Бастауыш сынып 2 класс "Әріпті және санды өрнектер"

                                                      Математика  2- сынып

Ш. Уәлиханов атындағы орта мектептің

бастауыш  сынып мұғалімі

Қапалова Гүлшат Аманбайқызы

Сабақтың тақырыбы:  Әріпті  және санды өрнектер

Сабақтың мақсаты: а)   әріпті  өрнектерді оқи алу дағдыларын қалыптастыру,санды және әріпті өрнектер құру, оқу, салыстыру, мәнін табу мәселелерін пысықтау .

 ә)Есептер бойынша өрнектер құрастыру, білік-дағдыларын дамыту

 б) Оқушыларды еңбек етуге, еңбекті сүюге тәрбиелеу

Сабақтың көрнекілігі:суреттер, кестелер,

Сабақтың барысы. 1. Ұйымдастыру

                                 2. өткенді пысықтау

1.«Кім жүйрік?»  сайысы. Мақсаты: Шамаларды өрнектеуде оқушылардың есептеу шапшаңдығын дамыту

1 апта5күн=                          2апта6күн =                         5апта 2күн=

2тәул.4сағ=                           3тәул.6сағ =                        1тәул.4сағ=

4м4см=                                    5м6см   =                            8м4см=

5дм10см=                                6дм2см   =                           8дм6см=    

Тірек білімдерін жетілдіру.

Бұл жазулар қалай аталады?

78-5              а+d

52-50           50-d

36+2            c+a+d

48+20          b-14

-  Барлық өрнектердің мәнін табуға бола ма? (Жоқ, тек санды өрнектердің ғана)

-  Қандай өрнектер санды өрнектер деп аталады?

-  Әріптердің орнына қандай сан қоюға болады?

-  Ол сан бізге белгілі ме?-

-  Математикада бос торкөзге немесе белгісіз санның орнына латын алфавитін жазу қабылданған (тек кіші әріптер).

-  Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.

-  Бүгінгі сабақта нені үйренеміз? (санды және әріпті өрнектерді оқуды, санды және әріпті өрнектердің (әріптің мәні берілген жағдай ) мәнін табуды.

-  Карточкалар беріледі.

10+а  мұндағы а=10, 15, 8

24-с мұндағы  с=1-, 14, 4.

Тексеруді орындау.

Жаңа материалды тусіндіру.

Бұл сабақ күрделірек теңдеулермен таныстыруға дайындық сабағы болып табылады. Окушылардың назарын өріптік және сандық өрнектерді оку ережесіне аудару маңызды.

Жаңа материалды қарастыруға дайындық ретінде практикалық жұмыс орындалады. Мұғалім кез келген оқушының қаламсауытын (оның ішінде неше қалам бары белгісіз) алып, оның қасына тағы екі қалам қояды. «Үстелдің үстінде неше қалам жатқанын жазыңдар. Қаламсауыттың ішінде неше калам бар?». Балалар белгісіз санды алдымен бос торкөзбен □, содан кейін х-пен белгілеп, өрнекті жазады.

Оқулықпен жұмыс.

Оқушылар 2-тапсырманы орындайды. Мұғалім бірінші және екінші бағандағы өрнектерді салыстыруды сұрайды. Балалар бүл өрнектердің ұқсастығы неде, айырмашылығы недеекенін айтады.

№ 3 

Сатып алынды-55 шар       1- т  Ш: 55-(12+20)=23

Қызыл -12                         2-т  Ш: (55-12)-20=23

 Көк-20                              3-т Ш: (55-20)-12=23

                                           Ж:Үрленбеген 23 шар қалды.

 Қалды -?

7  22  33  44  55

36  32  7  24  20

3  6   9  7  15

                                    

№ 4-есепті өздеріне орындауға ұсынуға болады, соңынан шешудің әртүрлі тәсілдеріне талдау жасалады.

а) 1- 17үй         Ш: 17+(17-7)=27

    2-7 кем үй    Ж: Барлығы 27 жаңа үй салды.

 5-тапсырма мұғалімнің жетекшілігімен орындалады.

