Эссе "Бала тәрбиесі – баршамызға ортақ"

Бала тәрбиесі – баршамызға ортақ

  Ұлы Абай атамыз «Адамның адамшылығы – ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан болады» деп өсиет қалдырған екен. Бұдан өскелең ұрпақ тәрбиесінің бір ғана балабақша мен мектепте алған тәлімінің шеңберімен шектеліп қалмайтынын ұғынамыз. Расында ел ертеңі келешегінің кемел болмағы, ең алдымен, отбасындағы ата-анасының көрсеткен үлгі-өнегесіне тікелей  байланысты. Өйткені ата-бабамыз «Ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі» деп бекер айтпаған ғой. Сондықтан Бауыржан Момышұлы айтқандай, «Отан отбасынан басталады» десек, ертеңгі ел тізгінін ұстар жастардың бойына дарытуға тиісті ұлтжандылық, отансүйгіштік секілді баға жетпес басты құндылық та ананың ақ сүті мен әлди әнінен басталып, әкенің ақыл-парасатымен жалғасын тауып жатуы тиіс. Бұл «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деп дана Мұхтар Әуезов өсиеттеп кеткендей, тәрбие тал шыбығының тал бесіктің тербелісімен жетілетіндігін көрсетсе керек.

   Әрине, бұдан бала тәрбиесінен мемлекеттік мекемелер тыс қалуы қажет деген қорытынды шығармау керек. Егер психолог мамандар әлдеқашан дәлелдегендей, адам ғұмырының сәби шағында көргені, көңілге түйгені оның бүкіл өмірі қ маңызды орын алатындығын, яғни тұлға ретінде қалыптасуы үшін алғашқы құйылған іргетасы іспеттес екендігін ескерсек, онда бала міндетті түрде балабақшадағы тәрбие баспалдағын басып өтуі тиіс. Сонда ғана балғын сана-сезім көпшілік ортаға бейімделіп, тез жетіліп, қоғамды жатырқамайтын, өзін сол ортадан ойып тұрып орын ала алатын азамат ретінде дайындай бастайды. Бұл орайда замана талабына сай жан жақты жарақтанған мемлекеттік мекеме өз тәрбиеленушілері үшін тағылым ошағына айнала білуі керек.

    Тәлім-тәрбие тамырынан нәр алатын жас ұрпақтың жарқын болашағы үшін аса маңызды орын алатын бұл екі ортаны бір-бірінен бөлек-бөлек қарастыруға болмайды. «Жабыла көтерген жүк жеңіл» дегендей, отбасындағы ата-ана мен балабақша тәрбиешілері бірлесіп, қоян-қолтық жұмыс жасағанда ғана төгілген маңдай термен суарылған дәннің жақсы жеміс беретіндігі белгілі. Бірі баланы отбасылық құндылықтарға, жанұялық тіршіліктің қадір-қасиетін бағалай білуге үйретсе, екіншісі қоғамдық ортаны құрметтеуге, сол арқылы ертеңгі күні азаматтық көзқарасының қалыптасуына, ммлекет алдындағы жауапкершілігін сезінуге тәрбиелейді деп білемін.

    Бұдан шығатын қорытынды: бала тәрбиесі бір ғана мектепке дейінгі мекеменің жұмысы ғана емес, ол – көпшілік болып қолға алатын ұрпақ алдындағы жауапкершілігі жоғары ортақ міндет. Олай болса, «Бала – Алланың аманаты» десек, сол аманатқа қылаудай да қиянат жасамай сапалы білім мен саналы тәрбие беріп, салиқалы азамат етіп шығару баршамыздың абыройлы парызымыз. Ол үшін «Бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып» қимылдағанда ғана уқаттан ұтылмасымыз анық.