"Эрудит" атты іс-шараның сценарийі

ГУ «Центр дополнительного образования отдела образования акимата города Аркалыка»

Городской интеллектуальный клуб «Зерде»

«Эрудит»

(Игра)

Педагог дополнительного образования: Ахметова Г.Б.

Аркалык -2016

Қалалық зияткерлік «Зерде» клубының «Эрудит» тақырыбындағы сайысы

Мақсаты: Оқушылардың білімдерін жинақтап тереңдету, қызығушылықтарын арттыру,шапшаңдыққа баулу, белсенділіктерін арттыру, тапқырлыққа және  ұтқырлыққа  тәрбиелеу.

Қымбатты оқушылар,ұстаздар сіздерді тәуелсіздік мерекесімен құттықтаймыз. Әр қадамдарыңызға сәттілік тілейміз. 2016жыл –Қазақстан Республикамыздың тәуелсіздік алғанына 25 жыл соған байланысты біздің елімізде әр түрлі шаралар өткізіліп жатыр, соның бірі 7 –сынып арасында өткізілетін «Эрудит» атты сайыс.

Нұрлы үмітпен арқалаған арқаға,

Жан сәулесін тарататын баршаға.

Шын пейілмен құрметімізді көрсетіп,

Сайыскерлерді шақырайық ортаға.

1.     №1 ОМ_________________________________________

2.     №2ОМ ___________________________________________

3.     №3ОМ_________________________________________

4.     №4 ОМ_________________________________________

5.     №5ОМ_______________________________________________

6.     №6ОМ________________________________________________

7.     №8 НМ_____________________________________________

8.     №10ОМ_______________________________________________

9.     Гимназия____________________________________________

10. Родина ОМ.______________________________________________

Өнер менен білімде,

Әркімнің өз жолы бар.

Сайысарлық бүгінде

Өзіндік менің үнім бар, - дегендей білімпаз жастар өздерін таныстырып өтсін

Сайысымызды бастайық,

Әділ-қазы сайлайық.

Өтсін сайыс қызықты,

Өтсін сайыс әділ боп,

Жасасын мәңгі әділдік, - дей отырып, бүгінгі сайысымыздың әділ-қазылар алқасымен таныс болыңыздар:

1) ____________________________

2) __________________________________

I-айналым «Тас қақпа»-       (Арқалық қаласына байланысты сұрақтар)-2 ұпаймен бағаланады.

Әр топқа екі сұрақ қойылады,бір сұрақ,бір сурет экранда көрсетіледі.

1.     Қаламыз 1961 жылға дейін қалай аталды? Қызыл Қозы

2.     Арқалық қаласы қандай облыстың орталығы болды? Торғай

3.Қай жылы Арқалық қала статусына ие болды? 1965

4.Қаламыздың жанында не табылды? Боксит

5.     Бірінші темір жол байланысы арқалықты қандай мекенмен байланыстырды? Арқалық-Есіл

6.     Торғай ауданың екінші рет қайталап зерттеген геолог? А.Н.Волков

7.     Р.И. Маясова ТорғайАлюминқұрылыс трестінде кім болып істеді? Сылаушы

8.     Экскаватор машинист ең бірінші болып бокситті жердің астынан алып шыққан? М.П.Демченко

9.     Бұрын Ленин данғылы,қазір... Абай данғылы

10.  Демченко көшесінің бұрынғы атауын айт? Мира

Ескерткіштер

ІI -айналым «Темір қақпа»- Тәуелсіздікке  байланысты сұрақтар

1.     Қазақстанның жаңа елордасы Астананың халықаралық тұсаукесері қашан болды? 1998 жылы 10 шілдеде.

2.     .«Астана»сөзі қай тілден алынған, қандай мағына береді?

Парсы тілінен алынған, « киелі орын, босаға» деген мағынаны білдіреді.

