Бағдарлама туралы
Excelсөзі ағылшын
тілініңекі сөзіненEXCELLENTжәне CELLS,
қазақшаға аударғанда
КЕРЕМЕТ
ҰЯШЫҚТАР(ЗАМЕЧАТЕЛЬНЫЕ
ЯЧЕЙКИ) деген мағынаны
білдіреді.
мәліметтерді, сандық мәндерді формулаларды енгізуге, түзетуге
өңдеуге арналған қолданбалы
бағдарламалар (MS
Excel, Lotus 1-2-3, Qua Supercalc, Multiplan, Суперплан, АБАК т.б.)
Кестелік
процессорлардың негізгі қызметі-кесте түрінде
берілген ақпаратты өңдеу.Кестелерді өңдеуде
төмендегідей әрекеттер
орындалады:
•Кестелерді құру және
оларға атау беріп, дискіде сақтау
•Сақталынған
кестелерді ашу және
оларды өңдеу
•Кестеге жол/бағананы(ұяшықты)
жою
•Жолдардың/бағандардың мазмұнын
көшіру
•Ұяшықтар
мазмұнын өсу/кему
реті бойынша сұрыптау
•
Пайдаланушы құрастырған формулаларды (кестелік процессорлардың дайын формулаларын) қолданып,
мәліметтерді өңдеу
•
Кесте мәліметтері
бойынша диаграмма құру
және оларды кестеге орналастыру
•
Кестеге графикалық объектілерді,(стандартты
суреттер кітапханасынан суреттерді) орналастыру
•
Кестелерді баспаға
шығару
Электрондық кестенің негізгі
ұғымдары
•
Жол нөмері
–электрондық кестедегі
жолды анықтайды
•
Бағана
әрпі -
электрондық кестенің бағаналарын
анықтайды.
•
Ұяшық-қатарлар
мен бағандардың қиылысында
орналасқан тіктөртбұрыш
•
Ұяшық көрсеткіші-ағымдағы
ұяшықты
анықтайтын тіктөртбұрыш
Ағымдағы ұяшық-көрсеткішпен
белгіленіп тұрған ұя
Жолдар, бағаналар, ұяшықтар
Электрондық кестенің жұмыс тақтасы жолдар мен бағаналардан тұрады. Жол саны 65536, ал бағана саны 256-дан аспауы
керек.Электрондық кестеде
жол нөмірленеді, бағаналар латын бас әріптерімен белгіленеді. Ұяшық – кестенің негізгі ұғымы, ұяшықта мәтін, сан, формула, деректер жазылады.
Қатарлар мен бағандардың қиылысында орналасқан тіктөртбұрыштар ұяшықтар деп
аталады.Әрбір ұяшықтың өзі орналасқан бағана аты мен қатар нөмірінен тұратын адресі болады. Курсор орналасқан ұяшық екпінді
ұяшық деп аталады.
Жұмыс парағы және кітап
Кесте кітап сияқты парақтардан
тұрады, экранда тек бетіндегі парақ қана көрінеді.
Парақтың төменгі жағында
басқа парақтардың белгішелері (Лист деген жазу) көрініп тұрады.
Экранға төменгі
парақты шақыру
үшін парақ белгішесін
шерту керек, сонда ол парақ басқа парақтардың бетіне шығады.
Мысалы, Лист1,
Лист2 т.с.с.
Ұяшықтардағы мәліметтер
• 
Excel-де
кестенің кез келген ұяшықтарына мәліметтердің үш типін енгізуге болады: мәтін, сан және
формула. Excel енгізілген мәліметтің таңбасына
қарап анықтайды.Егер
бірінші символ әріп немесе
“„”апостроф болса, мәтін,
ал “=“болса, формула немесе сан енгізілетінін білдіреді.
Бағаналарды, жолдарды, блоктарды, кестені белгілеу
• Тышқан арқылы белгілеу:
• Бағана- бағана
атауын -әріпті шерту керек;
• Бірнеше
бағаналар-тышқан
пернесін шерткен соң жібермей
басып тұрып тарту керек;
• Жол-
жол нөмірін шерту керек;
• Бірнеше
жолдар- тышқан пернесін шерткен соң жібермей басып тұрып
тарту керек;
• 
Блок – блоктың басптапқы
ұяшығын
шертіп, шерткен соң тышқан пернесін жібермей басып тұрып соңғы
ұяшығына
дейін тарту керек.
• Жұмыс парағы-бағана әріптері
мен жол нөмірлерінің қиылысқан жерін шерту керек;
Сан форматтары
Ұяшықтағы сандарды әртүрлі форматтарда бейнелеуге болады: Ақшалық Пайыздық сандық 
қаржылық бөлшектік
экспоненциальды
мәтіндік мерзімдік уақыт
Разрядтылығыныңөсуі
, разрядтылығының кемуі
Автотолтыру
• Толтыру кезінде
бастапқы ұяшық немесе блок бір әрекет орындағанда бірнеше рет қайталанады. Толтыру жылжыту сияқты орындалады, бірақ курсор ұяшықтың немесе блоктың оң жақ төменгі бұрышында тұруы керек, курсор қара түсті +( қосу амалының таңбасы) айналады, ол толтыру белгісі
(маркері) деп аталады.
Автотолтыру маркері
Ұяшықтарды қорғау
•
Excel-де
бүкіл жұмыс
кітабын, парақ немесе кейбір ұяшықтарды
өзгертуден қорғауға
болады. Қорғау
алынбайынша информацияны өзгерту
мүмкін емес.
•
Қорғауды
орнату келесі әрекет арқылы орындалады:
•
Сервис- қорғау- парақ (кітап)
(СервисЗащита- Защитить лист (книгу) командасын орындаңыз
•
Қорғауды
жою үшін: сервис – Защита – Снять защиту листа (книги)
Мәліметтерді сұрыптау
•
Мәліметтер-Сұрыптау(ДанныеСортировка) командалары мәліметтер базасын сұрыптайды.
•
Excel-де мәліметтерді
өсу реті бойынша сұрыптауда
келесі рет қолданылады: сан, мәтін, логикалық мән, қателер
мәні, бос ұяшықтар. Кему реті бойынша сұрыптау бос ұяшықтардан басқа
ұяшықтарда
орындалады. Әдетте, бос ұяшық кері
бағытта сұрыпталған тізімнің 
соңында орналасады. 
Функциялар
Функциялар
есептеулерді жеңілдету үшін қолданылады.Функцияларды
формулаларға қою үшін
Функция шеберін (Мастер функции) қолдануға болады.Функция шеберін Енгізу- Функция
(Вставка-Функция) командасы немесе fxбатырмасы арқылы шақыруға болады.
•
Функциялардың ішінде ең көп қолданылатын функция-Автоқосынды батырмасы. 
•
SQRT-санның квадрат түбірін табу
•
МИН – ауқымдағы ең кіші сан
•
МАКС –ауқымдағы ең үлкен сан
•
СРЗНАЧ –сандардың арифметикалық ортасы
•
СЧЕТ –ауқымдағы мәндері бар ұяшықтар саны
•
SIN, COS, TAN-тригонометриялық функциялар
•
ASIN, ACOS, ATAN-кері тригонометриялық функциялар
•
LN, LOG, LOG10 –натурал, жай ондық логарифмдер
•
ЕСЛИ, И, НЕ, ИЛИ, ЛОЖЬ – логикалық функциялар
•
ЗАМЕНИТЬ, НАЙТИ, КОДСИМВ, ЛЕВСИМВ, ПОВТОР – мәтіндік функциялар
