«Ежелгі Мохенджо- Даро қаласы қалай жойылып кетті?»

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:                           2В бөлімі-Ежелгі Үндістан:                                                                          Буддизмнің гүлденуі мен индутзмнің триумфі Күні:  12.12.2017ж                                                     Мұғалімнің аты-жөні:  Қ.Алдоңғарова Сынып:    5                                                                        Қатысқандар:            Қатыспағандар:
Сабақтың тақырыбы	«Ежелгі Мохенджо- Даро қаласы қалай жойылып кетті?».
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес	5.4.1.3 Ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау 5.2.2.3 Ежелгі дүниенің мәдениетіне сипаттама беру
Сабақ мақсаты	v  Барлық оқушылар: Ежелгі Мохенджо-Даро өркеиетінің шаруашылық жүйесіне,мәдениетіне сипаттама береді; v  Оқушылардың басым бөлімі: Мохенджо-Даро қаласының жойылып кету себептерін анықтайды;                                                                  v  Кейбір оқушылар: Мохенджо-Даро қаласының ежелгі дүние мәдениетіне қосқан үлесін талдайды;
Бағалау критерийлері	v  Уақыт сызығымен жұмыс жасау барысында тарихи даталарды меңгереді; v  Тарихи деректерді түсінеді; v  Өз ойын жазбаша түрде мазмұндауына байланысты бағалауға болады;
Тілдік  мақсаттар	Оқушылар кестенің көмегімен  ежелгі Үнді елінің тарихын көрсетіп,анықтай алады.Негізгі сөздер мен тіркестер: арийлер,санскрит,ведалар.
Құндылықтарға баулу	Ежелгі Үнді өркениетінің мәдениетіне құрметпен қарау,рухани құндылықты сақтау, жауапкершілігін қалыптастыру.
Пәнаралық байланыстар	Дүниетану 4- сынып. Тақырыбы: Физикалық карта.Масштаб.10-11 бб Үнді өзендері қарастырылған.
Бастапқы білім	Дүниетану 4- сынып. Тақырыбы: Физикалық карта.Масштаб.10-11 бб. Үндістан туралы хабары бар.

