"Һүҙбәйләнеш" темаһына презентация материалы.

• 1 слайд

  Лингвистик журнал
  

• 2 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Лингвистика (тел белеме, тел ғилеме; лат. тел. lingua - тел) —
  телдәрҙе өйрәнеүсе фән.
  
  
  Журна́л (франц. теле, jour- көн, тәүлек; journal – көндәлек, бер көнлөк яҙма)— ваҡытлы матбуғат баҫмаһы.
  

• 3 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Башҡортостанда 15- тән ашыу журнал башҡорт, рус, татар, инглиз телдәрендә сыға.
  

• 4 слайд

  К=Һ б ,
  
  , ,
  

• 5 слайд

  Тема: Һүҙбәйләнеш.
  

• 6 слайд

  һүҙбәйләнеш – ул мәғәнәүи һәм грамматик яҡтан үҙ-ара бәйле ике йәки бер нисә һүҙ.
  

• 7 слайд

  
  Беренсе рубрика:
  Башҡорт халыҡ ижады
  

• 8 слайд

  
  
  Башҡорт халыҡ ижадының жанрҙары һәм ошо
  жанрға ҡараған әҫәрҙәр араһында ярашлылыҡ булдырығыҙ:
  

• 9 слайд

• 10 слайд

  Йомаҡтарҙы уҡығыҙ, яуаптарын әйтегеҙ; теҙмә һүҙбәйләнештәр булған йомаҡтарҙы күсереп алығыҙ:
  
  
  
  
  1.Ағас башында бер Ҡолой,
  Көндөҙ йоҡлай, кис олой.
  
  2.Тау менән тау араһында
  Минһаж ағай ҡысҡыра.
  
  3.Йәй ҙә егет, ҡыш та егет,
  Йөрөй йәшел кейем кейеп.
  
  4.Кейгән кейеменең биҙәге
  Бар донъяны биҙәне .
  
  5.Һиндә лә бар, миндә лә бар,
  Әҙәмдә юҡ, донъяла бар .
  
  

• 11 слайд

  Унда булған, ти, борон, Йәнбирҙе тигән ҡарт менән
  Йәнбикә тигән бер ҡарсыҡ.
  Ҡайҙа барһа, уларға
  Ул урында юл асыҡ…
  
  
  …Йәнбирҙе үҙе ҡылғанмы,
  Бара-тора шул ерҙә
  Йола булып киткәнме,
  Йыртҡыс йәнлек тоттониһә,
  Йәнлек иркәк булдыниһә,
  Ирле-бисәле икәүһе
  Башын сәйнәп ашаған,
  Шүлгән менән Уралға,
  Эте менән арыҫланға,
  Шоңҡар менән суртанға
  Бүтән һанын ташлаған…
   
  
  
   
  Бирелгән өҙөк ниндәй әҫәрҙән алынған? Был әҫәрҙең төп идеяһын билдәләгеҙ. Теҙмә һүҙбәйләнештәрҙе әйтеп сығығыҙ.
  

• 12 слайд

  Икенсе рубрика:
  Т а р и х
  

• 13 слайд

• 14 слайд

  Тексты уҡып, үҙ фекерегеҙҙе әйтегеҙ; тексҡа исем бирегеҙ;
  эйәртеүле һүҙбәйләнештәргә миҫалдар килтерегеҙ:
  Темәс — хәҙерге Баймаҡ районы территорияһындағы ауыл, ҡасандыр икенсе Бөрйән улусының үҙәге булған.
  Темәс йылъяҙмаһының иң сағыу биттәре Рәсәйҙә беренсе автономиялы республика — Башҡорт Совет Республикаһы төҙөлөү менән бәйле. Тап ошонда 1919 йылдың 18 февралендә Әхмәт-Зәки Вәлиди етәкселегендәге башҡорт ғәскәрҙәре Совет власы яғына күсә. 21 февралдә Темәстә I Бөтә башҡорт хәрби съезы үткәрелә, унда Башҡортостан хөкүмәте вәкәләтен алған Ваҡытлыса революцион комитет (Башревком) һайлана. Уның составына беренсе Башҡортостан хөкүмәтенең бөтә ағзалары тиерлек — Башҡортостан автономияһы моделен яҡлаған Әхмәт-Зәки Вәлидовтың көрәштәштәре инә. Тәүҙә Башревком 15 комиссариаттан тора — эске эштәр, хәрби, мәғариф, юстиция, финанс, аҙыҡ- түлек, һаулыҡ һаҡлау, игенселек, милләттәр, хеҙмәт һәм башҡалар, урындарҙа кантон ревкомдары эшләй.
  

