Инфоурок Начальные классы Другие методич. материалыБаяндама. Тақырыбы: «Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен әсер етуі»

Баяндама. Тақырыбы: «Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен әсер етуі»

Скачать материал

№ 7 арнайы (түзету) мектебі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Баяндама

 

 

Тақырыбы: «Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен эсер

етуі»

( Мектегапілік ата - аналар жиналысында оқылды)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Оқыған: Раушанова F.H.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ақгөбе, 2013

Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен эсер етуі

 

Әрбір елдің болашағы - білім мен тэрбиемен қаруланған ұрпақта. Ол болашақ бүгінгі тәрбиелеп отырған сіздер мен біздердің балаларымыз. Жақсы, нэтижелі іске, білімге жету үшін ең алдымен балаға тәрбие берілуі шарт. Ал біздің «ерекше» балаларымыз әлеуметтік тәрбиемен қарулануы керек, яғни әлеуметтік тәрбиелеу жүзеге асуы керек. Әлеуметтік тәрбие бүл - әлеуметтік педагогиканың негізгі үғымдарының бірі. Әлеуметтік тәрбие түсінігі бүл адамның әлеуметтену үрдісінде жоспарлы жағдай жасау арқылы мақсатты түрде дамытуды көздейді.

Әлеуметтену - бүл көпшекті үрдіс адамның қоғамдық өмір тәжірибесін игеруі, табиғи тірі жандылықтан қоғамдыққа өтуі, индивидтен түлғаға айналуы. Әлеуметтенуге адамдар мәдениетін, әлеуметтік тэртіп нормаларын олардың іс-әрекет түрлері мен өзара қарым-қатынас формаларын игеру жатады. Әлеуметтенудің негіэгі бүлақтары әр түрлі әлеуметтік институттар болып табылады. (отбасы, білім беру мекемелері, қоғамдық үйымдар, мемлекеттік қүрылымдар және мекемелер, қосымша білім орталықтары).

Тәрбие процесінің бір бөлігі ретінде әлеуметтену әлеуметтік өмірдің өзін-өзі басқару механизмінің элементі ретінде әлеуметтік ортаның дамуын және сақталуын қамтамасыз етеді.

Әлеуметтік педагогиканың түсініктерінің ең маңыздысы әлеуметтік бейімделу болып табылады.

