Бала би факультативтік сабақ

«Бала би » курсы

Курстың мазмұны мен құрылымын

                                                             жасаған авторы

« Макинск № 5 орта мектебі» КММ

қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі

Насретхан Лаура

«Бала би » курсы бойынша түсінік хат

ЖОСПАР

1.     Алғы сөз.

2.     Мақсаты мен міндеті

3.     Курстың міндеті

4.     Курстың мазмұны.

5.     Оқушылардың білім-білік дағдысына қойылатын талаптар

                                             Түсінік хат

         «Бала би» таңдаулы курсы халқымыздың дүниетанымы, мәдениетін, тарихын, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін, философиясын тұтастай қамтиды. Көркем сөздің хас шеберлері, қазақтың би-шешендерінің шешендік сөздері, көсем сөздің мәнін терең ұғындырарлық пән болып саналады. Әсем де әсерлі сөйлеуге тырысқан халқымыздың сан ғасырлық жолын пікірсайысын дебат қолданбалы курсында жалғастырылады, жан-жақты сан қырын танытады.

                                                     Мақсаты

         «Бала би » курсының негізгі мақсаты:

– оқушыларға шешендік өнердің құдіреті мен мәнін, маңызын, әйгілі шешендердің өнері мен мұраларын үлгі ету;

– әдемі, мәнерлі, шешен сөйлеуге дағдыландыру;

– Сөз қадірін ұғынуға, сөз астарын дұрыс түсінуге үйрету;

-Оқушылар шешендік өнерді,соның ішінде қазақ халқының дәстүрін  бойына сіңіру арқылы сөйлеу мәдениетін жетілдіру;

-Әдеби мұраларға деген талғамын тәрбиелеу, рухани дүниесін кеңейту;

-Ақыл-ойы мен  ұлттың сана-сезімін дамытуға ықпал ету;

-Кітап оқуға деген ынтасын арттыру;

-Өз бетімен жұмыстану арқылы шығармашылыққа шыңдау.

                                       Курстың міндеттері

-Көркем шығармаларды оқуға деген  қызығушылығын дамыту;

-Халық ауыз әдебиеті үлгілеріндегі шешендік сөздерді анықтау

-Би-шешендердің даналық сөздерінің мәнін түсінуге үйрету

-Шығармадағы көркем бейнелердің ерекшеліктерін аша білуге бағыттау;

-Ауызекі және жазба тілде байланыстырып сөйлеуін (ойын еркін жеткізу, сауатты да мәнді жаза білу) дамыту;

-Өзіндік ой-пікір айта білуге баулу;

-Оқушылардың бойына ізгілік пен имандылық, адалдық пен мейірімділік сияқты адамгершілік қасиеттерді дарыту.

                                          Курстың мазмұны

«Бала би » курсы жалпы сағат саны – 36 сағат. Оқытуда мынадай мәселелер қарастырылады:

– шешендік өнер деген не, шешендік өнер туралы түсінік;

– шешендік өнер түрлері;

- шешендірдің тапқырлығы, қиыннан қиыстырып жол табулары;

- пікірталас туралы түсінік;

- дебат туралы түсінік;

- дебат ережелері;

- әртүрлі тақырыпта өз ойларын толық жеткізе алу;

- тілдерін әдемі, мәнерлі, шешен сөйлеу

- тіл мәдениеті, сөйлеу мәдениеті туралы еңбектер негіздерімен таныстырады. Жеткізілетін ойдың көркемдік бояуын сақтауды жан – жақты зерттеп, талдап, салыстырып, сөйлеудің, ой мазмұнын ашудың түрлі тәсіл, амалдарына үйретеді.  Жеткізілетін ойдың көркемдік бояуын сақтауды жан – жақты зерттеп, талдап, салыстырып, сөйлеудің, ой мазмұнын ашудың түрлі тәсіл, амалдарына үйретіледі.

Оқушылардың білім-білік дағдысына қойылатын талаптар:

– мәнерлі, астарлы, шешен сөйлей білуге дағдыландыру;

– сөз өнерінің мәнін жете түсіну;

– өз ой-пікірлерін көп алдында тиянақты да нақты жеткізе білу;

– ұлттық құндылықты бағалай білу;

– берілген тапсырманы міндетті түрде орындау.

№	Тақырыптары	Сағат саны	Мерзімі
1	Бала би тобын құру	1
2	Бала би тобының мақсаты мен міндеттері	1
3	Дебат деген  ?	1
4	Дебаттың ережесі	1
5	Сөйлеу әдебі	1
6	Шешендікке баулу	1
7	Шешендіктің шарттары	1
8	Қазақтың  би- шешендері	1
9	Шешендердің  тапқырлығы	1
10	Дебат тақырыптарын таныстыру	1
11	Білім- қазына	1
12	Ұялы телефонның пайдас мен зияны	1
13	Оқуға жаяу барған дұрыс па көлікпен бе?	1
14	Киім кию әдебі	1
13	Ата- ананы құрметтеу парыз	1
16	Адам болам десеңіз	1
17	Мен жастарға сенемін	1
18	Заман өзгерді ма, әлде адамдар өзгерді ма?	1
19	Иманды болуға бола ма?	1
20	Мамандықтың бәрі жақсы	1
21	Біз патриотпыз ба?	1
22	Семіздіктің пайдасы мен зияны бола ма?	1
23	Интернеттің пайдасы мен зияны	1
24	Қазіргі заман жастарының тәрбиесі қандай?	1
25	Әдептілік ар ұр-ұят адамдықтың белгісі	1
26	Құлақтан кіріп бойды алар, жақсы ән мен тәтті күй	1
27	Өнердің пайдасы мен зияны	1
28	Жаман әдеттен сақтантануға бола ма әлде жоқ па?	1
29	Бақыт өз қолыңда	1
30	Үлкенге құрмет, кішіге қамқор болу керек па, жоқ па?	1
31	Қазақ тілінің қазіргі жағдайы қандай?	1
32	Ұлттық салт – дәстүр қасиеті	1
33	Шешен бола алам ба?	1
34	Біз бақытты баламыз!	1