• 15 слайд

  
  
  
  
  
  
  Өсөнсө рубрика:
  
  Сәйәсәт
  

• 16 слайд

  
  
  2011 йыл - Башҡортостанда
  Милләт-ара татыулыҡты
  нығытыу йылы
  

• 17 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Бирелгән текстан ярашыу бәйләнешенә миҫалдар яҙығыҙ:
  
  Милләт-ара татыулыҡты нығытыу йылының эмблемаһы раҫланды
  
  Милләт-ара татыулыҡты нығытыу йылы – 2011 эмблемаһын әҙерләүгә
  конкурс барышында комиссия ҡарары менән Нәсих Хәлисовтың эше
  иң яҡшыһы тип танылды. Ул Йылдың рәсми символикаһы сифатында
  раҫланды.
  Республиканан һәм башҡа төбәктәрҙән конкурсҡа йәмғеһе 60-тан
  ашыу эш тапшырылды. Эштәр электрон төрҙә, баҫтырылған, ҡулдан
  төшөрөлгән һүрәт сифатында ҡабул ителде.
  Конкурста мәктәп уҡыусыларынан алып пенсионерҙарға тиклем
  төрлө йәштәрҙәге кешеләр ҡатнашты. Конкурсанттар Йыл эмблемаһы
  сифатында күрергә теләгән эскиздарына ентекле һүрәтләүҙәрен дә
  ебәрҙе, тип хәбәр итә Башҡортостан Президентының матбуғат хеҙмәте.
  
  

• 18 слайд

• 19 слайд

  Дүртенсе рубрика:
  Сәнғәт
  

• 20 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Бирелгән һүҙҙәр менән башҡарылыу
  бәйләнешенә һүҙбәйләнештәр төҙөгөҙ:
  
  йырлау, көлдөрөү, башҡарыу, бейеү, уйнау, ҡарау, барыу, оҡшатыу, тетрәтте, һағыш, бейеүсене, алҡыштарға
  

• 21 слайд

  Бишенсе рубрика:
  
  Архитектура
  

• 22 слайд

• 23 слайд

• 24 слайд

• 25 слайд

• 26 слайд

• 27 слайд

• 28 слайд

  Мәсәғүт ауылының архитектура ҡомартҡылары
  

• 29 слайд

  
  
  Күнегеүҙәр эшләү:
  1-се вариант: 294-се күнегеү
  2-се вариант: 295-се күнегеү
  

• 30 слайд

• 31 слайд

  Алтынсы рубрика:
  Тәбиғәт
  

• 32 слайд

• 33 слайд

• 34 слайд

• 35 слайд

• 36 слайд

  
  
  
  Тәбиғәтте һүрәтләгән хикәйә төҙөү. Ярҙамсы һүҙҙәр: көнө, нуры, урмандың, һалҡынлығы, сафлығы, матурлығы, һауаһы.
  
  

• 37 слайд

  
  Тәбиғәттең ҡағиҙәһе ябай,
  Ҡайһы берҙә уның сере юҡ:
  Бөрөң ҡатһа, тамыр ниңә кәрәк?
  Тамыр кипһә, ярылыр бөрө юҡ.
  

• 38 слайд

  Ямғыр яуып китте матур ғына.
  Үлән ҡыяҡлана, шартлай бөрө.
  Ерҙең һуты күперелгәс, тимәк,
  Тәбиғәттең орлоҡтары тере.
  

• 39 слайд

  
  Ян, ян, ҡояш –
  Яҡты һөйөүем минең!
  Яу,яу, ямғыр -
  Янып-көйөүем минең!
  

• 40 слайд

  Сылтыр-сылтыр аға тау шишмәһе,
  Мәңгелек йыр уның телендә.
  Иле барҙа шишмә йыры тынмаҫ,
  Йыр һөйәләр Урал илендә.
  

• 41 слайд

  
  
  
  
  1. Тәбиғәттең ҡағиҙәһе ябай,
  Ҡайһы берҙә уның сере юҡ:
  Бөрөң ҡатһа, тамыр ниңә кәрәк?
  Тамыр кипһә, ярылыр бөрө юҡ. Р.Бикбаев
  
  2. Ямғыр яуып китте матур ғына.
  Үлән ҡыяҡлана, шартлай бөрө.
  Ерҙең һуты күперелгәс, тимәк,
  Тәбиғәттең орлоҡтары тере.М.Кәрим
  
  3. Ян, ян, ҡояш –
  Яҡты һөйөүем минең!
  Яу,яу, ямғыр -
  Янып-көйөүем минең!Р.Ғарипов
  
  4.Сылтыр-сылтыр аға тау шишмәһе,
  Мәңгелек йыр уның телендә.
  Иле барҙа шишмә йыры тынмаҫ,
  Йыр һөйәләр Урал илендә.З.Биишева
  
  

• 42 слайд

  Етенсе рубрика:
  
  Шәхестәр
  

• 43 слайд

  Сәйетбатталов Ғәли ғәли улы – телсе-ғалим, профессор, бик күп дәреслектәр, ғилми монографиялар авторы.
  

• 44 слайд

  Тикеев данис солтан улы – филология фәндәре докторы, профессор.
  

• 45 слайд

  Ишбаев кәрим ғайса улы – филология фәндәре докторы, профессор.
  

• 46 слайд

  1 - В6 – Б
  2 - А, Г7 – 1- Б, 2 – Г, 3 – А, 4 – В
  3 - А, В, Е8 – В
  4 - Б9 – Б, В, Г, Д
  5 - Г10 – 1 – Б, 2 – В, 3 - А
   
   
  Яуаптарҙы тикшереү: