Баяндама: "«Қазақстан жолы- Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ атты Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына арнаған жолдауын оқу – тәрбие процесінде ұйымдастыра отырып, қолданысқа еңгізу»"

Ақмола облысы

Егіндікөл ауданы

Егіндікөл ауылы

Егіндікөл аудандық әкімшілігі

КММ №1Егіндікөл орта мектебі

Школьная көшесі, 6.

Автор:

Абишева Жанат Балтабаевна

Бастаауыш сынып мұғалімі

Баяндама тақырыбы:

«Қазақстан жолы- Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ атты                   Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына  арнаған жолдауын оқу – тәрбие процесінде ұйымдастыра отырып, қолданысқа еңгізу»

Егіндікөл ауылы 2015

       Елбасының  2014 жылғы қаңтар айындағы Қазақстан халқына арнаған «Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір  мүдде, бір болашақ» атты жолдауы  бірден қолданысқа енді. Соның бір айғағы, № 1 Егіндікөл орта мектебінде педагогикалық ұжым арасында талқыланған болатын. Болашақ  білімді ұрпақты  тәрбиелеуде  мектеп  мұғалімдеріне   берілген тапсырмаларға  іс- жоспар жасалды. Мектептің алға қойған мақсаты  білімді, денсаулығы мықты азамат  етіп шығару. Ол үшін  сапалы бірегейлі  білім беруде  мектептің басқару ұйымы  жұмысты жандандыра білу керек. Жолдауда  2020 жылға  қарай қазақстандағы  3-6 жас  аралығындағы  балаларды  мектепке дейін біліммен 100 пайыз қамтылу айтылған. Қазіргі уақытта Егіндікөл № 1 орта мектебінде шағын орталықта 25 баламен қамтылған.  Мектепалды даярлық тобында 25 бала.  Мектепте замануи бағдарламалар мен  оқыту  әдістемелерін  арттыруда әдістемелік кеңес, бастауыш бірлестігі, гуманитарлық және жаратылыстану бірлестігі жұмыс жасайды. Мектептегі  оқу- тәрбие  жұмысындағы  оқыту деңгейін  жоғары мектептердің  оқыту деңгейіне  жеткізу  жөнінде  тапсырмалар берілді. Мектеп  түлектері  қазақ,  орыс,  ағылшын  тілдерін  жетік  білу мақсатында  пән мұғалімдердің тәжірибесін зерттеп, біліктілігін арттыруда  жұмыс жасау керектігі айтылды.  Оқыту  нәтижесі  сындарлы ойлау, өзіндік ізденіс пен  ақпаратты  терең  талдау  машығын игеруде  Кембридж бағдарламасы бойынша  үш айлық курстан өткен мұғалімдермен  тәжірибе алмасып, семинар сабақтардың  көбірек өтуі жоспарланып отыр. Үш айлық курстан біліктілігін арттырып келген мамандармен  бірлесіп  ашық сабактар мен мерекелік шаралар да өтіп жатыр.  Елбасының жолдауында  «Жаңа Қазақстандық  патриотизмнің идеялық  негізі  осы мемлекет  құраушы, жалпыұлттық  құндылықта жатыр» деп атап өткен. Оқушылар «Мәңгілік ел» жолдауына постермен жұмыс жасап, өздеріне берілген тапсырманы  жан- жақты талқылады.  «Қазақстан-2050»- Мәңгілік елге бастайтын, ең абыройлы,  қасиетті жол.  Қазақстан елін бүкіл әлем таниды.  Тәуелсіз тұғырлы болып, елдігіміз мәңгілік болсын. Бүгінгі заман – бәсекелестік пен жоғары технологиялар заманы, ғылым мен білім заманы. Сондықтан бізге экономикалық және қоғамдық жаңару қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет. Білім беруді жаңарту –бұл үнемі алға қарай ұмтылу мен даму үрдісі. Қазіргі таңда үздіксіз білім беру жүйесінде білім беруді дамыту, дүниежүзілік білім беру кеңістігіне кіру мақсатында елімізде білім берудің жаңа жүйесі құрылуда. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңының 8- бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеті- ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті

