Глоссарий «Қаржылық менеджмент»
Акциз – тауар немесе қызмет көрсету бағасына кіретін жанама салықтың түрі.
Аренда (жалға алу) – мүліктің жедел, өтелетін иелікке, пайдалануға берілуі. Мүлік жалға берушімен жалға алушыға арнайы жалға алу келісім-шарты негізінде беріледі.
Банк – ақша қаражатын шоғырлаушы және соның негізінде өз клиенттеріне несие беруші, ақша есеп берулері мен басқа да операцияларды жүргізуші несиелік-қаржылық ұйым.
Биржа – құнды қағаздар (биржалық қор), тауарлар (тауарлар биржасы), шетел валютасы (валюта биржасы) сатылатын нарық түрі.
Валюта – мемлекеттің айналымдағы ақша бірлігі.
Мемлекеттің сыртқы қарызы – шетел азаматтарына, кәсіпорындарға басқа да мемлекеттерге деген мемлекеттік қарыз.
Сыртқы сауда-саттық – мемлекеттің басқа да мемлекеттермен сауда-саттығы, тауарлардың енгізілуі мен сыртқа шығарылуын қарастырады.
Мемлекеттік меншік –меншік иесі ретінде мемлекеттің тұруын қарастыратын (органдары тұлғасында) меншік формасы.
Девальвация – валюта курсының ресми төмендеуі.
Табыс – уақыт бірлігінде келіп түскен ақша немесе түсім. Табыстың төрт негізгі формасы белгілі: рента, еңбек ақы, пайда және пайыз.
Еңбек ақы - жалданушы жұмысшымен алынатын ақшалай немесе натуралды түрдегі пайда.
Импорт – шетелде өндірілген тауардың (сырттан) елге енгізілуі.
Инвестициялау — өндіріс үрдісі және тауар мен қызмет көрсетулерді өндіру үшін, оларды тұтынушыға жеткізуге қажетті өндіріс құралдарын жинақтау. Қаражатты құнды қағаздарға құю.
Инвестиция — өндіріс шығындары және өндіріс құралдарын жинақтау мен материалдық қорды өсіру; экономикадағы капиталдың ұлғаюы.
Инновация – ғылыми-техникалық прогресті қамтамасыз ететін қаражаттың экономикаға салыну үрдісі.
Инфляция – бағаның өсуі кезінде пайда болатын сұраныс пен ұсыныстың дисбалансы; экономикадағы бағаның жалпы деңгейінің өсуі және ақша айналым жолдарының толуы. Сұраныс және ұсыныс инфляцияларын, біркелкі, шоқырақтаушы, және гиперинфляцияларды айырымыз.
Лизинг – негізгі құралдарды ұзақ мерзімге жалға беру. Лизинг компаниялары құралдарды жалға беру үшін оларды көптеп сатып алады.
Лицензия - белгілі экономикалық қызмет жүргізуге үкіметтің мемлекеттік және жергілікті органдарымен берілетін рұқсаты.
Салық – заң бойынша белгіленген тәртіппен халықтан, ұйымдардан, кәсіпорындардан міндетті түрде алынатын төлем.
Ғылыми- технологиялық прогресс – ғылым және техника жетістіктерімен енгізілетін базаның қызмет сферасы мен барлық кәсіпорын жақтарының үздіксіз жетілдірілуі.
Ноу-хау – өндірісті ұйымдастыру мен тауарларды реализациялау үшін қолданылатын ғылыми-иехникалық және экономикалық білімдермен қоса, өндірістік және шаруашылық тәжірибе, арнайы дағды.
Кәсіпкер – табыс алу үшін тәуекел мен қорқынышқа баратын нарық қатынастарының жеке субъектісі.
Кәсіпкерлік қызмет – табыс алуға бағытталған азаматтардың дербес инциативалық қызметі.Табыс алу мақсатында өндіріс факторларын қосу кәсіпкерлік қызметтің басты мәні болып табылады.
Резидент – белгілі бір елде тұрақты орналасқан заңды ұйым немесе жеке адам; салық салу және реттеу режимі резиденттерге де толық дәрежеде қатысты.
Меншік – мүлікті қолдану және басқару, иемдену категориясы;мүлікті иемдену,қолдану себептердегі экономикалық қатынастар жүйесі.
Субвенция – қаржылық көмек формасы, экономика, аймақ, кәсіпорын жеке салалары немесе оның иесі үшін жәрдем.
Кеден баж салығы- мемлекеттік шекарадан өткізер кезде мемлекет кеден мекемелерінің желісі арқылы тауарлардан, мүліктерден және құнды заттардан алатын ақшалай алым.
Тариф – бірлестіктерге, кәсіпорындарға, ұйымдарға, халыққа көрсетілетін өндірістік сипаттағы түрлі қызметтер үшін төленетін ақы.
Тендер – тауарларды жеткізу немесе мердігерлерге белгілі бір жұмыстарды орындау жөнінде тапсырыс берудің ерекше нысаны, бұл нысан сауда-саттықты ұйымдастырушылар үшін мәміленің неғұрлым тиімді коммерциялық немесе басқа да шарттарын қамтамасыз ету мақсатында бірнеше жеткізушілерден немесе мердігерлерден ұсыныстар алуды көздейді.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.