3.     Жоғарғы заң шығарушы орган /Парламент/ 

4.     Елбасымыздың мамандығы /Инжинер- металлург/ 

5.     Невада-Семей» антиядролық қозғалысты ұйымдастырушы /О.Сүлейменов/ 

6.     Көшпенділер трилогиясының авторы /І. Есенберлин/ 

7.     Халқымыздың қолданбалы өнерінен жеткен табыстарының бірі /Ою/

8.     «Тіл туралы» Заң қай жылы қабылданды? 1989 жылы 22 қыркүйекте.

9.     Ел билеудегі ең лауазымды тұлға (президент)

10.  Үш дана (Абай, Шоқан, Ыбырай)

11.  Шығыстың қос шынары (Әлия мен Мәншүк)

12.  ҚР қанша облыстан тұрады?(14 облыс)

13.  ҚР қай елдермен шектеседі?(Ресей, Қытай, Қырғызстан, Өзбекстан, Таджикистан).

14.  Қазақ хандығының негізін салған сұлтандар /Жәнібек пен Керей/

15.  Ресейлік этнограф қазақ халқының салт өдәстүрін зерттеген /В.Даль/

16.  «Жеті жарғы» кай ханның заңдар жинағы. /Тәуке хан/

17.  Қазақстан Республикасына сіңген еңбегі үшін, оның тәуелсіздігі жолында күресі үшін берілетін орден /Халық қаһарманы/ 

18.  Халықтардың әдет- ғұрып, салт- дәстүрін зерттейтін ғылым /Этнография/ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.     Как называется песня плач, ставшая символом великой скорби казахского народа? (Елим -ай)

2.     Какому хану посвящена одна из книг трилогии И.Есенберлина «Кочевники» (Хану Аблаю).

------------------------------------------------------------------------------------------------------

 Суреттер бойынша шағын очерк дайындап, әңгімелеп беру.

-Домбыра

-Қобыз

-Герб

-Юрта

-Флаг

-Көкпар

-3би

-Валюта

-Тоқтар Аубакиров

-Байтерек

ІІI айналым «Жез қақпа»  Бұл қақпада қатысушыларға Қостанай облысынан шыққан ұлы және танымал тұлғалар туралы сұрақтар қойылады.Бұл қақпадан кейін ұпай аз 2 топ ойыннан шығарылады.

1.     1939 жылы 12 қантарда Қостанай облысы, Жангелдин ауданы, Қызбел аймағында Сарықопа деген жерде туған. Қазақ мемлекеттік ауыл шаруашылығы институтында оқиған. 1966-1977 жылдары Қостанай, торғай облыстық газеттерінде әдеби қызметкер,бөлім меңгерушісі, жауапты хатшы болып істеді. «Жеті қазына» атты 4 кітаптан тұратын ұлт мәдениетіне арналған ғылыми еңбегі үшін Қостанай облысы меценаттарының «Қазына» атты сыйлығын алды (2002). 1989-2002 жылдары Торғай облыстық «Қазақ тілі» қоғамының төрағасы әрі Ы.Алтынсарин атындағы арқалық педагогика институтында доцент, кафедра меңгерушісі болып қызмет атқарды, қазақ әдебиеті тарихынан дәріс оқыған танымал тұлға кім? Сейіт Кенжеахметұлы

2.    

19.04.1978 жылы туылған, бұрынғы торғай облысы Жангелді ауданында Тәуіш ауылында туған айтыскер ақын. Астанадағы Еуразия университетін бітірген. 200- жылдан бері Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институтының педагогика және филология факультетінің деканы. Айбек Калиев

3. 

  15 тамыз 1928 жылы Қостанай облысы, торғай ауылы, Жангелдин ауданында дүниеге келген ақын. Абай атындығы Қазақ педагогика институтын бітірген (1952).  Қазақ мемлекеттік баспасында поэзия редакциясын басқарды, «Қазақ әдебиеті» газеті бас редакторының орынбасары, «Жазушы» баспасында поэзия редакциясының меңгерушісі болды. (Гафу Кайырбеков)

4.

