Физика-10 сынып.Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге қолдану.

Сынып:10 А

Сабақ тақырыбы: §§5.7. 5.8 . Термодинамиканың бірінші заңын

изороцестерге қолдану.

Сабақ мақсаты:

Білімділік: Изопроцестер туралы түсінік қалыптастыруды әрі қарай жалғастыру, термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге қолдану, заттың жылу сыйымдылығының өтіп жатқан процестерге тәуелділігі туралы түсінікті оқушылардың өздігінше қалыптастыруына бағыттау.

Дамытушылық: Оқушылардың жеке ой қабілеттерін дамыту, белсенділік пен қызығушылықтарын арттыру.

Тәрбиелік: Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, баяндау.

Сабақ түрі: аралас

Сабаққа керекті құралдар: интерактивті тақта, электронды оқулық.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

А) Оқушыларды түгендеу. Топқа бөлу. Топтарға атау беру: «Идеал газ», «Изопроцестер», «Термодинамикадағы жұмыс.»

ә) сабақтың мақсатын хабарлау. Оқушыларға бағалау парағын тарату

Дұрыс жауап, жақсы қатысқаны-1 ұпай

Толық емес -0,5 ұпай

Жауап жоқ немесе қатыспады-0 ұпай

ІІ. Үйге берілген тапсырмалардың орындалуын тексеру.

А) Жазылған формулалар мен изопроцестерді шапшаң айтып үлгіруі керек.

Ә) «Ой қозғау». Өткен тақырып бойынша сұрақтар қойылады.

• Меншікті жылусыйымдылығы дегеніміз не?

• Жылу мөлшері дегеніміз не?

• Жылусыйымдылығының өлшем бірлігі қандай?

• Термодинамикадағы энергияның айналу және сақталу заңы?

• Дэвидің жүргізген тәжірибелерінен кейін қандай қорытындылар жасалды?

• Джоульдің тәжірибелерінің жылу табиғатын зерттеудегі рөлі қандай?

• Майердің жылулық құбылыстарды зерттеуге сіңірген еңбектері қандай?

Жаңа сабаққа кіріспе.

Әр топ,өз атауларын (тақырыптарын қорғайды.) Дайындалу+ қорғау: 2,5 мин.

ІІІ. Жаңа сабақты меңгеру.

Изохоралық процесс.

Изохоралық процесс кезінде газға берілетін энергия:

Тұрақты көлемдегі газдың меншікті жылу сыйымдылығы:

Изохоралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:

Бір атомды идеал газ үшін:

Изобаралық процесс.

Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірініш заңы:

Изобаралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:

Бір атомды идеал газдың меншікті жылу сыйымдылығы:

Сонда изобаралық процесс кезінде берілген жылу мөлшері:

Екі атомды идеал газбен жұмыс істесек:

Изотермиялық процесс.

Изотермиялық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы:

Газдың осы процестегі жылу сыйымдылығы шексіздікке тең.

Идеал газдың изобаралық және изохоралық процестеріндегі меншікті жылу сыйымдылықтарының арасындағы байланыс:

-тұрақты қысым кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.

-тұрақты көлем кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.

-Майер формуласы.

ІV. Есептер шығару.

№1. 127 ⁰С температурадағы массасы 4г гелийдің ішкі энергиясы неге тең? (М(Не)=4*10^-3 кг/моль)

№2. Бір атомды идеал газдың 2 молін 50 К-ге қыздырған. Газдың ішкі энергиясының өзгерісі? (R=8,31 Дж/моль )

№3. Молекулаларының саны 10²⁸ бір атомды идеал газдың температурасы 73°С-дан 127°С -ға дейін артқанда ішкі энергиясының өзгерісі неге тең?

№4. 500 г темір кесегін -10⁰С-тан +10⁰С-қа дейін қыздыру үшін қажетті жылу мөлшері (темірдің меншікті жылу сыйымдылығы 780Дж/кг⁰С)

№5. Газдың 800 молін 500 К-ге изобаралық қыздырған. Газдың жұмысын анықтаңыз? (R=8,31 Дж/моль )

№6. Массасы 4 кг гелийді 100 К-ге изохоралы қыздыру үшін қажетті жылу мөлшерін және газдың жұмысын анықтаңыз? ( М=4*10^-3 кг /моль);

V. Қорытындылау. &57,11 жаттығу 14-16.

Оқушылар «Кері байланыс» тақтасына ойларын білдіреді.

VIІ.Бағалау.

Бағалау парағы. Физика. Сынып 10 А Оқушы._________________________

«Шеңберден шығу»

Ой қозғау

Ойын

Топпен жұмыс

«Ыстық орындық» тақтада орындау

Есептер шығару тақтада(ауызша)

Есептер шығару (дәптерде)

Семантикалық картамен жұмыс

Қорытынды баға:___________

Дұрыс жауап, жақсы қатысқаны-1 ұпай

Толық емес -0,5 ұпай

Жауап жоқ немесе қатыспады-0 ұпай

Ұпай бойынша бағалау

№

Ұпай саны

Баға

1

14-17 ұпай

«5»

2

11-13,5

«4»

3

7,5-10,5

«3»

VIІІ.Үйге тапсырма: §§5.7. 5.8 .11-жаттығу. №14, №15, №16.

Бағалау парағы. Физика. Сынып 10 А Оқушы._________________________

«Шеңберден шығу»

Ой қозғау

Ойын

Топпен жұмыс

«Ыстық орындық» тақтада орындау

Есептер шығару тақтада(ауызша)

Есептер шығару (дәптерде)

Семантикалық картамен жұмыс

Жалпы ұпай

Қорытынды баға:___________

Дұрыс жауап, жақсы қатысқаны-1 ұпай

Толық емес -0,5 ұпай

Жауап жоқ немесе қатыспады-0 ұпай

Ұпай бойынша бағалау

№

Ұпай саны

Баға

1

14-17 ұпай

«5»

2

11-13,5

«4»

3

7,5-10,5

«3»

Бағалау парағы. Физика. Сынып 10 А Оқушы._________________________

«Шеңберден шығу»

Ой қозғау

Ойын

Топпен жұмыс

«Ыстық орындық» тақтада орындау

Есептер шығару тақтада(ауызша)

Есептер шығару (дәптерде)

Семантикалық картамен жұмыс

Жалпы ұпай

Қорытынды баға:___________

Дұрыс жауап, жақсы қатысқаны-1 ұпай

Толық емес -0,5 ұпай

Жауап жоқ немесе қатыспады-0 ұпай

Ұпай бойынша бағалау

№

Ұпай саны

Баға

1

14-17 ұпай

«5»

2

11-13,5

«4»

3

7,5-10,5

«3»