Бақылаулар мен тестер /бастауыш сыныпқа арналған/

                                                      Қостанай облысы

                                                  Қостанай ауданы

«Жамбыл орта мектебі»ММ

Қазбекова Зора Қабылдақызы

Мемлекеттік тілдегі  бастауыш сынып мұғалімі.

2 -сыныпқа арналған қазақ тілі пәнінен

толық  оқу  жоспарына байланысты құрастырылған

бақылау-тест жиынтығы.

2012-2013 оқу жылы

Оқушылардың білім, білік дағдыларын жетілдіруге, шығармашылық ойлау, есте сақтау, ой ұшқырлығы мен  тіл байлығын арттыруға, сұрақты дұрыс пайымдап түсінуге мол мүмкіндік ашады.

Жыл бойы  алынатын диктанттар мен тест  бақылау жүйелері.      

  Сөйлем және сөз

№1 Сабақтың тақырыбы: 1 сыныпта өткенді қайталау.

.          1. Жуан дауысты дыбыстарды жаз:....................................................................

 2.Жіңішке дауысты дыбыстарды жаз:.................................................................

3 Дыбыстық талдау жаса:

Қ-

О-

Й-

4. Көп нүктенің орнына тиісті әріпті қойып жаз. Көп нүктенің орнына жазылған жуан дауыстылардың астын – бір, жіңішке дауыстылардың астын екі рет сыз.

өр...к , көг...ршін, сәб...з, , құн...н, қоб...з, жұм...сшы, көк....к .

5. Қалалардың аттарын әліпби ретімен жаз.

Қарағанды, Өскемен , Алматы , Семей, Жетісай, Кентау , Шымкент, Орал.

6 Қазақ әліпбиінде неше әріп бар?

7. Мына сөзді буынға бөл.  сауысқан

1.

2.

3.

7.Й, У, Ң әріптерінен бастап тасымалда.

Қайық, жаңалық , жеңіл , қауырсын , мүйіз, дауыл.

8. №1 СӨЗЖҰМБАҚ

      1.Бізге нұрын шашатын.                         Күн

        2.Сеннен кіші ұл бала.                           іні

3.Іші жылы киім.                                    тон

4.Дәнді-дақыл.                                        арпа

5.Тұмсығы ұзын жануар.                       Піл

Сөзжұмбақтың шешуі                                                   /кітап/

                                      №2 

                   1.Жұп болып келетiн қатаң , ұяң дауыссыздарды тап.

                           а)  п-б                ә)  х-һ                  б)  р-ф                  в)  к-қ        

                    2 Қай сөзде қате бар?

         а) жай         ә)  шәй      б)  шайнау      в)   хайуан       г) қию

           3. «Қ», дыбысына аяқталған сөзден кейiн дауысты дыбы қандай дыбысқа айналады?

                 а) ,, Р “                      ә) ,, Х “                       б) ,, К “                            в) ,, Ғ

    4. Үш  буынды  сөздi тап.

            а)  күрiлдеуiк      ә) уақыт       б) дауылпаздай      в) әдiлет       

                5.Буын жасауға ұйытқы болатын дыбысты көрсет.  

      а) қатаң дыбыстар        ә) дауыссыз дыбыстар     б) үндi дауыссыздар в)дауысты дыбыстар

     6.Тасымал неге негiзделедi?

                а)  әрiп                    ә) ықпал                     б)  дыбыс                   в )  буын       

                7. Тасымалданбайтын сөздi тап.

              а)  қиын                      ә)  қала                      б)  қарт                         в) буын         

               8. Тасымалданатын сөздер қатарын тап

                а) бала, киiк, уәде    ә) ант, өрт, ерт       б)  осы, игi, ата     в)  ақын, Отан, төрт

                  9.Тасымалданатын сөздердi тап.

                  а)  20см.           ә)  Т.МД        б)  ҚР      в)  М. Әуезов          г)  жаяу

10. СӨЗЖҰМБАҚ

1. Күзде жинаймыз.                     егін

2. Аяққа киеміз.                         етік

3. Аңның үйі.                                ін

4. Оны ішесің                             ас

5.Оны мінесің.                           ат

6. Сенен кіші                            іні

7.Жақырайды                              күн

Сөзжұмбақтың шешуі                                                   /етістік/

№3

Сабақтың тақырыбы: У, Н, Я, Ю дыбыстары:

1. Мына сөздерге «у» дыбысын  қосып жазыңдар.

Оқы тасы басы

тоқы қоры ұшы

2. Сөздерді буынға бөліп жаз:

Аула , дәулет , уақыт , саусақ , уәде , дауыл .

3..Сөйлемді дұрыс орналастыр.

 Құстарға, жасадым, мен, ұя .                                    Мия, биыл, өсті, бітік.

Саябырсында, жаңбыр, таңға, жуақ.                        Әнуар, оянды, ерте.

4. Жоқ әріпті қойып көсет

     а...,      қи...,      көбе...,

о...,      жи...,     үлке...,

ұ...,        то...,        қарта....

4 –  Я, У, И, Ю дыбыстарынан келетін  7 сөз жаз.

5. Артық сөзді тап.

Нию, южи, йытым, жарас, ужу.

6. Жұмбақтың шешуін тап :

Өзім сөзден тұрамын,

Аяқталған ойды құрамын. ( ...........)

7.Қай сөйлем дұрыс жазылған?

А./ Қар аппақ жауды.       Ә./Аппақ қар жауды.   Б/.Жауды аппақ қар

 8.Мынау қандай сөздер? Көрікті,әсем ,көркем,сұлу, айдай.

а/қарама-қарсы    ә/мәндес          б/айтылуы бір            д/әртүрлі мағыналы

№4   Сабақтың тақырыбы:

 Заттың атын,санын сынын , қимылын білдіретін сөздер:

1 Жалқы есімдерді жаз:...................................................................................

Жалпы есімдерді жаз:.................................................................................

2 . Дыбыстық талдау жаса: өрмекші, қымыз.

3.Керек  сөзді қойып жаз,сол сөзге сұрақ қой:

......оқыды. ......емдеді. .....тікті.

.....секірді. .....құйды. .....көмектесті.

3.Қарсы мағыналы сын есімдер тауып жаз.

Ащы-..... Қою- .......

Тұщы- ..... Жаңа- ......

Ұзын- ...... Жіңішке-......

4. Қажетті сөздерді мағынасына қарай қойып жаз.

Марат .... жаста. Ол .... сыныпта оқиды. Оның сыныбы мектептің ............ қабатында .

5.Жалғастыр :

Жерден ауыр дегенім-.....

Судан терең дегенім-......

Оттан ыстық дегенім- .....

Көктен биік дегенім- .....

6. Берілген  сөздерге сұрақ қойып шық :  ақын екен , көрікті екен, ашу шақырды, мың шақты.

7.Артық сөзді тап    Атабы, ртыаб, ержүрек, рқоққа.

8.Әртүрлі мағыналы сөзді тап:

а/қыс келді-қолымды қыс                 ә/үйіп қойып,жина

б/жаз  келіп көңіл жайланды              д/тас ауыр

№5    Тіл және сөйлеу

1.Сөйлеу не арқылы жүзеге асады?

а/ сөз                   ә/жақ                   б/тіл            д/ ой

2. Тіл адамдарға не үшін керек?

а/ оқу үшін    ә/тілдесу үшін        б/білу үшін        д/ ойлау үшін

3.Өз  ана тілің?

а/ қазақ тілі      ә/ана тілі          б/таза тіл            д/ басқа тіл

4.Ауызекі тілді көрсет?

а/ оқисың             ә/тыңдайсың          б/жазасың          д/әңгімелесесің

5/ Жазбаша тілді көрсет.

а/ оқисың          ә/жазасың           б/хабарлайсың          д/бароық жауап дұрыс

6.Керекті сөздерді қойып жаз.

1.Баласы   ........     жазды.

2. Қызымен телефон арқылы  ........ .

3. Немересі әжесіне жыр ...... .

4.Керекті сөзді тірке: Оның сұрағына ....... ........ .