Мүмкіндігі щектеулі балаларда әлеуметтік ортаға бағдарлауы, әлеуметтік бейімделуі өте жай қалыптасады. Атап өткендей баланың қоғамдық ортада бейімделуіне отбасы мен мектеп алғашқы орындарды алатыны сөзсіз. Осыған байланысты балаларды тәрбиелеуде, әлеуметтендіруде тиімді эдіс пен тэсілдермен ата-аналар қарулануы керек. Ата-ана бедемнің түсу-түспеуіне қарамай, кез-келген балаға оның әкесі мен шешесінің жеке үлгісі зор эсерін тигізеді. Бірге өмір сүргендіктен, үнемі олармен араласып, эңгімелерін тыңдағандықтан , әр түрлі жағдайлардағы олардың өзін-өзі үстауының куәсі болғандықтан балалары саналы түрде ата-аналарының дүниеге көзқарасын, бойларына сіңіреді, соларға үқсауға тырысады. Көркем әдебиеттерді оқу, кинофильмдерді, театр қойылымдарын, радио және телебағдарламаларды бірлесіп көру, соңынан талдау ата-ана мен жасөспірімдерді жақындата, рухани байланыстыра түседі. Егер балаларыңызға «Ата-анаңыздың қандай жақсы, үлгі алатын қасиеттерін қалар едіңіз?» деген сауал қойсақ, жауабы еңбек сүйгіштік, қайырымдылық, шыншылдық, еңбектегі өз ісіне жауапкершілігі болуы, бастаған ісін тиянақты аяқтауы, өзін-өзі үстау мәдениетінің болуы, ішімдік пен темекіге жиіркенішті көзқарасы болар еді. Жас адамдар ақыл айтуға қүрылмаған ашық, өз пікірін айтуға жол ашатын әңгімелерді жақсы көреді. Ата-ана мүндай ашық эңгімелерде моральдық, ақыл айтушылықтан аулақ болып, сөзінде дэлелдемені, мысалды келтіріп, баланы сендіре білуі керек. Ондай әңгімелердің тақырыбы саяси, әлеуметтік, жанүялық бірлескен еңбек пен демалысты үйымдастыру туралы болуы мүмкін. Жақын адамдар мен таныстардың өмірінен тағылым алатын фактілер, көркем фильмдегі кейіпкердің жағымды, жағымсыз әрекеттері бала жүрегінен орын алады, байсалды талдау кезінде бала өз пікірін айтуга, өзгенің пікірін тыңдай білуге үйренеді. Алайда, осындай әңгімелер жасөспірімді тәрбиелеудегі ең басты қүрал деуден аулақпыз. Кейде осындай диалогтарды қүруга ата-ананың шыдамдылыгы, интеллектісі жете бермейді де, бірден бүйрыққа кошіп, баланы өзіне қарсы қойып алады. Егер жанұя оқу керек, оқу барлық кісіге пайдалы деген біржақты пікір қалыптасса, ондай жанүяда «Әке мен бала» проблемасы болмайды, қарсы түру да кездеспей, түсіністік қалыптасады. Кеәде баладан: «Мектепте де, үйде де, барлық жерде ақыл айтады, үйретеді. Олар дүрыс болса да жалықтырып жібереді» деген сөзді естігенде орынды-орынсыз ақыл айтудың зияндылығын байқаймыз. Ата-ана өз пікірін тықпаламай, шынайы жанашырлықпен көмектессе, о л көмекті бала қабылдайды. Ал ақыл оның еркіндігіне нүқсан келтірсе, бала іштен тынуға көнеді де, үндемеу арқылы қарсыласады. Ата-ана диалогта көп сөйлемей, ер жетіп келе жатқан үл қызының пікірімен санасса, нәтиже жақсы болады.Алайда педагогика үлкендердің қатаң талап қоюын жоққа шыгармайды. Бүл жерде бала қүқыгын сақтай, оны сыйлай отырып, талап қою жөнінде сөз болып отыр. Ата-ана мен жасөспірім арасындагы ынтымақтық дами келе бала үлкенге ілтипат, кішіге қамқорлық, жақынға көмек беруге, өз жанұясын сүюге үйретеді. Жогарыда айтылган жасөспірімді тэрбиелеу әдістерімен қатар мадақтау мен жазалау әдістерін де қолдануга болады. Әдетте жақсы атқарылган істер, алынган жақсы багалар, игілікті істер мадақталады. Ал мадақтау азаматы қалыптастырады, игі істерді атқаруға жігерлендіреді.

Жанүялық жақсы дәстүрлер қалыптастыру- ата-ананың бала тәрбиесіндегі қажетті қүралы. Жанүя мүшелерінің туган күндерін жақсы істермен атап өту, бірлесіп еңбек ету, үй шаруаларын атқару жөнінде күнделікті ақылдасып отыру, сабақ даярлауга көмектесу секілді істер бүл баланың жақсы азамат болып өсуіне, салауатты өмір сүруге жетелейді.Барлық ата-ананың үлкен мақсаты-балаларын үлкен әріппен жазылатын азамат етіп тэрбиелеу. Осы істе табысқа жету үшін баланы өз ісіне есеп беруге, заңды сыйлауга, өз қүқыгын қоргай білуге, соңында өзін-өзі тәрбиелей білуге үйретуіміз керек. Осындай мақсатты өмірлік ісі деп түсінетін ата-аналар балаларын қоршаган ортамен , айналадагы қогамдық қүбылыстармен, тарихпен, әдеби жаңалықтармен таныстырып, ерінбей еңбек етуге үйретіп, сыпайы қарым-қатынас жасап, күнделікті өмірінде дос5 сырлас бола біледі. Балаларының тәрбиесіне немқүрайлықпен қараган жанүядан девиантты балалардың шыгуды эбден мүмкін. «Девиантты бала» дегеніміз кім?

