Бейнелеу өнері "Өсімдік өрнектерін салып үйренейік."

 Дара және күрделі етістік

Қазақ тілі 2-сынып	03.03.17	Қайырбаева Ғ	Бекітемін:
Сабақтың тақырыбы	Дара және күрделі етістік
Сабақтың мақсаты	Білімдік: Оқушыларда  дара және күрделі етістіктер жайлы  түсінік пайда болады, білімдері жетіледі.                                                           Дамытушылық: Білімге деген қызығушылықтары оянады және тілдік қорлары дамиды.                                                                              Тәрбиелік: Оқушылардың табиғаттқа деген сүйіспеншіліктері артады, топтық жұмыс жасап, достық қарым-қатынаста бір-біріне көмектеседі, сыйластық қалыптасады, ұқыптылыққа тәрбиеленеді.
Күтілетін нәтиже	Оқушылар  дара етістік пен күрделі етістікті бір-бірінен ажыратады. Дара етістік пен күрделі етістіктің жазылуын есте сақтайды. Топтық жұмыс жасауға жаттығады. Кері байланысқа үйренеді.
Сабақта қолданылатын материалдар:	Оқулық, стикерлер, А-4, кесте, жетондар, тірек сызбалары, плакаттар, .
Сабақта қолданылатын әдістер:	Топтық жұмыс, түсіндіру, диалог,
Сабақтың барысы
І.Ұйымдастыру бөлімі	І топ өседі сөзі бойынша жеміс-жидектер тобын таңдайды, ІІ топ киеді сөзі бойынша киімдер тобын таңдайды,ІІІ топ ұшады сөзі бойынша құстар тобын таңдайды.
Үй тапсырмасын тексеру	Етістікке байланысты жазып келген сөйлемдерін ұсынады . Етістік ережесін айтады (үш топ мысалдар келтіреді)             Үй жұмысын және өтілген материалдарды пысықтау барысында тірек  сызбасы арқылы  жұмыстар жүргізу.
Жаңа сабақ	Оқушыларға «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?» ертегісінен үзіндісі бейне таспадан көрсетіледі. Бейне таспа бойынша оқушының ойы тыңдалады.Оқушылар үзіндіден етістікті табады. Тапқан етістікті күрделі етістікке айналдыру арқылы жаңа сабақтың тақырыбын ашамын, ереже шығартамын. Оқушыларға      -жаттығуды  ауызша орындау арқылы дәлелдетемін.
Бекіту	Көркем жазуға  «Табиғат» сөзін жаздыртамын.      - жаттығуды жаңа сабақты бекіту мақсатында тақтаға орындатамын. Берілген дара етістіктерді күрделі етістікке айналдыртамын. Мысалы: Ұшты-ұшып кетті, ұшып барады, ұшып келді.
Сергітусәті	Сиқырлы алмаларға, партада тұрған сұраққа назар аударту. Сөздер: күн, ата, ақ, отыз, көк, екі, жазды, үлкен, жазушы, келді,таза, қырық, адам, үй.
Оқулық пен тақтамен жұмыс	- жаттығу Берілген етістіктерді қатыстырып сөйлем құрау. Жазылған сөйлем ішінен етістікті табу. Етістіктің сөйлем ішінде келгенде баяндауыштың қызметін атқаратыны туралы мағлұмат беру.
Шығармашылық жұмыс	Топтық жұмыс. Оқушыларға  монитор арқылы  бейне сюжет көрсетемін. Сол бейне сюжеттің желісі бойынша етістіктерді тапқызамын да, күрделі етістікке айналдыртамын.
Семантикалық карта бойынша жұмыс	Оқушының аты-жөні____________________________________            сұрақтар      сөздер Зат есім Жалқы есім Жалпы есім Етістік Дара етістік Күрделі етістік Кесе + + Қонды + + Астана + + Сатып алды + + Сапырды + + Шауып болды + +
Қорытындылау Бағалау Үйге тапсырма	Сабақты сұрақ- жауап әдісі бойынша қорытындылау. Оқушыларды мақтау-мадақтау әдісі бойынша бағалау. Үйге ереже жаттап келу және      жаттығуды орындап келу.
Рефлексия	Оқушылар сабақтан алған әсерлерін жапырақ стикерлерге жазып,ағашқа іледі