Керекті сөздер:   хат,сөйлесті,   оқып берді,  жауап берді.

7.Суретті жазулар не үшін керек?

а/ оқу үшін    ә/көмек үшін        б/білу үшін        д/ сақтану үшін

8.Қандай мәтінге жатады?

Менің  құтжол деген күшігім бар.Түрі қап-қара ,мойына ақ. Денесі шағын, аяғы қысқа.

а/ сипаттауға            ә/әңгімелеуге         б/пайымдауға         д/ эссеге

№6. Дыбыс және әріп

1. Төмендегі екі сөзден тұратын сөйлемдерді сұрақ қою арқылы төрт сөзді сөйлем етіп жаз.

. Асыл келді; Тамақ пісірді; Өрістен қайтты; Сиыр сауды.

2. Мына сөйлемдегі байланысты тап:

Құстар адамға пайдалы.

3. Сөздерді дұрыс орналастыр.

1.     Жылқы , бағады , ағам.

2.     Көмектесемін, мен, досыма.

3.     Жем, біз, дайындаймыз, құстарға.

4.     Қыстыгүні, борайды, қар, далада.

4. Мұны естіген ешкіде апанға түсіпті. Ретімен нөмірлеп белгіле.

2. Түлкі абайсызда апанға түсіп кетіпті.

3.Ол ешкіге рақаттанып тұрмын депті.

5 .Мына сөздер тобына сұрақ қой.

1. Қалың қар 2. Бақыттың әжесі. 3.Сабағынды оқы.

6. Мына сызба бойынша сөйлем құра:

а) ----------    ------------.       ә/ ---------- ---------   --------- ----------.

7. Сөйлемдерді көшіріп жаз. Сөйлемдегі қай сөз қай  сөзге бағынады? Соны    сызба арқылы көрсет.

Айдын доппен ойнады.Айгүл ауылдан келді. Дана қалаға барды. Әйгерім үй жинады.

8. Әлия, сөзінде неше дыбыс неше әріп бар?

А/ 4-3                      ә/4-4              б/4-5                д/4-2

№7

Мәтін

1.     Мәтін дегеніміз не?

а/ауызша ой            ә/ жазбаша тіл            б/ауызша ,жазбаша ой            д/жазу

2.Қайсысы мәтінге жатады?

 1/ Ара- жәндік. Оқушы құстың суретін салды. Апам тон тікті.

 2/Ара бал беретін қанатты жәндік. Ол гүл шырынымен қоректенеді. Балды омартаға жинады.

3.Мәтіннің қандай түрлері бар?

а/2                                   ә/ 4                     б/3                         д/5

4. Мәтіннің қай түріне жатады, белгіленеді.

Мен 2-ші сыныпта оқимын. Бізге Жанар апай сабақ береді.

а) әңгімелеу               ә) сипаттау                  б) пайымдау

5.Мәтін неше бөлікке бөлінеді?

а/2                                   ә/ 4                       б/3                         д/5

6. Мәтіннің қай бөлігіне жатады?  Тиын қысқы азығын осылай жинайды екен.

а) басы           ә) негізгі бөлім         б) соңы                д/ ортасы

7.Жоспар бойынша мәтін құр, ат қой.

Жоспар.

1.Қыстап қалатын құстар.

2. Құстардың қысқы тіршілігі.

3. Құстардың пайдасы.

4.Балалардың құстарға қамқорлығы.

№8

Оқушылардың ойым Мен тілін дамытатын жаттығау түрлері:

1.Кітап –білім бұлағы,

   _____ -  ____    _____.                                                                                                      

2.Отансыз адам -       ____­­­­­______   _______.

3. Жүз-       теңгең      болғанша,

    Жүз-         _____       _______.

4._________________  -табылмас бақыт.

5.Досы- көпті       _____         _________.

Ақылы -көпті       ______           _______.        

6.Өнер алды –     ______              _____.

7. Мектеп  -       _________,

   Білім        -       _________.

8.Жақсы кітап-        _____         _______.

9. Туған жердей жер болмас

    _____     _____      _______.

10 . Жұмбақты шеш. Сын есімді тап, астын сыз.

   Ақ шапанын үстінен

  Алты ай бойы шешпейді.

  Қара шапан үстінен

  Алты ай бойы түспейді. - --------------------------- .

.

11.Өзіңді тексер. Қарамен жазылған сөздердің қайсысы сын есім мағынасында қолданылып тұр. Сын есімдердің астын сыз.

1. Жазғытұры қалмайды қыстың сызы. Сыз жерге отырма. Ұзындығы 5 см кесінді сыз.

2. Бұл дәріні ертеңгілік аш қарынға іш. Көлік кіретін қақпаны аш.

3. Қолға түскен адамдар жат жерге айдалып кете барады.  Күнделікті ұйқыға уақытында жат.

Сөйлем

1. Сөйлем нені білдіреді?

а/ Белгілі бір ойды білдіреді.                 ә/ Белгілі бір ойды жазады.

б/Белгілі бір ойды түсіндіреді.               д/Белгілі бір ойды    белгілейді.

2.Сөйлем неден құралады?

а/тілден             ә/әріптен                      б/сөзден                         д/ойдан

3. Сөз неден құралады?

а/әріптен                ә/ ойдан                       б/дыбыстан             д/тілден

4.Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады?

а/бірге              ә/ бөлек                 б/әріппен             д/толық

5.Сөйлемнің соңынан не қойылады?

а/тыныс белгі       ә/ нүкте                       б/үтір             д/ештеңе қойылмйды.

6. Сөйлемнің біріншң сөзі  қандай әріппен жазылады?

а/тыныс белгісімен       ә/ нүктемен      б/бас әріппен            д/кіші әріппен.           

7. Қандай тыныс белгі қойылады.

А) Сұраулы (......)                  ә ) Лепті (........)       б ) Хабарлау (......).

8. Мәтінді тиісті тыныс белгісін қойып көшіріп жаз. Мәтінге ат қой.

 Бұлбұл- кішкентай құс ол таңертең ағашқа қонып алып, сайрайды бұлбылдың үні құлаққа өте жағымды.

               9. Леп сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

               а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

               10. Хабарлы сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

               а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

                11. Сұраулы  сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

                  а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

№9

1. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?

    а/айтады          ә/ хабарлайды               б/ойлайды             д/әңгімелейді

2.Қай сөйлем хабарлы сөйлем?

Алақай, апам келді  Қонақ қойдан жуас      Кешке келесің бе            

3.Хабарлы сөйлемдерді сұраула сөйлесге айналдыр.

Қар еріді . Толқын кітап алды.  Біз үйге сағат екіде қайтамыз.  Әжем ауылдан келді.

4.Бұл сөйлемдерді хабарлы сөйлемге айналдыр

Айдос ауылдан келіп пе?   Ешқашан өтірік айтушы болма?  Қар қалың жауды ма?

5. Лепті сөйлем дегеніміз не?

а/ақырын айтылады       ә/ хабарлап айтады     б/көңіл-күйді білдіреді.      д/әңгімелейді

5. Лепті сөйлемге айналдырып жаз.

А ) Әкем  әне машина  әкелді. Жанар дүкеннен келді.  Ауа- райы жақсы екен.

6. Өлеңді тиісті дауыс ырғағымен оқы. Сұраулы, лепті сөйлемді көшіріп жаз.

- Домалақ үй

Өзі сондай ұнады;

Кімдер салған,

Кімдер мұнда тұрады?

Біз салғанбыз

Біз тұрамыз балалар!-

Деді, жауап берді аралар.

7.Сұраулы сөйлем қалай жасалады?

а/сұрау мақсатында         ә/ хабарлау        б /жауап алу мақсатында             д/әңгімелеу

№10

1.Мәтін нелерден тұрады?

А) әріптен;     В) дыбыстан;     С) сөйлемнен        Д) сөздерден

2. Мәтін дегеніміз не?

А) бірнеше сөйлемдер

В) өзара байланысқан бірнеше    сөйлем

С) өлең шумақтары

Д) сөздер

3.Мәтіннің неше түрі бар?