Қазақстан Респүбликасының <<Білім туралы» заңында девиантты мінезді оқушыларға мынадай аныктама берілген: « Балалар мен жасөспірімдердің әкімшілік жазалау шараларын қолдануға экеп соғатын қүкық бүзушылықтарды үнемі жасауы, оқудан, жүмыстан үнемі жалтаруын, отбасынан немесе балалардың оқыту, тәрбиелеу үйымдарынан кетіп қалуы, сондай-ақ қогамга қауіпті әрекеттер жасауы. Олардың әр кезде әр түрлі аталганы бізге белгілі: «тәртібі нашар», «қиын»5 «тәрбиесі қиын».

Ғылыми түрғыдан зерттегенде, дәп осы балалардың оқуға қызығушылығы жоқ екені, олар мектепке де сыймай, үйге де сыйлы болмай, мүгалімдердің берекесін кетіріп, түптің түбінде олардың басым көпшілігінен дайын заң бүзушылар мен қылмыскерлер шығатыны бүрын да дәлелденген. Әрбір оқушының өзін қоршаған ортасымен тығыз қарым-катынаста болатынын, солардың әсерімен дамитының ескере отырып «қиын» балалардың мінезіне отбасы, мектеп және көшенің қалай эсер ететін жағдайларына тоқталайық.

Бала тәрбиесіне отбасының эсер ету жақтарын сөз еткенде, оны үш топқа бөліп қарастыруға болады:

1-топ- баланы қалай тэрбиелей біледі жэне дэп солай тәрбиелейді. Олар көп емес, алайда, өздерінің сапалы өмірі мен сапалы іс-эрекетін тек өз балаларына ғана тэрбие беріп қоймай, мектептегі қоғамдык жұмыстарға қолғабыс етіп, басқа ата-аналарға үлгі көрсетеді.

2-топ-өз балаларына өнегелі тәрбие бергісі келеді, бірақ қалай тәрбиелеу керек екенін білмейді. Олар білмегендіктен балаларына кері эсер етуі мүмкін;

3-топ- балалардың тәрбиелеудің жолдарын білмейді, білгісі де келмейді. Бүлар соншалықты көп болмағанымен « қиын» баларды беретін отбасылар.

Халық даналығы «¥яда не көрсең, үшқанда соны ілесің», «Әке көрген оқ жанар, шеше көрген тон пішер» десе, үлы Абай « Тегінде адам баласы адам баласынан, ақыл, ғылым, ар мінез деген нэрселерден озады... басқа нэрсемен оздым ғай демектің бэрі ақымақшыл» де түйіндейді.

Ал атақты физиолог и. Павлов «әрбір баланың мінез-қүлқы ата-анасының
жағымды іс-әрекетінен үлгі алу барысында қалыптасады» деп түжырымдайды.
Моральдік жағынан азғындаған отбасында эдетте балаға жеткілікті көңіл бөлінбейді. Балалар    ата       анасының қамқорлығымен сүйіспеншілігін

сезбегендіктен, олар ертенгі күннің қуанышын жоғалта бастайды. Сондықтан олар отбасында жоқшылык пен қайырымдылықты сырттан көшеден іздейді. Өкінішке орай көп жағдайда қоғамға жат топтардың ықпалына түсіп кетеді. Қазіргі кездегі ауүатты отбасының пайда болуы оларда бала тэрбиесі дұрыс қалыптасты деген сөз емес. Міне, осындай отбасының баланың кез - келген сүранысын сол мезетте қанағаттандыра аламын деуі нэрсесінің бэрін сөзге келмей алып беру, үй тірлігіне қалыптастыруы баласының озімшіл, тек қана тұтынушы, жалүау басқаның есебінен жақсы өмір сүргісі келетін арамтамақ болып қалыптасуына экеліп соқтыратынын ескере де бермейді. Дэл осыған қарама -қарсы эрекет істейтін ата - аналардың да түсінігі балаларын тура жолдан шығуға итермелейді. Ондай ата - аналар өз балаларының не істеп, немен айналысып жүргендерімен ісі жоқ9 оны өзінің міндеті деп санамайтындар, Олардың бал ал ары қараусыз қалғандай эсер береді.Бүл ең қауіпті әрі сөз жоқ девиантты мінезді балалардығ басым көпшілігін беретін отбасылар.

