Берілген сандар қатарының медианасы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрлігі

№ 264 мектеп-лицей

                                                                                                     «Бекітемін»              

                                                                                              №264  мектеп-лицей                            

                                                                                Әдістемелік  бірлестік жетекшісі    

                                                                                 ________________ К. Сәрсенғали

                                                                                «_______»_____________2012 ж

Ашық сабақ

Тақырыбы:  Берілген сандар қатарының медианасы

         Пәні: Математика

         Сыныбы:  6 « Б »

         Күні:  29.11.2012          

Қызылорда қаласы,

 2012 – 2013 оқу жылы

Математика 6 – сынып

Тақырыбы:   Берілген сандар қатарының медианасы

Сыныбы:  6 « Б »

Күні :  29.11.2012 жыл 

Пән :  Математика

Сабақтың типі :  Жаңа тақырып меңгеру

Сабақтың мақсаты :

а) Білімділік: Оқушыларға берілген сандар қатарының медианасы жөнінде мәлімет беру, есептерді шығару жолдарын үйрету

ә) Дамытушылық: Оқушылардың математика пәніне деген қызығушылығын арттыру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, тез есептей білуге баулу

б) Тәрбиелілік: Дәлдікке,ұқыптылыққа,ұжым намысын жоғары қоюға тәрбиелеу
Сабақтың көрнекілігі : интерактивті тақта, компьютер, проектор, карточкалар, бағалау парақтары

Сабақтың жоспары :

I. Ұйымдастыру ( 3 – мин )

II. Үй тапсырмасын тексеру ( 5 – мин )

III. Өтілген тақырыпты қайталау ( 10 – мин )

IV. Жаңа тақырып түсіндіру ( 15 – мин )

V. Жаңа сабақты бекіту ( 7 – мин )

VI. Үйге тапсырма ( 3 – мин )

VII. Оқушыларды бағалау ( 2 – мин )

VIIІ. Қорытынды.

Сабақтың барысы :

І. Үйымдастыру:

а) Оқушылармен сәлемдесу, сабаққа дайындығын, қатысуын тексеру

ә) Сыныптағы оқушыларды 3 топқа бөлеміз:
1. «Жай сандар» тобы
2. «Құрама сандар» тобы
3. «Натурал сандар» тобы

II. Үй тапсырманы тексеру:

Есеп: № 650

Құдықтың тереңдігі – 4,2 м                        Шешуі :          

Табанының ауданы -        1)  4,7 – 1,7 = 2,5 м қүдықтағы судың биіктігі

Судың беті жердің бетінен – 1,7 м           2)   қүдықтағы судың көлемі 

Сыйымдылығы – 10 л ( шелекпен )         3)  4,5 * 100 = 450 шелек  

Табу керек: - ? шелек су бар                                                            Жауабы :  450 шелек

III. Өтілген тақырыпты қайталау:

а) Рационал сандардың периодты ондық бөлшекпен жазылуы

ә) Жай бөлшектің ондық бөлшекпен жазылуы

б) Жай бөлшектің ондық жуықтауы дегеніміз не?

IV. Жаңа тақырып түсіндіру:

            Медиана – шамалардың орташа мәнін сипаттайтын  статистикалық сипаттама.

Шамалардың орташа мәнін табу үшін шамалар мәндерінің арифметикалық ортасын табу керек.

Берілген сандар қатарының медианасын табу үшін:

1. берілген сандарды өсу ретімен немесе кему ретімен орналастырып жазу керек,

2. осылайша орналастырылған сандар қатарының қақ ортасындағы санды табу керек,

            Берілген сандардың саны тақ болса, онда олардың медианасы – осы сандарды өсу ( кему ) ретімен орналастырғанда қақ ортасында тұрған сан.

         Берілген сандардың саны жұп болса, онда олардың медианасы осы сандарды өсу ( кему ) ретімен орналастырғанда ортада түрған екі санның арифметикалық ортасына тең болады.

1. Мысал: Қараша айының бір аптасындағы ауаның орташа тәуліктік температурасы:

14˚ С,  15˚ С,  16˚ С,  14˚ С,  17˚ С,  17˚ С,  20˚ С  болды. Қараша айының осы аптасындағы тәуліктік температуралардың медианасын табыңдар ?