А) 6                                     В) 4                     ) 3                   Д) 2

4.Мәтіннің бөлімдері қалай аталады?

а) әңгімелеу, сипаттау, пайымдау;                В) басы, орташа, қорытынды;

С) бірнеше сөйлемнен тұрады;            Д) басы, негізгі бөлігі, соңы

5. Мәтіннің қай түрі екенін айт, дәлелде.

Бәйшешек

Бәйшешек – бағалы, сәндік өсімдік. Гүлдерінің өзі ұзынша, ашық түсті, сары, сиялы, ақ болыпкеледі. Гүлінде балдың иісіне ұқсас болар-болмас иісі сезіледі. Сәуір айында гүл жарады.

6.Қай сөйлем дұрыс жазылған?

А. Қар аппақ жауды.           Ә.Аппақ қар жауды.    Б.Жауды аппақ қар

7. Сөйлемде неше сөз бар?

 Жапалақ қар жауып өтті.

8.Сөздерді өз  орындарына  қойып,  сөйлем құрастыр

А. Жауды, ерте, қар.     Ә. Жасады, аққала, балалар.  Б. Тепті, балалар, сырғанақ.

9. Әр сөйлемді бас әріппен жазып, соңына нүкте қой.

түні бойы қар жауды аңдардың ізі сайрап жатыр атам ақ тазысын ертіп, аң аулауға кетті.

№11

Сөйлем

1. Сөйлем нені білдіреді?

а/ Белгілі бір ойды білдіреді.                 ә/ Белгілі бір ойды жазады.

б/Белгілі бір ойды түсіндіреді.               д/Белгілі бір ойды    белгілейді.

2.Сөйлем неден құралады?

а/тілден             ә/әріптен                      б/сөзден                         д/ойдан

3. Сөз неден құралады?

а/әріптен                ә/ ойдан                       б/дыбыстан             д/тілден

4.Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады?

а/бірге              ә/ бөлек                 б/әріппен             д/толық

5.Сөйлемнің соңынан не қойылады?

а/тыныс белгі       ә/ нүкте                       б/үтір             д/ештеңе қойылмйды.

6. Сөйлемнің біріншң сөзі  қандай әріппен жазылады?

а/тыныс белгісімен       ә/ нүктемен      б/бас әріппен            д/кіші әріппен.           

7. Қандай тыныс белгі қойылады.

А) Сұраулы (......)                  ә ) Лепті (........)       б ) Хабарлау (......).

8. Мәтінді тиісті тыныс белгісін қойып көшіріп жаз. Мәтінге ат қой.

 Бұлбұл- кішкентай құс ол таңертең ағашқа қонып алып, сайрайды бұлбылдың үні құлаққа өте жағымды.

               9. Леп сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

               а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

               10. Хабарлы сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

               а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

                11. Сұраулы  сөйлемнен соң қандай тыныс белгісі қойылады?

                  а)  (.)                ә) (?)                      б) (!)                   в)  (,)     

                                                       №12

Жабық тест арқылы сөз таптарын есімізге түсірейік

1. 3ат есім,    сан есім, сын есім, етістік,     бұлар...

а) сөйлем мүшелері     ә)  сөз таптары      б) сөз тіркестері

2. Кім? Не? Деген сұраққа жауап беретін  сөздерді  не дейміз.

а) зат есім          ә)сын есім      б/ сан есім                       б) Етістік

3. Сөз бен сөзді  байланыстыратын шылаулар қатарын анықта

а) да, де, та,  те

ә) ма, ме, ба, бе, па,пе

б) мен, бен, пен, және

4. Өздері қатысты сөздерге сұрақ мағынасын үстейтін көмекші сөздер болатын шылаулар қайсы?

а) да, де, та, те                 ә) ма, ме, ба, бе, па, пе     б) мен, бен, пен, және

5. Да, де, та, те шылаулары бірыңғай қолданылған екі сын есімнің арасында келгенде  қандай тыныс белгісі қойылады?

а) ешқандай тыныс белгісі қойылмайды            ә) үтір      б) сұрақ белгісі

6. Не істеді? Не қылды ? Деген сұраққа жауап беретін  сөздерді  не дейміз.

а) зат есім          ә)сын есім      б/ сан есім                       б) Етістік

7. Қанаша? Неше?  Деген сұраққа жауап беретін  сөздерді  не дейміз.

а) зат есім          ә)сын есім      б/ сан есім                       б) Етістік

8.Қандай ?Қай?деген ген сұраққа жауап беретін  сөздерді  не дейміз.

а) зат есім          ә)сын есім      б/ сан есім                       б) Етістік

9. Мына сөздерга қандай сұрақ қоясың?  Үлкен,ауыр,көрікті, алып, жасыл

а) кім?          ә)нелер?      б/ қанша?                       б) қандай?

10. Мына сөздерга қандай сұрақ қоясың?  Дәрігер,бала, ақын, сәулеткер,жазушы.

а) кім?          ә)нелер?      б/ кімдер?                       б) кімі?

№13    Сабақтың тақырыбы:

Түбір және қосымша.

1. Сөздерге жұрнақ жалғап жаз.    Күй , домбыра, таза, жазу, ұш , ем.

2.Басқа қосымша қосу арқылы жаңа сөз жаса: елім, дәріні, оқуы, кітапты, жұмыспен.

3.Қайсысы түбір сөз, қайсысы туынды сөз. Жазушы, өнер, екі, іскер, көңілді, іс, жаз, балапан..

4. Әңгіме құрап жаз.

Тірек сөздер: үшінші, атасына, арба, шөп, жылы, жел, еріп жатыр, туыстары, қуанды.

5.Дыбыстық талдау:   саяхатшылар, жұмысшылар.

6.Әріптері ауысып кеткен сөздерден жаңа сөз жасау.    Зрануы, русіә, ымарт.

7.Жалғастыр:

Туған жердей    .......           ......... .

..........   .........      ........           ........ .

Ер жігіт ел үшін .....   ,  ,.......   .........     .

8.Сөздің одан әрі бөлінбейтін мағынасы бар бөлігін не дейміз?

                 а) қосымша          ә) түбір                   б)жалғау         в)жұрнақ      

9.Жалғанған қосымша жұрнақ па ,жалғау ма? Балалар,адамдар, құстың, жерде.

                 а) жалғау           ә) жұрнақ             б)қосымша                в)сөз     

9.Жалғанған қосымша жұрнақ па ,жалғау ма? Дәрігер,ақындық, заңгер , аспаз.

  а) қосымша          ә) түбір                   б)жалғау         в)жұрнақ      

10.Қалай туынды сөз жасалады?

 а) қосымша жалғану арқылы         ә) түбір арқылы     

 б)жалғау  жалғану арқылы             в)жұрнақ  жалғану арқылы    

№14

       1 Дауыссыз дыбыстардың түрлерiн анықта ?

а) қысаң              ә) үндi              б)ұяң                   в)  ерiндiк          г) ұяң

                   жуан                қатаң               қатаң                     үндi                   үндi

ұяң                ашық               үндi                  қысаң                    езулiк

                      2. Қазақ тiлiнде неше дыбыс бар ?

                        а) 36           ә) 35           б) 37        в)38             г)25

                    3. Әрiп  дегенiмiз  не?

                а)  Әрiп –дыбыстардың бiр –бiрiне ықпалы.      ә)  Әрiп –дыбыстың таңбасы.

                   б)  Әрiп –сөйлемде қойылатын тыныс белгiсi.в)  в/.  Әрiп –тыныс белгiсi.

                      4. Қазақ тiлiнде неше  жiңiшке дауысты дыбыс бар ?

                          а) 7                ә) 6                    б) 5                  в) 4      

       5. ,,У,,  әрпi қай қатарда дауыссыз болып тұрғанын аңықтаңыз.

                        а)   сусын,  елу           ә)  уақыт,  тауық     б)  ауа,  су       в)  оқу,  ту    г)  уыздай,  қу

                          6. Сөздiң ен кiшкене бөлшегi қалай аталады ?

