Дүниетану пәні Өсімдіктер мен жануарлардың "Қызыл кітабы"

Сабақтың тақырыбы:  Өсімдіктер мен жануарлардың «Қызыл кітабы»

Сабақтың мақсаты: а) Білімділігі:

                                          Оқушыларға «Қызыл кітап» жайлы түсінік беру.

                                          Қызыл кітапқа енген өсімдіктер жануарлар, құстар  

                                          туралы түсінік беру, меңгерту.

                                      ә) Дамытушылығы:

                                          Ойлау қабілеттерін дамыту, тіл байлығын арттыру,  

                                          дүниетанымын кеңейту.

                                     б) Тәрбиелігі:

                                         Экологиялық тәрбие беру, жануарларды,

                                         өсімдіктерді, құстарды қорғауға, қамқорлық жасауға  

                                         баулу.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, оқулық, сызба, суреттер.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

а) Өсімдікпен жануарлар арасындағы байланысқа мысал келтір.

-         Адам, өсімдік, жануар бір-бірімен тығыз байланысты. Өсімдікпен көп жануарлар қоректенеді.

-          Өсімдік жануарларды суықтан жаудан қорғайтын баспана.

-          Жануар топырақ арасына жол салып, оған ауаның, ылғалдың кіруін жақсартады. Мысалы: жауын құрты.

ә) Адам өміріндегі өсімдіктің маңызы?

-         Өсімдік адамға тағам, жылу, таза ауа сыйлайды.

б) Өсімдік шаруашылығының қандай түрлерін білесіңдер?

-         Егін, бау-бақша шаруашылығы.

в) Қандай үй жануарларын білесіңдер?

-         Қой, ешкі, түйе, сиыр.

-         Жануар адамға не сыйлайды?

-         Тағам, жылы әсем киім, төсеніш.

-         Үй жануарларын ата

-         Олар адамға не береді?

-         Сүт, май, ет, жұмыртқа, жүн.

-          Жабайы жануарларды білесіңдер ме? Ата

ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту

Адам

      

	Өсімдік				Жануар

 

-         Адам табиғатқа қандай зиян келтіреді?

-         Теледидардан көрдіндерме?

-         Броконьир дегенді білесіңдер ме?

-         Ақбөкен

Аяусыз аңдарды құстарды өсімдіктерді қырып жояды. Олар азая бастады ақбөкенді мүйізі үшін аулайды. Олар сиреп бара жатыр.  

ІV. Жаңа сабақ

-         «Қызыл кітап» дегенді естігендерін бар ма?

Сирек кездесетін, әрі жойылып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарлар тіркелген кітап. Оның мұқабасының түсі қызыл. Қазақстан Республикасының қызыл кітабы.

-         1996 жылы Қазақстанда «Қызыл кітап» шықты.

-         Қандай қорықтарды білесіңдер?

-         1926 жылдың 14 июльінде «Ақсу-Жабағылы» қорығы ұйымдастырылды.

-         Қорық не үшін қажет?

«Ақсу-Жабағылы» қорығының жер көлемі 74 416га «Ақсу-Жабағылы» қорығында құстың қырықтай түрі бар. Оның 22 түрі ұя салады.

-         Қаншасы ұя салмайды? (18)

-         Шырша ағашын білемізбе?

-         Шырша қызыл кітапқа енген. Біздің жерімізде өсетін шыршалар барма?

-         Дермене Қазақстанның Оңтүстігінде өседі. Әртүрлі дәрілер жасалады. Өте сирек кездеседі, қорғауға алынған.

-         Таусағыз- каучук алынады дәрі жасалады, жинауға тыйым салынған.

-         Грейг қызғалдағы-Кауфман қызғалдағы сияқты гүлдері әсем, көп жұлынып алынған.

-         Жергілікті жерде өсетін өсімдікті ата. (Дермене, арша, ақбас жусан, рауғаш)

-         Құлан есекке , жылқыға ұқсайды. 1953-1964 жылдары «Барсакелмес» аралына 18 құланды Түркімен елінен әкелінген.

-         Қара құйрық- денесі өте сымбатты, аяқтары жіңішке мықты, өте жүйрік, секіріп жүреді.

-         Дуадақ- жаулары өте көп. Бүркіт сияқты жыртқыш құстар аулайды.

-         Ақбас тырна, бүркіт, аққу қызыл кітапқа енген.

-         Жергілікті жердің жануарларын ата.

-         марал, таутеке, қоңыр аю, барыс

V. Сергіту сәті:

VІ. Оқулықпен жұмыс: оқушылар өз беттерінше оқиды. «Қызыл кітапқа» енген өсімдіктерді, жануарларды тауып оқу.

VІІ. Дәптермен жұмыс:

а) күнтізбе

ә) жаңа сабақтың тақырыбы:

         Өсімдіктер                                                                  жануарлар

                                                                                                                                                                                                                                                                                 

                                                                                                                                          

VІІІ. Жаңа сабақты бекіту:   

1.     Қызыл кітап дегенді қалай түсінесіндер?

2.     Не үшін қажет?

3.     Өсімдіктерді ата.

туған жер табиғаты- халқымыздың ұлттық мақтанышы. Сондықтан оны аялап, қорғауға оның байлығын еселеп арттыруға үлес қосу біздің де азаматтық борышымыз.

ІХ. Оқушыларды бағалау.

Х. Үйге тапсырма: 107-112 беттерді оқу