жағдайлар жасау. Жеке адамның шығармашылық, рухани және дене мүмкіндіктерін дамыту, адамгершілік пен салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыру, жеке басының дамуы үшін жағдай жасау арқылы интеллект байыту» делінген. Бұл еліміздің болашағы білім беру жүйесін одан әрі жетілдіру, мемлекеттік білім беру стандартын жүзеге асыру тәрізді мәселелерді және ұстаздарға өзінің білім, білік сапасын өсіру мен дамыту міндеттерін қойып отыр. Осы мемлекеттік талаптарды, міндеттерді жүзеге асыратын кім?  Ол- жаңа заман мұғалімі. Олай болса, жас ұрпаққа білім мен тәрбие беретін ұстаз – биік тұлға. Осы мақсатта біздің №1Егіндікөл орта мектебінде қазіргі күнге дейін 3 айлық курсты аяқтап келген бірнеше мұғалімдер  жаңа заман талабына сай жұмыс жасауда. Өздерінің тәжірибесінде оқушыларға заман талабына сай сабақтар өткізіп, оқушылардың  өз еркімен жұмыс жасауына жағдай жасап, өздігінен білім алуға тәрбиелеуде. Сындарлы оқыту технологиясын кіргізе отырып, алдағы уақытта мектеп бағдарламасына біршама өзгерістер енетініне сенімдімін. Мұғалімдер оқыту, тәрбиелеу, дамыту, қалыптастыру қызметтері арқылы шәкіртін шығармашылық жолға жетелейді. Нәтижесінде қоғам талабына сай тұлға қалыптастырады. Шығармашылық деген шыңға түзу жолмен көтерілу мүмкін емес, ол жолдың соқпағы, сүрлеуі болады. Дегенмен, ізденімпаз, өзіне талаптар қоя білетін, кәсіби деңгейі жоғары, рухы биік, даралық сапалары жетілген мұғалімнің шығар тауының биік болу мүмкіндігі мол.Білімнің сапасы, ең алдымен, мақсаттың және нәтиженің сапасы, одан кейін басқарудың, ұстаздың, педагогикалық әрекеттің, оқушының сапасы, ең соңында педагогикалық үрдістің сапасы. Бұл –жаңа кезеңде адамдарды өмір сүруге баулу үшін бұрынғыдан да мол деңгейде білім беру деген сөз. Демек, бүгінгі заман мұғалімі қазіргі қоғамдық-әлеуметтік талаптарға жауап беретін, жан-жақты, білімді, жаңашыл ойлау дағдысын меңгерген, оқушының жан-жақты дамуын ұйымдастыра алатын жаңашыл тұлға болуы керек. Бүгінгі таңда білім беру саласында оқытудың озық технологияларын меңгермейінше, сауатты, жан-жақты маман болу мүмкін емес. Осыған орай қазіргі білім саласының мамандары үнемі оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында іздену үстінде. Білім беру жүйесіндегі шешуші жолдардың бірі- оқытуды жаңаша ұйымдастыру немесе технологияландыру деп түсінемін.  Қазіргі заман талабына сай білім берудің даму бағыты мен тенденцияларын қамтитын 50-ден астам педагогикалық технология қолданылып келеді. Түрлі зерттеулер нәтижесінде бұл технологиялар мектеп тәжірибесіне де енгізілетініне сенімдімін . Педагогикалық технология бойынша оқушының тіл мәдениетін білім, білік, дағды арқылы дамыту керек. Әр оқушының деңгейіне қарай бағдарлама дайындау қажет. Ол үшін әр түрлі бағыттағы

бағдарлама құру, әр оқушының жеке жұмыс қабілетін ескеру, сынып тапсырмаларын, үй жұмысын баланың ерекшеліктерін ескере отырып беру керек.  Біз өз іс- тәжірибемізде Ж. Қараевтың «Деңгейлік оқыту» жүйесіне, Н.Оразахынованың «Сын тұрғысынан ойлау» жобасына, ақпараттық коммуникативтік технологияға (АКТ ) сүйеніп сабақ өткіземіз. Бұл технологиялармен жұмыс істеу барысында әдіс-тәсілдерді тиімді қолдану балалардың тілін дамытып, тілді меңгеруге мүмкіндік береді. Әр технологияның өзіндік ерекшеліктері бар. Оны оқушылардың ойлау, қабылдау қабілетін аңғару, оқушыға тиянақты білім беру, сабаққа деген қызығушылығын арттыру жолының бірі деп есептеймін. Мысалы, сын тұрғысынан ойлау- ең алдымен шығармашылық ойлау. Шығармашылық ойлау нәтижесінде жаңалық ашылады, тұлғаның дамуы жеделдейді. Аталмыш жобаның негізгі идеялары мен қағидалары – оқушы өзіне керекті ақпаратты таңдай біліп, оны игеру тәсілдерін үйрену керек. Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығуды ояту, мағынаны тану, ой-толғаныс, түртіп алу (инсерт), ВЕНН диаграммасы сияқты т.б. кезеңдерден түзіледі. Ой шақыру. Үйрену үрдісі-бұрынғы білетіні мен жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Сабақ, негізінен, қарастырылғалы тұрған мәселе жайлы оқушы не біледі, не айта алатындығын анықтаудан басталады. Осы арқылы ойды қозғау, ояту жүзеге асады. үйренушінің белсенділігі артады.  

