Дауысты, дауыссыз дыбыстардан өткенді қайталау.

Сабақтың тақырыбы: Дауысты, дауыссыз дыбыстардан өткенді

                                      қайталау.

Сабақтың мақсаты:     Жаттығу жұмыстары арқылы оқушылардың сауаттылықтарын көтеру. Фонетика бойынша білімдерін жинақтау. әр түрлі тапсырмалар арқылы орфоэпиялық сөйлеу тілдерін дамыту. Деңгейлік тапсырмалар бере отырып, оқушылардың ой-өрістерін дамыту. Тез ойлануға, жауапкершілікке, жан-жақтылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: қайталау, жинақтау.

Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап.

Пәнаралық байланыс: әдебиет теориясы, география.

Көрнекіліктер: сызба қағаз, үлестірме қағаздар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

    Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (268-жаттығу)

    Өлең шумақтарындағы һ, ч дыбыстары бар сөз қандай

    сөздер? Мағыналық талдау жасау.

ІІІ. Сынып жұмысы.

      270-жаттығу. (Сынып А және Ә топтарына бөлінеді. 2 топқа екі түрлі тапсырма беріледі)

      Мәтінді мәнерлеп оқу.

А тобы.  дүрбі – алысты жақындатып көрсететін құрал.

                қоладан құйғандай – қозғалмай қалды.

                кербез - өркөкірек, маңғаз, тәкәппәр.

                көз тікті – қарады.

                сақшыдай – күзетшідей.

    Ә тобы.  1) Құлжаның сыртқы кейпін суреттейтін сөйлемдерді

                    оқы.

                    2) Арқардың мүйізінің үлкен болуының пайдасы

                    неде?

     271-жаттығу.

    А тобы.  «Әлемде талай қызық бар...» мәтінін оқып, мазмұндайды.

    Ә тобы. Ұяң дыбыстардан басталатын сөздерді теріп жазу (биік, діңін, жасапты, жүк, басқа, бір, би, жасауға жарапты, бишінің  жетіпті ...)

     272-жаттығу.

А тобы. Құрамында үнді дауыссыз дыбыстары бар сөздерді

              жазу (алматы, апорттың, ғасырдың, Орал, шаруасы...).

Ә тобы. Жас, күй сөздерін омоним етіп сөйлем құрау.

               Омоним дегеніміз не?

               Жас бала ойындағысын айтады.

               Көзден аққан жасыңды сүрт.

               Құлаққа жағымды күй ойнап жатты.

               Атамның қазіргі күйі өте аянышты.  

     273-жаттығу.

А тобы. Дауыссызға аяқталған сөздерді теріп жазады. (Күн, сәуірдің, жауып, саф, мөлдір,...)

Ә тобы.  Көркемдеуіш құралдарды табу. Мәнерлеп оқу.

теңеу – күмістей

эпитет – мөлдір су, ұлпа бұлттар, көк орман, жібек қанат, күміс 

                тамшылар.

кейіптеу – Қаратаудың үстінен күлімдей асқан күн сәулесі дүниені мерекелі қуаныш шуағына бөледі.

Сергіту сәті. Теңеуге байланысты жапырақтай, көргендей, айдай, иілгендей, бұршақтай, күлімдегендей, меруерттей.

А тобы. 275-жаттығудан түсінгендерін айту.

Ә тобы. Идея дегеніміз не? (276-жаттығуды оқу).

              Автор мәтінде не айтқысы келді?

              Туған жердің табиғатын, кереметтерін жырлау – біздің

               міндетіміз екенін айтып тұр.

Проблемалық сұрақтар.

Екі мәтінде де не жайлы айтылған (табиғат) неге?

Өзара қандай айырмашылықтары бар?

А тобы.           275-жаттығу.		Ә тобы.               276-жаттығу.
Жылдың төрт мезгілі сөз болады. Автор өз ойын, сезімін айтады.		Туған жер, дала жайлы. Адамдардың іс-әрекеттері толық суреттеледі.

Шүйгін, иен, көтерем сөздерінің мағыналарын ашу.

Синоним шүйгін – ну, иен дала – кең дала.

IV.   Төрт сөзге фонетикалық талдау жасау.

         (Сабақты бекіту)

А тобы.

қ- дауыссыз, қатаң а- дауысты, жуан, ашық, езулік л- дауыссыз, үнді а- дауысты, жуан, ашық, езулік м- дауыссыз, үнді

а-  дауысты, жуан, ашық, езулік й-  дауыссыз, үнді л-  дауыссыз, үнді ы-  дауысты, қысаң,жуан, езулік

Ә тобы.  Ереже сұрау.

               Дауысты дыбыс дегеніміз не?

               Дауыссыз дыбыс дегеніміз не?

               Әліпби дегеніміз не?

               Фонетика нені зерттейді?

V.    Қорытынды сұрақтар (265-жаттығу бойынша).

VI.  Үйге: 269-жаттығу.

VII.  Бағалау: Әр оқушыны жеке бағалау.