а) дыбыс       ә) сөз      б) буын        в) тыныс белгiсi       г) алфавит

                    7. Бағандағы әрiптердiң қайсысы дауыссыздарға жатады ?

а)  а, ө, п,о           ә)  ү, ұ, i, о       б) к, қ, м, р         в)  с, м, т, ь         г) л, м, ц, а

к, п, л, м               л, ж, ғ, р          л, м, д, б               а, н, к у             ж, я, з, с

ү, ш, р, о              г, д, й, щ          г, ж, к, ғ                ю, х, ъ,ч             э, з, г, д

                      8 ,,Жолбарыс,, деген сөзде неше буын бар ?

                         а)  3                    ә)  2                   б)  4                 в)   5         

№15

              1.  Қай сөзде қате бар ?

                   а) ашы      ә) тәттi       б) өзен      в) адам       г) дәрiгер

 2.  ,,У,, әрпi қай қатарда жiңiшке дауысты болып тұрғанын көрсетiңiз.

   а)  отау,  сау         ә) елу,  тау               б) түзу,  күру               в) су,  бу          

               2 .  Қазақ тiлiне тән неше дыбыс бар ?

                    а)  4                 ә)  6                    б) 7                    в) 9         

                 3. Дыбыс деген не ?

                а)Сөздiң  ең  кiшкене  бөлiгi.    ә)Ұзақ  бiр  сөз.   б)Сөйлем  мүшесi. в)тыныс  белгiсi

                  4.  Дауысты  дыбыстардың түрлерiн аңықтаңыз.

а) жуан                ә) жiңiшке         б) жуан                    в) ерiндiк             г) езулiк

қатаң                 ұяң                     жiңiшке                 үндi                      қатаң

                  5.  Езулiк дауыстылардың қатарын табыңыз.

                    а) о, ы, i, ү, ұ      ә) а, ә, е, э, ы, i, и      б) а, у, п, е, с, о       в) о, ө, е, й, ү     г)е, i , ы, с, т

                    6. Дұрыс жазылған сөздi табыңыз.

                 а)  силады               ә)  сыйлады                б)  сыйылады                в)  сыыйлады 

                 7 .Сөздiң басында кездеспейтiн дауыссыз дыбыстарды көрсетiңiз.

                    а) а, о                   ә) ғ, ш                     б) һ, ң                          в) д, т        

                   8  Дұрыс жазылған сөздi табыңыз.

                       а) жийу         ә)  жииу              б) жию          в)  жйю 

9.              9.Жұрнақ арқылы жасалған сөздi табыңыз.

                    а)  балалар                  ә)  қалалық               б) жауырын             в)  жаяу    

                                                                  №16

1.Әліпбиде бірінші қандай әріп тұрады?

 А)Ә

 В)А

 С)Б

2.Дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді?

 А)4

 В)3

 С)2

3.Дұрыс буынға бөлінген сөзді тап:

А) ба-ла-пан

В) ба-лап-ан

С) бал-апан

4.Жуан дауысты дыбыстарды белгіле:

А) я,е,о,і

В) а,о,ы,ұ,(у)

С) ф,о,ы,ұ

5.Жіңішке дауысты дыбыстарды белгіле:

А) ә,і,ө,ү,е

В) а,я,ы,о

С) ө,о,ұ,е

6.Сөз неден құралады?

А) сөйлемнен

В) дыбыстан

С) сөзден

7.Сөйлем неден құралады?

А) дыбыстан

В) сөзден

С) әріптен

8.Заттың атын білдіретін сөзді тап:

А) үлкен

В) секірді

    С) алма

№17

             1. Буынға қате бөлiнген сөздi табыңыз.

а)   құмы-рсқа        ә)  жау-ын-гер                     б)  қа-йық          в)  жо-ңыш-қа  

2.Үш буын түрi де кездесетiн сөздi табыңыз.

а)  балдырған              ә)  бұрыңғы                б)  ықылас                в) қараша        

3.Екпiн түскен буынды табыңыз: оқушылардың, мектепте, баланікі.

а)  дар         ә)  паз           б)  нер                  в) дың

4. Бiтеу буынды табыңыз.

а)  ал         ә)  төрт            б)  ата               в)  бала              г)   алға

5.  Бiрыңғай ашық буынды сөздi табыңыз.

а)Әуестену            ә)шұғылдану             б)   секiру                 в)талпыну    

6.   Қай буын бiр дыбыстан тұрады?

а)   тұйық        ә)   бiтеу         б)    ашық         в)   аралас          г)   ешқайсысы

7.Төмендегi сөздердiң қайсысы буынға дұрыс бөлiнген ?

а)   сыз-ғыз                 ә) қыз-ыл            б)  көм-iр            в)  құл-ын         

          8.  Бiрiккен сөздi табыңыз.

а)  Айдос          ә)   көпiр            б)   жетi        в)   көз салу             

         9. Қос сөздi табыңыз.

            а)  ВАЗ            ә) Қаламқас       б) талай –талай       в)   Әлек салды     

           10. Дара сөздер деген не?

             а)Жұрнақ            ә)Тiркескен сөз     б)Қосымшалар    в)Бiр түбiрден тұратын сөздер           

11.Дұрыс жазылған сөзді тап

А) Сыяды                 Ә) Сыйады                  Б) Сиады                В) Сяды

12.Жаңылтпашты тап

А) Ата - бәйтерек,  бала – жапырақ.                В) Дән - дәулет,Дәулет - дән.

С) Мен бүгін мектепке бардым.                           Д) Ертең сен театрға барасың ба?

 

№18

            1.Сөздің көпше түрін көрсет.

            А/ай             ә)аға            б) гүлдер            в)   Әлек салды

            2.Сөздің жекеше  түрін көрсет.

            А/күн            ә)ағалар            б) гүлдеді             в)   оқыды

            3.Көптік жалғауларды тап.

            А/ды-ті, қы-кі      ә)тан-дан, пан-пен           б) лар-лер, дар-тер             в) ба-бе, ма-ме.

            4.Етістіктің қандай түрі?  Жаңбыр жауды.

            А/дара                     ә)күрделі                       б) көпше            в)аз

            5.Етістіктің қандай түрі?  Жаңбыр  сіркіреп  жауып тұр.

            А/дара                     ә)күрделі                       б) көпше            в)аз

            6.Керекті сөзді қойып жаз.

  ……….        Тұрды.

  ………    соқты.

 ……….жүзді.

…… ұшты.

….. басты.

7.Әр зат есімге бірнеше сын есім жаз:

….                                   …..                                       …….

…..     оқушы                ….. бөлме                           ……. мал

….                                  ……                                       …….

8.Мына сөздерден етістіктерді тап.

Қуаныш, қуанды, түзу, дүрсіл,  аздау,құйды, әңгімелесті,  көктеді. көк, ақшыл.

9. Мын сөздерді дұрыс қойып жаз.

Саңырау-----қосақ                                     

Кемпір ----  -нұр

Темір---- --  құлақ

Бибі ------- сандық

Тас ----------темір

Көк---------көмір

Тас--------қазық

10.Мына мақалдарды жалғастыр:

1.Денсаулық –........  ........ . 2.Жеті  рет.... ,бір рет ..... . 3. ......... -табылмас бақыт.       4. ........ болмай тірлік болмас

№19

Әр түрлі деңгейдегі  жазбаша тапсырмалар:

І. Қазақ тіліне тән дауысты дыбыстардың астын сызыңдар.

         1.Күз, күн, тәтті үлкен, бір, үш, төрт, қыз, бөлме, ата, әже, алмұрт, қоңырау, сабақ. (15 сөз)

         2. Білім, мектеп, сынып, оқушы, баға, шулама, дұрыс, жақсы, сұра, кел, ал, екі, үш, тіл, гүл. (15 сөз)

         3. Бүгін – білім күні. Қазір қазақ тілі. Болат тақтаға шықты. Мен дәптерге жаздым. Қолымды көтердім. Жауап бердім. Жақсы баға алдым.  (19 сөз)

         ІІ. Дауыссыз дыбыстардың астын сызыңдар.

