«Балаға рухани-адамгершілік тәрбие берудегі отбасының рөлі»

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ

ӘУЕЗОВ  АУДАНЫ

№119 МЕКТЕП-ЛИЦЕЙ

АТА – АНАЛАР  ЖИНАЛЫСЫНЫҢ  ЖОСПАРЫ

Тақырыбы:

«Балаға  рухани-адамгершілік  тәрбие  берудегі  отбасының  рөлі»

Мұғалім: Алуашова  Гүлзира

Алматы 2015

Ата-аналар жиналысының  жоспары

Мектеп:  №119 мектеп-лицей      

Мұғалім:   Алуашова Г.Т.

Ата-аналар жиналысының тақырыбы:  «Балаға  рухани-адамгершілік  тәрбие  берудегі  отбасының  рөлі »

Мақсаты: отбасындағы рухани-адамгершілік тәрбие  беру  бағдарламасының негізгі мақсатын  түсіндіру арқылы бала тәрбиесіндегі рухани  құндылықтардың  маңыздылығын  түсіндіру. Міндеттері: 1. Баланы жақсы көру,отбасындағы сүйіспеншілік; 2. Ақкөңілділік ,бауырмалдық, татулық; 3. Кешірімшіл болу, шынайылық, жанашырлық;	Ресурстар: /материалдары , көздері/, интерактивті тақта, плакаттар, маркер, қағаз, қалам
Жоспар:      /жоспардың әрбір  пунктің 3-5 сөйлеммен ашу/ 1.         Бала тәрбиесіндегі ата-ананың рөлі мен жауапкершіліктері 2.      Құндылықтар тірегі 3.       Абсолюттік  құндылықтар 4.       Бала  тәрбиесіндегі  ананың  рөлі 5.       Бала  тәрбиесіндегі  әкенің  рөлі 6.      Тәрбиедегі  ынтымақтастық 7.      Жақсы  отбасының  қасиеттері 8.    Баланың  мінез-құлқына  кері  әсер  ететін Ата-аналардың қарым-қатынас типтері. 9.     Үйге тапсырма 10.    Анкета 11.    Қорытынды. Жиналыс барысы:         Отбасындағы адамгершілік — рухани тәрбиенің маңыздылығы Еліміздің президенті Н.Ә.Назарбаев: “Егер біз адамгершілігі жоғары қоғам болғымыз келсе, жұбайлардың бір-бірінің алдындағы, ең бастысы балаларының алдындағы     жауапкершілігін  күшейтуге тиіспіз“–деген болатын.           Жанұя ғасырлар бойы өмір сүріп келе жатқан адам баласының әлеуметтік ортасы.  Бала тәрбиесіндегі ата-ананың рөлі мен жауапкершіліктері.       «Отбасы ұлттың, мемлекеттің, әлемнің, адамзаттың негізі» сондықтан оны нығайту керек. «Отбасында тыныштық болса, үйде тыныштық болады; Үйде тыныштық болса- мемлекетте тыныштық болады; Мемлекетте тыныштық болса әлемде тыныштық болады.» «Балаңызға деген сүйіспеншілік деген»  ойыны          Баланың жан дүниесі – бұл толып тұрған ыдыс сияқты. 1.     Өз балаңыздың қандай болғанын қалайсыз? 2.      Қандай  қабілеттері болғанын  және сіз өзіңізден қандай қасиетті алғанын қалайсыз?                Әрқайсыларыңыздың қолдарыңызда жүрек бар  сол жүректің ішіне өздеріңіздің ойларыңызды жазып, осы ыдыстың ішіне салып қойыңыздар және де жазған сөздеріңізді айтып шығуларыңыз керек. Қорыта айтқанда ата ананың махаббаты, сүйіспеншілігі бала үшін бақыт, Осы сезімдеріңіз арқылы баланың өз орнын таба білуге үйретесіздер. деп  ойынды аяктасам.  2. Құндылықтар тірегі 3.  Абсолюттік құндылықтар Т.И. Петракова ұсынған құндылықтар жүйесінің жіктемесі оларды үш түрге бөліп қарастыруды көздейді: табиғи, жүре пайда болған және абсолюттік.  Табиғи құндылықтар – бұл адамның табиғи күші мен жан-дүниесінің қабілетілігі құндылықтары: яғни ақыл-ой, сезім, күш-жігер (ақылдың айқындығы, ойдың ұшқырлығы, сезімнің тазалығы, естің сенімділігі, күш-жігердің қайраттылығы).  