 Жаңаша оқытудың ерекшеліктері арқылы оқушының нені білетінін, нені меңгергенін, нені меңгермегенін білуге болады. Сабақты қорыту кезінде етістіктің үстеумен сабақтастығын ВЕНН диаграммасын қолдану арқылы қорытындыладым. Бұл стратегияда ұқсастық пен ерекшелік салыстырылады, оқушының байқағыштығы мен ажырата білуі байқалады, сабақ нәтижесінде оқушының оқуға қызығуы артады, іскерлік дағдысы, ойлау белсенділігі, тапқырлығы, сенімі қалыптасады.

 Сабақ қызықты әрі тартымды өтуі үшін тиімді әдіс-тәсілдің бірі-деңгейлеп оқыту. Бұл технология әдісі оқушылар үшін қандай нәтиже береді?

 Деңгейлеп оқыту әдісі сабақтың мақсатына қарай әр түрлі жұмыстар арқылы жүзеге асады. Демек, бұл әдіс оқушылардың өз бетімен сөз тіркесін, сөйлем құрастыру, жоспар құру, әңгімелеу дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Деңгейлік тапсырмаларды орындау барысында оқушының мынадай іс-әрекеттері жүзеге асады :

 - тапсырманы орындауда ұтымды жолдарды қарастыру әрекеті.

 - жұмысын жоспарлай білу әрекеті.

 - өткен тақырып пен жаңа тақырыпты салыстыру әрекеті.

 - тексеру әрекеті.

 - қатені түзетуі.

 - өзіндік тұжырым жасап, қорытынды жасау әрекеті.

 Аталған әрекеттердің жүзеге асуынан оқушылар не алады? Олар

 - төменгі деңгей тапсырмасымен өз бетімен жұмыс істеуге бейімделеді,

 ойын қорытындылайды

 - ортаңғы деңгейлік тапсырма бойынша теориялық білімін тәжірибе жүзінде іске асырады,

 - жоғары деңгейлік тапсырмада ойлау, іздену, шығармашылықпен жұмыс істеу қабілеті дами түседі, сөздік қоры молаяды, тіл заңдылықтарын қолдануға қабілеттенеді. Оқыту технологияларын сабақта тиімді қолданған күнде ғана білім сапасы артады және оқушының жеке тұлға ретінде қалыптасуына әсерін тигізеді. Жаңа әдіс-тәсілдерді мән-мағынасына, ерекшеліктеріне қарай таңдап, қолдана білсек, балаға білім беруде ұтарымыз анық. Әрбір оқытушы – жаңалық жаршысы. Ол барлық мүмкіндіктерді пайдаланып, оқытудың инновациялық әдіс-тәсілдерін тиімді қолдану, жаңа технологияны қазіргі заманға бейімдеу, оқытуды жетілдіре түсу, жастарға білім берумен қатар, оларды халықтың ұлттық дәстүрі үрдісінде адамгершілікке баулу, білім деңгейінің мемлекеттік және халықаралық стандартқа жетуіне күш салуды өзінің басты міндеті екенін естен шығармау керек.Сонда оның оқытуы нәтижеге бағытталып, жеке тұлға тәрбиеленеді.

 Жаңа технологиялардың тиімділігінен мынадай оң нәтижелерге қол жетеді

 оқушылар өз бетімен ізденуге үйренеді,

 оқуға деген қызығушылығы артады,

 іскерлік дағдысын дамытады,

 ақпаратты саралауға, жүйелеуге дағдыланады,

 сұрақ қойып, сұрақтарға жауап беруге дағдыланады,

 мақсатқа өз бетімен ұмтылады,

 ойлау белсенділігі, тапқырлығы артып, негізгі түйінді табуға машықтанады,

 шығармашылық белсенділіктері артады. [2]

Өз жұмысымызға жанқиярлықпен қарап шәкірт өсірсек, шәкірт те оң мен солына, ұстазына қарайды. Сондықтан шын ниетпен, шебер де білімді күшімізбен, сеніммен, заманауи жаңалықты қабылдап, ұлттық қасиеттерімізді асқақтата отырып бала жүрегіне жол таба білейік.

 Сөзімнің соңын Абай атамыздың мына бір ұлағатты сөзімен аяқтағым келеді: «Ғылым-білімді әуел бастан бала өзі іздеп таппайды. Басында алдаумен үйір қылу керек, үйрене келе өзі іздегендей болғанша. Қашан бір бала білімді махаббатпен көксерлік болса, сонда ғана оның аты адам болады»