.
Уругларныавабойдузунгаынак, ооңарыгагаарынга мага ханып, аңааынакшып, таалап
база онуайыылдарданканчааркамгалаарынгакижизидер.
Дерилгези:
чуруктар, шулук, магнитофон, кожамыктар
Чорудуу:
І.Организастыгкезээ:
1.Уруглар-биле
мендилежир, оларныңкичээнгейинбодунчехааратудар.
ІІ.Колкезээ.
Башкыныңшулуунмагнитофондандыңнаар(
Мария Кужугет «Ие-бойдустөлдери-дир»).
Ырлапорархензигхөкпеш,
Ырланыпканызырарыт,
Чалгынхергендээрдеэзир,
Чакпачайгансугда
балык,
Кокпасүргенмайтаккойгун,
Ховузундасарыгөрге,
Сыннартепкенсыын-мыйгак,
Сырынналгансыгырга
куш,
Хырнындүптээнкызылдилги,
Кызымаккайкымыскаяк,
Күдүжеңнээнкүскекүжүр,
Хүндүсудууринек-сокпа,
Аргазындахайыракан,
Аштаңгыкөккаржыбөрү,
Бөмбүрзектиңээзикижи
Бөзүр,
чииртимпага – шупту
Мөңгеболгашөлүмбилбес
Ие-бойдустөлдери-дир.
Башкы:
-
Чүнүңдугайындашүлүктүдыннадывыс, уруглар?
- Шын-дыр ,уруглар.
Эр хейлер! Бойдустунбүгү-леамытаннарын –күскеден, бора-хөкпештенэгелээш,
аргазындаадыг,бөрүдээшкижигечедир – шуптубойдустуңтөлдеридепшүлүкчүбижиптурар. Аңаачөпшээрежирсилербе?
- А
бойдусдээргеоонөскечүлерболупболурул?
- Хун, агаар, суг,
кижи (силер база),үнуштерболгашдиригамытаннар, мөөгулерболгашмикробтар –
шуптубойдус-тур.
Кижиниңхолу-биле
бүдүрүпкаанчүүлдернибойдусдепсанавас ( чижээ: карандаш, бажыннар, хепаймаа,
космос дээшоон-дааоске.
-
Бойдускандыгболурул?
Амычок
(хун, агаар, суг, ажыктыгказымалдар) болгашамылыг (кижи,
диригамытаннар, үнүштер, мөөгүлер, микробтар) болур.
Бойдустуңбүгүчүүлдери
бот-боттарыныңаразындахарылзаалыг.
Хүннүңчырыы база
чылыы, арыгагаарболгашсугдиригамытаннаргаэргежокчугула.
Ындыгболгандаамылыгбойдусчокболза, амыдырапшыдавас. А диригбойдусамычокбойдуска
база-ла салдарлыг.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.