МКУК
«Чурапчы улууьун кииннэммит библиотечнай ситимэ»
О5о
библиотеката
С.С
Яковлев – Эрилик Эристиин тѳрѳѳбүтэ 125 сылыгар анаммыт
«Эрилик
эндирдээх суолунан» литературнай оонньуу .
Чурапчы
2016
С.С
Яковлев – Эрилик Эристиин тѳрѳѳбүтэ 125 сылыгар анаммыт
«Эрилик
эндирдээх суолунан» литературнай оонньуу .
Сыала-соруга:
С.С.Яковлев-Эрилик Эристиин оло5ун, айар үлэтин үѳрэтиигэ уонна билиигэ
интэриэһи тардыы, кини олорбут оло5ун, үлэтин туһунан оонньуу нѳӊүѳ о5олорго
тиэрдии.
Оонньуу
балаһыанньата: оонньуу 4 түһүмэхтэн ол иһигэр 2
дьиэтээ5и сорудахтан турар.
1
түһүмэх - «Эр санаалаах,эӊсэр этиилээх,уран тыл
маастара-Эрилик Эристиин» диэн тема5а хаһыат таһааран кѳмүскээһин (хас биирдии
хамаанда ватман кумаа5ыга хаһыат бэлэмнээн кэлэрэ ирдэнэр).
2
түһүмэх - Суруйааччы оло5ор айар үлэтигэр
аналлаах ыйытыктар.
3
түһүмэх - Хаартысканан соруда5ы толоруу.
4
түһүмэх – «Сүгүрүйэр сүдү суруйааччыбыт Эрилик
Эристиин» диэн тема5а аман ѳс. Толоруу уһуна 2 мүннүүтэ (хамаандаттан биир о5о
дьиэ5э сорудах быһыытынан бэлэмнэнэн кэлэр).
«Эрилик
эндирдээх суолунан» С.С.Яковлев-Эрилик
Эристиин оло5ор, айар үлэтигэр анаммыт литературнай оонньуу хаамыыта.
Кыттааччылар: 7-8
кылаас үөрэнээччилэрэ.
Сыала-соруга:
С.С.Яковлев-Эрилик Эристиин оло5ун, айар үлэтин үѳрэтиигэ уонна билиигэ
интэриэһи тардыы, кини олорбут оло5ун, үлэтин туһунан оонньуу нѳӊүѳ о5олорго
тиэрдии.
Тэрээһин,
туттуллар матырыйаал:
·
«Эр санаалаах, энсэр этиилээх сүгүрүйэр
сүдү суруйааччыбыт-Эрилик Эристиин» буклет таһаарыы.
·
« Сүгүрүйэр сүдү суруйааччыбыт» кинигэ
быыстапката.
·
Электроннай презентация.
·
Суруйааччы хаартыскалара.
·
Сертификат, грамота.
Ыытааччы:
Эр
Со5отох бухатыыр,
Эллэй,
Омо5ой сиригэр
Эргиллибит
эбиккин,
Эрдээх
эрэл санаалаах
Эрилигим
барахсан!
Ыстыыктаах
бөрүө5үн
Ыһыктыбакка,
Ыралаах
сырдык олоххо
Ыччаты
ыӊырар
Эрдээх
эрэл санаалаах
Эрилигим
барахсан!
Υтүө күнүнэн, о5олоор! Быйыл биһиги улууспутугар история
сыла биллэриллибитэ, нэһилиэкпитигэр патриотизм сыла. Ол аата улууспут
историятын, история5а бэйэлэрин суолларын хаалларбыт чулуу дьоммут тустарынан
үөрэтэрбитигэр то5оостоох кэм.
Быйыл 2017 сыл элбэх үбүлүөйдээх сылынан буолар. С.А.Новгородов, С.С.Яковлев-Эрилик
Эристиин төрөөбүттэрэ 125 сыллара, А.С.Бродников төрөөбүтэ 100 сылларын
туолаллар.
Бүгүӊӊү «Эрилик эндирдээх суолунан» литературнай оонньуу киэӊ туттар биир
дойдулаахпытыгар норуокка бастакы романист, олоӊхоһут, саха Островскайа диэн
ааттанар суруйааччыбытыгар Эрилик Эристииӊӊэ ананар.