         1. Бағдаршам, қара,  алма, жер, тоқта, күт, дайындал, кім, тыныш, рұқсат, бер, қол, сұра, күн, сәлем.

(15 сөз)

         2. Қағаз, жаңбыр, бағдаршам, дастархан, ертең, сабақ, қоңырау, мұғалім, бор, есік, ыдыс, кесе, табақ, сөз, дыбыс. (15 сөз)

3. Метепке келдік. Сыныпта отырмыз. Сабақ басталды. Өте жақсы баға алдым. Мен қазақ тілін өте жақсы білемін.(16 сөз)

ІІІ. Буынға  бөліп  жазыңдар.

1. Алма, қарбыз, дастарқан, қызыл, дәмді, сары, жасыл, жемеймін, жаңбыр, ұшты, жолға, тоқта, оңға, жапырақ, салқын. (15 сөз)

2. Оқушы, мұғалім, кітап, терезе, дәптер, тақта, қалам, қарындаш, қабырға, бала, дүкен, кітапхана, дәріхана, балмұздақ, мектеп. (15 сөз)

      IV. Кім? Не? деген сұрақтарды сөздің үстіне жазыңдар.

1. Тамақ, нан, қыз, сусын, мұғалім, тұз, май, әже, кесе, шырын, ана, торғай, табақша, дәрігер, құс.  (15 сөз)

2. Тақта, бор, қаз, оқушы, көбелек, кітап, дәптер, іні, әпке, гүл, Айгүл, есік, еден, Айдос, алмұрт.  (15 сөз)

3. Әлия нан сатып алды. Әжем тұшпара пісірді. Атам газет  оқыды. Атам  мен  әжем  үшеумiз  сусын  iштiк. (16 сөз)

V. Жуан, жiңiшке, сөздердi бөлiп жазыңдар.

1.Тыныш, дұрыс, сәлем, сынып, iш, қара, тоқта, пiс, тiс, же, анар, бағдаршам, жүзiм, алға, оңға  (15 сөз)

2.Салқын, дәмдi, қызыл, тәттi, сөздiк, әже, қарбыз, сары, ұшты, күз, қыс, жылы, қазақ, солға. (15 сөз)

3.Оңға, дейiн, керек, сана, сөз, көл, әкел, ұл, әрiп, қорап, қанша, үлкен, орташа, шеше, жаттығу. (15 сөз)

№20

        1. Сөз таптары нешеу ?

              а) 5                 ә) 9                    б) 7                        в)10                 г) 8

        2. Жұрнақ арқылы жасалған сөздi табыңыз.

         а)   домбырамен    ә)   жұмысқа         б)  қалақ          в) г) ұшқыш

       3.Қос сөздi тап.

        а)Әңгiмесi жарасу     ә)    сылдыр-сылдыр     б)    қызыл тiл    в)  мөлдiр су

       4. Тiркескен сөздi тап.

         а)көктем келдi    ә)   Қазақстан  Республикасы    б)  тарс-тұрс     в)   он үш              

        5. Қысқарған сөз

            а) жақсы            ә) түйеқұс           б) жолдас-жора              в) см.

        6.Қосымша нешеге болiнедi?

               а) 3                  ә) 2                 б) қосымша бөлiнбейдi               в) 4        

                  7. Жұрнақ нешеге бөлiнедi?

                 а) 2                 ә) 3                   б) 5                в)   жұрнақ бөлiнбейдi       

            8. Жалғау  жалғанған сөздi табыңыз.

                а) үйге                 ә) жұмысқа              б)  ұшқыш               в) доппен         

             9..Көптiк жалғауы бар сөздi табыңыз.

               а) батыр                ә) емен                         б)  қағаз               в) қояндар

             10. Жiктiк жалғауы бар сөздi табыңыз.

                а)  дәрiгермiз                ә) үйдi                     б) қалам                    в)  әкел    

11. СӨЗЖҰМБАҚ

      Қаңқылдайды?                                                            қаз

Жаны ашиды?                                                             ана

Оқитының?                                                                  кітап

 Жақсы баға?                                                                Бес

Тықылдайды?                                                                 сағат

Түнде ұшады?                                                             үкі

Мияулайды?                                                                    Мысық

№21

                    1. Көптiк жалғауының түрлерi.

а)  -лар, лер             ә)  а, ден        б)  ны,нi         в)-лар, лер         г) ға, ге

-да, -де                     мыз, мiз          ды, дi           -дар, -дер           ка, ке

- та, те                      пын, пiн         ты, тi            -тар, тер             ты, тi

                 2.  Қосымшаның түрлерi.

а)   түбiр             ә)жалғау           б) көптiк жалғау              в)жұрнақ

жұрнақ             түбiр                 септiк жалғау                   жалғау

 3. Заттың атын бiлдiретiн сөздердi не деп айтамыз?

             а)  Етiстiк       ә) Сан есiм б)   Зат есiм    в)    Сын есiм.   .

            4. Бастауыштың сұрақтарын тап.

            а)  Кiм? Не?            ә)Кiмге? Неге? Қайда?            б)Нешiншi?            в)Қайда

             5. Туынды зат есiм қалай жасалады?

            а)  жалғау жалғану арқылы                                ә)   жұрнақ жалғану арқылы

             б)  туынды зат есiм болмайды                           в) түбiр арқылы    

            6. Зат есiм тұлғасына қарай қалай бөлiнедi?

             а)  негiзгi            ә) дара               б)  жалпы            в) дерек         

                 туынды             күрделi             жалқы                 дерексiз        

           7.Зат есiмнiң неше септiгi бар?

                а) 5                    ә) 6                    б) 7                            в) 8                    

             8. Зат есiмдi табыңыз.

                а) жүрдi                ә) тамаша             б) он төрт             в) Астана      

           9. Туынды зат есiмдi анықтаңыз

                а)  бес              ә) жасыл             б)ақылды                     в) отырды    

            10.  Жалқы зат есiмдi аңықтаңыз.

           а) )  тау             ә) дыбыс             б) құлагер               в) әке-шеше

             11. Зат есiм құрамына қарай нешеге бөлiнедi?

               а) 4                   ә) 3                       б)1                      в)2      

12               12.Сөздiң басында кездеспейтiн дауыссыз дыбыстарды көрсетiңiз.

                    а) а, о                   ә) ғ, ш                             б) һ, ң                          в) д, т        

                  13.Дұрыс жазылған сөздi табыңыз.

       а) жийу                   ә)  жииу                    б) жию                в)  жйю 

                                             №22

1. Етiстiк қандай сұраққа жауап бередi?

          а)   Қашан?    ә) Не iстедi?      б) Қандай?     в) Қанша?

              2. Баяндауыш дегенiмiз не?

          а)  Кiм? Не? деген сұрақтарға жауап беретiн сөздердi баяндауыш деймiз.

          ә)  Сөйлемнiң негiзгi мүшесi.    б)  Бастауыштың iсiн , қимылын бiлдiретiн  сөздердi

           в)  Сұраулы сөйлем.

          3.Етiстiктi көрсетiңiз.

     а) Айнұр                       ә)  сөз              б)   айт, сөйле               в)  тәттi  

            4.Құрамына қарай етiстiк нешеге бөлiнедi?

             а) 2                 ә) 4                  б) 3                    в) 5    

          5.Күрделi етiстiктi табыңыз

              а) оқып отыр            ) бала жатыр            б)жүн түттi        в)жiп иiрдi     

          6.Негiзгi түбiр етiстiктi табыңыз.

        а) ақылдас             ә) ойлан               б)  достас                в) күт

         7. Қимылды бiлдiретiн сөздi белгiлеңiз.

            а)  төмен           ә) дыбыс              б) түнде                  в)  шақыр   

         8. Болымсыз етiстiктi табыңыз.