Қосынды	+                -	Айырма
13+22		40-30
33+4		25-5
17+12		50-30

Сабақты қорыту.

№ 6-тапсырма өзіндік жұмысқа арналған, соңынан   тексеріледі.

      ҮІ. Үйге тапсырма беру

№4;  ә) 105-бет

ҮІІ. Бағалау.

Есеп шығарып, өрнек құру. Өрнек түрлерін ажырату;

а) Дәптердің бағасы 6тг, ал қаламның бағасы одан 4 есе артық Екеуінің бағасы қанша тұрады?

в) Тәрелкенің бағасы k теңге тұрады. Шәйнек одан 3 есе артық тұрады. Екеуінің бағасы қанша тұрады?

Тапсырма: Екі есептің мәндерін салыстыру. Қай есептің мәнін табу мүмкіндігі бар?

Санды және әріпті өрнектердің айырмашылығы мен ұқсастығын оқушылармен талдау.

Сергіту сәті:  Ненің бойы отырғанда ұзарады?

                        Екі қарға қарама-қарсы бағытқа қарап  отыр. Бірақ бір-бірін көріп отыр.

                        Бұл қалай?

                        Теректе 26 алма өсіп тұр Жел тұрып, үшеуі жерге түсті. Қанша алма         қалды?

1.     Оқулықпен жұмыс: №1 жаттығу

Тапсырма: Санды, әріпті және санды теңсіздік пен теңдеуді бөліп жазу:

А+5                                      45-а=13-9                                           27> 12:4

72:а=24:3                              52-а                                                   75-а=18:9

19<20+9х2                            42-15                                                 56+14

Оқуышлармен тапсырманы талдау: Теңдеу дегеніміз не?

                                                               Санды өрнектің мәнін табуға бола ма?

                                                               Әріпті өрнектің мәнін ше?

Оқушылардың жауабын бағалау.

2.     Математикалық диктант.

60 пен 2-нің қосындысын 30-ға кеміт

900-ден 45 пен 33-тің қосындысын азайт

69- дың 3-ке бөліндісін 30-ға арттыр

1.     Өрнектердің оқылуы мен амалдар орындалуына назар аудару керек.

3.     Деңгейлік тапсырма:Өрнектер бойынша есеп құру, шығару

1-топ : 62-14

2-топ: 70-12х3

3-ші топ: 30х6+16х5

4.     Тік төртбұрыштың Р-ін, жарты Р-ін табуға арналған санды өрнектің мәнін табуға арналған жаттығулар

Тік төртбұрыштың периметрі неге тең? –Барлық қабырғалардың ұзындықтарының қосындысына тең.

Жарты пеример неге тең? –Іргелес қабырғалардың қосындысына тең

а) 3дм-7дм; 5дм+х дм

в) 8дм+8дм; а дм+а дм

        2х8дм;         2ха дм

 Оқушылармен қорытындылау: Тік төртбұрыштың Р-ін. жарты Р-ін өрнек түрінде жаздық.

5.     Сергіту сәті: Фигураларды  Тор сызықтары арқылы 3 бірдей бөліктерге бөл

 

                          

             

Шешуі: Алдымен  фигура неше шаршыдан тұратындығын санап ал.Үш бөлігінде бірдей шаршылар шығатын болсын.

6.     Есеп шарты арқылы есеп құрастыру, шығару.

4 кг. картоп- 64 тг

40 кг. картоп-?тг

Есепті талдау: Заттың саны, құны белгілі, заттың бағасы белгісіз.

Ш. 64:4=16тг ( 1кг. картоптың бағасы) 40х16= 40х10+40х6=640

Ж: 40 кг. картоп  тг 640 тұрады.

Сабақты қорытындылау: Бүгінгі сабақта санды және әріпті өрнекті мәніне  қарай топқа бөлу, оқу, құру,салыстыру сияқты жұмыстар жасадық. Бірнеше амал бар амалдарды орындау тәртібі негізделген санды өрнек шығару жолын пысыөтадық. Тік төртбұрыштың Р-н, жарты р-н өрнек түрінде жаздық.