Шын аты- Ибраһим, 1841-1889

Қазақтын ағартушылық тарихында және ұлттық  мектебінің қалыптасуында терең із қалдырған,1841 жылы Қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, этнограф, жазушы, қоғам қайраткері кім? Ы.Алтынсарин

5.

1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Әулиекөл ауданындағы Құсмұрын жерінде дүниеге келген шығыстанушы, тарихшы,этнограф,географ,ағартушы кім? Ш.Уәлиханов.

6.

Государственный деятель, поэт, публицист, ученый, просветитель. Родился 01.01.1873 В Костанайской области,Жангельдинском районе, в ауле Сарытубек. Совместно с А.Букейхановым и М.Дулатовым, а также при поддержке казахской интеллегенции издавал первую общенациональную газету «Казах». В 1917 году вошел в состав авторов программы партии «Алаш», руководил учебно- просветительской комиссией. Написал учебные пособия «Оқу құралы», «Тіл-құрал», «Әліпби», «Учебное пособие».

А.Байтурсынов.

IV-айналым «Қола қақпа». Қазақстанның көрнекті орындары.

V - айналым: «Күміс қақпа». Мақал-мәтелдерді толықтырып, жасырылған сөзді ағылшын және орыс тілдеріне аудару керек.

Туған жер	Кітап
Ата-ана,бала	Денсаулық
Өнер	Білім
Ана тілі	Табиғат
Достық	Үй
Ауа райы	Батыр

1.... адам – ормансыз бұлбұл. (Отан, Родина, homeland)
2. Атадан жақсы ұл туса,
Есіктегі басын төрге сүйрер.
Атадан... ұл туса,
Төрдегі басын жерге сүйрер. (жаман, плохой, bad)
3.... тас жарады,
Тас жармаса, бас жарады. (тіл, язык, language)
4.... көпті жау алмайды,
Ақылы көпті дау алмайды.(досы, друг, friend)

5.Жүздің көркі – көз, ауыз көркі — …… (сөз, слово,word.)

6. Бала тілі — ….. (бал, honey,мед)

7….. көтермегенді, тіл көтереді (піл,elephant,слон)

8. Денсаулық – зор …….. (байлық, богатство, wealth

9.Көп сөз күміс, аз сөз ……. (алтын, gold,золото)

10. Смелость в…., а не в силе (сердце, жүрек, heart).

11.Дерево-….,украшают,человека-одежда. (листья,жапырақтар,leaves)

12. Жизнь без друзей,что … без соли.(пища, тамақ,food)

VI-айналым «Алтын қақпа». Эссе жазу.

 

Біздің  Тәуелсіз еліміздің туын, мәртебесін жоғары көтеріп, дамыған 50 елдің қатарына енуі үшін ең алдымен білімді де саналы ұрпақ өсуі қажет.

Сол ұрпақ - біздің болашағымыз сендерсіңдер.Әрқашанда «Ұлт болашағы білімдінің қолында» екенін ұмытпағандарыңыз жөн.Біздің бүгінгі интеллектуалды ойынымыз осымен аяқталды. «Бүгінгі білім – ертеңгі байлығымыз» Өткенімізді білетін, бүгінімізді түсінетін, ертеңімізге сеніммен қарайтын азамат болыңдар!Талай қиын  асулардан асып, білім төрінде шарықтап, самғай беріңіздер деп тілек тілегім келеді. Келіп тамашалағандарыңызға, әділ бағасын беріп отырған қазылар алқасына, оқушыларға көп-көп рахмет.

_____________________________I__айналым____________________________10 топ

           ________________________II___айналым________________________9 топ

               _______________________III__айналым_____________________7 топ

                     ______________________IV__айналым_____________5 топ

                            _________________V_айналым__________________3 топ

                                      ____________VI_айналым________2 топ