№167
мектептің бастауыш сынып оқытушысы
Арысланова
Айжан Сейловна
Ұлттық тәрбие – құндылық бастауы
Бүгінгі ғаламдану процесінде ұлттық құндылықтарды сақтау мен өзінің
бет-бейнесін, ізгі дәстүрлерін сақтау жолындағы күрес ұлттық сананы сақтау
күресі екенін түсіне отырып, ұлттық тәрбие деп жеке тұлғаның ұлттық сана сезімі
мен мінез-құлқының ана тілін, ата тарихын, төл мәдениетін және ұлттық
салт-дәстүрлерді меңгеруі негізінде қалыптасуын айтамыз.
Ұлттық құндылықта білім мен тәрбие берудің басым бағыттарының бірі тәрбие
жұмыстарының әлеуетін күшейту болып табылады. «Қазақстан-2050» Стратегиясы
қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында
ұлт Көшбасшысы: «Бала тәрбиелеу – болашаққа ең үлкен инвестиция. Біз бұл
мәселеге осылай қарап, балаларымызға жақсы білім беруге ұмтылуымыз керек», -
деп көрсеткен болатын.
Халқымыздың тiлiн, тарихын, ұлттық дәстүрін, ата
салтын ұмыта бастаған бүгiнгi ұрпақты тәрбиелеуге ат салысу жалпы ұлтымыздың
мiндетi. Халқымыздың асыл қазынасын тиiмдi пайдалану, оның салт-дәстүрі мен
мәдениетіне құрметпен қарауға үйретуi сөзсiз.
Жас ұрпаққа сапалы біліммен
бірге саналы тәрбие беру қай кезде де өзектілігін жоғалтқан емес. Қазірде солай.
Арғы ата-бабаларымыз жас өренді елін, жерін сүюге үндеп, ұлттық салт-дәстүрмен
сусындатуды мұрат тұтқан. Сол рухани үндеу бүгінгі күнге жеткізді.
Рухани тәрбиемен нұрланбаған
адам өзінің алған білімін қара басының пайдасына жұмсап, өз мүддесі үшін
адамзатқа апат әкелуі мүмкін. Оның мысалы тарихта аз емес. Тек сол арқылы ғана
халқымыздың ғасырлар бойы жинақталған бай рухани мұрасымен жастардың бойына
адамгершілік ізгі қасиеттерді қалыптастырып, сіңіртіп, өзінің Отанына адал
азамат етіп тәрбиелеу ата-ана мен ұстаздар қауымына жүктеледі.
Елбасының Жолдауындағы «Мәңгілік Ел» идеясына сәйкес оқу-тәрбие
үдерісін оқушылардың патриотизмін, мораль және адамгершілік нормаларын,
ұлтаралық келісім мен төзімділігін, рухани дамуын, заңды құрметтеуін
қалыптастыру міндетін алға қояды. «Мәңгілік Ел» идеясында белгіленген бұл
құндылықтар жалпы оқу-тәрбие жұмысының негізі, бастауыш мектепте оқытылатын
пәндердің арқауы болуы тиіс. Сондықтан ұстаздарымыз күнделікті кез келген пәнді
оқыту барысында әрбір сабақта «Мәңгілік Ел» құндылықтарын
оқушылардың бойына сіңіруді естен шығармағаны жөн.
Қай ұлт болса да оның ұлттық үрдісі, өзіндік әуені, білікті қасиеті, ұлттық
болуы арқылы болашақ ұрпағының төл келбетін қалыптастырады. Қазіргі
таңда ғасырлар қойнауында жатқан ұлттық тәрбиені, адамгершілік асыл қасиеттерді
қалыптастыру маңызды міндеттердің біріне айналып отыр. Әр ұлт өз ұрпағына
ұлттық тәлім – тәрбие беру арқылы ғана ұлттық болмысын, бейнесін сақтап, дамыта
алатыны белгілі.
Дегенмен қазақстандық педагогикалық әдебиеттерде дәстүрлер жүйесіне ғылыми
тұрғыда терең талдау, оларды тәрбиенің қуатты құралына айналдыру жеткіліксіз
болып отыр. Сондай-ақ ғылыми - педагогикалық еңбектерді оқып-үйрену,
мұғалімдердің іс–тәжірибесімен танысу және талдау бастауыш мектепте оқыту
процесінде ұлттық тәрбие құралдарын пайдалану көкейкесті мәселе екендігін
дәлелдеп, ұлттық тәрбие құралдарының тәрбиелік мүмкіндіктері мен олардың
бастауыш мектептің оқу-тәрбие процесінде толығымен пайдаланылмауы арасындағы
қайшылық бар екендігін көрсетіп отыр. Бұл қайшылықтың шешімін табу бізге
дипломдық зерттеу жұмысының тақырыбын «Қазақ этнопедагогикасы негізінде
бастауыш сынып оқушыларына ұлттық тәрбие беру» деп таңдауға себепші болды.
Қазақ халқының ұлттық тәрбиесі
– әлемде теңдесі жоқ тәрбие. Жалпы «ұлттық» деген сөздің астарында елге-жерге,
тілімізге, дінімізге деген құрмет жатыр. Ал осы ұлттық тәрбиені бала бойына
сіңіруде бастауыш сыныпта атқарылатын жұмыстың орны ерекше. Яғни тәрбие алуды
сәби ана құрсағынан бастаса, оны білім теңізінің мектеп атты кемесінде ұлттық
құндылықтарымызбен жетілдіру өте маңызды. Балабақша, мектептерге ұлттық тәрбие
енгізу арқылы біз ұлтжанды, парасатты ұрпақ өсіретініміз айдан анық. Рухы
асқақ, іргесі берік ел боламыз десек, ең бастысы, ұрпақ тәрбиесі мен біліміне
сергек қарауымыз қажет.
Ұлттық тәрбие атауын алғаш
әдеби-педагогикалық оқулықтарға енгiзген М. Жұмабаев болды. Ол педагогиканың
ұлттық тәрбиеден бастау алатыны жайлы айтқан. «Педагогика» атты еңбегінде былай
дейді: «Ұлт тәрбиесі баяғыдан бері сыналып, көп буын қолданып келе жатқан
тақтақ жол болғандықтан, әрбір ұлттың баласы өз ұлтының арасында өз ұлты үшін
қызмет ететін болғандықтан, әрбір тәрбиеші баланы сол ұлт тәрбиесімен тәрбие
қылуға міндетті».
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.