\      а) Қызық сабақ            ә) Сабақтан қалма   б)           Жел қатты соқты       в) Көк аспан     

         9.  Етiстiктi  табыңыз

            а)  орман               ә) көк                б)  суарды                  в) он тоғыз  

           10 .Мәндес сөздерді тап

А) сұлу,әдемі,көркем   Ә) жылы, суық, көңілсіз   Б) жақсы,жаман        В/ үлкен, кіші

11 .Қарсы мәндес сөздерді көрсет

А) Күн жылынды      Ә) қорқақ, батыл, өжет     Б) қалың,жұқа           В) мен, сен, ол

№23

1.Негiзгi сын есiмдi табыңыз.

а) бақыт    ә) әдемi  б) икемсiз бала  в)қара    г)  сенде

 2.Сын есiм  тұлғасына қарай нешеге бөлiнедi.

а) 3             ә) 4              б) 4                    в) 2  

3.Сын есiмнiң сұрақтарын табыңыз.

а) Қандай? Қай?   ә) Қалай? Нешеу?     б)Қайда?Қанша?    в)  Нешiншi?    

 4.Сын есiм сөйлемде қандай мүше бола алады?

а) Бастауыш               ә) Тұрлаулы                 б) баяндауыш              в) Тұрлаусыз

           5.Сын есiм қандай сөз табы?

       а) Заттың атын бiлдiретiн сөз табы.      ә) Қимыл бiлдiретiн сөз табы.

          б) Заттың санын бiлдiретiн сөз табы.   в) Заттың сапасын бiлдiретiн сөз табы

           6.Сын есiмдi табыңыз.

          а) буын              ә) қазы                      б) Бауыржан              в) ұзын бойлы

         7. Күрделi сын есiмдi табыңыз.

           а) көк ала                 ә) қоңыр                     б) ұсақ                     в) мөлдiр

          8. Сын есiм құрамына қарай нешеге бөлiнедi?

          а) 1                  ә) 4                     б)2                    в)3            

9. Өзіңді тексер. Қарамен жазылған сөздердің қайсысы сын есім мағынасында қолданылып тұр. Сын есімдердің астын сыз.

1. Жазғытұры қалмайды қыстың сызы. Сыз жерге отырма. Ұзындығы 5 см кесінді сыз.

2. Бұл дәріні ертеңгілік аш қарынға іш. Көлік кіретін қақпаны аш.

3. Қолға түскен адамдар жат жерге айдалып кете барады.  Күнделікті ұйқыға уақытында жат.

№24

             1. Сан есімдерді реттестір:

сан есім	Мысалдар	Дара	Күрделi	Есептiк	Реттiк
		А	Ә	Б	В
1	Тоғыз
2	Тоқсан тоғыз
3	Бiрiншi
4	Отыз бiр
5	Екi жүз
6	20
7	Үш-үштен
8	Төрт мың он бес
9	Төртiншi	+			+
10	Бесiншi оқушы

                  2.Төмендегі берілген сөйлемде  қайсысында сан   есім бар?

             а)  Көшеге кім шықты?        ә)   Ертең демалыс қой        б)Бүгін бірінші мамыр .

               в) Қар қалың жауды ма?         

3. Сөйлемдегі  сан  есім реттік пе ,есептік пе?

              Мен жарыстан бірінші келдім.       Асан екінші ұшақпен келеді.

              4. Сан есімнің қай түріне жатады?     Төрт жүз бесінші бөлмеден келді.

            а)  дара есептік        ә)   күрделі реттік        б)дара  реттік        в) күрделі есептік   

               5. Мына сөздерге қандай сан есімнің сұрағы қойылады?

                    Бір алма ,         үш дос,          алпыс жас  ,  жүз күн

                а) неше?                ә) нешінші?           б) қанша              

                    Нешінші?             Қанша?                    Неше? 

               6. Сөйлемнен соң қандай тыныс белгілері қойылады?   

           а) (?) сұрау белгісі               ә) (.)нүкте                б) (!)леп белгісі         в) (?) сұрау белгісі 

                 («») тырнақша                     (,) үтір                   ( ?) сұрау белгісі            (.) нүкте            

                  (.) нүкте                              («») тырнақша        (.)нүкте                          (:) қос нүкте        

              7. Жай сөйлем деген не?

             а) Бір ғана тиянақты  ойды білдіретін дара сөйлем. ә)Бас әріппен жазылған сөйлем.

              б) Сөйлемнің негізгі мүшесі.          в)   Хабарлы сөйлем

              8. Құрмалас сөйлем неден құралған?

а)төрт сөзден     ә)екі немесе одан да көп жай сөйлемнен    б)   қосымшадан  

              9. Сөйлем деген не?        

                 а)Аяқталған ойды білдіреді.      ә)тұрлаусыз мүшелер      б)жұрнақ       в)сөз табы                                    г)  

 №25

1.“Аппақ” сөзінде неше дыбыс, неше әріп бар?

               Дыбыс.............                  Әріп..........

2.Сөз неден құралады?

/әпріптен         ә/дыбыстан          б/ сөзден             д/буыннан

              3.Жұрнақ арқылы жасалған сөздi табыңыз.

              а)  балалар                  ә)  қалалық               б) жауырын             в)  жаяу     

4. СӨЗЖҰМБАҚ

1. Оңтүстіктегі қала.                                                                   Тараз

2. Жеті жарғыны құрастырған жеті бидің бірі.                        Әнет     баба            

3. Ыстық өлкең.                                                                         Туған жер 

4. Қазақ жақсы көретін ас.                                                          Ет

5.Егістік дала.                                                                             алқап

6.Көмекке шақыру.                                                                     асар

7.Тынысың кім?                                                                             іні

8. Өз ағаң.                                                                                     өзбек

9.Қатты ағаш.                                                                                емен

10.Үлкен адам.                                                                          шал

Сөзжұмбақтың шешуі                                                   /Тәуелсіз ел/

5.Қызықты сұрақтарға жауа ізде:

1.Ұлттық тағамдар?

2.Мектеп ішіндегі кім?кімдер?деген  сұраққа  жауап беретін сөздерді тап.

6. Қызықты сұрақтарға жауа ізде:

     1.Ұлттық  киімдер?

2.Мектеп ішіндегі

     не? нелер?деген  сұраққа  жауап беретін сөздерді тап.

                                         №26

	Тапсырмалар	Жауаптар
1	Зат есім нені білдіреді?	ә)заттың санын а)заттың қимылын б)заттың атын
2	Кім? сұрағына жауап беретін сөзді тап.	ә)Жандос а)дәрі б)күлді
3	Бөлме -деген сөзге қойылатын сұрақты тап?	ә)не істеді? а)не? б)кім?
4	-шы жұрнағы қай сөзге лайық?	ә)ән а)торғай б)қобыз
5	Мәтінді көрсет.	ә)б а)бала б)Қ ыс. Қар жауып тұр. Ағаштар ақ көрпеге оранған сияқты. Төңірек түгел аппақ қар.
6	Жалқы есімдерді тап.	ә)ауыл, қала, ел. а)Мәди, Алакөл, Ақтөс. б)Қобызшы, жел.
7	Жалқы есім қандай әріптен басталып жазылады?	ә)кіші әріп а)жіңішкелік белгісі б)бас әріп
8	Кімдер? нелер?сұрағына жауап беретін сөздерді тап.	ә)Дәрігерлер, дәрілер. а)Күшік, бекіре, әнші
9	Көптік жалғауларын көрсет.	ә) –кер, - ді, а) – лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер, б)-ны, -ні, -да, де,
10	Төмендегі мәтіннің тақырыбын тап. Кәмилә- әдепті оқушы. Үлкендерді тыңдайды. Кішілерге қамқор болып жүреді. Үйде анасына көмектеседі.	ә)Оқушы а)Кәмилә б)Көмек

                                                            №27

Әр түрлі деңгейдегі  жазбаша тапсырмалар:

1 Сан есімдерді сөзбен жаз:

..       1,2,3.                4,5,6               10,7,8,9       

 2.Көп нүктенің орынына керекті әріпті қойып жаз:

К...ктем кел...і. Құс...ар   ...я  сал...ы. К...н ж...л...нд...

Ас...ан  аш...қ. Қ...стар сайра...ы.  М...н қуан...ым.