Шешуі :  

өсу ретімен :  14˚ С,  14˚ С,  15˚ С,  16˚ С,  17˚ С,  17˚ С,  20˚ С  ( қақ ортасындағы сан )

                                                                                                                      Жауабы :   16˚ С

2. Мысал:  Мұз   айдынында мәнерлеп билеуге қатысушылардың алған ұпайлары : 

5,4 :  5,2 :  5,7 :  5,3 :  5,5 :  5,6 :  5,2 :  5,6 . Мұз айдынында мәнерлеп билеуге қатысушылардың алған ұпайларының медианасын табыңдар ?

Шешуі: 

кему ретімен :      5,7 :  5,6 :  5,6 :  5,5 :  5,4 :  5,3 :  5,2 :  5,2  ( қақ ортасындағы сандар )

                                               сандар қатарының медианасы

                                                                                                                      Жауабы :  5,45

V. Жаңа сабақты бекіту:

№1 тапсырма

Мақсаты: Сандар қатарының медианасын табуда алған білімдерін бекіту

А нұсқасы	В нұсқасы	С нұсқасы
9; 4; 5,1; 3,2; 7; 6,2; 8,9 жауабы; 6,2	3,5; 2,6; 3,5; 1,3; 2,6; 3,5 жауабы; 3,05	13; 21; 17; 12; 18; 20 жауабы; 17,5
19; 37; 41; 13; 14; 13 жауабы; 16,5	5; 7; 13; 6; 11; 17; 19 жауабы; 11	3,1; 5; 2,9; 3,5; 4,1; 3,9; 4,1 жауабы; 3,9
; ; ; ; жауабы;	; ; ; ; жауабы;	; ; ; ; ; ; ; жауабы; 1

№2 тапсырма

Мақсаты: Сандар қатарының медианасын мәселе есептер шығару барысында алған білімдерін бекіту

А нұсқасы	В нұсқасы	С нұсқасы
Бір минутта бастауыш сынып оқушылары Сәуле 100 сөз, Айдын 70 сөз, Дархан 80 сөз, Марал 70 сөз, Болат 100 сөз, Қасым 90 сөз, Бақыт 60 сөз оқыды. Осы оқушылардан кімнің оқыған сөздерінің санын оқушылардың 1 минутта оқыған сөздерінің медианасы ретінде қабылдауға болады? жауабы; 80	Көңілділер мен тапқырлар сайысында Марат 7 ұпай, Айман 4 ұпай, Зарина 8 ұпай, Самат 5 ұпай, Дина 6 ұпай жинады. Кім орташа ұпайлар санын жинады? Орташа ұпайлар саны неге тең? (6) Балалардың алған ұпайларының медианасы неше ұпай? (6) жауабы; 6	Айдың күнгей нүктесінде температура 130 градус, ал оған қарама-қарсы нүктесінде  - 170 градус. Айдағы температураның өзгеріс ауқымы неше градус? жауабы; 300

№3 тапсырма. Шапшаңдық гимнастикасы

 (Пайыздарды өсу ретімен жазып жасырылған сөзді табу керек, жауабы; медиана )

3%----210%----52%----15%-------25%----40%--------80%
м--------а--------а--------е---------д----------и---------н

№4 тапсырма. Математикалық диктант

Сөйлемді аяқта:

1. Қарама-қарсы сандар қосындысы ...                                                  жауабы; 0-ге тең

2. Оң санға қарама-қарсы сан ...                                                             жауабы; теріс сан

3. Теріс санға қарама-қарсы сан ...                                                         жауабы;  оң сан

4. Теріс санның модулі ...                                                                        жауабы; оң сан

5. Оң санның модулі ...                                                                            жауабы;  оң сан

6. Таңбалары әр түрлі екі санның көбейтіндісі және бөліндісі ...       жауабы; теріс сан

7. Екі теріс санның көбейтіндісі және бөліндісі ...                               жауабы; оң сан

8. 5-ке қарама-қарсы сан ...                                                                     жауабы; -5

9. Қосылғыштардың орын ауыстырғаннан                                          жауабы; қосынды өзгермейді

VI. Үй тапсырмасы:

«Берілген сандар қатарының медианасы» тақырыбын оқып келу

Есеп :№ 662

Білеушелер:ұзындығы – 9 см                                                  Шешуі :

                        ені –             6 см                                               1)

                        биіктігі –     3 см                                               2)

Параллелепипедтің көлемі ( V ) - ?

 

                                                                                                                   Жауабы :

VII. Оқушыларды   бағалау:

Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағалау.

№	Аты-жөні	Тапсырмалар				Баға
		1	2	3	4
1
2
3
4
5
6
7
8
9

VIIІ. Сабақты қорытындылау:

Жиналған ұпайлары арқылы жеңіске жеткен топты анықтау.