Балалар әдебиетінің атасы – Ыбырай

Сабақтың тақырыбы:Балалар әдебиетінің атасы – Ыбырай

Сабақтың мақсаты:

Білімділік- оқушыларды Ыбырай Алтынсариннің өмірі мен шығармашылығымен таныстыру , алған білімдерін жинақтау,жүйелеу

Дамытушылық- оқушыларды ізденімпаздық ,байқампаздлық қасиетін қалыптастыру.Тапқырлыққа ,ой еркіндігіне ,зерделікке баулу.Тіл байлығын тереңдету ,өз ойларын айта білуге дағдыландыру, белсенділігін арттыру

Тәрбиелік-оқушылардың адамгершілік қасиетін қалыптастыру.Білімге қызығушылығын арттыру,еңбек етуге , туған елін,Отанын сүюге баулу.

Түрі:аралас сабақ

Әдіс-тәсілдер:топтастыру,сұрақ-жауап ,монолог,аудару , іздендіру

Көрнекілігі:Ыбырайдың портреті, суреттер ,тест

Сабақтың Эпиграфы : «Кел , балалар , оқылық

Оқығанда көңілге ықыласпен тоқылық

Оқығанда балалар ,Шамнан шырақ жағылар

   Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі :

-оқушыларды түгелдеу;

-көңіл-күйлерін сұрау;

-назарларын сабаққа аудару;

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру

Ыбырайдың өмір жолы мен шығармашылық жолы туралы оқушылар айтып береді.

1 топ-Өмір жолы

2 топ-Шығармашылық жолы

Сұрақ-жауап

Эксперт тобы  сұрақтар қояды

Қайталау-оқудың анасы

Сандар сөйлейді

Шығармаларын атап шығу

Өлеңдері, тақырыптары ,идеясы

Қорытынды:Ыбырай Алтынсарин –көрнекті ағартушы, тұңғыш педагог, ақын ,жазушы ,балалар әдебиетінің атасы ,этнограф, фольклоршы, аудармашы,демократ,қазақтың  жазба әдебиетінің негізін салушы

ІІІ.Жаңа сабақ

Мұғалім сөзі: Біздің бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Балалар әдебиетінің атасы –Ыбырай» Алтынсариннің шығармашылығымен танысып ,әңгімелерінің тәлім- тәрбиесін анықтап,алған білімдерін тиянақтап , жинақтаймыз.

Ыбырай Алтынсариннің әңгімелерін білесіңдер ме? Әңгіме деген не?

Әңгіме-көлемі жағынан, қарасөзбен жазылған,щқиғаға құрылған көркем шығарма.Әңгімеде өмірдің мезгілі,қысқа оқиғалар суреттеледі.Кейіпкерлер саны шектелуі болады.

Жазушының қысқа әңгімелерінен көріністер көрсетіледі :

1 топ :«Әке мен бала» көрінісі

2 топ :«Өрмекші, құмырысқа, қарлығаш»

3 топ :«Әдептілік»

Сөздікпен жұмыс

Тапсырма: Мәтіннің композициялық құрылымын анықтайық

Бастамасы	Вступление
Дамуы	Основная часть
Шарықтау шегі	Кульминация
Шешуі	Развязка

Әңгіме бойнша сатылай кешенді талдау жаса:

Шығарма аты:

Авторы:

Тақырыбы,идеясы :

Жанр түрі :

Кейпкерлері :

«Әке  мен бала»көрінісі.

Автор:-Бір адам он жасар баласын ертіп ,келе жатса эолда аттың бір ескі тағасын көріп баласына :

-Анау тағаны балам, ала жүр – деді

Баласы:Сынып қалған тағаны не қылайын?

Автор:-Әкесі үндемей ,өзі алды.Қаланың шетінде темірші ұстаға үш тиынға сатып , шие сатып алды да,өзі жеп келе жатты.Түскен шиені баласы бірнеше рет иіліп алды.

Әкесі:Тағаны бір иіліп алуға ерініп,енді тағаға алған шиенің жерге түскенін жеу үшін бірнеше рет еңкеюге тура келді.Есіңде болсын,аз жұмысты киынсынсаң,көп жұмысқа тап боласың,азға қанағат етпесең құр қаларсың.

Автор:Ыбырай балалардың жалқау болмауына , еңбекқор болуына ерекше мән берген.

«Өрмекші,құмырысқа,қарлығаш» көрінісі

Автор:-Атасы он жасар ұлымен далада келе жатып баласынан сұрады:

Атасы:-Анау өрмекшіні көремісің,не істеп жүр?

Баласы;-Көремін,өрмек тоқып жүр.

Атасы:Анау құмырысқаны көремісің?

Баласы:-Көремін,аузынды нанның уалшығы бар,жүгіріп кетіп барады.

Атасы:- Жоғары қара ,көкте не көрінеді?

Баласы:Жоғарыда қарлығаш ұшып жүр.Ауызында тістеген шөбі бар.

Атасы;Олай болса , балам .осы жәндіктер – саған үлгі.Жұмыссыз жүрген ешкім жоқ.Сен де  еңбек ет ,босқа жатпа.

Мұғалім сөзі:Ыбырай Алтынсарин- ағартушы –педагог , ақын , жазушы , балалар әдебиетінің атасы , этнограф

Хронологиялық кестені толтыру:

1841 жылы -

1857 жылы -

1859 жылы-

1864 жылы-

1876 жылы-

1879 – 1883 жылдар  аралығында -

1879 жылы

1881 жылы-

1889 жылы-

Сабақтың қорытындысы:

Жазушының әңгімелері қандай тәлім -тәрбие береді?

Парасаттылық,мейірімділік,сабырлылық,әдептілік ,қайырымдылық,адамгершілік,үлкенді сыйлау,шындық,әділдік ,ізеттілік,ойлау қабілетін дамытады, тілін жаттықтырады, еркін сөйлеуге үйретеді,адалдыққа,еңбекқорлыққа, білімділікке. Жанашырлыққа баулиды.