Бор постулаттары. Сутегі тектес атом үшін Бор постулаты

Сабақтың тақырыбы: Бор постулаттары. Сутегі тектес атом үшін Бор теориясы

Сабақтың мақсаты:
а) Білімділік. Бор постулаттарына,  Сутегі тектес атом үшін Бор теориясына мысал келтіре отырып түсінік беру;
б) Дамытушылық. Есте сақтау қабілетін дамыту, салауатты сөйлеу дағдысын қалыптастыру;
в) Тәрбиелік. Азаматтыққа, өз елін, жерін сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың көрнекілігі: таратпа   материалдар, слайдтар, мультимедиялық құрылғылар, медиа - аудио файлдар
Сабақтың әдісі:  жеке – топтық,  сұрақ-жауап, баяндау
Пән аралық байланыс: Астрономия, математика, тарих.

Сабақтың барысы:
  І. Ұйымдастыру кезеңі.
А).Студенттермен сәлемдесу, түгелдеу.
Б). Студенттердің назарын сабаққа   аудару.

В) Студенттерді топқа бөлу

«Электрон»

«Протон»

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
1. Томсон үлгісін сипаттаңдар.
2. Резерфорд үлгісін сипаттаңдар.
3. Резерфорд тәжірибесі бойынша ядроның радиусының мәні нешеге тең?
4. Резерфорд тәжірибесін сипаттап, түсіндіріп бер.
5. Резерфорд тәжірибесін қай жылы жасады?

ІІІ. Жаңа материалды меңгерту

Жоспар :

1.       Бордың постулаттарының пайда болуы

2.       Бордың бірінші постулаты

3.       Бордың екінші постулаты

4.       Бальмер формуласын анықтау

5.       Есеп шығару

Н. Бор 1913 жылы өзінің әйгілі постулаттарын ұсынды, олар классикалық физикада қалыптасқан көзқарастарға қайшы келеді.

Бордың бірінші постулаты. Атомда электрондар қозғалатын стационар орбиталар бар. Стационар орбитадағы атомдар сәуле шығармайды.

Бордың екінші постулаты. Электрон энергиясы Еn  стационар орбитадан энергиясы Еm стационар орбитаға ауысқанда, энергия кванты жұтылады не шығарылады. Ол энергия мына түрде анықталады:

                  hν=E_n  - E_m

Атомдардың энергетикалық күйлерін көрнекті түрде сипаттау үшін энегетикалық диаграммалар қолданылады. (1 сурет) Атомдардың әрбір энергиясының мәніне сәйкес энергетикалық күйі горизонталь сызықпен бейнеленеді, бұл сызықты энергетикалық деңгей деп атайды.

Бордың бірінші постулаты бойынша атомда электрондардың белгілі бір стационар орбиталары бар.

       

Электрон үшін Ньютонның 2-ші заңы мен Кулон күшін теңестірсек:

(1)   өрнектен жылдамдықты тауып осы өрнекке қойсақ:

n=1, Z=1 болса, сутегі атомындағы электронның бірінші стационар орбитасының радиусын анықтаймыз. Оны Бор радиусы деп атайды.

IV. Cабақты бекіту

4.1.          «Бәйге»

Электрон тобы

1. Бордың бірінші постулатын тұжырымда.

2. Бор радиусы нешеге тең?

3. Энергиясы көп деңгейден энергиясы аз деңгейге өткенде сәуле жұтыла ма, әлде шығарылады ма?

4. Ридберг тұрақтысы нешеге тең?

5. Атом дегеніміз не?

6. Көрінетін аймақта орналасқан серия қандай?

Протон тобы:

1. Бордың екінші постулатын тұжырымда.

2. Энергиясы аз деңгейден энергиясы көп деңгейге өткенде сәуле жұтыла ма, әлде шығарылады ма?

3. Бордың стационар орбиталар үшін орындалатын шарты ( формуласы).

4. Бальмер сериясының формуласы?

5. Планк тұрақтысының мәні?

6. Сызықтық спектр дегеніміз не?

4.2. Эстафеталық білім картасы

Физикалық шама атауы	Формуласы	Өлшем бірлігі
Сыйымдылық
Фотонның энергиясы
Ампер заңы
Тербеліс периоды
Линзаның оптикалық күші
Арнайы салыстырмалық теориясындағы массаның тәуелділік формуласы

4.3. Физикалық  жұмбақтар

1.Жоғалмайды ешқашан,

Түрлендірсең егер де.

Басқа күйге ауысса,

Жұмыс істейді әрқашан.

                                           (Энергия)

2. Өзі затты құрайды,

Теңесуге таразыны сұрайды

                                           (масса)

3. Тіршіліктің қамы үшін,

Жоқшылықты құрайды.

Егер іскер жан үшін,

Жоқшылықты тежейді

                                           (жұмыс)

4. Пайдаланған мені жұрт,

Отын менен жарыққа.

Қызмет етем әрқашан,

Түсіне білген халыққа.

                                           (электр тогы)

Диэлектрикпен бөлінген,

Екі өткізгіштен тұрады.

Зарядтарды қойылтып,

Құралдарға бұрады.

                                           (конденсатор)

Асып кетсе кернеуді,

Төмендетіп береді.

Кеміп кетсе кернеуді,

Жетерліктей етеді.

Мұны ойлап тауып еді,

Яблочков мен Усыгин.

Тұтынушыға қажетті,

Тауып берем кернеуді.

                                           (трансформатор)

Бойындағы зарядты,

Ұзақ уақыт сақтайды.

Реленің күшімен,

Бүлдірместен баптайды.

                                           (аккумулятор)

Ток бар жерде біреу бар,

Өлшемі вольт, киловольт.

Ұмытым кетпе тағы бар,

Гектавольт және мегавольт.

                                           (кернеу)

V. Қорытынды.  Сөзжұмбақ «Физика»

кімнің сериясы?

 Осы формула қалай аталады?

3. Егер жарықты призма арқылы өткізсе, түрлі-түсті жарықтар түрінде көрінеді. Ең үлкен қай түстегі сызық?

4. 1885-1962  жылы өмір сүрген Дания ғалымы?  

5. 1897 жылы ашылған бөлшек.

6. Спектрлік сызықтардың бір-бірінен өзгешілігі n-нің мәнінде, ал олардың жиынтығы ..... сериясы деп аталады.

 

Краткое описание документа:

 Бұл сабақ жоспарында сабақтың барлық құрылым қарастырылған. Сабақты өткізу барысында оқушыларға да , ұстаздарға да мол әсер қалдырды. Сабақта флипчат пайдаланылған. Сабақта барлығы қойылған жоспар бойынша жүргізіліп отырды. бор постулаттарына толықтай тоқталып, энергетикалық деңгей ұғымына мағлұмат берілген. Сонымен қатар видео ролик арқылы түсінік берілген. Сабақта білімді бекіту үшін әртүрлі деңгейдегі көптеген материал пайдаланылған. мысалы сөзжұмбақ, сәйкесін тап, т.с.с. сонымен қатар бағалау кезінде баланын пікірін смайлик арқылы бағалау ұсынылған. өте сәтті құрылған сабақ жоспары