             Оқушының аты-жөні____________________________________

сұрақтар      сөздер	Зат есім	Жалқы есім	Жалпы есім	Етістік	Дара етістік	Күрделі етістік
Кесе
Қонды
Астана
Сатып алды
Сапырды
Шауып болды
Келе жатыр

       Оқушының аты-жөні____________________________________

сұрақтар      сөздер	Зат есім	Жалқы есім	Жалпы есім	Етістік	Дара етістік	Күрделі етістік
Кесе
Қонды
Астана
Сатып алды
Сапырды
Шауып болды
Келе жатыр

        Оқушының аты-жөні____________________________________

сұрақтар      сөздер	Зат есім	Жалқы есім	Жалпы есім	Етістік	Дара етістік	Күрделі етістік
Кесе
Қонды
Астана
Сатып алды
Сапырды
Шауып болды
Келе жатыр

Пәні:бейнелеу 2 сынып                                                                       Бекітемін:           03.03.17

Сабақтың тақырыбы: Өсімдік өрнектерін салып үйренейік.

Сабақтың мақсаты:Оқушыларды өсімдік тектес өрнек түрлерімен таныстыру.

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: өсімдік тектес өрнек түрлеріне сипаттама беру.

Дамытушылық: ою-өрнектің шығу тарихын қолданылуын, қоршаған ортамен, табиғатпен байланысын түсіндіру арқылы дүниетанымын, эстетикалық талғамын кеңейту.

Тәрбиелік :ою-өрнектің мән-мағынасын түсіндіре отырып, ұлттық өнерімізді терең ұғынуға , еңбексүйгіштікке, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: дәстүрлі.

Сабақтың типі:Жаңа білімді игерту.

Сабақтың әдісі:түсіндіру, сұрақ-жауап, ой қозғау, ой қорыту

Сабақтың көрнекілігі: Өсімдік тектес өрнек салынған суреттер, кітап

Сабақтың жоспары:

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі.

А)амандасу.

-Сәлеметсіңдер ме, балалар!Қалдарың қалай? Мен бүгін сендерге бейнелеу өнерә пәнінен сабақ беремін.Аты-жөнім:Еркинбекова Меруерт Айдыновна.

Ә)түгендеу.

-Сабақта кім жоқ?

Б)Психологиялық дайындық:

Шырылдады қоңырау,

Біз сабақты бастаймыз.

Партамызға отырып,

Өзара көз тастаймыз.

Жаңа білім алуға,

Алға қадам жасаймыз.

-Алға қадам жасау үшін біз өткен тапсырманы еске түсірейік.

ІІ. Өткен сабақты пысықтау.

-Үйге қандай тапсырма берілді?

ІІІ.Жаңа білім негіздерін игерту.

-Балалар, сендер қандай ою өрнек түрлерін білесіңдер?

Өте жақсы! Ал енді мына суретке назар аударыңдаршы, бұл неге ұқсайды?

-Өсімдіктерге, гүлдерге ұқсайды.

-Жақсы,олай болса бүгінгі өтетін тақырыбымыздың аты «Өсімдік тектес өрнек» Сендер өрнекпен бұрыннан таныссыңдар.

-Өрнек дегеніміз не? Кім айтады?

Жақсы «өрнек» латын тлінен аударғанда «әшекейле», «өрнекте» деген мағынаны білдіреді.