Жасыл жапыр...қ. Әдеп...і  б...ла. қыз...л г...л. Кең  б...лме.

3.Керекті сөздерді тап:

  Жақсы - жаман  қылықтарды атап шық:

Жақсы                                           - жаман 

А                                                             А

Қ                                                             М

С                                                             А

М                                                            Н

4. Ары қарай жалғастыр:

   Әкеге қарап -----------

    Шешеге қарап----------

  Ағаға қарап ------------

  Ұстазға қарап---------------

5.Сздерді кестеге ереже сай  орналастыр:

Түбір сөз	жұрнақ	жалғау
оқу
Білім
шебер
өнер
ер

6. Сөйлемдерден  зат есімді тап,сұрақ қой.

Оқушылар мектепке келді. Қыста    күн     суық     болады.Қыста   аю  мен   кірпі   ұйықтайды.Мұғалім       сабақ       түсіндірді.Біздің   сынып   жарық   және   кең.

     Мектепте      кітапхана      бар.      Мен    ертегілер     туралы     кітап оқыдым.                    

7.  Деңгейлік жұмыстар:

 (ақ , биік) сөздерге зат есім тіркеп жаз

----------------------------------------------------------------------

Не істеді? деген сұраққа жауап беретін сөйлем жаз.

----------------------------------------------------------------------

- Кім? Не? деген сұраққа жауап беретін сөйлем құра.

----------------------------------------------------------------------

Бақылау диктанттары:

№28

1.. Мен ерте ояндым. Бетi-қолымды сабынмен жудым. Киiм ауыстырдым. Анама көмектестiм. Атам маған балмұздақ сатып  әпердi. (16 сөз)

2. Кеш болды. Апам кешкi ас дайындады. Ол бауырсақ пiсiрдi. Бiз ас iштiк. Менiң ұйықтағым келдi.

(15 сөз)

Қыс.

Қыс келдi. Кеше суық қар жауды. Мен қармен ойнадым. Шанамен сырғанадым. Менiң досым Еркiн шаңғы тептi.(16 сөз)

Жаңа жыл.

Жаңа жыл – үлкен мереке. Мерекеге Аяз ата келдi. Мен Жаңа жылға қоян киiмiн киемiн. Жаңа жыл тамаша.

(17 сөз)

1. Бүгiн бiрiншi сабақ – есеп. Мен тақтаға шықтым. Есеп шығардым. Мен есепте қосу мен көбейтудi жаксы бiлемiн. (16 сөз)

2. Есепте.

Сен тақтада есепте. Екiге екi қосқанда неше болады? Дұрыс. Төрт болады. Жетi алу бiр. Қанша болады? Дұрыс, өте жақсы. (19 сөз)

3. Қол еңбегi.

Бiз сабақта матадан дөңгелек қидық. Мата қызыл. Мен матаны қайшымен қидым. Қызыл жiппен тiктiм.

(14 сөз)

Сурет.

Сурет сабағы өте қызық өтедi. Бұл сабаққа дәптер, бояу, қылқалам, өшiргiш, қарындаш керек. Мен сабақта түлкiнi салдым. (17 сөз)

Көктем.

Көктем келдi. Бiз далада қуаласпақ ойнадық. Дене шынықтыруда доп лақтырып та ойнадық. Ауа райы жақсы. (15 сөз)

Наурыз.

Наурыз жыл басы. Мектепте Наурызға дайындалып жатыр. Наурызда үйлердi, көшелердi тазартады. Қош келдiң, Наурыз мерекесi! (15 сөз)

                                                               №29

                              Жуан, жiңiшке жалғауларды табыңдар:

1. Ойындар.

Күндер жылы. Ауа таза. Балалар аулада ойнап жүр. Менiң достарым дойбы ойнап отыр. Ойындар бәрi қызық.  (16 сөз)

2. Жаз.

Жаз келдi. Құстар ұшып келдi. Гүлдер, жидектер өсiп тұр. Мен терезелердi аштым, жудым. Жаз айлары өте сұлу. (17 сөз)

Әншi.

Маржан домбырамен ән айтты. Оның әнi балаларға ұнады. Балалар қол шапалақтады. Маржан иiлiп сәлем жасады. (15 сөз)

Жазғы каникул.

Оқу жылы аяқталды. Мен үшiншi сыныпқа өттiм. Каникулда мен ауылға барамын. Аулдың қасында теңiз бар. Мен теңiзде шомыламын.(18 сөз)

Алынатын бақылау диктанты.

АСХАНА.

Асхана- тамақ ішетін жер. Асханада аспазшы жұмыс істейді. Ол дәмді тамақ пісіреді. Мұнда тамақтың түрлері мол. Сондықтан маған осы асхана ұнайды. Балалар асханадан дәмді таиақ ішеді. Аспазшыға алғыс айтады. ( 30 cөз )

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАУЛАРЫ.

Қазақстанда Алтай, Тарбағатай, Жоңғар және Іле Алатауы бар. Тау биіктеген сайын ауа райы салқындайды. Ауаның қысымы кемиді. Ауа таза болады. Биік тауларда мәңгі қар жатады. Таудан мөлдір бұлақтар ағады. Таудын теріскей жағында неше түрлі шөптер өседі. ( 40 сөз )

ДОМБЫРА.

Домбыра – қазақ халқының көне музыка аспаптарының бірі. Домбыраны қайың, қарағай сияқты ағаштардан жасайды. Оның сыртқы пішіні түрлі -түрлі болады. Домбыра халқымыздың тарихи өмір жолымен тығыз байланысты. Атақты күйшілер Құрманғазы, Тәттімбет, Дәулеткерей, Дина өз күйлерін осы домбырамен шығарған. ( 38 сөз)

Қой.

           Қой –аша тұяқты, жүні тығыз уақ мал. Ол төрт түліктің ішіндегі момыны. Қойдың сүсініп жейтін шөптері-изел, жусан, ажырық. Оның еті ,майы, сүті ,терісі пайдалы. Жүнінен киіз басылады. Одан киіз үйдің туырлығы, үзігі, түндігі жасалады. Жүннен иірілген жіптен киім-кешек ,кілем, алаша тоқылады.    /43 сөз./

№ 30

Қорытынды қайталау тест

1.Қос сөзді тап       

А) үйір-үйір                  С) кітаптар

В) ақбөкен                   Д) ағаштар

2.Қысқарған сөзді тап

А) Асқар                       С) тып - тыныш

В) Қаз МҰҢ                   Д) аспан

3. «Байлық» қандай зат есім

А) негізгі зат есім         С) зат есімнің көпше түрі

В)туынды зат есім        Д) зат есімнің жекеше түрі

4. Сөйлемдегі "біз"қай сөз табы.Көктемде біз орманға бардық

А) зат есім                      С) сан есім

В) сын есім                     Д) етістік

5.Жұмбақтың шешуін тап:

                   Шипалы мұртты,

                   Томпиған ұртты.

А) дәрігер                    С) мысық

В) итмұрын                  Д) күшік

6.Етістік дегеніміз не?

А) Заттың сынын білдіреді                   С) Заттың санын білдіреді

В) Заттың іс- қимылын білдіреді          Д) Заттың атын білдіреді

7.Биік деген сөз қай сөз табына  жатады

А) Сан есім                          С) Сын есім

В) Етістік                               Д) Зат есім

8.Заттың атын білдіретін сөздерді не деп атайды?

А) Етістік                                    С) Зат есім

В) Есімдік                                   Д) Сын есім

9.Заттың түсін,көлемін білдіретін сөзді не деп атайды

 А) зат есім                          С) сын есім   

 В)етістік                              Д) сан есім   

10.Мемлекеттік тіл қай тіл екенін көрсет

А) орыс        Ә) татар                    Б) қазақ                 Д) өзбек

11.Сын есім болатын сөзді тауып,белгіле

А) Үш                    Ә) Жасыл                    Б) Санады                В) Кілем

 

№31

Қызықты тапсырмалар:

1-деңгей. Еске түсір.