Ооньуубут түөрт түһүмэхтэн турарар.
1
түһүмэх - «Эр санаалаах,эӊсэр этиилээх, уран тыл
маастара-Эрилик Эристиин» диэн тема5а хаһыат таһааран кѳмүскээһин (хас биирдии
хамаанда ватман кумаа5ыга бэлэмнээбит хаһыатын көмүскүүр).
2
түһүмэх - Суруйааччы оло5ор айар үлэтигэр
аналлаах ыйытыктар.
3
түһүмэх - Хаартысканан соруда5ы толоруу.
4
түһүмэх – «Сүгүрүйэр сүдү суруйааччыбыт Эрилик
Эристиин» диэн тема5а аман ѳс. Толоруу уһуна 2 мүннүүтэ (хамаандаттан биир о5о
кыттар).
Ыытааччы: Бастакы
түһүмэхпитин са5алыыбыт (хамаандалар биир биир тахсан таһаарбыт хаһыаттарын
көмүскүүллэр).
Ыытааччы:
Ооньуубут иккис түһүмэ5э суруйааччы оло5ор, айар
үлэтигэр аналлаах ыйытыктар. Экраны бол5ойон көрөбүт. Табло5а 27 ыйытык
бэриллэр, мантан талбыт ыйытыккытыгар сөптөөх хоруйу биэрэргит ирдэнэр. Сөптөөх
эппиэт ылбыт хамаанда5а балл эбиллэр уонна салгыы эппиэттииригэр кыах бэриллэр.
Эппиэт чуолкай уонна түргэн буолара ирдэнэр. Иккис туһумэхпитин са5алыа5ын,
ситиһиилэри ба5арабын!
Ыйытыктар
1.
Ханнык куоракка «Революция
уолаттара» сэһэнин суруйан бүтэрбитэй? Чимкент
2.
Эрилик Эристиин аҕатын
аата кимий? Степан Дмитриевич Яковлев
3.
Эрилик Эристиин оло5ун
саамай ыарахан кэмигэр улахан кѳмѳнү оӊорбут суруксутун аата-суола кимий? Василий
Васильевич Саввин - Нууччакаан
4.
«Кэриэс туолуута» сэһэн
сүрүн геройа кимий? Уулаах Уйбаан
5.
«Аймал5ан» сэһэӊӊэ ханнык
норуот оло5о кѳстѳрүй? Бурятия-Монголия
6.
«Хачыгыр» кэпсээн сүрүн
геройун сааһа хаһый? 12
7.
Эрилик Эристиин ийэтин
аата? Елена Игнатьевна Яковлева
8.
Эрилик Эристиин тѳрѳѳбүт сыла, күнэ? 1892 сыл тохсунньу 24 күнэ
9.
Суруйааччы биллэр бѳдѳӊ
олоӊхотун аата? «Буура Дохсун»
«Кэриэс туолуута» сэһэнин ким кэриэһигэр
анаабытай? Быраата
Г.С.Яковлев-Кыра Хабырыыс
10.
Эрилик Эристиин аатынан
музей ханнык нэһилиэккэ баарый? Чакы
11.
Саха литературатыгар
бастакы роман аата? «Маарыкчаан ыччаттара»
12.
То5о Эрилик Эристиини саха
Островскайа диэн ааттыылларый? Хара5а суох буолан баран, улахан айымньытын
суруйбут
13.
«Маарыкчаан ыччаттара»
роман сүрүн геройдара кимнээ5ий? Коля Манасов, Костя Манасов, Сеня Оноев, Кеша Тускаев,
Гена Бологуров, Иннокентий Харачаев
14.
«Хачыгыр» кэпсээнин хас
сыллаахха суруйбутай? 1938
15.
Коля Манасовынан кими
сирэйдээн (прототип)кѳрдѳрбүтэй? Н.Д.Субуруускайы
16.
Ханнык баай киһи
маӊхааһайын бурдугун дьадаӊыларга түӊэппитэй? Далла
17.
«Революция уолаттара»
сэһэн 1936 с. тѳhѳ экземплярынан тахсыбытай? 4000
18.
Ханнык айымньылар
геройдарай: Айгылла, Бурхалей? «Хачыгыр», «Аймал5ан»
19.