Ою-өрнек ісі тым ерте заманнан бастап-ақ қолөнерінің барлық түріне бірдей ортақ әсемдеп әшекейлеудің негізі болып келді. Ою деген сөзбен өрнек деген сөздің мағынасы бір. Бұл сөздің ұғымында бір нәрсені ойып, кесіп алып жасау немесе екі затты оя кесіп қиюластырып жасау, бір нәрсенің бетіне ойып бедер түсіру деген мағына жатады. Ал өрнек дегеніміз әр түрлі ою, бедер, бейненің, күйдіріп, жалатып, бояп, батырып, қалыптап істеген көркемдік түрлердің, әшекейлердің ортақ атауы іспеттес. Сондықтан көбінесе ою-өрнек деп қосарланып айтыла береді. 

Ою-өрнектердің түрлері

«ШЫНЫГҮЛ» ою-өрнегі гүлді тұспалдап тұрады. Бұл өрнек «төртайшық», «итемшек» оюларына ұқсас келеді. «Шыныгүл» ою-өрнегі айға, мүйізге, жапыраққа ұқсас элементтерден құралған. Екі мүйіздің қайырылған екі ұшына жапырақ қондырылған, сол жапырақтар бірнеше рет сатыланып қайталанылып отырады.

«ГҮЛ»  ою-өрнегі гүл өсімдігінің барлық түрлерін тұспалдап тұрады. Бұл өрнектің түрі үш жапырақты ою-өрнектен басталып, он екі жапырақты ою-өрнекке дейін қолөнер бұйымдарында кездеседі. Кесте тоқуда және киім-кешектердің жағасына, қалтасына, жиектеріне салады.

«ШЫТЫРМАН»  ою-өрнегі көп жапырақты өсімдік пен көп тармақты мүйіз және геометриялық фигуралар аралас келетін күрделі өрнек. Мұндай өрнектер заттардың бетіне көп тармақ болып желіленіп келуі бүтін бір сюжетті (жайлау, орман, жазық дала, кең сахара) мегзеп жасалады.

-Мұндай ою-өрнектерді қай жерден кездестірдіңдер?

Өсімдік тектес өрнектерді көбінесе ғимараттардан, тұрмыстық заттардан, киімдерден, әшекей бұйымдарынан, ыдыс-аяқтардың сыртынан, қораптардан кездестіруге болады.

Ою-өрнек арнайы бір ретпен орналасады. Өзіндік заңдылықтар сақталып, симметриялы ырғақпен байланысты өрнектеледі.Өрнектер белгілі бір заттарды көркем безендіру үшін қолданылады. Өрнектер – өсімдіктердің, жануардардың, табиғат құбылыстарының, тіпті адамдардың стильденген яғни жеңілдетілген бейнелері. Бүгін біз өсімдік тектес өрнектерді саламыз. Олай болса, өзіміздің авторлық өрнегімізді жасап көрейік.

Сергіту сәті.

Оқушылар өсімдік тектес өрнекті бейнелеуге кіріспес бұрын, кезеңдермен жұмыс істей отырып, өрнекті бейнелеуге кіріседі.

1-кезеңде-Оқушылар қағаз бетінен орны белгілейді.

2-кезеңде-Көмекші сызықтар арқылы салайын деп отырған суретті қағазға түсіреді.

3-кезеңде-Артық сызықтарды кетіріп, жарық көлеңкелерін ажыратып бояу.

4-кезеңде-Жұмыстың аяқталуы.

V.Бекіту.

-Өрнектер не үшін қолданылады?

Өрнектер белгілі бір заттарды көркем безендіру үшін қолданылады.

-Стильдеу дегеніміз не?

Стильдеу –бейнеленетін пішіннің түс және сұлбасы бойынша жеңілдетілуі.Яғни маңызды бөлшектерін алып, пішінді өрнектегі ненің бейнесі екені білініп тұратындай болу керек.

-Қандай өсімдік тектес өрнек түрлерімен таныстың?

Гүл, ағаш, жауқазын,жапырақ, шиыршық.

6.Авторлық жұмысыңды оқушыларға таныстыр.

VI.Қорытындылау.

А)үй тапсырмасы.

Салған суретті үйден аяқтау.

Ә)бағалау..             

 -Оқушылар сабақ аяқталды сау болыңыздар!