Жүре пайда болған құндылықтар – бұл  адамның интеллектуалды және адамгершілік тұрғыдан дамуы барысында меңгерген құндылықтар (әдептілік, сыпайылық, сыйластық, жанашырлық, кеңпейілділік, ақкөңілділік, сабарлылық және т.б.) Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар – ол уақытқа бағынбайтын,  ешқандай ортамен, қоғаммен шектелмейтін, бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар. 4. Отбасындағы ананың ролі.        Бүгінгі таңда жауапкершіліксіз аналардың кесірінен жапа шегіп жатқан балалар бар. Аналар бір сәттік қызық, атақ, даңқ үшін өзінің жақсы мінез-құлқын дамыту керек екенін, негізгі борышын ұмытып кетеді. Үнемі жұмыс бастылық, мансапқорлық, қызмет бабы, ғылымның соңынан түсу үлкендерге құрмет көрсетуді, кішілерді сыйлауды ұмытып, жолдасын, отбасын екінші орынға ығыстырып шығарады.  Мұндай өзімшілдік қатынас әйелді өз табиғаиынан алшақтатады.        Ана өз іс-әрекетінде жақсы мен жаманды, ақ пен қараны ажырата білу қасиетінің арқасында өз күйеуінің ар-намысына, абыройына нұқсан келмейтін әрекеттерге ғана барады. Егер ана рухани болса, бүкіл ұрпаққа алаңдамауға болады.  Егер ол адамгершілікпен әрекет етсе балалары да соны жасамақ. Рухани ұстаз жай ұстаздан он есе ықпалды болмақ. Әке рухани ұстаздан да он есе күшті, маңызды. Ал ана әкеден мың есе маңызды. Шығыс даналығы.  5. Отбасындағы әкенің ролі. Әке отбасындаы ең басты ролді иеленеді. Еркек-білімнің, даналықтың, тәртіптің іске асырушысы. Еркек- әйелін, балаларын қорғаушы, отбасының барлық мұқтаждығын өтеуші, олардың денсаулығына, білім алуына кепілдік беретін адам. Еркек пен әйел ата-ана болғанда олар бір-бірін үйлесімділікпен толықтырып, бала тәрбиелейді. Ата-аналарға бала тәрбиесіндегі ең негізгі міндет дұрыс мінез-құлқын қалыптастыру болып табылады. Бала тәрбиесінде барлығы өз шекарасынан шықпауы тиіс. Әр кезде сүйіспеншілік пен тәртіп болуы тиіс. 6. Ынтымақтастықта тәрбиелеу. Баланы ақылға, құлақ қойғыштыққа, тіл алғыштыққа қалай жеткізуге болады? Баланың жүрегінде жоғары «Мен» орын алған. Ол тинтуитивті түрде бәрін сезінеді. Егер анасы оны өтірік айтып, алдап тұрса онда бала тыңдамайды. Ал егер әкесінің айтып тұрғаны басқа болып, істегені одан да басқа болса, бала оған да құлақ аспайды. Егер баланы алдап, табиғатына қарсы әрекет етсе онда бала тыңдамайды Егер мамасы оған үлкендердің ақылын тыңдау керек деп тұрып, өзі күйеуін тыңдамаса онда бала да олардың ақылына құлақ аспайды Баланы ақылға құлақ қоятын, тілалғыш ету үшін ең алдымен ынтымақтастыққа әрекет етіп, үлкендердің өзі өзін-өзі жақсы мінез-құлыққа тәрбиелеуі тиіс. Күнделікті өмірде ата-аналар балаларға үлгі болуы тиіс. Өзге адамдардан тек жақсылықты көруге үйрету керек және олармен өздеріне басқалардың қандай қатынас жасағанын қаласа, өздері де сондай қатынас жасауға тиіс екенін үйрету керек. Ата-аналар отбасында мінез-құлық ережесін жасауы керек және оны өздері бұлжытпай орындап, сол ережеге бағынып отыруы керек.  7.   Жақсы отбасының қасиеттері Ынтымақтастық- баланың өзіндік тұлғалық дамуы мен ерекшеліктерін сезіну, түсіну.  