Сеня Оноевынан кими
сирэйдээн (прототип) кѳрдѳрбүтэй? Степан Саввин-Кун Дьирибинэ
20.
1934с. Бүттүүн Саха
Советскай суруйааччыларын конференцияларыгар ханнык айымньыта үрдүк сыанабылы
ылбытай? «Суорума суолламмыттар» пьеса
21.
1937-38 сс.ханнык
айымньытын суруйбутай? «Кэриэс туолуута» сэьэн
22.
Костя Манасовынан кими
сирэйдээн (прототип) кѳрдѳрбүтэй? Константин Сокольников
23.
«Революция уолаттара»,
«Аймал5ан», «Кэриэс туолуута» ханнык историческай кэми кѳрдѳрѳллѳрүй? Гражданскай
сэрии
24.
Эрилик Эристиин 1928с. ханнык биллэр сүрүн
айымньыларын суруйбутай? «Бѳтүӊнэр»,
«Куһа5ан күнүгэр куттала улааппыт», «Соһуччу үѳрүү», «Кыраттан орпут»
25.
С.С.Яковлевы – Эрилик
Эристиини ханна айар командировка5а ыыппыттарай? Казахстан
26.
Ким мэтириэтэй?
«Сүүһүгэр кус сымыытын са5а болтойбут урдаах, хаӊас
хара5ар о5о ытыһын суолун курдук күѳх мэӊнээх, ойоору олорор ба5а буутун курдук
санта5ар таныылаах, тэллэриттэ5эс уостардаах, буоспалаабыт эбирдээх сирэйдээх,
хаһата туһэ5эр халыйан түспүт, илин аһа кыырыктыйан эрэр…» Кэччэгэй Кэтэриинэ
«Хачыгыр»
27.
Ким мэтириэтэй?
«Кини маадьа5ар
атахтаах, кэтит сарыннаах, кылгас лыха5ар моойдоох, атыыр о5ус сүүһүн түүтүн
курдук будьурхай баттаахтаах, кэтит кэӊэриилээх, хатырыктыйбыт балластыгас
уостаах, кыламана суох кыара5ас харахтаах». Уулаах Уйбаан «Кэриэс
туолуута».
Ыытааччы: Манан иккис түһүмэх түмүктэнэр. Салгыы «Эрилик
эндирдээх суолунан» оонньуубут үһүс түһүмэ5эр хаартысканан соруда5ы
толоробут. Бэриллибит А4 лиистэргэ үстүү хаартыска көстөр, сорудахтара анныгар
суруллубут. Хаһан? Ханна? Кимниин? диэн ыйытыктарга хоруйбутун суругунан
эппиэттибит. Сорудах оӊоһуллар кээмэйэ 3 мүн.
(Сорудахтаах
хаартыскалары түӊэтии. Бириэмэ5э толотторуу)
Ыытааччы: Түмүктүүр
4 түһүмэхпитин са5алыыбыт «Сүгүрүйэр сүдү
суруйааччыбыт Эрилик Эристиин» диэн тема5а аман ѳс. Толоруу уһуна 2 мүннүүтэ. Хамаандаттан
биирдии о5о кыттар. С.С.Яковлев-Эрилик Эристиин оло5ун, айар үлэтин туһунан
бэриллибит бириэмэ5э сахалыы сайа5астык тус санаатын истээччилэргэ тиэрдэр гына
кэпсиирэсыаналанар. Бастакынан ыӊырыллар (____________________).
Ыытааччы:
Эрилик
Эристиин аатын
Эдэр,
эмэн чиэстиибит,
«Оһохпут
уоттаах кутаатын
Оттуспут
кини» - диибит.
Санаабар:
Эрилик кэлэн
Саманна
баарын курдук,
Дьон
- сэргэ үүммүтүн
билэн,
Дьолуттан
үөрэр курдук.
Манан «Эрилик эндирдээх
суолунан» С.С.Яковлев-Эрилик Эристиин оло5ор, айар үлэтигэр
анаммыт литературнай оонньуубут түмүктэнэр. Дьүүллүүр сүбэ баллары аа5ан түмүгү
таһаарар.
(Түмүк
таһаарыы, на5араадалааһын)
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.