Сабақтың  барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері		Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет				Ресурстар
Сабақтың басы 7 -минут		Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың назарын аудару. Рим сандары ( І,ІІ,ІІІ,ІV ) арқылы оқушылары топқа топтастырылады. Картамен жұмыс. Берілген картадаҮнді өзені.....әріпімен,Мохенджо-Даро қаласы.....әріпімен,Хараппа.....әріпімен,Ганг өзені......әріпіен (А;Б;В;Г) белгілейді. «Миға шабуыл» әдісін пайдалану арқылы оқушыларға сұрақтар қойылады.Жеке жұмыс жүргізіледі §  Ежелгі Үндістан туралы не білесіңдер? §  Үндістан туралы сендер қандай кітап оқыдыңдар? §  Өткен сабақтарда қарастырған өзен     өркениеттері туралы нені ескеру керек? Оқушылардың дұрыс жауаптарын мадақтау Картаны пайдаланып, Үнді аңғарындағы өркениеттердің қалыптасуының мерзімін «уақыт сызығында» көрсету.Оқушылар жұпқа бөлінеді. Египет,Қосөзен т.б аңғарларды табады,белгілеп қояды. Оқу мақсаты мен бағалау критерийлерімен танысу.				Ежелгі үнді өркениетін көрсететін карта, интерактивті тақта,плакат.А4 парағы. Топтық рим          сандары. ( І,ІІ,ІІІ,ІV )
Сабақтың ортасы           3-минут         13-минут          2-минут		Оқулықпен жұмыс. 1)«РАФТ» тәсілі қолданылады. (Рөл,Аудитория,Форма,Тақырып) Әр топқа мәтін және кесте беріледі.Топтық жұмыс. Ежелгі Үндістан тарихы мен шаруашылығы. Үнді өркениетінің тағдыры қандай болды. Үндістанға ариилік тайпалардың келуі Ежелгі Мохенджо-Даро қаласы қалай жойылып кетті? Оқушылар тақырыпты ашып,кестені толтырады,жаңа сөздермен танысады және талқылағаннан кейін слайдта Мохенджо –Дароның жойылу себептері көрсетіледі.Оқушылар талдайды,салыстырады. 2)Бас бармақ жоғары/төмен әдісі пайдаланылады.				Оқулық, үлестірмелі материалдар, маркерлер, кесте,тірек-сызба, стикерлер т.б
Сабақтың соңы 5-минут 10-минут   5-минут			Кеңейтілген тапсырмалар. 1.тапсырма: «Сурет: Не болды?» әдісі арқылы оқушыларға сурет көрсетіледі. Оқушылар суретте не болып жатқанын және оның себептерін түсіндірулері қажет.Болжам жасайды.Жеке жұмыс жүргізіледі. Мохенджо-Даро тұрғындарының қырылуы. Оқушылардың болжамын мадақтау 2.тапсырма: «Ойлан-жұптас-бөліс» тәсілі арқылы «Даса» сөзінің мағынасының өзгеріске ұшырауын анықтау. 3.тапсырма: Оқушылар «Қазіргі өркениеттің жойылуына қандай себептер әсер етуі мүмкін?»деген тақырыпқа 50-60 сөзді эссе жазады.Дәптермен жұмыс. Нәтижесінде: топтарды бір-біріне бағалатамын «Екі жұлдыз,бір ұсыныс» әдісі арқылы.			Интерактивті тақта, суреттер, «Даса» сөзінің  мәтіні, дәптер.
Саралау – оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?				Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?	Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы
1.Жеке, жұптық,топтық жұмыстар арқылы оқушыларға өзара қолдау,көмек көрсету жүзеге асырылады. 2. Барлық оқушыларға кеңейтілген тапсырмалар беріледі.Тапсырманы жеке орындай отырып,баспалдақ әдісі арқылы оқушының қай тұста екенін анықтауды жүргізу.				1.Оқушылардың қажетті білімдерін білу мақсатында ашық сұрақтар беріледі. 2. Топтық жұмыс арқылы оқушылардың бірлескен әрекетін бақылау,жетістіктерін айқындау.Кері байланыс (ауызша) 3.Әр оқушы ОМ жеткендігін анықтау үшін.Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін, тапсынмаға жасалған дескрипторлар арқылы бағалау үшін кері байланыс алынады.	Денсаулық сақтау технологиялары.Белсені іс-әекет түрлері.Осы сабақта қолданылатын қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары.
	Қосымша ақпарат: Интернет, АКТ

Сабақ бойынша рефлексия	Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?	Дұрыс қойылған, себебі сабақ оқушыларға ұнады. Үнді елінің тарихын,мәдениетін және сипатын, салдарын түсінді.Жаңа сөздерді білді. Иә сақталды Өз ойларын жеткізу кезінде кейбір қиындықтар туды. Оқушыларға көп сөйлеуге еркіндік беру.
Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: Оқушылардың сыни тұрғыдан ойлау дағдысын дамытатын тапсырмалар беру; 2: Оқушылардың проблемаларды шешу дағдысын дамыту; Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: Оқушылардың зерттеушілік дағдысын  қалыптастыру;   2: Сараланған тапсырмалар құрастыру; Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Бағалау критерийлері	Дескрипторлар
1.Уақыт сызығымен жұмыс жасау барысында тарихи даталарды  меңгереді;	-«Миға шабуыл» әдісі арқылы сұрақтарға жауап берді.
	-Мохенджо-Даро,Хараппа қалаларын картадан белгіледі.
	-Уақыт сызығымен жұмыс жасау барысында тарихи даталарды меңгерді.
2.Тарихи деректерді түсінеді;	-Ежелгі Мохенджо-Даро қаласының жойылу себебін анықтайды. - Ежелгі Мохенджо-Даро қаласының жойылу себептерін кесте арқылы түсіндіреді.
3.Өз ойын жазбаша түрде мазмұндауына байланысты бағалауға болады	- Мохенджо-Даро тұрғындарының қырылуын сурет көмегімен түсіндіреді. -Өз ойларын эссе арқылы қорытындылады.