Башҡорт теленән 4 класта дәрес конспекты Тема:"Сифатҡа морфологик анализ" (конспект урока по башкирскому языку в 4 классе "Морфологический разбор прилагательного")

Башҡорттеленән 4 кластадәрес конспекты

Тема:Сифатҡаморфологик анализ

Маҡсаттар:

1) " Сифат ” темаһынҡабатлау, сифат яhалышынһәмсифатдәрәжәләрениҫкәтөшөрөү;

2) Һүҙлекзапастарынарттырыу;

3) Коллектив духынрухлаштырыу.

Йыһазландырыу:карточкалар.

Дәресбарышы.

I.                  Ойоштороумәле.(Уҡыусыларҙыңдәрескәәҙерлектәрентикшереү)

- Һаумыһығыҙ, уҡыусылар!

- Кем синыфтадежур?

- Башҡорттеледәресенбашлайбыҙ!

Актуалләштереү моменты

Һалҡынағай, кит-кит,

Ҡояшапай, сыҡ-сыҡ!

Һөтлөһыйыряланда, яланда.

Майлыбутҡаҡаҙанда, ҡаҙанда.

Тәтәйҡалаҡбаҙарҙа, баҙарҙа.

Ҡояшапай, сыҡ-сыҡ!

II.               Үткәнтеманыҡабатлау.

- Әйҙәгеҙәлеүткәндәрестәгетеманыҡабатлапкитәйек.

- Нимәулсифат?

-Ҡояш,һыйыр, бутҡа, ҡалаҡ.

- Матуритептәржемәһеменәнһүҙҙәрҙеуҡыпсығайыҡ.

-Балалар, ошоһүрәттәрҙәтөшөрөлгәнхайуандарҙыатағыҙһәмуларғасифаттаркилтерегеҙ.(на доске записаны слова, дети должны придумать к ним прилагательные)

- Сифатяһалышындөйөмләштерепкитәйек. Сифаттарнисекяһала?

( тамырһәмяһалмаюлменән)

- Тамыр юлы менәняһалғансифаттарниндәйбула? (тамырҙанғына тора)

- Миҫалдаркилтерегеҙ(матур, ҡыҙыл,  һ.б.)

- Яһалмаюлменәннисексифаттарбарлыҡҡакилә? (яhалмаялғауҙарыҡушып)

- Миҫалдаркилтерегеҙ(матурhыҙ, ҡышҡы,  һ.б.)

- Ниндәйсифаттарбеләhегеҙ? (төпһәмшартсифаттар).

- Уларҙынисекайырырғамөмкин?(төпсифаттарпредметтыңбилдәһенаңлата – hары, hаран, hалҡын, оло; шартсифаттар – предметтыңмөнәсәбәтенбелдерә: ваҡытты, урынды, материал күрһәткәнбилдәләрҙеаңлата – ҡышҡыюл, кирбесөй)

- Ниндәйсифаттардәрәжә юлы менәнүҙгәрмәй? (шартсифаттар)

- Сифаттыңдәрәжәһелә бар. Ниндәйдәрәжәләрбеләһегеҙ? (сифаттың 4 дәрәжәһе бар – төп, сағыштырыу, артыҡлыҡ, аҙһытыу).

(Существуют четыре разряда прилагательных: качественные, относительные, порядковые и притяжательные)

- Берсифаттыдәрәжәләрменәнүҙгәртәйек:

Миҫал: ҡара - төп, ҡарараҡ - сағыштырыу, ҡап-ҡара- артыҡлыҡ, ҡарғылт – аҙһытыу. (Сифатҡараниндәйул? (тамыр, төпсифат))

- Ошолайитеп, беҙсифаттемаһынҡабатлапкиттек. Мин һеҙгәошондай карточка тараттым, уларғаүҙфамилияғыҙҙыяҙығыҙ.

(5 минутлыҡэш).

Ял минуты.

1)    Ҡоштарбулыпосабыҙ,

Һуңынанергәҡунабыҙ,

Бераҙ ял итәбеҙҙә

Тағыносыпкитәбеҙ.

2)    Сәбәк-сәбәк

Сәп-сәп, сәбәкәй,

Ҡулдарыбыҙбәләкәй,

Әхәзертиҙрәк-тиҙрәк

Сәбәпләйеккүңеллерәк.

III.           Дәфтәрҙәяҙыу

-Дәфтәрегеҙҙәбөгөнгөчислоныяҙығыҙ.

- Таҡталағыҡояш,һауа, тейен, ҡуян, айыу, төлкө, һыйырһүҙҙәременәнһүҙбәйләнештәренматуритепкүрепалығыҙ. Тура ултырабыҙ, арҡалар туры, дәфтәрҙедөрөҫһалабыҙ.

IV.            Төпөлөш

- Ә хәҙердәреслеккитабығыҙҙыасығыҙ. 187-се күнегеү. Уҡыйбыҙһәмсифаттарҙытабабыҙ.Сифатбулғанһөйләмдекүсерегеҙ.

- Бөгөндәрестәсифатҡаморфологик анализ яһарғаөйрәнәсәкбеҙ. Шуныңөсөн, парталарығыҙҙа карточка ята. Ошо карточка һеҙгәярҙамитәсәк.

Сифат

Тикшереүтәртибе.

1. Сифаттыңбашланғысформаhы.

2. Төпйәкишартлы.

3. Яһалышыяғынан: тамыр, яһалма, ҡушма.

2. Сифаттыңдәрәжәhе (төп, сағыштырыу, артыҡлыҡ, аҙhытыу).

3. Һөйләмдеңниндәйкиҫәгебулыпкилеүе.

(объясняю разбор на доске, предложения списываем, делаем разбор, дети по цепочке будут разбирать прилагательные).

(карточки с предложениями, дети должны написать морфологический анализ на имена прилагательные)

V.               Өйгәэш.

189-сы күнегеүҙән 3 сифатҡаморфологик анализ яһау.

VI.            Йомғаҡлау. Балаларҙыңэштәренбаһалау.