Доклад на тему "Кеңес одағы кезінде шығарылған автокөліктер қөректендіру жүйесіні өзгерту"

«Кеңес одағы кезінде шығарылған автокөліктер    қөректендіру жүйесіні өзгерту»

Инжектор (injector) ағылшынша тілден алынған «форсунка» бүркігіш деген мағынаны білдіреді.

Қарапайым карбюраторға қарағанда, отынды бүркенеңізу жүесі бірінші рет 1894-ж тіпті одан алдын пайда болған. Бірақ, күрылысының қиындығы үшін, ол туралы ұзақ уақыт есіне алмады. 60-ж сериялық автокөліктерді жанармай бүркіп еңгізу жүйесі еңізіле басталды. Басында – бұл механикалық жүйе болып, бүркілетін отын шағыны кедергіш қалқанының ашылуына байланысты еді. Электротехникалық дамуы себепті механикалық жүйе орынына электырондық жүйе келді.

Қарапайым электрондық жүесі өзінде электр жанармай сорғысы, қысым реттегіш, электрондық басқару (болк) жиынтығына, кедергіш қалқанының бұрыш буру бергіштер, сүйықтықты суыту t⁰ сы коленвалдық айналым саны және меншікті ауа сорғыш. Қазіргі заманауы ұлгідегі автокөліктердің жанармайды бүркіп еңгізу жүйесі анағұрлым қиындауы, қозғауыштық жақсартылған мініздемесін алу үшін электр буркіп еңгізу бір қатар бергіштермен құралдар кіреді: тутану бергіштері және, ауа еңгізу t⁰ сы, катализатор т.б.

Отын беру оны және форсункалардың санына байланысты, бүркіп енгізу жүесі  3 турге бөлінеді-бір нуктелі, көп нуктелі және тікелей. Бір нүктелі бүркіп енгізу карбюратор орнында тұрған барлығы бір фарсункаға ұйғарылады.

Көп нүктелі бүркіп енгізу жүйесі әр бір цилиндрінің өз фарсункасыны ие.

Қәзірғі отынды бүркіп енгізу жертесі дизелдегі сияқты, фарсункадан тікелей цилиндрге беріледі.

         Үлкен қуатты қамтамасыз ету үшін, ауастыны қоспасының жанып кету процессін жетілдіру үшін экономикалық және экологиялық көрсеткішінің нәтижелері қажет.

         Бұл жерде қоспа құрылымы, ауа отының қоспасы, оның құрамы, цилиндрлерге тең дәрежеде бөлінуі, булану дәрежесі, температура, газдың қалдығы үлкен роль ойнайды.

         Қазіргі күнде «Жигули» көліктерінде қозғалтқыштың қоректендірудің төмендегі түрлері қолданылады:

 – ВАЗ қозғалтқыштарында карбюраторды қоректен тендірудің, бір, екі және төрт карбюратормен қоректендіру түрі қолданылады;

         Автокөліктің қолғалтқыштарында карбюратор жүйесін көректендіру баяғыдан қолданылады. Карбюратордың отын ағыны еңкіш, тік, жатықтық түрде болады. Сериялы автокөліктерде карбюратордың тік (көламалы) отын ағыны кеңінен қолданылады. Өте жылдам және спорттық автокөліктердің қозғалтқыштарында отын алыны жатық болады. Карбюраторлар бір немесе бірнеше бөлмелі болып, олар өз кезегі немесе қатарласа жұмыс істеу мүмкін. Карбюратордің диффузор қимасы айнымас немесе өзгерумі болуы мүмкін карбюратор көректендіруын артықшылығына олардың жайлылығы, сенімділік, жол жағдайында жөндеуге жарамдылығы жақсы, қозғалытқыштың динамикалық мінездемесін алу мүмкіндігі.

Карбюратордың көректендіру жұйесінің кемшіліктері бүрку жүйесімен салыстырғанда отын шығыны өте көп.

Электронді  көректендіру бүрку жүйесі ВАЗ, Жигули автөкөліктеріне орнатілуі мүмкіншілігі бар.

Біздер №10 колледж студенттері мен біргелесіп ВАЗ-21011 автокөлігіндегі  көректендіру жүйесіне өзгерту кіріту  мақсатында электронды бүрку жүйесін орнатдық. Бүл жұмыс барысында қозғалқыш қақпағы,ауа сорғыш турбасы,электронды басқарублогі, ауа тазалағыш филтрі,электр жанармай сорғысы, қысым реттегіші ауыстырылады.

ВАЗ-21011 авток-лөгіндегі қозғалтқыш көректендіру   жүйесін электронды бүркеу жүйесін орнату арқылы  төмендегі  жетістіктерге қол жеткіздік.

Отынның мүлтіксіз мөлшеріне арқасында ұлылықты шығаруды кемітеді, үнемділігі артады, алындылық мінездемесі жақсарады.

Бұдан басқа жөнделген қозғауыштың бүркіп енгізу жүйесі жүргізу қасиеттерінен орнықты жұмысы мен сенімдігімен жақсы сипатталады.

Бүл ауа жүйесінің  кемшіліктеріне – пайдаланылатын жанармайдың сапасыны жоғары талаптар, бөлшек және қызмет көрсетудың қымбаттылығы көбінесе ауа сорғыштың ресурсы жанармай сапасына байланысты. Ауа сорғыштарының бағасы өте қымбат. Егер ауа сорғышын суытыратын жағдай болса, автокөлік жұргізушілері игі сөзбен карбюраторды есіне алады оны өздігінен тазалауға болады.

Қазіргі заман талаптарынан келіп шығып автокөліктеріміз өте ыңғайлы,қуаты әр тараптама үнемді және қоршаған ортаға зияны аз болуы тиіс.

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев та республикамыз аймақтарында дүние базарында бәсекеге шыдамды  автокөліктер  шығаруды ұсынып жатыр.

Біз №10 колледж «Автомеханик» әдіскерлік ұжымымен  студенттерді конструкторлік  қәсиеттеріні, жұмыс қызуғышылығын, жаңа техникалармен  таныстыру, жұмыс уақтында өзін түту, техника қауыпсіздік ережелерін сақтау керектігін үйрету мақсатында  жоғарыдағыдай жұмыстарды атқарып жатырмыз.