1.1.          Сын есім дегеніміз --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.2.          Құрамына қарай бөлінеді -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.3.           Негізгі сын есімге мысал келтір.-------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Топтастыруды түсіндір:

 

3.Қарсы мәндес сын есімдерді тауып жаз.

Аласа-                                    қиын-                               мейірімді-                

Жақсы-                                  жарық-                             ыстық-

 4.. Тіркестіріп жаз мағынасына лайық сөздерді жаз.

           Зілдей                     нұрлы                  таза         айнадай      

          оқтай                      ауыр                     теңіздей              Күндей              түзу

5..    Бірнеше сын есімді зат есіммен тіркестір.

        .........    қала.                                               Асан ........ .                                                                             

6.  Тиісті сын есімді тауып, мақалды толықтыр

1. Батырдың  өмірі  ------------ ,  даңқы  ------------- .

2. Үйрен ---------------- әдеттен,

    Жирен --------------- әдеттен.

                                                               №32

1. Мәтінді сын есімдер арқылы толықтырып қайта жаз. Мәтінге ат қой.

                                  ---------------------------------- .

Біздің ауыл жанында ------------------- тоғай бар. Қарағайдың, өсімдіктердің -------------- иісі мұрныңды жарады. --------------- бұталардың арасынан ---------- торғай, -------- шымшықтар пыр- пыр ұшады. Анадайда   ------- ----------- тоқылдақтың тоқылы естіледі. Тоғай іші ----------- .

2. Жұмбақты шеш. Сын есімді тап, астын сыз.

   Ақ шапанын үстінен

  Алты ай бойы шешпейді.

  Қара шапан үстінен

  Алты ай бойы түспейді. ---------------------------- .

3 « Балық сүйегіне» мағынасы  жуық сын есімді тауып жаз.

                                 әдемі      кәрі        жуас             инабатты

   

 

4 « Мен және көктем» өз ойыңды жинақтап, сын есімдерді қатыстырып шағын эссе жаз.

                                                  Мен және көктем

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5« Біздің мектеп » өз ойыңды жинақтап, зат  есімдерді қатыстырып шағын эссе жаз.

                                                  Біздің мектеп

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

№33

Біліміңді тексер:

   1.Барлығы жуан дауысты дыбыс  болатын  қатарды көрсет:

а/ә,ө,ы,е,и,т.        ә/ә,ө,ү,і,қ.        б/а,о,ұ,ы.              д/ о,а,у,ө,е.

2.Дауыссыз  дыбыстардың түрлерін тап:

а/жуан.                         ә/жіңішке.                  б/қатаң, ұяң, үнді.         д/ұяң,үнді

3.Қатаң дауыссыз дыбыстардың қаратын белгіле:

а/ә,ө, ,т.б,в,ғ        ә/ә,с,т,м,,қ.        б/а,о,ұ,ы.              Дқ,к,п,с,т,ф,х,ц,ч,ш,щ.

4. Жұрнақ жалғанған сөзді тап:

а/тасбақа.        ә/балаладың.        б/жұмыскер.              д/.бар

5.Жуас сөзіне қарама-қарсы сөзді тап:

а/батыр .        ә/ержүрек       б/асау              д/ момын

6.Сөзжұмбақ

1.Екі өркешті жануар                                          түйе

2 .Жасыл желек.                                                   ағаш

3.Дәнді-дақыл                                                      бидай

4.Адамның досы.,                                                 ит

5. Тоқтар Әубәкіров қайда ұшты?                       ғарыш

6. Тірі табиғат тыныс алады.                               ауа

7. Ағаштардың дәрігері.                                       Тоқылдақ

Сөзжұмбақтың шешуі:                                          /табиғат/

7.Адасқан әріптің орнын табу.    Табиғат

б	ғ	и	т	а	т	а
3	5	4	1	5	7	2

8.Адасқан әріптерден сөз шығар:

а   п   т   р   а

қ     м    а    а   л

қ   а    ш    р     а    а

с   п    а     н     а

м     а      а      д

9. Ұ және Ы әріптері  бойынша  4  сөз жазыңдар:

....................              .....................        ......................       ........................

10. Етістіктің сұрағын тап:

а/қандай?.қай        ә/ кім?не?.        б/не істеді?. Не қылды?             д/ кімдер?

Түсінік хат

2 -сыныпқа арналған қазақ тілі пәнінен

толық  оқу  жоспарына байланысты құрастырылған

бақылау- тест жиынтығы.

•         Бақылауда  қазақ тілі оқулығының мазмұнына сәйкес көбісі сұрақтар арқылы және  жазба, оқу жұмыстарының тапсырмалары, сөзжұмбақ,  жұмбақ, диктант, мәтін т.б     өтілген сабақтар негізін қамтиды.

       Бұл тест жиынтығы   бастауыш білім беру үрдісінде оқушыларға қазақ тілін толық  қанды меңгертіп қана қоймай, сонымен қатар  ойлау жүйесінің қалыптастыратын сатылардың бірі болып табылады.

•         Жалпы оқушының тілін  дамытуда сөйлемнің дыбысталу мәдениеті мен сөзбен жұмыс, сөйлеммен жұмыс байланыстырып сөз құрау, оқи отырып сөз мағынасын түсіну  талдау, берілген сұрақты  дұрыс түсіну сияқты және сөйлем мен сөзді ажырату, дыбыс туралы түсінік, сөзге дыбыстық талдау жасау жұмыстары толық қарастырылған.

•                  Бұл тест жүйесі қазақ тілін оқытудағы  дыбыстық-әріптік талдау жасауда оқу мен жазуда әртүрлі буынды сөздерді оқып ажырату үшін, айқын ой түйіндеу үшін, қысқа сөйлемдерді, мәтіндерді оқып тез түсіну үшін маңызы зор.

    Сапалы түсінік пен ой ұшқырылығына бірден –бір  әсер ететін жүйе.  

   • Бұл тест жүйесі бастауыш сынып оқушыларының өз мүмкіндіктерін толық пайдалануға, білім мен дағдыларын жаттықтырып қалыптастыруға көмектеседі және        

шығармашылық қабілеттерін дамытады.

Тест жиынтығының   міндеті әрбір тақырыпты өту кезеңіне  байланысты қысқаша тақырыпқа шолу жасау бойынша жүргізіледі.

І. 1-Сыныпты өткенді қайталау

Сөйлемнің дыбысталу мәдениеті, сөзбен жұмыс, сөйлеммен жұмыс, байланыстырып сөйлем жасауды табу. Дауысты,  дауыссыз дыбыстарды ажырату.

 Сөздердің жауан, жіңішке айтылуын табу. Буын мен тасымал және дыбыс пен әріп, сөзге дыбыстық талдау жасаумен қатар , заттың атын, сынын, сапасын, қимылын білдіретін сөздерді ажырата білудегі білімдерін толық  байқауды көздейді.

ІІ.Тіл және сөйлеу

Ауызша тілін дамыту, жазбаша тілін дамытумен қатар оларды ажырату, берілген тест  сұрағын толық түсіну ,  дұрыс нұсқасын белгілеу оқушының өз білімін көрсетудегі жетістігі болып саналады. Тақырыптардағы білімдерін кеңейту.

ІІІ.Дыбыс және әріп.  Мәтін . Сөйлем. Сөз және оның құрамы. Сөз таптары.

Оқушылардың оқудағы, жазудағы  дағдыларын жетілдіру барысында ең басты мақсат оқушының ойлау мен есте сақтау қабілеттерін дамыту. Осы мақсатқа жетудің бірден-бір жолы осы тест жүйесі. Бұл бөлімде дыбыстар жиынтығы мен мәтін , мәтін түрлері ,сөйлем ,сөйлем түрлері және олардың белгілері сөйлеммен сөзді ажырату, сөздердің бір-бірімен байланыс туралы бақылау сұрақтары берілген.Оқушы да  егер сапалы түсінік пен ойдың шапшаңдығы толық  дамыса  білімнің кез-келген тексеруінде өзіне мол мүмкіндік ашады.

Әр бір берілген тест сұрақтары оқулық мазмұнының сабақтастығымен  жүйелілік негізде жасалынды.