Баланың алғашқы адами қүндылыктары эрине отбасында қалыптасады. Алайда евібір ата ана өз балаеының жаман бояғанцығын қаламайтындығъг даусыз. Әрбір ата ~ ана мекгепте қавдай да болса бір жұмысты. тіпті кініігірім істсң өзін бар ықыласымен орындауды өздеріне парыз деп санаса ғана олардың көмегі орасан зор нэтиже береді.

Ата - ана мен мектептің байланысы жүзеге асады:

1.          Балалар жақсы өсіп жэне дамуына ата -ана мен мүғалімнің

күнделікті қарым - қатынасы эсер етеді.

2.                            Ата -ана мен мүғалім жүмысы тиімді жүзеге асады, егерде олар бірін - бірі сыйласа.

3.                            Ата - ана мен мүғалім баланың үйде неге үйренетіндігіне және өз ортасында жэне бүл баланың осыған дейінгі білетініне сүйену, ескеру керек.

4.                            Мүғалімнің міндеттерінің бірі баланың мектептен тыс уақыттағы жағдайларын мэселелерін біліп шешіп отыруы керек, себебі осыған сәйкес ол алатын білімінің мазмүндылығы жүзеге асады.

5.                            Ата - ананлар мүғаліммен сынып жетекшімен өз баласының өміріндегі өзгеріс қандай да болсын қиындықтармен бөлісу керек.

Өзара екі жақты байланысу қажеттілігі бұл оқытумен мен тэрбиелеуге өз септігін тигізері анық.

Экстейн 5 түрлі міндеттерді жүктейді, яғни отбасы мен мектептің байланысын көрсеткен:

1.     Бала тәрбиесі, денсаулығы, қауіпсіздігі.

2.     Мектеп пен оубасы үнемі үздіксіз қарым - қатынаста.

3.     Мектеп өміріне жүмысына ата -аналардың қатысуы.

4.     Баланы үнемі қолдау, оның білім алуына жагдай жасау.

5.     Қоғамдық қатынастағы жэне топтағы жүмыс пен лидерлілік, мақсатты баланың оқуы мен дамуына жағдай жасау.

Аталған міндеттер жүзеге асса, ата - аналар тарапынан қолдау болса, қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі эсер етуі ьнэтижелі болмак.

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Баяндама. Тақырыбы: «Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен әсер етуі»"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Менеджер бизнес-процессов

Получите профессию

Няня

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Қоғамдық ортада балалардың әлеуметтік бейімделуіне отбасындағы тәрбиенің түрі мен эсер етуі

 Әрбір елдің болашағы - білім мен тэрбиемен қаруланған ұрпақта. Ол болашақ бүгінгі тәрбиелеп отырған сіздер мен біздердің балаларымыз. Жақсы, нэтижелі іске, білімге жету үшін ең алдымен балаға тәрбие берілуі шарт. Ал біздің «ерекше» балаларымыз әлеуметтік тәрбиемен қарулануы керек, яғни әлеуметтік тәрбиелеу жүзеге асуы керек. Әлеуметтік тәрбие бүл - әлеуметтік педагогиканың негізгі үғымдарының бірі. Әлеуметтік тәрбие түсінігі бүл адамның әлеуметтену үрдісінде жоспарлы жағдай жасау арқылы мақсатты түрде дамытуды көздейді.

(Толығырақ жүктелген материалда)

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 827 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 14.12.2014 1288
    • DOCX 47.5 кбайт
    • 10 скачиваний
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Раушанова Газиза Нурлыбековна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Раушанова Газиза Нурлыбековна
    Раушанова Газиза Нурлыбековна
    • На сайте: 9 лет и 3 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 13973
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Экскурсовод

Экскурсовод (гид)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Особенности введения и реализации обновленного ФГОС НОО

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 1141 человек из 80 регионов

Курс повышения квалификации

Психолого-педагогические аспекты развития мотивации учебной деятельности на уроках по литературному чтению у младших школьников в рамках реализации ФГОС НОО

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Специфика преподавания предмета «Родной (русский) язык» с учетом реализации ФГОС НОО

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 236 человек из 59 регионов

Мини-курс

Современные инструменты инвестирования и управления затратами

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Переходные моменты в карьере

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Эффективная самопрезентация

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 42 человека из 28 регионов