Оның осы өмірге өзінің мақсат-міндетімен келгенін ұмытпау. Ол осы өмірге бір жаңа леп әкелгенін есте ұстау. Ата-аналар баланың өзінің бойында бар ерекшеліктерін іске асыру үшін сүйіспеншілікпен, құрметпен жағдай жасауы тиіс. Бала да сол кезде ата-анасының беделін, құрметін түсініп, олардың айтқандарына құлақ сала бастайды. Материалдық қызығушылықтар негізінде тәрбиелеу- жақсы болсаң аласың, қол жеткізесің (ақша, сыйлық, ойын-сауық), жасан болсаң жазаланасың. Зорлық-зомбылық негізінде тәрбиелеу- істегің келмесе де, істейсің, істемесең жазалаймын. Тәрбиеден тысқары қалу – бұл бетімен кетушілік, балаларға немқұрайлы қарау. Қалай-болса солай болсын, барлық балалар да солай істейді. Ынтымақтастықта тәрбиелеу. Барлық баланы жақсы көру керек. жақсы көру барлығын жаңғыртатын күш. Баланың шынайы табиғатын сезініп, табиғат берген ерекшеліктерін ескере отырып, қалай бар солай қабылдап, түсіне білу керек. Әрбір баланы жақсы көру, түсіну, сыйлау арқылы қанаттандыруға болады. 8. Баланың мінез-құлқына кері әсер ететін Ата-аналардың қарым-қатынас типтері. - Орынсыз қамқорлық - бала ата-анасының орынсыз қамқорлығына еті үйреніп, дағдыланғаны сондай, өз бетімен шешім қабылдай алмайды. - Орынсыз жұмсақтық (көнгіштік) – баланың мінез-құлқын бүлдіреді, басқаларға түсіністікпен қарамайды. - Орынсыз қорқыныш, үрей – баланы мазасыз етеді, тіпті психологиялық ауруларға апарады. - Жоғары талап қою - бала сасқалақ, жабырқаңқы,тұнжыраңқы болып, сәтсіздікке ұшыраймын деген сезім басым болады. - Кемсіту, елемеу – мұндай сезіммен өскен балаларда агрессия, ашу-ыза басым, қызба болады. Өсе келе түрлі қылмыс, зорлық-зомбылық жасау, нашақорлық сияқты келеңсіз жағдайларға бой алдыруы мүмкін.	Талдау.
8. Қайрат  Нұртас:  Жанұя әні 1.Ой ойлаткан талай-талай өтті күндер алыс, Міне бүгін бізде үй-жай, олда біздің парыз. Өз үйіміз бір отан береке,  Қандай қызық бір қыдырсаң жанұяңмен бірге                             Қайырмасы: Аман болсын ата-анамыз бізді өсіріп баптаған, Аман жүрсін баурымыз алыстағы аңсаған. Берік болсын босағамыз, отауымыз қосылған, Ең керегі тату-тәтті болсын менің жанұям. 2.Адал жаным сен қолыма гүл боп біттің менің, Тосу менен өтті талай күнім менен түнім. Шаршап келсем жұмыстан мен үйге, Жадырап сен қарсы аласың нұрын шашқан күнім                            Қайырмасы: Аман болсын ата-анамыз бізді өсіріп баптаған, Аман жүрсін баурымыз алыстағы аңсаған. Берік болсын босағамыз, отауымыз қосылған, Ең керегі тату-тәтті болсын менің жанұям. 3.Жанұяның бір қызығы арадағы бала,  Онсыз үйде болған емес құт-береке сірә. Жастайымнан еркелетіп өсірген, Аман болшы теңдесі жоқ Ата менен Ана!                            Қайырмасы:  Аман болсын ата-анамыз бізді өсіріп баптаған, Аман жүрсін баурымыз алыстағы аңсаған. Берік болсын босағамыз, отауымыз қосылған, Ең керегі тату-тәтті болсын менің жанұям
9.     Үйге тапсырма.      «Звездочки на земле» фильмін көру 10.  Анкета алу. 11.  Қорытынды. Өз балаларыңыз үшін алтындай уақыттарыңызды боліп келгендеріңіз үшін сіздерге   көп рахмет. Өз балаларымызды риясыз сүйіспеншілікке бөлеп өсірейек. Кері байланыс: Ата-аналар  жиналыстан алған әсерлерімен бөліседі, ұсыныс тілектері (жазбаша) айтылады, суретке түсу.